#شرححکمت92
1⃣:منظور حضرت از "برترین علم علمی است که در اعضا و جوارح آشکار است " چیست ؟
2⃣:میتوان معلمی را که برای تربیت دانش آموزان از سرمایه عمر و وقت خود بهره میبرد را مشمول این حدیث دانست؟
#جواب:
منظور حضرت از این حکمت نورانی ضرورت عمل کردن به علم و دانش است . در واقع حضرت میخواهد ارزش علمی را بیان بفرمایند که دانا و عالم به آن عامل به آن نیز هست .
در #حکمت336 حضرت این گونه میفرمایند :" الْعِلْمُ مَقْرُونٌ بِالْعَمَلِ فَمَنْ عَلِمَ عَمِلَ وَ الْعِلْمُ يَهْتِفُ بِالْعَمَلِ فَإِنْ أَجَابَهُ وَ إِلاَّ ارْتَحَلَ عَنْهُ" یعنی " علم و عمل پيوندي نزديك دارند.و كسي كه دانست بايد به آن عمل كند، چرا كه علم، عمل را فراخواند، اگر پاسخش داد مي ماند و گرنه كوچ مي كند"
و در #خطبه239 در توصیف اهل بیت علیهم السلام این گونه میفرمایند :" اهل بيت پيامبر صلّي اللّه عليه و آله و سلّم دين را چنانكه سزاوار بود، دانستند و آموختند و بدان عمل كردند، نه آنكه شنيدند و نقل كردند، زيرا راويان دانش بسيار، امّا حفظ كنندگان و عمل كنندگان به آن اندكند"
لذا این حکمت نورانی تاکید مجددی است به ضرورت عمل به علم .
3⃣:با توجه به این حکمت بی ارزش ترین دانش و برترین علم چه نوع دانش وعلمی است؟
#جواب:
مفیدبودن علم از دو جهت قابل بررسی است:
✅ اول: مفید بودنش برای خودصاحب علم
✅✅دوم : مفید بودنش برای مستمع وفراگیرنده علم
ازنظرمفید بودن برای صاحب خود علم
حضرت دراین حکمت میفرمایند آن علمی
واقعاً نافع ومفید است که گوینده وعالمش
آن رابه کار ببندد آنچه که میگویدخودش عمل کند والّا آن علم آنقدر مضر و خطرناک میشود که پیامبر عزیز خدا به ما یاد داد بنشینید دعاکنید بگید خدایا من به توپناه میبرم ازعلمی که نفع نبخشد
«اللهم انی اعوذبک من علم لاینفع»
اماازنظر مفید بودن برای مخاطب در #نامه31 نهج البلاغه علی علیه السلام شاخص علم بدرد بخور و مفید را بیان کرده و در حکمتهایی هم گذشت یک نمونه بالای آن رااینگونه معرفی کرده اینقدرحکمت برای مومن ارزش داردکه هرجا و
ازهرکسی حتی از منافق آن را یاد بگیرید.
🖊حجتالاسلام مهدوی ارفع
❀•• @javad_mohammady ••❀
#شرححکمت94
#سؤال: دنیاجز برای دو کَس خیر نیست لطفا توضیح بفرمایید.
#جواب:
در قسمتی از حکمت نورانی ۹۴ حضرت می فرمایند ، عمر و فرصتی به اسم دنیا در اختیار توست ، بهترین کار در این فرصت این است که اگر خطایی و لغزشی داری ، توبه کنی و به سوی خدا بازگردی ، مثل حضرت آدم و حوا علیهما السلام که اولین فرصت حضور در دنیا را به توبه از خطا و ترک اولایی کردند که مرتکب شده بودند . یا این که اگر خطا و گناهی مرتکب نشده از فرصت دنیا برای افزایش حسنات بهره بگیرد که این حسنات در دوره بعد زندگی ذخیره ای گرانقدر خواهد بود. پس حضرت میفرمایند دنیا جز برای دو گروه خیری ندارد ، گروهی که از بدی های گذشته توبه می کنند و به سوی خدا باز میگردند و گروهی که از فرصت دنیا برای جمع آوری و فراهم کردن حسنات بهره می برند.
