💠فلسفهی عبادات چیست❓
سوال در رابطهی با فلسفهی احکام زیاد است نظیر اینکه چرا باید نماز بخوانیم، چرا نماز صبح دو رکعت است، چرا روزه بگیریم، چرا ۳۰ روز، چرا چرا چرا
✨✨✨✨✨✨
در رابطه با تحلیل چراییها و فلسفهی احکام چند نکتهی کوتاه محضر شما عرض میکنم:
1⃣ آنچه که از طرف خدای حکیم مطرح میشود قطعاً دارای مصلحت هست که خدا به آن امر میکند وقتی خدا امر میکند اقیموا الصلاة نماز بخوانید قطعاً یک مصلحتی در آن وجود دارد. وقتی پروردگار عالم از فعلی نهی می کند لاتجسسوا تجسس نکنید قطعا یک مفسده ای دارد دروغ نگوئید، ربا نخورید ووو قطعا مفسده ای دارد که خدا دارد نهی می کند.
2⃣ آیا این مصالح و مفاسد که محور احکام و تشریع هست. ما یک عنوان داریم در مباحث اصولی که می گوئیم «الاحکام تابعةٌ للعناوین» احکام تابع عنوانهای خود و موضوعات خودش هست و این عناوین بر محور مصالح است «تابعةٌ للمصالحِ والمفاسد هستند» صحبت اینجاست که آیا این مصالح و مفاسد را ما متوجه می شویم؟
✍پاسخ: گاهی عقل ما به تنهایی فارغ از هر چیزی مصلحت و مفسده هر احکام را متوجه می شود نظیر اینکه دروغ بد است مفسده دارد بله این مطلب را ما متوجه می شویم لذا کسی به شما نمی نمی گوید چرا نباید دروغ بگوئیم خودش بدی آن را می فهمد(البته استثناها را کاری نداریم)، کمک کردن به دیگران (انفاق) خوبی این کار را همه با عقل خود درک می کنند. بنابراین پاسخ این شد: بله گاهی ما مصالح و مفاسد امور را متوجه می شویم، گاهی با پیشرفت علم مصالح و مفاسد برای ما تبیین و مشخص می شود مثلا با پیشرفت علم حکمت آن ثابت شده این را ۱۴۰۰ و اندی سال قبل قرآن و دین تاکید کرده بوده اند و ما تعبدا انجام می دادیم اما امروزه علم برخی حکمت های آن را ثابت کرده است
3⃣ گاهی مصلحت و مفسده در خود شریعت بیان شده البته اینها به عنوان حکمت هستند نه دلیل و نه علت
صحبت اینجاست که حکمت برخی عبادات در روایات آل الله بیان شده است
«انما فرض الله الصلاة ل... » خدا نماز را واجب کرده برای فلان امر
زکات برای.. 📚در کتاب علل الشرایع از مرحوم صدوق فلسفه ی تدوین آن اساسا این است که مصالح و مفاسد بسیاری از احکام و حکمت شان بیان شده.
