امکان سنجی فقهی ـ اصولی تبعیض در حجیّت خبر
(دوره 5، شماره 4 - شماره پیاپی 17، زمستان 1398، مقاله 2 )
نویسندگان:
#سید_مصطفی_فرع_شیرازی 1 #منصوره_بکایی 2 #محمد_تقی_فخلعی 3
1 دانشجوی دکتری فقه و مبانی حقوق اسلامی دانشگاه فردوسی مشهد (نویسنده مسئول)
2 دانشجوی دکتری فقه و مبانی حقوق اسلامی دانشگاه فردوسی مشهد و مدرس دانشگاه پیام نور کرمان
3 استاد تمام فقه و مبانی حقوق اسلامی دانشگاه فردوسی مشهد.
چکیده:
یکی از مسائلی که در مبحث حجیت خبر واحد در کتب اصولی به آن اشاره نشده و به طور مستقل یا ضمنی، گفتار و مبحثی را به خود اختصاص نداده، تفکیک بین فقرات یک روایت از نظر حجیت است، بدین معنا که گاه روایتی وجود دارد که بخشی از آن به دلایل مختلفی از حجیت ساقط و بخش دیگر صحیح و قابل تمسک است. در این نوشتار به طور مشخص در مقام پاسخ به دو سؤال هستیم:1.اختلاف بین فقرات یک روایت در حجت بودن یا نبودن، به چند صورت در مباحث اصولی و فقهی ظهور یافته است؟ 2.آیا این تفکیک و تبعیض در حجیت مدلولات یک روایت از نظر علما ممکن و پذیرفتنی است؟
در آرای فقها نظر موافقان تبعیض از نظر تعداد و قوت ادلّه غلبه دارد و در آرای اصولیان هم ضمن مباحثی اصولی و به طور غیر مستقیم پذیرش تبعیض دیده می شود.
کلیدواژهها:
#تبعّض_در_حجیت #حجیت_خبر #خبر_واحد
دریافت فایل مقاله:
http://jostar-fiqh.maalem.ir/article_68036_dde77cb419fad5a634985647c730a651.pdf
لینک صفحه مقاله در سامانه نشریه:
http://jostar-fiqh.maalem.ir/article_68036.html
لینک کانال نشریه در ایتا:
https://eitaa.com/jostar_fiqh_maalem_ir
تعمیم حجیت خبر واحد به گزاره های تفسیری و عقیدتی
( دوره 6، شماره 2، شماره پیاپی 19، تابستان 1399،مقاله 4 )
نویسنده:
#محمدحسن_احمدی
استادیار گروه علوم قرآن و حدیث پردیس فارابی دانشگاه تهران ـ ایران
چکیده:
حجیت خبر واحد (متشکل از دو اصطلاح «حجیت» و «خبر واحد»)، از بحث های مبسوط در کتب فقهی، اصولی و تفسیری است. خاستگاه اصطلاح «حجیت»، غالباً به فقه باز میگردد، با این حال، این اصطلاح به ادبیات علم تفسیر قرآن نیز راه یافته است؛ برای نمونه، مسئله حجیت در تفسیر، بهصورت مشخص در مواردی چون حجیت خبر واحد و همین طور حجیت اقوال صحابه و تابعین مطرح شده است. حال این سؤال جدّی مطرح است که مفهوم و کارکرد اصطلاح حجیت، در غیر فقه چگونه است؟ به نظر میرسد نه تنها میتوان میان کارکرد حجیت در مقام فهم و مقام عمل، تمایز قائل شد، حتی میتوان به امتناع کاربرد حجیت در مقام فهم و معرفت قائل شد. نسبت به اصطلاح «خبر واحد» نیز میتوان از امکان تفاوت نگرش به آن در فضاهای غیر فقهی سخن گفت. این نگرش غیر فقهی را میتوان ضمن تحلیل رابطهای میان متن و مخاطب (چه در زمان تولید متن و چه در زمان تفسیر آن) پیگیری کرد. به هر حال، زدودن ذهن از نگاه فقهی و تمایزبخشی بین فقه و غیر آن اعمّ از تفسیر و تاریخ و ...، نه از باب تنقیص فقه بلکه به سبب ژرفای دستگاه فقاهتی در طول تاریخ و اثرگذاری ناخواسته آن بر سایر علوم اسلامی است.
کلیدواژهها:
#حجیت #علم_کلام #خبر_واحد #تفسیر_قرآن #فقه #روش_شناسی
دریافت فایل مقاله:
http://jostar-fiqh.maalem.ir/article_69098_bc2c552807e04b88a32fd6139cdcb6e7.pdf
لینک صفحه مقاله در سامانه نشریه:
http://jostar-fiqh.maalem.ir/article_69098.html
لینک کانال نشریه در ایتا:
https://eitaa.com/jostar_fiqh_maalem_ir
لینک کانال نشریه در سروش:
sapp.ir/jostar.fiqh.maalem.ir