🖊حجتالاسلام مهدوی ارفع
🖤| @javad_mohammady
#شرححکمت95
#سؤال: منظور کمیت است یا کیفیت و حیطه اثرگذاری ؟
#جواب:
در #حکمت95 امیرالمومنین علیه السلام معیار ارزشمندی یا بی ارزشی و کم ارزشی عمل را بیان میکنند و آن معیار تقواست. در واقع میخواهند بگویند اگه شما خواستید ببینید چه عملی با ارزش و چه عملی با ارزش نیست، به کمیتش خیلی نگاه نکنید اول به کیفیتش نگاه کنید و معیار کیفیت هر عمل هم تقواست. اگر عملی با تقوا انجام شد ، هرچند هم به ظاهر کوچک باشد در دستگاه ارزش گذاری الهی بزرگ است . و اگر عملی بی تقوا و دور از تقوا انجام شد هرچند به ظاهر بزرگ و خیره کننده باشد در دستگاه الهی ارزشی ندارد یا خیلی کم ارزش است .
البته اگر عمل با تقوا انجام شد ، هرچقدر هم کمیتش بیشتر و بزرگتر باشه خب روشن است که کیفیتش هم بیشتره. اما معیار اصلی و اولی تقواست نه اندازه ظاهری یک کار.
🖊حجتالاسلام مهدوی ارفع
🖤| @javad_mohammady
#شرححکمت96
#سؤال: منظور از دانایی علم حصولی است یا علم حضوری و شهودی؟
#جواب:
قاعدتا هر دو نوع علم اینجا کنار هم هستند. مراد از علم در "إِنَّ أَوْلَى النَّاسِ بِالاْنْبِيَاءِ أَعْلَمُهُمْ بِمَا جَاءُوا بِهِ" این است که هر کسی بیشتر آنچه را که انبیا علیهم السلام آورده اند را بداند البته دانشی که به عمل و اطاعت منجر بشود، او به آن پیامبر در حقیقت نزدیکتر است. لذا در اینجا اصلا تفکیک علم حصولی و حضوری نیست. هر علمی، هر نوع دانشی و هر نوع آگاهی ای که منجر به اطاعت از تعالیم انبیا بشود در این علم میگنجد.
🖊حجتالاسلام مهدوی ارفع
🌙| @javad_mohammady
#شرححکمت97
#سؤال:لطفا کمی توضیح دهید.
#جواب:
✅حضرت شب قبل از جنگ نهروان از کنار خیمه های خوارج قدم می زدند شنیدند که یکی از آنها در حال تهجد و نماز شب ناله جانسوزی دارد (ظاهراً یکی از یارانشان از این مناجات دچار تاثر شد)
📣حضرت فرمودند: انسان با یقین به امام خودش تا صبح بخوابد بهتر از آن است که شب تا صبح عبادت کند در حالی که امام خودش را نمی شناسد.
🖊حجت الاسلام مهدوی ارفع
♥️| @javad_mohammady
#شرححکمت98
1⃣: چگونه میشود تشخیص داد کسی تنها سخن خوب میگوید یا عامل به حرف و علمش نیز هست؟
2⃣:آیا اجازه فحص و جستجودر باره عمل عالم به دین و سخنانش را داریم؟
#جواب:
اولا مرکز ثقل #حکمت 98 این نیست که ما ببینیم کدام راوی به علمی که بیان می کند عمل میکند و کدام عمل نمیکند و راه اینکه کشف کنیم کدام عالم عامل و کدام عالم عامل نیست. چیست؟ بلکه بار اصلی و مقصود اصلی این حکمت نورانی ، که مخاطبش خود ما و تک تک افراد هستند این هست که شماها از آن گروهی نباشید که فقط خبر را می شنوند و نقل می کنند مثل ضبط صوت و هیچ توجهی به عملکرد و دقت در عمقش ندارند. بلکه شماها با عقل رعایت به خبر گوش بدهید نه با عقل روایت.
یعنی هر خبری را که میشنوید:
🔴 اولاً خوب در موردش تعقل و تفکر کنید، بعد بر اساس نتایج آن تفکر صحیح بروید سراغ اینکه به آن عمل کنید یا نه و چقدر عمل کنید، چطور عمل کنید و با چه شرایطی.
