🌳 ایلانوت؛ جشن نوروز درختان و روز درختکاری 1️⃣ #ایلانوت تقدیس و بزرگداشت درختان و گیاهان و آفرینندهٔ آنها در #دین_یهود است. این روز در #اعتقادات_یهود اول سال درختان محسوب می‌شود و مبنای زمانی محاسبهٔ برخی از قوانین شرعی مربوط به استفاده از محصولات کشاورزی و میوه‌های درختان تازه کاشته‌شده می‌باشد. 2️⃣ #یهودیان همه‌ساله در پانزدهمین روز از ماه شواط، میوه‌های مختلف را با خواندن دعاهای مخصوص می‌خورند و خداوند را سپاس می‌گذارند. از میوه‌هایی که در شب ایلانوت خورده می‌شود: زیتون، خرما، انگور (کشمش)، انار، انجیر، جو و گندم که دارای اهمیت خاصی هستند، در رأس قرار دارند. 3️⃣ فلسفهٔ کلی مراسم ایلانوت، برکت دادن محصولات درختی و زمینی است و با گفتن #براخا (دعا) همگی خواستار آن می‌شوند که درختان در سال آینده، هرچه بیشتر پُرثمر گردند. ✅ اندیشکدهٔ مطالعات یهود: 🇮🇷👉 @jscenter

🌳 علاقهٔ کابالیست‌ها به ایلانوت 1️⃣ در قدیم رسم این بود که #یهودیان در روز #ایلانوت برای کودکان خود درخت بکارند. درخت‌ها با کودکان رشد می‌کردند و موقعی که فرزندان به سن ازدواج می‌رسیدند شاخه‌های درخت‌ها را برای زینت دادن حجلهٔ عروسی می‌بریدند. 2️⃣ در #تلمود پانزدهمین روز از ماه عبری شواط، آغاز سال درختان و روز سرنوشت آنان نام گرفته است و این روز، مناسب‌ترین تاریخ برای آغاز #درختکاری تشخیص داده شده است. 3️⃣ همچنین از دوران گذشته #علمای_یهود (خصوصاً #کابالیست‌ها) با در نظر گرفتن این‌که بعضی از ارواح بر درختان #حلول می‌کنند، توصیه کرده‌اند: 👈 بازماندگان متوفی، مراسم ویژهٔ ایلانوت را در کنار درختی میوه‌دار انجام دهند! ✅ اندیشکدهٔ مطالعات یهود: 🇮🇷👉 @jscenter

🕎 شبات شیرا (سرود دریا) שבת שירה 1️⃣ #شبات_شیرا در یهودیت شنبهٔ یادوارهٔ شکافته‌شدنِ دریای سرخ هنگام عبور بنی‌اسرائیل و غرق‌شدنِ سپاهیان فرعون است، که در آن سرود شکرانه یا آز یاشیر خوانده می‌شود. 📚 در کتاب «میراث یهود» از نویسندهٔ یهودی «مشه حئیم‌پور»، دربارهٔ این مناسبت می‌خوانیم: 2️⃣ این #شبات [شنبه] به‌عنوان شبات شیرا (شبات سرود) نامیده شده است، به‌خاطر این‌که در فصل ۱۵ از کتاب خروج سرودی که مُشه رَبِنو [حضرت موسی (ع)] و فرزندان یسرائل [بنی‌اسرائیل] به‌مناسبت شکافته‌شدن آب‌های دریای سرخ و عبور آن‌ها در خشکی از آن سرائیدند، نوشته شده است. 📖 آشنایی با احکام روز شنبه: 👉 https://jscenter.ir/hebrew-calendar/13242 3️⃣ سرودی که ملت یهود در موقع جدا شدن آب‌ها برای یَهُوَه سر دادند به سرود #آزیاشیر [سرود دریا] معروف است. این سرود در تمام روزهای سال در تفیلای شَحَریت [نماز صبح] خوانده می‌شود. علت خواندن هر روز آن این است که ما ملت یهود باید همیشه معجزاتی را که یَهُوَه برای ما انجام داده است، به‌خاطر داشته باشیم و همیشه شکرگزار او باشیم. 4️⃣ #یهودیان تمامِ آزیاشیر را در موقعی که از میان دریای سرخ عبور می‌نمودند، خواندند و با چشمان خود دیدند که آن‌ها تنها افرادی بودند که در خشکی از میان آب‌ها عبور نمودند، در حالی‌که مصریان در فاصلهٔ بسیار کمی از آن‌ها در آب‌ها غرق شدند. این معجزهٔ بزرگی بود که آن‌ها با دیدنش شروع به سرائیدن چنین آوای زیبائی نمودند. 📖 اطلاعات بیشتر: 👉 https://jscenter.ir/hebrew-calendar/18811 5️⃣ جالب این‌که در تورات، خواندن این سرود با دف و رقص به #مریم نبیّه خواهر موسی و هارون علیهماالسلام نسبت داده شده است. 📖 اطلاعات بیشتر: 👉 https://jscenter.ir/judaism-and-islam/israiliyyat/15413 ✅ اندیشکده مطالعات یهود: 🇮🇷👉 @jscenter

