ملازمه بین اذن و عدم ضمان
(دوره 5، شماره 3 - شماره پیاپی 16، پاییز 1398، مقاله 5 )
نویسندگان:
#رضا_پورصدقی 1 #محمد_علی_راغبی 2
1 دانش پژوه مرکز فقهی ائمه اطهار(ع) و دانش آموخته کارشناسی ارشد دانشگاه پردیس فارابی قم
2 استادیار فقه و مبانی حقوق اسلامی دانشگاه قم
چکیده:
وجود یا عدم وجود اذن در عقود و ایقاعات، قراردادها و بهطورکلی همه رفتارها و اعمال حقوقی و به دنبال آن روابط عرفی و اجتماعی انسانها، یکی از عناصر مهم و حیاتی بشر به شمار میرود؛ بهعنوان نمونه، در مباحث مربوط به ضمان که در مسائل گوناگونی گسترده است، نقش و تأثیر اذن مورد توجه است.
مسئله ملازمه بین اذن و اباحه با عدم ضمان از مسائل نوپدید نیست و فقیهان بسیاری از گذشته تا عصر حاضر نه تنها طرفدار ملازمه بین این دو حکم میباشند، بلکه برخی ادعای ضروری و بدیهی بودن آن نیز از عبارات آنها فهمیده می شود، ولی در دوره معاصر نظریه مخالف بیشتر مورد توجه قرار گرفته؛ چنانکه حتی ممکن است بدیهی به نظر برسد. با بررسی ایراداتی که از سوی منتقدان این قاعده مطرح شده، میتوان به این نتیجه رسید: اگر این ملازمه به صورت کلی در همه موارد وجود اذن مطرح شود، درست نیست، ولی در مواردی که اباحه تکلیفی نسبت به عمل به عنوان اولیه وجود دارد و مشروط به ضمان نشده است و از طرف دیگر شخص دارای قصور یا تقصیری نیست، میتوان این ملازمه را ادعا و اثبات کرد.
کلیدواژهها:
#اباحه #اباحه_تصرف #اذن #مسؤلیت_مدنی #ضمان
دریافت فایل مقاله:
http://jostar-fiqh.maalem.ir/article_67426_a9588d9be0e68d5388c48ffb80d3fc0d.pdf
لینک صفحه مقاله در سامانه نشریه:
http://jostar-fiqh.maalem.ir/article_67426.html
لینک کانال نشریه در ایتا:
https://eitaa.com/jostar_fiqh_maalem_ir
ماهیت شناسی عزیمت و رخصت در دانش اصول
(دوره 7، شماره 3 - شماره پیاپی 24، پاییز 1400، مقاله 2 )
نویسندگان:
#وحید_عباسی 1 #سید_ابوالقاسم_نقیبی 2 #بلال_شاکری 3
1 دانشجوی دکتری فقه و مبانی حقوق اسلامی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران شمال، تهران، ایران.
2 دانشیار گروه فقه و حقوق اسلامی دانشگاه شهید مطهری تهران- ایران
3 دانش آموخته سطح سه حوزه علمیه مشهد و دانشجوی دکتری فقه و مبانی حقوق اسلامی دانشگاه فردوسی مشهد- ایران
چکیده:
ماهیتشناسیِ انواع حکم شرعی ازجمله مسائل مهم در علم اصول است که درحالِ حاضر مورد توجه ویژۀ اصولیان قرار گرفتهاست. ازجمله مواردی که ذیل ماهیت احکام شرعی مطرح میشود، ماهیتشناسی عزیمت و رخصت است. دربارۀ ماهیت عزیمت و رخصت بین اندیشوران اصولیِ شیعه و اهل تسنن دیدگاههای مختلفی از دیرباز مطرح شدهاست. در نوشتار پیشرو پس از مراجعه به منابع مکتوب، به توصیف دیدگاههای مطرح دراینباره پرداخته شدهاست و پس از تحلیل و بررسی دیدگاهها و نقد و بررسی ادله این نتیجه بهدست آمدهاست که عزیمت و رخصت از احکام تکلیفی ثانویه هستند، بنابراین درمیانِ احکام تکلیفی معروف نگنجیدهاند.
کلیدواژهها:
#عزیمت #رخصت #اباحه #حکم_تکلیفی #حکم_وضعی #اصطیاد_لفظی
دریافت فایل مقاله:
http://jostar-fiqh.maalem.ir/article_70638_e68cf5462c7471df87f93f6c93e7cf6a.pdf
لینک صفحه مقاله در سامانه نشریه:
http://jostar-fiqh.maalem.ir/article_70638.html
لینک کانال نشریه در ایتا:
https://eitaa.com/jostar_fiqh_maalem_ir
لینک کانال نشریه در سروش:
sapp.ir/jostar.fiqh.maalem.ir