🔴ثانیا اگر بر فرض کسی خواست ببیند که راوی علم خودش عامل هست یا نه از نظر شرعی مجوز اینکه در جزییات و امور پنهانی زندگی هر کسی ولو راوی علم تجسس کنیم را نداریم. همان مقدار که در ظاهر عمل او آشکار می شود به همان مقدار باید کفایت کرد. اگر حسن ظاهر دارد ما مکلفیم که بگوییم ان شاالله دارد عمل به علمش می کند. اگر حسن ظاهر ندارد حتی نمی توانیم متهمش کنیم. بگوییم این شخص فعلا عملش قابل اعتنا نیست گرچه روایتش قابل اعتناست.
🖊 حجتالاسلام مهدوی ارفع
♥️| @javad_mohammady
#شرححکمت101
1⃣: لطفاً حکمت را توضیح بفرمایید
#جواب :
🔴بسيارند كسانى كه وقتى حاجت نيازمندى را بر مى آورند آن را بزرگ مى شمرند و همه جا عنوان مى كنند و گاه براى انجام دادن آن امروز و فردا دارند، به گونه اى كه حاجتمند، خسته و شرمنده مى شود.
اين گونه قضاى حاجات ارزشى ندارد; انجام خواسته هاى مردم در صورتى ارزش پيدا مى كند كه انسان آن را كوچك بشمرد و اين نشانه بزرگى شخصى است كه حاجت را برآورده است. هنگامى كه او در نظرها بزرگ شد كار او نيز بزرگ شمرده مى شود.
🔴همچنين در صورتى ارزشمند است كه آن را پنهان دارد تا آبروى تقاضا كننده نزد همه محفوظ بماند; ولى از آنجا كه حس كنجكاوى در مردم زياد است، سرانجام اين گونه خدمات آشكار مى شود و با اهميت از آن و صاحبش ياد مى كنند و او را به فضايل اخلاقى مى ستايند.
🔴اضافه بر اين اداى حاجتى ارزشمند و گواراست كه به سرعت انجام گيرد، زيرا در غير اين صورت حاجتمند ناچار است بارها به در خانه كسى كه به او نياز دارد برود و هر بار رنج تازه اى را بر روح خود تحميل كند. در اين هنگام چنانچه حاجت او برآورده شد برايش گوارا نخواهد بود.
✳️ به کلام دیگر:
برآوردن حاجت مردم و رفع نیازهای مردم یک کار حسنه است. اما هر کار حسنه ای میتواند از نظر اثر و ثواب در معرض زوال باشد . یا حداقل میتواند از این حیث ناقص باشد . برای اینکه این ثواب و اثر تکمیل بشود و یا در معرض زوال قرار نگیرد، حضرت می فرمایند سه شرط دارد:
✅ اینکه در نظر انجام دهنده ، این کار کوچک باشد تا در عالم ملکوت و در عالم حقیقت، باطن آن عمل بزرگ بشود.
✅✅ اینکه خود کننده کار تمام همتش این باشد که این خدمتی که کرده، این حسنه ای که انجام داده، این دستگیری ای که از یک نیازمند کرده، پنهان و مخفی و مکتوم بماند تا در روزگاری و در مرحله ای که خدا بخواهد آشکار بشود. مثل اینکه اعمال و حسنه پنهان ما در روز قیامت آشکار می شود ولی به هر حال آنجا آشکار شدنش لازم و مفید است.
✅✅✅ سوم اینکه وقتی فرصت و موقعیت یک کار خیر، یک دستگیری از مردم پیش آمد، در انجامش شتاب بکنیم. چون با تاخیر و تانی انجام دادن یک کار خیر آن شیرینی و گوارایی کار را هم در ذایقه خود ما و هم در ذایقه نیازمند کم میکند.