4⃣نکته ی اساسی این است که آنچه عقل، علم، در روایات برای ما بیان می کنند بیان حکمت است نه تمام العله اینها برخی از مصالح و مفاسد است اما تمام این امور «و ما اوتیتم من العلم الا قلیلا»
لذا ما در پاسخگویی به این مسئله باید بر محور تعبد تاکید ویژه داشته باشیم و این است که چرا نماز؟ چرا...؟ چون خدا گفته. اولین پاسخ ما این است که حکم خداست. شما خدا را حکیم می دانی یا نه؟ خدا را عاقل، عادل، عالم می دانی یا نه؟ پس فلسفه ی احکام این شد چون خدا فرموده. آن وقت مثال پزشک و مکانیک و خیاط و خطاط و... را ما میریم محضرشون. و اینکه یک قاعده ی عقلی است که کسی که نمی داند مراجعه می کند به کسی که می داند «فاسئلوا اهل الذکر ان کنتم لا تعلمون»
5⃣ پیشرفت علم در زمان امام زمان «عجل الله تعالی فرجه الشریف» به اوج خود می رسد روایت امام صادق است علم ۲۷ حرف است تا زمان ظهور دو حرف از علم کشف می شود هنگام ظهور بسیاری مسائل برای ما کشف می شود اما صحبت در این است
6⃣ در پاسخگویی به تمام سطوح در باب فلسفه ی احکام باید ابتدا بر مسئله ی تعبد تکیه کرد و با تکیه بر کلام امیرالمؤمنین که فرمودند:«الاسلام هو التسلیم»آن وقت این تسلیم و تعبد عین عقلانیت است.اما در کنار این مسئله گاهی مسائلی به ذهن انسان خطور می کند تحلیل است نظیر حکمت های وضو که برخی آن را کلید ورود به محضر پروردگار عالم، از باب نشاط،... اینها از باب جزء العلة به ذهن می رسد هیچ اشکالی هم ندارد و برای نوجوان مخصوصاً تحلیل های محسوس و ملموس با تکیه بر اینکه اینها جزء العله هستند، حکمت هستند و نه علت و ما فقط بخاطر تعبد انجام می دهیم ولی اینها را هم می شود بیان کنیم بسیار تاثیر گذار هست.
🎁نتیجه اینکه:
در پاسخ به فلسفه ی احکام بر مقوله ی تعبد به صورت ویژه باید تاکید داشته باشیم و بیان حکمت ها و نه علت ها را تاکید کنیم و اگر بتوانیم با تحلیل هایی که از کلیات از قرائن در علل الشرایع قرائن جمع کنیم و بیان کنیم بسیار نیکو و زیباست
#عقائد
#فلسفه_عبادات
╔═ ⚘════⚘ ═
⇲@javadheidari110
⇲@ramezan_ghasem110
⚘════⚘ ═
🌻🌻
📣پرسش از شما
پاسخ از 📢
«استاد جواد حیدری»
❓پرسش❓
📚لطف میکنید چند کتاب در مورد شخصیت حضرت فاطمه معصومه سلام الله علیها معرفی کنید؟
✍️ پاسخ:
📒حضرتمعصومه فاطمهدوم
نویسنده✍محمدمحمدیاشتهاردی
📕مهتاب اهلبیت
نویسنده✍سیدحسین اسحاقی
📙فروغی از کوثر
نویسنده✍الیاس محمدبیگی
📗نگاهیبهزندگانیحضرتمعصومه
نویسنده✍غلامرضا حیدری ابهری
📔حضرت معصومه و شهر قم
نویسنده✍محمد حکیمی
#معرفی_کتاب
╔═ ⚘════⚘ ═
⇲@javadheidari110
⇲@ramezan_ghasem110
⚘════⚘ ═
4_5827753287566231399.ogg
605.9K
❎ صدق الله العظيم یا صدق الله العلي العظيم
کدوم درسته؟
🌎کانال رسمی استاد جواد حیدری
گروه فرهنگی تبلیغی پاسخگو
🔹#شبهات_اعتقادی
🔹#سؤالات_کاربران
🔹#استاد_جواد_حیدری
🔹#گروه_تبلیغی_پاسخگو
💎•┈••✾••┈•💎
@javadheidari110
1_621307026.mp3
1.63M
اللهم کن لولیک الحجة بن الحسن
@javadheidari110
4_5881997805391719323.ogg
637.8K
❎ چطور ممکن هست باتوجه به شجاعت و غیرتی که حضرت علی ع داشته اند از همسر خود دفاع نکنند؟
🌎کانال رسمی استاد جواد حیدری
گروه فرهنگی تبلیغی پاسخگو
🔹#شبهات_اعتقادی
🔹#سؤالات_کاربران
🔹#استاد_جواد_حیدری
🔹#گروه_تبلیغی_پاسخگو
💎•┈••✾••┈•💎
@javadheidari110
انا لله و انا الیه راجعون
دانشمند هستهای کشورمان به شهادت رسید
🔹وزارت دفاع: بعدازظهر امروز جمعه عناصر تروریست مسلح خودرو حامل محسن فخری زاده رییس سازمان پژوهش و نوآوری وزارت دفاع را مورد حمله قرار دادند. در جریان درگیری تیم حفاظت ایشان با تروریستها آقای محسن فخری زاده به شدت مجروح شد و بیمارستان منتقل شد.