✡ هربرت ساموئل و بهائیت 1⃣ پس از پایان جنگ اوّل جهانی، شورای عالی متفقین، قیمومیّت فلسطین را به دولت بریتانیا واگذارد و در ٣٠ ژوئن ١٩٢٠ سِر #هربرت_ساموئل به‌عنوان نخستین کمیسر عالی #فلسطین در این سرزمین مستقر شد. ساموئل از اندیشمندان و فعالان برجسته و نامدار #صهیونیسم بود و به خانوادهٔ یهودی معروف ساموئل-مونتاگ تعلق داشت. 2⃣ در دوران پنج ساله حکومت مقتدرانه #شاه_ساموئل (*) در فلسطین دوستی و همکاری نزدیکی میان او و #عباس_افندی وجود داشت؛ و در اوایل حکومت ساموئل در فلسطین بود که دربار بریتانیا عنوانِ «شهسوار طریقت امپراتوری بریتانیا» را به عباس افندی اعطا کرد. اعطای این نشان به‌پاس قدردانی از خدمات #بهائیان در دوران جنگ بود. 3⃣ اندکی بعد، کودتای سوم اسفند ١٢٩٩ #رضاخان میرپنج و سیدضیاءالدین طباطبایی در ایران رخ داد. در کابینهٔ سیدضیاء یکی از سران درجه اوّل بهائیان ایران به‌نام علی‌محمدخان موقّرالدوله وزیر فواید عامه و تجارت و فلاحت شد. این مقام نیز به‌دلیل خدمات بهائیان در پیروزی #کودتا به ایشان اعطا شد. 4⃣ موقرالدوله پدر #حسن_موقر_بالیوزی، بنیانگذار بخش فارسی رادیو بی.بی.سی. است كه در سال‌های ١٩٣٧-١٩۶٠ ریاست محفل ملّی روحانی بریتانیا را به‌دست داشت. در سال ١٩۵٧ #شوقی_افندی، رهبر بهائیان، بالیوزی را به‌عنوان یکی از «ایادی امرالله» منصوب کرد. 5⃣ #خاندان_ساموئل در کودتای ١٢٩٩ ایران نقش جدّی داشت. طبق پژوهش نگارنده، کودتای ١٢٩٩ و صعود رضاخان و سرانجام تأسیس #سلطنت_پهلوی در ایران، در اساس، طرحی بود که #شبکه متنفذ #زرسالاران_یهودی بریتانیا به‌کمک سازمان اطلاعاتی حکومت هند بریتانیا در ایران، در زمان فرمانفرمایی سِر #روفوس_اسحاق یهودی (لرد ریدینگ) در هند، تحقق بخشیدند. 6⃣ #روحیه_ربانی (ماری ماکسول)، همسر آمریکایی شوقی ربانی، می‌نویسد: 👈 موقعی که سِر هربرت ساموئل از کار کناره گرفت، [شوقی] نامه‌ای مملو از عواطف ودّیه برای او مرقوم و ارسال فرمودند که هر جمله‌ای از آن حلقهٔ محکمی گردید در سلسلهٔ روابط حسنه بین مرکز امر و حکومت این کشور. در این نامه از مساعدت‌های عالیه و نیّات حسنهٔ آن شخص محترم اظهار قدردانی می‌فرمایند و گوشزد می‌نمایند که ایشان در مواقع مواجه‌شدن با مسائل و غوامض مربوط به دیانت بهائی همه‌گاه جانب عدل و شرافت را می‌گرفتند که بهائیان جهان در هر وقت و هر مکان از این ملاحظات دقیقه با نهایت قدردانی یاد می‌کنند. 🔸(*) وینستون چرچیل در برخی از نامه‌های خود به شوخی از سِر هربرت ساموئل با عنوان «شاه ساموئل» نام برده است. دایرةالمعارف یهود می‌نویسد: ساموئل «اولین #یهودی بود که پس از ٢٠٠٠ سال بر سرزمین #اسرائیل حکومت کرد.» در دوران پنج ساله حکومت ساموئل بر فلسطین شمار #یهودیان این سرزمین از ۵۵ هزار نفر به ١٠٨ هزار نفر رسید. ✍ استاد عبدالله شهبازی 📖 متن کامل مقاله: 👉 https://jscenter.ir/jewish-and-sects/bahai/8809 ✅ اندیشکدهٔ مطالعات یهود: 🇮🇷👉 @jscenter