🖊حجت الاسلام مهدوی ارفع
🆔| @javad_mohammady
#حکمت102
4⃣:ارزشها و معارفی که در ادیان الهی آمده ، فطری بوده و ارسال رسل تنها با هدف یادآوری است . پس چه بر سر قلب و جان انسانها می آید که ارزشهای فطری و انسانی فراموش شده و جایش را به ضد ارزشها می دهد؟
5⃣:حضرت میفرمایند:" روزگاری برمردم خواهد آمد که محترم نشمارند جز سخن چین را و خوششان نیاید جز از بد کار هرزه" این احترام و ...از سراجبار و اکراه و مصلحت اندیشی است یا حقیقی؟ حال آنکه حضرت در حکمت۱۱۳ میفرمایند " بزرگواری چون تقوا نیست"؟
6⃣:آیا مشورت با زنان کار نکوهیده ای است ؟
7⃣:آیا اشاره به زنان ، خردسالان و...نمادین است ، یعنی اشاره به صفات این گروه ها است یا دقیقا منظور خود این گروه ها هستند ؟
#جواب:
🔴اولا اینکه در طول تاریخ غالبا با وجود انبیا عظام سلام الله علیهم اجمعین اکثریت انسان ها راه انحطاط و جهالت و سقوط در درکات را پی می گرفتند نشانه اختیار آنهاست. یعنی به واسطه اینکه نتوانستند ویا نخواستند عقل خودشان را حاکم بر نفس خودشان قرار بدهند جاذبه های ظاهری و فریبنده دنیا با کمک نفس اماره دست به دست هم دادند و انسان ها را از عمل به آنچه که فطرت شان درک میکرد و عقل شان می پذیرفت و حتی با معجزات انبیا نسبت به آن ذهنشان و عقل شان تسلیم میشد محروم میکرد.
🔴نکته دوم اینکه، بالاخره این احترامی که اهل دنیا به خصوص در آخر الزمان طبق این حکمت برای نا اهلان قائل میشوند بر اثر اجبار و اکراه نیست. بر اثر این است که با این گونه افراد سنخیت پیدا میکنند ، یعنی انسان های فاسد هیچ وقت امام عادل را نمی پذیرند. انسانهایی که از نظر شخصی عدالت دارند و از گناه پرهیز دارند هیچ وقت زیر بار حکومت و امامت امام جاعل و فاسق نمی رود. حکایت از این نکته است که در آخر الزمان اینقدر ذائقه انسان ها با گناه و ظلم و جور و فسق و فجور انس میگیرد و سنخیت پیدا می کند که خود به خود کسانی که هم سخ خودشان باشند و در این انحطاط و فساد جلو تر باشند را احترام می کنند. و کسانی که بر خلاف مسیر مورد انتظار و پسند آنها حرکت می کنند را پست می شمرند و غیر قابل احترام.
🔴حضرت در جاهای دیگری از نهج البلاغه مثل #نامه31 هم توصیه می کنند که در امور سخت و خیلی مهم با زن ها مشورت نکنید. جهتش هم روشن است. در خیلی جاها حضرت اشاره کرده اند که زن ها با اینکه از نظر نظری هیچ تفاوتی در فهم مسایل با مرد ها ندارند و علوم عقلی را می توانند به راحتی یاد بگیرند، میتوانند در امور نظری خوب جلو بروند، اما وقتی پای عمل به آنچه که در عالم عقل نظری میفهمند می رسد، به جهت اینکه عاطفه بر آنها حاکم است و محبت بر آنها حاکم است، در تحت تاثیر این عاطفه و محبت، در مرحله عمل به آنچه که می فهمند ضعیفند. یعنی عقل عملی شان ضعیف است. و چون امور همه در حوزه عقل عملی باید تصمیم گیری بشود، توصیه شده با زن ها در امور مهم، پیچیده، حساس و خیلی سنگین مشورت نکنند. و حتی یک جاهایی که توصیه شده اگر مشورت می کنید برعکس نظرشان عمل کنید . این به این معنی است که چون عموما عاطفه بر آنها غالب میشود در عرصه عمل، ممکن است تحت تاثیر عواطف و احساسات برخلاف آنچه که حتی خودشان در حوزه عقل نظری میفهمند نظر بدهند. و این عوارض ناگواری در پی خواهد داشت.
🔴 اما در بخش آخر ، دقیقا اشاره به زن ها و خردسالان است، یعنی زن ها،کودکان و خواجگان ویژگی های روحی و روانی دارند که آن ویژگی ها باعث می شود که نشود به مشورت آن ها به صورت صد درصد اعتماد کرد.
