مدیریت هیجانی نوجوانان و جوانان در فضای مجازی
قسمت اوّل
👈 یکی از پرسش های رایج این است که رسانه چگونه هیجانات نوجوانان و جوانان را مدیرت می کند؟
✅ لطفا برای مطالعه این مطلب فرصت بگذارید.
۱. تولید اخبار منفی به صورت مکرّر: تصوّر کنید از ابتدای صبح، وقایع کوچک منفی برای شما اتفاق بیفتند. مثلا ماشین بنزین تمام کرده باشد؛ سپس، به پمپ بنزین که رسیدید متوجه شوید کارت بانکی همراهتان نیست. سپس، وارد دانشگاه می شوید و همکارتان با شما به سردی رفتار می کند. در بازگشت به منزل، خسته و گرسنه هستید و همسرتان هم از شما درخواست خریدی دارد که هم لازم است و هم وقت گیر. وارد خانه که می شوید، کودک کوچک شما بازی می کند و شما نمی توانید استراحت کافی بکنید. چه اتفاقی می افتد؟! ممکن است شما آمادگی داشته باشید کودک را یک دعوای درست و حسابی بکنید. فقط چون نگذاشته استراحت کنید؟ نه، چون از صبح تا حالا، درگیر رویدادهای منفی کوچکی شده اید که هیچکدام به تنهایی نمی توانستند شما را آنقدر عصبی کنند. کار #رسانه هایی چون #بی_بی_سی و #سعودی_اینترنشنال دقیقا همین است. تولید روزانه دهها خبر منفی کوچک و بزرگ که شما را آماده انفجار می کند. این حقیقتا برای سلامت جسم و روان مضر است.
۲. استفاده از واژه ها و رنگ های محرّک خشونت: رنگ های تند و تیز مانند قرمز، محرّک خشونت هستند. تصاویر همراه با خشم یا ناراحتی یا ناامیدی هم همینطور. چهره خندان یک مسئول به تعبیر آنها حکومت! که در شرایط عصبی بودن مخاطب بی تفاوت به نظر میرسد، بسیار دردآور جلوه می کند. کارشناسان شبکه ها در تنظیم خبر بسیار موشکافانه عمل می کنند تا حداکثر هیجانات منفی را در مخاطب هدف ایجاد کنند.
۳. پوشاندن کامل وقایع مثبت در کشور: چالش قبلی در کانال را ببینید. از شما درخواست دارم بگردید و ببینید آیا می توانید در این دو ماه اخیر، فقط یک خبر مثبت درباره عملکرد کشور ایران در رسانه های لندن نشین بیابید؟ تعداد اخبار منفی و مثبت را فقط شمارش کنید. نتیجه شما را غافلگیر خواهد کرد.
۴. بها دادن به پرخاشگری و الگوسازی آن: یکی از روشهای ترویج پرخاشگری، الگوسازی برای آن است. لیدرهای اغتشاشات وقتی با وصف شجاعت ستوده و الگوسازی می شوند، این بر نوجوانان و جوانان اثرات سوء دارد.
۵. اجازه دادن به ابراز هیجانی شدید: گرچه برخی روانشناسان می گفتند #ابراز_هیجانات منجر به فروکش کردن آن می شود، اما پژوهش ها خلاف آن را نشان داده اند. شواهد نشان می دهد که دست زدن به پرخاشگری یا موجب افزایش رفتار پرخاشگرانه می شود یا آن را در همان سطح اولیه حفظ می کند. مثلا وقتی به دانشجویان اجازه داده شود بارها به کسی که قادر به دفاع از خود نیست ضربه الکتریکی وارد آورند، آنان به تدریج بیش از پیش تنبیه گر می شوند. ابراز نامستقیم پرخاشگری یا پرخاشگری جانشین نیز همین اثر را دارد. در مورد کودکان، بین مدت زمان تماشای صحنه های خشونت در تلویزیون و میزان رفتار پرخاشگرانه رابطه مثبتی وجود دارد. گرچه ابراز احساسات خشمانه معمولا مایه کاهش پرخاشگری نیست، با این حال ممکن است احساس مثبتی در شخص ایجاد کند. اما چنین احساسی شاید ناشی از این باشد که شخص خود را نیرومندتر و مسلط تر می بیند، نه به این علت که سایق پرخاشگری اش کاهش یافته است.
وقتی #کامنت ها باز است و افراد می توانند معمولا بدون نشان دادن #هویت و بدون #مسئول اعمال خود بودن و بلکه با دریافت #لایک، دست به ابراز هیجانی بزنند، آماده اند تا این #خشم را به دامن #اجتماع هم بکشانند، نه اینکه در آنجا تخلیه هیجانی شده باشند!