✡️ توسل یهودیان به حضرت محمد (ص) در قرآن و یافته‌های باستان‌شناسی 1️⃣ یهودیان در نیایش‌ها و در گفت‌وگوهای سیاسی اجتماعی، همواره بر مشرکانِ حجاز طلب فتح و پیروزی و رهایی کرده، در برابر تجاوز بت‌پرستان به آنان می‌گفتند: در آینده پیامبری مبعوث خواهد شد که وحی و رسالت موسوی را تصدیق می‌کند و ما در سایهٔ ایمان به او بر شما شوریده و پیروز خواهیم شد و شما را از این دیار بیرون خواهیم کرد. 2️⃣ در بعضی از نقل‌ها آمده که یهودیان به خدا عرض می‌کردند: «خدایا ما را به‌وسیلهٔ پیامبری که در آخرالزمان مبعوث می‌شود و ما ویژگی او را در تورات یافتیم، یاری بفرما»، و می‌گفتند: «خدایا، به حقّ پیامبر اُمّی از تو یاری می‌طلبیم و این‌که ما را بر آن‌ها پیروز کنی». 3️⃣ امیرالمؤمنین علی (ع) نیز در ضمن حدیثی می‌فرمایند: 👈 خداوند تبارک و تعالی #یهودیان زمان موسی و بعد از او را امر نموده بود که هرگاه مشکلی پیدا کردند و هر زمان دچار مصیبت و بلائی شدند، خدا را به‌واسطهٔ محمد و آل پاک او بخوانند و به‌وسیلهٔ آن‌ها یاری بجویند، و آن‌ها نیز این دستور را اجرا می‌کردند. 4️⃣ در کتاب «۱۴۰۰ سال پادشاهی در عربستان پیش از اسلام»، نوشتهٔ «کریستین ژولین روبن» از کتیبه‌ای یاد شده است که مطالب فوق را تصدیق می‌کند. 5️⃣ این کتیبهٔ بسیار بزرگ که به ژوئیه ۵۲۳م. [۸۶ سال قبل از بعثت] تاریخ‌گذاری شده، بر صخره‌ای در ۹۰ کیلومتری نجران حک شده است. نویسندهٔ آن شَرَح‌إیل یَقْبُل ذُویَزأَن است، فرزند یک خاندانِ قدرتمندِ شاهزادگی در حَضْرَمَوت که به #یهودیت گروید. 6️⃣ اشارهٔ صریح به یهودیت در این متن، نام «ربّ یهودیان» در پایان کتیبه است. و اما مطلب قابل توجه اشاره و توسّل به نام #محمد بعد از ذکر نام ربّ یهود است. کتیبه با این عبارات به پایان می‌رسد: 👈 «ربهد بمحمد»؛ یعنی: «ربّ یهودیان، با محمد». ✅ اندیشکدهٔ مطالعات یهود: 🇮🇷👉 @jscenter