🖊حجتالاسلام مهدوی ارفع
✨| @javad_mohammady ✨
#شرححکمت103
#سؤال: در زمان امام صادق علیه السلام ایشان لباس مناسب وبعضا فاخر میپوشیدند با توجه به متن حکمت جواب این تناقض چیست؟
#جواب:
بین آنچه در این حکمت آمده و همچنین سیره ظاهری زندگی امام صادق علیه السلام منافات نیست و در همین نهج البلاغه خواندیم شخصی به حضرت امیر عرضه داشت چرا بعد از پیامبر شما محاسن خودتان را رنگ نمیزنید مگر یادتان نیست پیامبر فرمودند تخضبّوا و لا تشبّهوابالیهود خضاب کنید شبیه یهودی ها نشوید،حضرت امیر فرمودند آن روزی که پیامبر این دستور را فرمودند،یاران اسلام کم و دشمنان زیاد بودند و این خود تاکتیک بود که دشمن تصور کند چقدر جوان دور پیامبر جمع شده اند، اما امروز که حکومت اسلامی قدرت و وسعت گرفته نیازی به این کار نیست و هرکس مختار است که خضاب کند یا خضاب نکند،آن روزی که حضرت امیر زاهدانه زندگی می کردند و برای مردم از سیره زندگی حضرت عیسی و پیامبر صحبت می کردند به این منظور بود که اکثر افراد جامعه در فقر زندگی می کردند و در خود نهج البلاغه حضرت می فرمایند من به عنوان حاکم جامعه و رهبر باید در حد فقیرترین افراد زندگی کنم #خطبه209 اما در زمان امام صادق علیه السلام
✳️ اولا: امام حکومت نداشتند که در جایگاه رهبری این توقع از ایشان باشد
✳️ همچنین وضعیت اکثر مردم از نظر معیشت بسیار خوب بود.اینجا وظیفه مومن این است که هرچه نعمت از طرف خداوند دریافت کرده اظهار کند .
✳️ از طرفی هم جریانات بظاهر صوفیه و زهدگرایانه مانند صوفیان صوری ها بودند که با ظاهر گرایی دین را قبیح نشان می دادند امام صادق با زندگی خوبی که نشان می دادند و تظاهر به نعمت های الهی می کردند،قصد داشتند اجازه ندهند در ذهن مسلمانان از اسلام این تصور غلط صوفیانی شکل بگیرد.
🖊حجتالاسلام مهدوی ارفع
✨ | @javad_mohammady ✨
#شرححکمت104
1⃣:قرآن را پوشش زیرین و دعا را پوشش روئین قرار دادند یعنی چه؟
2⃣؛طنبور چه نوع سازی است وآیا سازهای دیگر بلامانع است ؟
#جواب:
اینکه قرآن را لباس زیرین و دعا را لباس رویین قرار میدهند صرفا کنایه است از اینکه خیلی با قرآن انس دارند و اینکه بسیار اهل دعا و مناجات هستند نه اینکه حالا یکی پایین است و یکی بالا هست و یکی زیر است و یکی رو هست. اینها در کلام فصیح و بلیغ امیرالمومنین علیه السلام از باب کنایه هست.
✳️نکته اول: چقدر #لباس_زیرین به تن انسان نزدیک است؟ ، انس شان با قرآن همین قدر زیاد است.
چقدر #لباس_رویین توسط دیگران دیده میشود ؟ زیاد.این ها را بیشتر اهل دعا و مناجات میبینیم.
✳️در مورد نکته دوم بعید است که اشاره به طنبور خصوصیت خاصی داشته باشد که چه بسا که حضرت اصل نوازندگی و آن هم اهل طرب و مطربی بودن را دارند اشاره می کنند.
3⃣:در این حکمت «دعا لباس رویین» و در حکمت ۱۱۳ « فقر لباس رویین» گفته شده است. این دو چگونه قابل جمعند؟
4⃣:منظور حضرت از «قرآن را لباس زیرین »چیست؟
#جواب:
#لباس_زیرین یا به تعبیر امروزی، زیرپوش کنایه است از اینکه چیزی به شدت به وجود فرد چسبیده گویا جزوی از ذات او شده است .انس اهل تقوا با قرآن چنان زیاد است که گویا به تن و روح آنها چسبیده و آنها هرگز از قرآن جدا نیستند. این حکمت عبارت دیگری است از حدیث نورانی نبوی که فرمودند: وقتی جوان مومنی قرآن می خواند، قرآن با گوشت و خون او درمی آمیزد"
اما #لباس_رویین کنایه است از صفتی که در نگاه اول در شخص به چشم میخورد.
