بسم الله الرحمن الرحیم 📝 موضوع: شخصیت فلسفی حضرت امام خمینی رضوان الله تعالی علیه در سه ساحت تحصیل، تدریس و تألیف ✍️ در بیان استاد محترم حجة الاسلام والمسلمین #توحیدی_نیا #قسمت_سوم 📚 تألیفات فلسفی: هر چند مرحوم امام خمینی ( قدس الله نفسه) آثار علمی متعدد و متنوعی در رشته های گوناگون اسلامی داشته اما در رشته فلسفه اسلامی نیز تقریرات و تألیفات زیادی دارند. 📓 تألیفات فلسفی معظم له به شرح ذیل می باشد: حاصل بخشی از درسهای شرح منظومه و اسفار ایشان در آخرین دوره در دهه بیست شمسی که به ذوق و همت ستودنی مرحوم آیت الله سید عبد الغنی اردبیلی مکتوب گردید و بعدها با تنظیم و تکمیل آن در مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی - دفتر قم در سه جلد و با نام «تقریرات فلسفی امام خمینی» منتشر گردید. 🟦 علاوه بر این تنها کتاب «الطلب و الاراده» اثر مستقل فلسفی می‌باشد و از همین‌جا شاید بعضی بپندارند که ایشان اثر علمی فلسفی چندانی ندارد، در حالی که در آثار اخلاقی عرفانی و حتی بعضی از آثار اصول فقه ایشان مطالب متعددی از مسائل فلسفی مورد بحث های مستقیم و مفصل و یا غیر مستقیم و ضمنی، قرار گرفته است؛ کتاب هایی چون شرح چهل حدیث و شرح حدیث جنود عقل و جهل و آداب الصلوه بعضی از این آثار علمی است. (محمدرضا غفوریان، اندیشه فلسفی امام) 🟧 ایشان در عین حال که حکیم و فیلسوفی بزرگ بوده، فقیهی اصولی و صاحب مکتب اجتهادی برجسته ای نیز بوده است ولی در عین جامعیت به شدت دقت می‌نموده که علوم حقیقی وعلوم اعتباری در هم خلط نشوند. و اصلاً سرّ مطرح شدن مطالب متعددی از مسائل فلسفی در کتابی مانند «مناهج الوصل الی علم الاصول» ایشان این است که بزرگان علم اصول در یک قرن اخیر به تبع کتاب کفایه الاصول بعضی ازمسائل فلسفی را وارد علم اصول فقه کرده اند. 🔍 و حضرت امام اولاً معنای صحیح آن مسائل را از نگاه خود بیان کرده و ثانیاً متذکر شده که دانش اصول فقه، دانشی اعتباری است و مسائل فلسفی که مربوط به علم حقیقی و غیر اعتباری است را نباید با آن خلط نمود. 🔷 تبحر وعلاقه حضرت امام به فلسفه را در یکی از آخرین نوشته های اواخر عمر با برکتشان می‌شود دید، ایشان در نامه تاریخی خود به رهبر شوروی سابق برای دعوت او به توحید، نوشته است:« اگر جنابعالی میل داشته باشید در این زمینه ها تحقیق کنید، میتوانید دستور دهید که صاحبان این گونه علوم علاوه بر کتب فلاسفه غرب در این زمینه، به نوشته های فارابی و بوعلی سینا (رحمۀ الله علیهما ) در حکمت مشاء مراجعه کنند تا روشن شود که قانون علیت و معلولیت که هرگونه شناختی بر آن استوار است، معقول است نه محسوس، و ادراک معانی کلی و نیز قوانین کلی که هرگونه استدلال بر آن تکیه دارد، معقول است نه محسوس. 🔶 و نیز به کتاب های سهروردی (رحمة الله علیه) در حکمت اشراق مراجعه نموده، و برای جنابعالی شرح کنند که جسم و هر موجود مادی دیگر، به نور صِرف که منزّه از حس می‌باشد نیازمند است، و ادراک شهودی ذات انسان از حقیقت خویش مبرّا از پدیده حسی است و از اساتید بزرگ بخواهید تا به حکمت متعالیه صدرالمتألهین (رضوان الله تعالی علیه و حشره الله مع النبیین و الصالحین) مراجعه نمایند تا معلوم گردد که حقیقت علم همانا وجودی است مجرد از ماده، و هرگونه اندیشه از ماده منزه است و به احکام ماده محکوم نخواهد شد.» (صحیفه امام، ج 21، ص 224 ـ 222). 🎯 نتیجه وجمع بندی: حضرت آیت الله العظمی سید روح الله موسوی خمینی بنیانگذار انقلاب اسلامی (رضوان الله تعالی علیه) نه تنها قریب به سه دهه به تحصیل و تدریس فلسفه اسلامی و حکمت متعالیه اشتغال داشت و در همان سال‌ها و پس از آن در تألیفات علمی خود به مسائل فلسفی پرداخته و دیدگاه ها و نوآوری های خود را در آنها ثبت کرده است؛ 🔸 که معارف و حقایق فلسفی بر جان او نشسته و با وجود او عجین گردیده به گونه ای که در اقدام بزرگ دعوت به توحید و دست برداشتن رهبر کمونیسم جهانی از کفر و الحاد، از فلاسفه بزرگ مسلمانان و معارف اصلی و اساسی فلسفی سخن به میان آورده و خرد و فطرت رهبر جهان کمونیستی آن عصر را متوجه آن حقایق نموده تا در پرتو روشنایی بخشی آنها راه را بشناسد. 👌 به این جهت در شناخت و معرفی شخصیت ایشان نباید دچار غفلت و یک جانبه نگری شد، معظم له که جمع میان علم و عمل کرده بود، جامع علوم عقلی و علوم نقلی نیز بوده و در همان حال که فقیهی بزرگ بوده، فیلسوفی بزرگ و حکیمی الهی و عارفی و اصل و فانی در حضرت حق (جلّ وأعز) بوده است. ✍️ یادداشت: شیخ علیرضا #توحیدی_نیا 15 ذوالقعده 1444 قمری برابر با 14 خرداد 1402 شمسی #امام_امت #امام_خمینی ┄┅══✾☘🌷☘✾══┅┄ 🏢موسسه مطالعات راهبردی ◽️طراحی سیستم های دینی 🔰 https://eitaa.com/joinchat/63176758C5be3dc50e0