✡️ مأموریت و رسالت موعود عهد عتیق (٣) 1⃣ آن‌ها استدلال می‌کردند: همان‌طور که بازگشت یهودیان از #تبعید_بابلی به‌دست پادشاهی غیریهودی [=کوروش] میسّر گردید، امروز نیز با حمایت دولت‌ها و جوامع مختلف دنیا [=ابرقدرت‌ها و استعمارگران]، بایستی زمینهٔ استقرار یهودیان در #سرزمین_مقدس و تشکیل #دولت_یهود فراهم گردد. 2⃣ در این میان جنبش #صهیونیسم به‌عنوان موتور محرکهٔ جریان ملّی‌گرایی و #نژاد‌پرستی یهود که از احساسات #موعودگرایانه یهود و آموزه‌های مسیحایی #تلمود و #زوهر بهرهٔ فراوان می‌گرفت، در قرن ١٩ سر برآورد. 3⃣ بیش از آن، اقتدار و #نفوذ فوق‌العاده یهودیان در تمامی نهادهای اجتماعی، فرهنگی، اقتصادی و سیاسی اروپا سبب شد که برای نمونه افرادی همچون #ناپلئون با گرایش خاصی که نسبت به عقاید #فراماسونری داشت، موجبات آزادی و گسترش تسلط #یهودیان را بیش از پیش فراهم کند. 4⃣ نتیجهٔ این حمایت‌های آشکار و پنهان دولت‌های لیبرال و نظام #سرمایه‌داری، تقویت روزافزون جنبش‌های افراطی و خشونت‌طلبی نظیر #گوش_آمونیم بود که امروزه در اراضی اشغالی فلسطین خود را مجری و مخاطب اصلی این دعای یهودیان در صبح و شام می‌دانند: 5⃣👈 سال آینده در اورشلیم … امسال ما اینجا هستیم، ولی سال آینده در سرزمین اسرائیل خواهیم بود. 6⃣ عبارت مذکور ترجمان دقیق رسالت مسیحایی اقلیّتی است که خود را نمایندهٔ اجرای فرامین خدای متجسّد خویش با نام‌های #یهوه و #ماشیح می‌دانند. ✅ اندیشکده مطالعات یهود: 🇮🇷👉 @jscenter

🕎 دربارهٔ جشن پوریم 1️⃣ اعمال عمدهٔ #جشن_پوریم عبارت‌اند از: 👈 خواندن #مگیلا یک‌بار در شامگاه و یک‌بار نیز در طول روز؛ 👈 اضافه‌کردنِ دعایی خاصِ #پوریم در نماز؛ 👈 خیرات‌کردن به محتاجان؛ 👈 فرستادن هدایای خوراکی برای خویشان، دوستان یا همسایگان؛ 👈 و غذای عید که باید آن را در عصر صرف کرد. 2️⃣ هم‌چنین به یهودیان توصیه شده است که آن‌قدر #مشروبات_الکلی مصرف کنند که دیگر برایشان تمایزی میان «درود بر مردخای» (قهرمان داستان پوریم) و «مرگ بر هامان» (نقش منفی آن داستان) باقی نماند!! 3️⃣ گرداگرد این جشن مجموعه‌ای از آداب رشد کرده است که حال و هوایی بسیار کارناوال‌گونه به پوریم داده است. 👈 #یهودیان نقاب و لباس مبدّل می‌پوشند، و مردان و زنان، با آن‌که در حالت عادی ممنوع است، جامه‌های یکدیگر را بر تن می‌کنند. 👈 بچه‌ها با لباس‌های مبدّل به اجرای نقش‌هایی معمولاً متناسب با محتوای داستان #استر می‌پردازند. 👈 دانش‌آموزان برای معلمان خویش هجویه می‌نویسند و از تعالیم یهودی تفسیرهای خنک و خنده‌داری ارائه می‌دهند. 👈 هرگاه در خواندن مگیلا از #هامان یاد می‌شود جمعیت حاضر به سر و صدا و پایکوبی پرداخته، برای تحقیر نام هامان تا آن‌جا که می‌توانند شلوغ می‌کنند. 👈 در این روز کلوچه‌هایی سه‌گوش و پر از خشخاش که بین مردم به #گوش_هامان معروفند، صرف می‌شود. ✅ اندیشکده مطالعات یهود: 🇮🇷👉 @jscenter