وقتی بنده به کسی نگاه می کنم اولین چیزی که از او به چشمم میخورد لباس رویین اوست این لباس می تواند چند ویژگی یا چند قسمت و حالت داشته باشد. قسمتی دعا و قسمتی فقر
حضرت در حکمت ها فرمود: هرکس ما را دوست دارد برود لباس(جلباب) فقر به تن کند یعنی آماده پذیرش فقر بشود.
🖊حجت الاسلام مهدوی ارفع
♥️ | @javad_mohammady
#شرححکمت105
1⃣:منظور حضرت از " نسبت به چیزهایی سکوت فرمود نه از روی فراموشی" چه احکام و معارفی است که علم انسان به آن باعث رنج و زحمتش میشود؟
2⃣: یک مثال از چیزهایی که خدا در مورد آن سکوت کرده بفرمایید
#جواب:
در سوره مبارکه بقره میخوانیم بعد از این که خداوند به بنی اسراییل دستور داد گاوی را ذبح کنید و استخوان آن گاو را به مقتولی که قاتلش مشخص نیست بزنید ، مرده جواب خواهد داد چه کسی او را کشته است .بنی اسراییل به جای این که به همین مقدار امر واجب الهی اکتفا کنندو همان را عمل کنند، شروع کردند به بیجا تفحص کردن درباره جزییات این گاو ، سوال کردند از رنگ و نر و ماده و .....بودن قربانی مورد نظر. حال آن که خدا به طور کلی امر به ذبح گاو کرده بودند اما آنهابه خاطر تفحص در جزییات خود را به سختی انداختند و در آخر خداوند چنان گاوی را برای آنان تعیین کرد که برای پیدا کردنش بسیار بسیار به مشقت افتادند. چون به ندرت میشد گاوی به چنین مشخصاتی در جهان پیدا کرد. لذا بنی اسراییل خود را با سوال بیجا به تکلف انداختند .
خدواند متعال آن جایی که وارد نشده و امر و نهی ای نکرده ، یعنی سرزمین مباح ها ،چرا انسان باید خود را به سختی بیاندازد و جرییات را بداند، خدا که فراموش نکرده و اگر نیاز به حکمی داشت ، خداوند میفرمود .
🖊حجتالاسلام مهدوی ارفع
🌷 | @javad_mohammady
#شرححکمت106
#سؤال: لطفاً این حکمت را توضیح بفرمایید.
#جواب:
امیرالمومنین علیه السلام در این حکمت نورانی قانون و سنت حاکم براداره عالم توسط خداوند متعال را بیان میکنند.
میفرمایند ،انسان اگر امور دنیا خودش را از طریقی که خداوند صلاح دیده و راهش را باز کرده ، پیگیر باشد ، هم دنیا و هم امر آخرتش آسیب نمی بیند .
اما اگر براساس جهل و حرص و عجله، خودش بخواهد از راهی که نفس اماره و شیطان نشان میدهند ، برای آباد کردن دنیایش چیزی از آخرت کم بگذارد ، به تعبیر ما از اینجا مانده. از آنجا رانده خواهد شد، نه تنها امر دنیایش آباد نمیشود بلکه یکی پس از دیگری مشکلات جدید برایش ایجاد میشود. از آن طرف هم واجبات و دین خود را تباه کرده است .یعنی به قول ما هشتش گرو نهش میشود .
👈خداوند در قران کریم میفرماید :" من اعرض عن ذکری فان له معیشة ضنکا" کسی که در حل مسائل دنیا روگردانی از خدا و یاد خدا و امرو نهی خدا کند، زندگی مادیش هم به گرفتاری های پیچیده و عجیب و غریب مبتلا میشود " ونحشره یوم القیامة اعمی" در آخرت هم از لحظ باطنی کور محشور خواهد شد.
🖊حجتالاسلام مهدوی ارفع
🌷 | @javad_mohammady