💠 پرسش:
برای رسیدن به مقام رضا چه مراحلی را باید طی نمود؟
#اخلاق_مقامات_عرفانی
✍️ پاسخ:
قطعا رسیدن به مقام رضایت به قضاء الهی، به راحتی بدست نمی آید و نیازمند پیش زمینه است. در روایتی از امام سجاد علیه السلام می خوانیم:
الزهد عشرة أجزاء فأعلى درجات الزهد أدنى درجات الورع ، و أعلى درجات الورع أدنى درجات اليقين و أعلى درجات اليقين أدنى درجات الرضا ،
زهد ده درجه دارد بالاترين درجه زهد پايين ترين درجه ورع است، و بالاترين درجه ورع پايين ترين درجه يقين است، و بالاترين درجه يقين پايين ترين درجه خشنودى [از خدا ]است.(1)
با توجه به روایتی که ذکر شد زهد، ورع و یقین پیش زمینه های لازم برای رسیدن به مقام رضاست.یعنی اگر کسی خواست به چنین جایگاهی برسد و راضی به قضای الهی باشد باید از پل زهد و ورع و یقین رد شود.در ذیل به ترتیب مفهوم این سه اصطلاح اخلاقی را متذکر می شویم.
«در فرهنگ اسلام زهد به این معنا نیست که انسان از مال و منال دنیوی برخوردار نباشد، بلکه رکن اساسی و حقیقت زهد آن است که آدمی اسیر دنیا و مظاهر آن نگشته و در عین بهره مندی از آن، امیر و حاکم بر آن باشد؛ زهد دل کندن از دنیا و پرهیز از آمال و آرزوهایی است که تعلق به آنها انسان را زمین گیر می سازد».(2)
ورع نیزدر اصل به معناى بازداشتن نفس از محارم و گريز از آنهاست.
امام علی (علیهالسّلام) درباره ورع می فرمایند: «الْوَرَعُ الْوُقُوفُ عِنْدَ الشُّبْهَهِ» (3)
ورع و پرهیزگاری توقف دربرابر شبهات است؛ یعنی ورع تنها توقف در برابر حرام نیست بلکه توقف کردن در امور شبهه ناک، را نیز شامل می شود.
یقین نیزدر اصطلاح، اعتقاد و باور محکم و استواری است که مطابق با حقیقت باشد و به هیچ وجه امکان زوال و احتمال خلاف در او راه ندارد. (4)
باتوجه به آنچه گفته شد راه رسیدن به مقام رضا این است که انسان وادی زهد و وادی ورع و وادی یقین را پشت سر بگذارد. کسی که به دنیا و مظاهرش تعلق قلبی دارد نمی تواند زهد را در وجود خود پرورش دهد و کسی که زاهد نباشد صاحب ورع نیز نخواهد شد چرا که توان توقف در برابر امور شبهه ناک را ندارد و کسی که ورع را در خود نپروراند قطعا توان رسیدن به یقین را نخواهد داشت و چنین کسی مقام رضا را تجربه نخواهد کرد.
پی نوشت ها:
1.الكافي (ط - الإسلامية)، ج2، ص 62
2.جوادی آملی، عبدالله؛ مراحل اخلاق در قرآن،ج11، ص178.
3. لیثی واسطی،عیون الحکم و المواعظ، ص۶۸
4. طوسی، خواجه نصیرالدین، ج۱، ص۹۶، اوصاف الاشراف
#کارشناس_اخلاق_و_مشاوره
آدرس کانال: @javadheidari110
🌿🌿🌿🌿🌿🌿