ادامه دارد...
دکتر محسن عزیزی ابرقوئی، روانشناس
https://eitaa.com/joinchat/4203216913C592b78c231
مدیریت هیجانی نوجوانان و جوانان در فضای مجازی
قسمت دوم
۶. ایجاد ادراکی مبنی بر بر باد رفتن آرمان های مخاطب توسط مسئولان: جوانان و نوجوانان #آرمان_خواه هستند. شبکه ها با نشان دادن این مطلب که آرمان های آنها توسط مسئولان حکومتی بر باد می رود، به ایجاد خشم دامن می زنند. #احساس_غیرمنصفانه رفتار کردن دیگران، از برانگیزاننده های #خشم است. طبیعتا بخشی از این مطلب واقعی است و رسانه البته اینگونه القا می کند که مسئولان کشور تو ظالمند و مسئولان دیگر کشورها خیلی عالی.
۷. سوء استفاده از عزّت نفس پایین برخی مخاطبان: از دلایل احتمالی خشم، احساس #عزّت_نفس_پایین است. دشمن با سوء استفاده از این اصل، برخی #نوجوانان #بی_هویت را #هویت_بخشی می کند و آنها را پر از خشم می کند تا با ابراز آن احساس هویت کنند.
۸. ایجاد انتظارات مثبت و القای حس ناکامی: رسانه های دشمن، با مخفی کردن مشکلات دیگر کشورها و با نشان دادن اخبار مثبت آن کشورها، که مرتبط با مسائل جاری کشور هدف است، انتظارات مثبتی را ایجاد می کنند و البته این انتظارات را در ذهن او ناکام می گذارند تا مخاطب باز هم خشمش بیشتر شود. مثلا بی بی سی در زمانی که برای ترویج نگهداری سگ ها در ایران حسابی تبلیغ می کرد و مسئولان را در جمع آوری سگ های ولگرد متهم می نمود، به صورت همزمان نمایشی جذاب از محل سگ ها در یکی از کشورهای همسایه ارائه داده بود.
۹. ارائه تفسیرهای جایگزین و تغییر هیجانات اوّلیه به ثانویه: انسانها در واکنش به رویدادها، هیجانات اولیه و ثانویه ای را بروز می دهند. ممکن است هیجان اصلی و اولیه ترس باشد، ولی فرد برای ترسو جلوه ندادن خود، واکنش خشم نمایش دهد. رسانه ها، با ارائه #تفسیرهای_جایگزین، واکنش های اولیه را تغییر می دهند. مثلا واکنش به فاجعه #شاهچراغ که برای دشمن می توانست بسیار گران تمام شود، با ارائه 《تفسیر جایگزین #کار_خودشونه》، در برخی از افراد، تبدیل به خشم علیه مسئولان ایران شد و در برخی دیگر دست کم خشم اولیه نسبت به دشمن را فرونشانی کرد.
👈 این اقدامات به کجا ختم می شود؟
🚨ایجاد اختلال در قوای ادراکی-شناختی افراد، و در نتیجه بروز اختلال در هیجانات و رفتارهای ایشان. آنها دیگر خودشان تصمیم گیر نخواهند بود. دشمن با این اقدامات رسانه ای، اذهان مخاطبان خود را در دست می گیرد و دیگر آنها نیستند که بر فکر و خرد و هیجان و رفتار خود مسلّط هستند، بلکه در انتظار می مانند تا ببینند تفسیر رسانه دشمن از وقایع چیست تا روشنفکر و به روز جلوه کنند و ساده لوح به نظر نرسند و این چیزی جز مسخ شخصیت نیست.
نکته مهم: هیچکدام از این صحبتها به معنای این نیست که مشکلی در کشور وجود ندارد یا برخی مسئولان در ایجاد واکنش های خشم نقش ندارند. خیر؛ بلکه منظور این است که هم مسئولان دقت نظر کافی داشته باشند (به ویژه در موضوع حیاتی #ادراک_عدالت در بین مردم) و هم خانواده ها و همگان در جریان باشند که رسانه چطور افراد را درگیر اینچنین مشکلاتی می کند و سلامت جسم و روان آنها را متاثر می سازد.
منبع مربوط به برخی بیانات علمی مرتبط با بحث: زمینه روانشناسی هیلگارد، اتکینسون و همکاران، ترجمه براهنی و همکاران، ۱۳۸۹، صص ۴۱۷و۴۱۸و۴۲۲.
دکتر محسن عزیزی ابرقوئی، روانشناس
https://eitaa.com/joinchat/4203216913C592b78c231