🔹متاسفانه تلاش تیم پزشکی برای احیاء ایشان موفق نبود و دقایقی قبل این مدیر خدوم و دانشمند پس از سالها تلاش و مجاهدت به درجه رفیع شهادت نائل آمد.
@javadheidari110
هدایت شده از کانال رسمی استاد جواد حیدری
✅ آرمان فلسطین؛ استراتژی، سیاست محوری و وظیفه دینی جمهوری اسلامی
📮 خبرگزاری ایرنا: https://www.irna.ir/news/83796089/
📮خبرگزاری فارس : https://www.farsnews.ir/isfahan/news/13990301000118/
📮خبرگزاری موج : https://www.mojnews.com/
4_5872905866432226064.ogg
947.3K
❎آیا اهلبیت علیه السلام خلفا را لعن میکردند؟سیره آنها چگونه بوده؟.
🌎کانال رسمی استاد جواد حیدری
گروه فرهنگی تبلیغی پاسخگو
🔹#شبهات_اعتقادی
🔹#سؤالات_کاربران
🔹#استاد_جواد_حیدری
🔹#گروه_تبلیغی_پاسخگو
💎•┈••✾••┈•💎
@javadheidari110
💠تکلیف زحمت یا رحمت❓
عدهایمعتقدند اگرخدامهرباناست،چرا تکالیففراوانبرایبندگانقراردادهاست؟ زیرا اولاً تکلیفدر دنیا رنج و زحمت آفرین استثانیاً اگرباآنمخالفتیشود عذاباخرویدر پیدارد پسچه نیاز به اینهمهتکالیف است؟
✅پاسخ استاد حیدری
ما درعصری زندگیمیکنیمکه آنراعصر جدید نامند،برخیمحور را انسان قرار داده و میخواهندخود را از هر قید و بند محدود کنندهای برهانند لذا دین و شریعت را کنار میزنند، بعلاوه اینکه آنان خدایعصرجدیدرا باخدای اعصار ماقبل تجدد متفاوتمیشمرده و خدای عصر جدید راخداییمهربان،بدون امر و نهی و زحمت میدانند برخلاف خدای ماقبلِ تجددکهخداییعبوس،غضبناک،قاهر و خطرناک بوده و فقط امر و نهی مینموده خدای سنتیها اینگونه بوده اما آنان خدای خود را خدایی دوستداشتنی با قدرت محدود میپندارند و چون قدرت او محدود است ترسی هم از او ندارند چرا که او تمام لوازم عیش و نوش را برایشان فراهم کرده و آنان را آزاد گذارده است
حال فارغ از اینکهخدا چیست؟خدا کیست؟فارغ از خدایی که تمدن جدید غرب به آن معتقد است و اینکه آیا چنین خدایی که آنان تصور میکنند اساسا خداست یا یک موجود موهوم، یک مفهوم ذهنی، اکنون ما فارغ از تمام این مطالب به اصل سوال می پردازیم:
تکلیف زحمت است یا رحمت❓
سه تصوّر از پروردگار عالم وجود دارد این سه اندیشهی اصیل عبارتند از
1⃣ دینداری عامیانه
2⃣ دینداری عاقلانه
3⃣ دینداری عاشقانه
✳️دینداری عامیانه:
این تصوّر معمولا در اذهان ساده و تعلیم نیافته وجود داردچرا که آنان خدایی در ذهنشان تصور میکنند که
قاهر و جبار است، اوامر و نواهی اعتباری و قرار دادی دارد،اگر کسی از این اوامر و نواهی او تخلف کند خشمگین میشود و آتش جهنم را برایش مهیا میکند و خطاکاران را در این آتش قرار می دهد البته اگر کسی دعا کند توبه کند شفیعی بیاورد این آتش خشم فرو مینشیند و از عذاب او چشمپوشی می کند. آنان آتش و بهشت را اموری جعلی و قراردادی می دانند که قابلیت کاهش و افزایش دارد.
