✡️ یک یهودی مخفی در دربار قاجاریه (۱) 1️⃣ در حوادث سرنوشت‌ساز نخستین سال‌‏های سلطنت فتحعلی‌شاه قاجار، نقش #ابراهیم‌خان_اعتمادالدوله (قوام شیرازی) شایان توجه جدی است. 2️⃣ #ابراهیم_قوام پسر فردی به‌نام حاجی هاشم است که بنیانگذار یکی از متنفّذترین خاندان‌های حکومتگر ایرانی به‌شمار می‌رود. این خاندان در سدهٔ نوزدهم هاشمیه نامیده می‌شد و سپس به #قوام_شیرازی شهرت یافت. 3️⃣ علت این انتساب، تبارنامهٔ مجعولی است که خاندان فوق در دوران اقتدار خویش ساختند و نسب خود را به حاجی قوام‌الدین حسن تمغاچی وزیر نامدار شاه شیخ ابواسحاق اینجو رسانیدند. این انتساب قطعاً مردود است. حاجی هاشم یا پدرش از #یهودیان مهاجری بودند که در نیمهٔ اول سدهٔ هیجدهم در شیراز مستقر شدند و پس از استقرار در این شهر ظاهراً به اسلام گرویدند. 4️⃣ تلاش برای پنهان ساختن اصل یهودی از طریق جعل تبارنامه، اقدامی معمول از سوی #یهودیان_مخفی بود. درحالی‌که #تبار_یهودی خاندان قوام شیرازی در منابع متعدد ایرانی و خارجی به‌کرّات ذکر شده است. در گزارش‌‏های مأموران انگلیسی نیز از #یهودی‌تبار بودن خاندان قوام شیرازی یاد شده است. 5️⃣ آشر یهودی یا حاجی هاشم جدیدالاسلام، در شیراز به ثروت فراوان رسید و در اواخر عمر در سِمَت کدخدای محلات حیدری خانه شیراز منصوب شد. در میان شش پسر او، ابراهیم برجسته‌ترین‌شان بود. ابراهیم به‌تدریج اهمیتی یافت و در جرگهٔ نزدیکان میرزا محمد، کلانتر شیراز، جای گرفت و در سال ۱۲۰۰‌ق./ ۱۷۸۵‌م.، در پی وفات میرزا محمد کلانتر، از سوی جعفرخان زند در سمت #کلانتر_شیراز منصوب شد. ✍️ استاد عبدالله شهبازی ✅ اندیشکدهٔ مطالعات یهود: 🇮🇷👉 @jscenter

✡️ یک یهودی مخفی در دربار قاجاریه (٣) 1️⃣ بدین‌سان، در سال‏‌های سرنوشت‌ساز صعود و اقتدار ناپلئون بناپارت در غرب و ستیز تیپو سلطان و زمان‌شاه افغان با استعمار بریتانیا در شرق، زمام امور دولت ایران به‌دست #ابراهیم‌خان_اعتمادالدوله بود. با این وجود، پس از پایان مأموریت کاپیتان جان ملکم در ایران، به‌ناگاه ابراهیم‌خان اعتمادالدوله مورد غضب فتحعلی‌شاه قاجار قرار گرفت و در اول ذیحجه ۱۲۱۵‌ق./ ۱۵ آوریل ۱۸۰۱م. به‌دستور شاه قلع ‌‌و ‌‌قمع این خانواده آغاز شد. 2️⃣ ابراهیم‌خان را کور کرده، زبانش را بریدند و به‌همراه خانواده‌اش به قزوین و سپس طالقان تبعید نمودند و در آنجا به قتل رسانیدند. بسیاری از بستگان او نیز چنین سرنوشتی یافتند. 3️⃣ افول #خاندان_قوام_شیرازی موقّت بود. یک دهه بعد، زمانی که روابط ایران و بریتانیا بهبود یافت، فتحعلی‌شاه بار دیگر آنان را مورد التفات قرار داد و بازماندگان حاجی ابراهیم‌خان را در مناصب عالی حکومتی گمارد. ازجمله میرزا علی‌اکبرخان، پسر چهارم ابراهیم‌خان، بیگلربیگی فارس شد و به #قوام‌الملک ملقّب شد و از آن پس این لقب در خاندان فوق موروثی گردید. قوام‌الملک اول در پنج سال پایانی عمر خود نایب‌التولیه #آستان_قدس_رضوی بود. 4️⃣ #خاندان_قوام_شیرازی تا انقلاب اسلامی، از مقتدرترین و ثروتمندترین خاندان‌های حکومتگر ایران بودند. پایگاه اقتدار آنان در شهر شیراز بود و املاک پهناوری را در سراسر ایران در تملّک داشتند. ریاست آنان بر ایلات خمسه فارس، به ایشان قدرت نظامی و سیاسی فراوانی ‌بخشید که در زمان جنگ اول جهانی از آن به سود استعمار بریتانیا بهره بردند. پنجمین و آخرین فرد از این خاندان که به قوام‌الملک ملقب شد #ابراهیم_قوام است که از متنفذترین شخصیت‌های دوران #پهلوی به‌شمار می‌رفت. او پدر زن #اسدالله_علم است. 5️⃣ نقش ابراهیم‌خان اعتمادالدوله در تحولات دوران وزارتش و به‌‏ویژه پیوند او با تکاپوهای #الیگارشی_یهودی و کمپانی هند شرقی بریتانیا در ایران و منطقه تاکنون مورد پژوهش قرار نگرفته است. در منابع فارسی نقش این خاندان یا کاملاً مسکوت مانده یا تلاش شده تا از آنان چهره‌ای مثبت ارائه شود. ✍️ استاد عبدالله شهبازی ✅ اندیشکدهٔ مطالعات یهود: 🇮🇷👉 @jscenter