نقش اذن در صحت یا بطلان نکاح در فقه و حقوق
(دوره 2، شماره 2 - شماره پیاپی 3، تابستان 1395، مقاله 5 )
نویسنده:
#سیداحمدعلی_هاشمی
عضو هیئت علمی دانشگاه پیام نور
چکیده:
مسأله اذن و آثار حقوقی آن در حقوق مدنی، از اهمیت ویژهای برخوردار است. نظری اجمالی به قانون مدنی و ابواب مختلف فقه امامیه، این حقیقت را آشکار میسازد که اذن در روابط حقوقی و اجتماعی افراد نقش بهسزایی دارد. در حقوق خانواده، نقش و اهمیت اذن، بهوضوح در جایجای مواد قانون مدنی و ابواب فقه دیده میشود. اعتبار اذن ولی در نکاح دختر و پسر صغیر یا نکاح باکره، شرطبودن اذن زن در نکاح شوهر با برادرزاده یا خواهرزاده زن و نیز موقوفبودن ازدواج زن ایرانی با تبعه خارج بر اذن دولت، از جمله این موارد است. در مذاهب اسلامی، نظرات زیادی مبنی بر امکان یا امکاننداشتن ازدواج دختر باکره رشیده بدون اجازه ولی قهری وجود دارد. درماده 1043 قانون مدنی لزوم اذن ولی برای نکاح دختر باکره به صورت صریح مطرح شده است. برخی از فقها قایل به تفصیل بین نکاح موقت و دائم میباشند، عده زیادی احتیاط کرده و بسیاری از فقهای مشهور و برخی مراجع فعلی، اذن پدر در نکاح دختر باکره رشیده را لازم نمیدانند. با وجود اهمیت و نقش مؤثر و فراگیر این نهاد حقوقی، قدر آن ناشناخته مانده است و در علم حقوق نیز چندان مطمح نظر واقع نشده است. در این مقاله سعی بر این است تا بررسی جامعی نسبت به اثر اذن در صحت یا بطلان نکاح صورت گیرد.
کلیدواژهها:
#اذن #نکاح #ولی #دختر_باکره #ازدواج_صغیر
دریافت فایل مقاله:
http://jostar-fiqh.maalem.ir/article_22702_f9da54f2dec236dda5b0f9088590cd1a.pdf
لینک صفحه مقاله در سامانه نشریه:
http://jostar-fiqh.maalem.ir/article_22702.html
لینک کانال نشریه در ایتا:
https://eitaa.com/jostar_fiqh_maalem_ir
ملازمه بین اذن و عدم ضمان
(دوره 5، شماره 3 - شماره پیاپی 16، پاییز 1398، مقاله 5 )
نویسندگان:
#رضا_پورصدقی 1 #محمد_علی_راغبی 2
1 دانش پژوه مرکز فقهی ائمه اطهار(ع) و دانش آموخته کارشناسی ارشد دانشگاه پردیس فارابی قم
2 استادیار فقه و مبانی حقوق اسلامی دانشگاه قم
چکیده:
وجود یا عدم وجود اذن در عقود و ایقاعات، قراردادها و بهطورکلی همه رفتارها و اعمال حقوقی و به دنبال آن روابط عرفی و اجتماعی انسانها، یکی از عناصر مهم و حیاتی بشر به شمار میرود؛ بهعنوان نمونه، در مباحث مربوط به ضمان که در مسائل گوناگونی گسترده است، نقش و تأثیر اذن مورد توجه است.
مسئله ملازمه بین اذن و اباحه با عدم ضمان از مسائل نوپدید نیست و فقیهان بسیاری از گذشته تا عصر حاضر نه تنها طرفدار ملازمه بین این دو حکم میباشند، بلکه برخی ادعای ضروری و بدیهی بودن آن نیز از عبارات آنها فهمیده می شود، ولی در دوره معاصر نظریه مخالف بیشتر مورد توجه قرار گرفته؛ چنانکه حتی ممکن است بدیهی به نظر برسد. با بررسی ایراداتی که از سوی منتقدان این قاعده مطرح شده، میتوان به این نتیجه رسید: اگر این ملازمه به صورت کلی در همه موارد وجود اذن مطرح شود، درست نیست، ولی در مواردی که اباحه تکلیفی نسبت به عمل به عنوان اولیه وجود دارد و مشروط به ضمان نشده است و از طرف دیگر شخص دارای قصور یا تقصیری نیست، میتوان این ملازمه را ادعا و اثبات کرد.
کلیدواژهها:
#اباحه #اباحه_تصرف #اذن #مسؤلیت_مدنی #ضمان
دریافت فایل مقاله:
http://jostar-fiqh.maalem.ir/article_67426_a9588d9be0e68d5388c48ffb80d3fc0d.pdf
لینک صفحه مقاله در سامانه نشریه:
http://jostar-fiqh.maalem.ir/article_67426.html
لینک کانال نشریه در ایتا:
https://eitaa.com/jostar_fiqh_maalem_ir