نگاه آنان به عبادت تماما از سر ترس است، خوفا للنار است، آنها طالب تکلیف کمتر هستند معتقدند هرچه تکالیف کمتر خوف و احتمال عذاب کمتر،دیندار عامیانه تکلیف گریز است، پروای از خود دارد، در انجام تکلیف منت گذار است، در انتظار پاداش در قیامت است.
✳️دینداری عاقلانه:
این تفکر بیشتر در مکاتب فلسفی و کلامی مطرح میشود، آنان رابطهی بین خدا و جهان، خدا و انسان را یک رابطهی تکوینی میدانند نه قراردادی و آن را بر اساس یکسری قوانینی می دانند که بر عالم هستی حاکم است، در نگاه آنان ثواب و عقاب یک امر تکوینی و حقیقی است نه جعلی و قراردادی، تکالیف را راهنمایی و هدایت خدا نسبت به قوانین تکوینی حاکم بر جهان هستی و اعمال اختیاری انسان میدانند، در این تصّور ثواب و عقاب امر تکوینی هست، بهشت و جهنم هم از آثار و نتایج تکوینی اعمال انسان رقم میخورد.نگاه آنها به عبادت نه از سر ترس است و نه از سر شوق بلکه عبادت از منظر آنان حکم عقل و قانون است که باید انجام شود، در دینداریعاقلانه اساسا کم و زیاد بودن تکلیفمعنا نداردچراکه آنان معتقدند هرآنچهقانوناقتضا کند،عقل نیز بر آن حکم میکنددیندار عاقلانه تکلیفپذیر است،ازقانون پروا داردمنت در انجام تکلیف برایش معنا ندارد میداند پاداش جدا از عمل نیست
✳دینداری عاشقانه
رابطهی بین آنان با خدا رابطه ی عاشق و معشوقی است عبادت عاشقانه است
در این تصوّر خدای مهربان انسان را به سمت خود دعوت میکند،در سراسر این دعوت تمام وجود عاشق را شور و نشاط فرا میگیرد تکلیف در این تصوّر
دعوتنامهیمعشوق به عاشق است چرا که وقتیمعشوقیبخواهد مسیر را به معشوق نشاندهد او را تکلیف میدهد که عاشقان نام تکلیف را دعوتنامه مینهند برای آنان تکلیف نه تنها زحمت نیست بلکه عین رحمت و شفقت است،عذابی هم که دراین فضا ترسیممیشود آن محرومیتیمیدانند که در اثر دوری از معشوق پیدامیشود، نگاه آنان به عبادت
نگاهی ازسر مهر و شوق است و دوست لذا تکلیفِ بیشتر را دوست دارد وتکلیف طلب است،پروای از معشوق دارد، منت پذیر است،همهی پاداش ولذات را در نجوابامعشوق میداند و مییابد
🎁نتیجه اینکه:
تکلیف عینرحمت و لازم است،هر چند برای انسان زحمت دارد اما اینطور نیست که هرآنچه زحمت دارد دور از
رحمتباشدمگر مادرمهربان، به فرزندش دارویتلخ نمیدهد؟
مگرمربیباتجربه و کاردان به ورزشکار و متعلم خود دستورالعملهای سخت و پیچیدهنمیدهد؟
بنابراین تکلیف
🍃یا رحمت است چرا که دعوتنامهی معشوق است حتی اگر رنج داشته باشد
🍃یا قانون است که باز هم رحمت است ولو سختی داشته باشد
🍃یا پاداش است هرچند سختی داشته باشد
لذا تکلیف لازم و ضروری و بر آمده از حکمت بوده پس عین رحمت است
ولو اینکه محفوف به رنج، سختی و مشکلات باشد
╔═ ⚘════⚘ ═
⇲@javadheidari110
⇲@ramezan_ghasem110
⚘════⚘ ═
4_5879746005578027663.ogg
575.5K
❎ نام اهل بیت اصلا در قرآن نیامده است، چطور میشود برای آنها ادعای عصمت کرد؟
🌎کانال رسمی استاد جواد حیدری
گروه فرهنگی تبلیغی پاسخگو
🔹#شبهات_اعتقادی
🔹#سؤالات_کاربران
🔹#استاد_جواد_حیدری
🔹#گروه_تبلیغی_پاسخگو
💎•┈••✾••┈•💎
@javadheidari110
❓حسن و قبح عقلیاستیاشرعی❓
حُسْن:
بهمعنایخوبینیکویی،کلمهحَسَنبه معنایخوببودن«الصدق حَسَنٌ»
قُبْح:
بهمعنایبدی،زشتی،نامطلوب،ناپسند «الکذب قبیحٌ»
⚛حسن و قبح عقلی است یا شرعی؟
حسن و قبح معانی متعددی دارد و اینکه اشاعره و عدلیه با همدیگر اختلاف دارند در کدامیک از این معانی است؟
1⃣ وقتیگفتهمیشود مسئلهای حسن است ومسئلهیدیگرقبیح استمنظورمان این است که آن برای انسان کمال و نقص استمثلا وقتی گفتهشودعلم حسنٌ جهل قبیحٌ نزاع اشاعره اینجا نیست این را همه قبول دارند هر عاقلی میفهمد که علم چون کمال است حسن است و جهل چون نقص است قبیح است دعوا که در این معنا نیست حتی سنیها هم این را قبول دارند
2⃣ برخی مسائل ملائم با نفس انسان است ولی برخی از مسائل ملائم با نفس نیست مثل صدای بلبل مناسب نفس است یا صداهای گوشخراش را نفس نمی پسندداینهامورد نزاع اشاعره و عدلیه این هم نیست
3⃣ آنچه مورد اختلاف عدلیه و معتزله است این اعتقاد عدلیه است که عدلیه معتقدندعقلی است و اشاعره معتقدندشرعی است
آنچهموجب مدح فاعل و ذم فاعل شودیعنی فاعل یک فعلیرا نکوهشکند و یا ستایش کند اختلاف بین عدلیه و اشاعره این است که آیا مخلوق در جایگاهی هست که خوبی یا بدی را تشخیص دهد و با تشخیص خوبی و بدی امر کند به انجام آن فعل و برعکس،نزاع اینه که آیا عقل انسان منهای شرع میتواند درک کند فلان کار حسن است انجام بده و برعکس؟
⚛عدلیه:(امامیهومعتزله)معتقدند:
عقل بهتنهایی منهای شرع(خدا و پیغمبر) خوبی و بدی برخی مسائل نظیر
عدل،صدق،شجاعت،علم را درکمیکند خواه خداپرست باشد یا خیر و این مسئله بهصورت موجبه یجزئیه است
⚛اشاعره معتقدند:
عقل خوبی و بدی هیچ مسئلهای را درکنمیکند لذا نیاز بهشرع هست«الحَسَنُماحسَّنَهالشارع،القبیح ماقَبَحَهُالشارع»هرآنچهراخداخوب بداند خوب و هرآنچهخدا بد بداند بداستعقل تواندرکخوبی و بدیِ افعال را اصلاً نداردلذا حسن و قبح شرعی است
⚛اشکال اشاعره به عدلیه:
« اگر عقل همهمسائل را درک میکندپس چه نیاز بهشریعت داریم؟»اشاعره معتقدندخدا هرکاریبخواهدمیکند و مخلوق حق ندارد برای خدا تعیین تکلیف کند«هرچه آن خسرو کندشیرین بُوَد»
⚛پاسخ عدلیه به اشاعره
اولا:«دو نوع باید و نباید وجود دارد»۱):باید و نباید عقلی ۲)باید و نبایدشرعی،باید و نباید شرعی چون در آن امر به واجب و نهی از حرام هست در حیطهی مخلوق نبوده چرا که مخلوق نمیتواند برای خدا باید و نبایدی تعیین کند فلذا باید و نبایدهایی که به بنده به خدا نسبت میدهد عقلی است زیرا عقل با مطالعه و تدبر در کمالات الهی،حکمت الهی و صفات الهی کشف میکند خدا باید چنین عمل کند و خلاف این عمل نمیکندمثل وقتی میگوئیم درخت انار باید انار بدهد بار اضافی بر درخت انار بارنکردهایم زیرا همیشه مشاهده کردهایم درخت انار، انار داده است لذا این باید عقلی و ذاتی و کشف است یجبٌ من الله است یعنی از طرف خداست مخلوق فقط کشف میکند یجب علی الله نیست تا اشکال ایجاد شود
ثانیا:عقل منهای شرع بدی دروغ و خوبی حکمت را درک میکند چون مقابل حکمت لغویت است خدا مرتکب لغویت نمیشود پس دروغ از خدا صادر نمیشود چون کار او حکیمانه است
ثالثا:ما که معتقد نیستیم عقل همهی مسائل را درک میکند بلکه معتقدیم عقل منهای شرع خوبی و زشتی برخی از مسائل را درک میکند و سادهترین دلیلمان برای این اعتقادمان این است که:هر دیندار و بی دینی درک میکند صدق خوب است و کذب بداست
⚛اشکال دیگری که اشاعره بر عدلیه وارد میداننداین است که:
اگر دروغ قبیح است چرا استثنا خورده چرا برخی مواقع شما دروغ را خوب میدانید؟
⚛پاسخ عدلیه به اشاعره:
دروغ همیشهدروغ است و قبیح، اما گاهی بخاطر دفع افسد به فاسد برای حفظجان مومن مجوز داریم دروغ بگوئیم
⚛شاهد مثالهای قرآنی بر حسن و قبح
✨«هل جزاء الاحسان الا الاحسان»«الرحمن/۶۰»یعنیجواب خوبی را خوبی دادن این مسئله را خدا مسلم و مفروغ گرفته چرا که عقل مخلوق منهای شرع آن را درک میکند لذا خدا در قرآن از بندگان اقرار گرفته است
✨«ام نجعل الذین آمنوا و عمل الصاحات»
۲۸/ص
آیامتقینمثلفجاراند؟عقل منهای شرع حکم میکندکهیکینیستندلذاحسنو قبحآنعقلیاست«ان الله یامر بالعدل و الاحسان»اینآیهنیزحسن و قبحعقلی است
✨برخی مسائل را خداوندبا وجود اینکه بندگان آنها را درک میکننداما با این وجود باز خداوند آنها را به صورت اوامر و نواهی ذکر فرموده این اوامر و نواهی ارشادی و برای تأکید است
🎁نتیجه اینکه:
✅بحثحسن و قبح یکی از مباحث مهم دربخشصفات الهیاست
✅ عدلیه(امامیه و عدلیه)معتقدندعقل خوبی و بدی برخی افعال را درکمیکند نه همه اعمال
✅حُسن و قُبح عقلی و حُسن و قُبح شرعی دو نظر در جهان اسلام است و متکلمین مستقل به آن پرداختهاند
#عقائد
#قواعد_کلامی
╔═ ⚘════⚘ ═
⇲@javadheidari110
⇲@ramezan_ghasem110
⚘════⚘ ═