📆 تقویم روزانه 🌺 امروز : دوشنبه 🌞 ١٣ فروردین ۱۴٠٣ هجری‌شمسی ☪️ ٢١ رمضان ۱۴۴۵ هجری‌قمری ✝️ ١ آوریل ۲۰٢۴ میلادی 🕎 ٢٢ آدار دوم ۵۷۸۴ عبری 🌍 مناسبت‌های قمری ✍🌹 شهادت مَوْلَی‌الْمُوَحِّدین و اَمیرُالْمُؤمِنین امام علی علیه‌السلام (۴٠ق) 📚 بیشتر بدانیم: 📖 نقش یهود در شهادت امام علی (ع) 👉 https://jscenter.ir/judaism-and-islam/jewish-intrigue/19573 🌍 مناسبت‌های میلادی ✍ #استیو_جابز و #استیو_وزنیاک شرکت رایانه‌ای #اپل را بنیان نهادند (١٩٧۶م) 📚 بیشتر بدانیم: 📖 پشت پردهٔ کمپانی اپل 👉 https://jscenter.ir/jews-and-the-media/jews-and-media/6063 🌍 مناسبت‌های عبری ✍ آغاز اقامت #یهودیان در ایران باستان (خصوصاً مناطقی از مازندران و دماوند) و احداث قدیمی‌ترین آرامگاه یهودی در #گیلیارد یا #گیلعاد (دماوند) در عصر پادشاهی «تیگلت پیلسر» پادشاه آشور (٣٠٢٨ عبری = ٧٣٢ ق.م.) 📚 بیشتر بدانیم: 📖 یهودیان دماوند و فرقه‌های رازآمیز 👉 https://jscenter.ir/other-topics/crypto-judaism/7483 🗓 تذکّر ضروری: این تقویم، تنها به ذکر مناسبت‌های مرتبط با #یهود می‌پردازد. 💳 «اندیشکده» تنها با #کمک‌های_مردمی اداره می‌شود. برای این منظور، شمارهٔ کارتی در قسمت توضیحات کانال اعلام شده‌است. 💎 صفحات‌رسمی‌اندیشکدهٔ‌مطالعات‌یهود: 👉 https://zil.ink/jscenter ✅ اندیشکدهٔ مطالعات یهود: 🇮🇷👉 @jscenter

📆 تقویم روزانه 🌺 امروز : یکشنبه 🌞 ١٩ فروردین ۱۴٠٣ هجری‌شمسی ☪️ ٢٧ رمضان ۱۴۴۵ هجری‌قمری ✝️ ٧ آوریل ۲۰٢۴ میلادی 🕎 ٢٨ آدار دوم ۵۷۸۴ عبری 🌍 مناسبت‌های میلادی 1⃣ طبق برخی محاسبات، حضرت عیسی در چنین روزی، با توطئهٔ #یهودیان و به دستور حکمران رومی اورشلیم، به صلیب کشیده شد!! (٣٠-٣٣م) 📚 بیشتر بدانیم: 📖 الیگارشی حاخامی و انقلاب مسیحیت 👉 https://jscenter.ir/jewish-history/formation/1809/ 2⃣ درگذشت #هنری_فورد بنیان‌گذار شرکت خودروسازی فورد و نویسندهٔ کتاب #یهود_بین‌الملل (١٩۴٧م) 📚 بیشتر بدانیم: 📖 تاریخچهٔ یهود در آمریکا (نوشتهٔ هنری فورد) 👉 https://jscenter.ir/jewish-methods/jews-and-colonialism/13818 3⃣ تأسیس #سازمان_بهداشت_جهانی (١٩۴٨م) 📚 بیشتر بدانیم: 📖 «سازمان جهانی بهداشت»؛ مروّج انحراف جنسی در مدارس 👉 https://jscenter.ir/jewish-and-corruption/prostitution/19596 🗓 تذکّر ضروری: این تقویم، تنها به ذکر مناسبت‌های مرتبط با #یهود می‌پردازد. 💳 «اندیشکده» تنها با #کمک‌های_مردمی اداره می‌شود. برای این منظور، شمارهٔ کارتی در قسمت توضیحات کانال اعلام شده‌است. 💎 صفحات‌رسمی‌اندیشکدهٔ‌مطالعات‌یهود: 👉 https://zil.ink/jscenter ✅ اندیشکدهٔ مطالعات یهود: 🇮🇷👉 @jscenter

📆 تقویم روزانه 🌺 امروز : دوشنبه 🌞 ٢٧ فروردین ۱۴٠٣ هجری‌شمسی ☪️ ۶ شوال ۱۴۴۵ هجری‌قمری ✝️ ١۵ آوریل ۲۰٢۴ میلادی 🕎 ٧ نیسان ۵۷۸۴ عبری 🌍 مناسبت‌های قمری ✍ دستور پیامبر (ص) به جداشدنِ #یهودیان هم‌پیمانِ عبدالله بن ابی از سپاه اسلام در #غزوهٔ_احد (٣ق) 🌍 مناسبت‌های شمسی ✍️ مرگ #شجاع‌الدین_شفا، از عوامل اصلی ایدهٔ تغییر تقویم ایران از هجری خورشیدی به شاهنشاهی (١٣٨٩ش) 📚 بیشتر بدانیم: 1️⃣ یهودی‌زاده‌ای به‌دنبال حذف‌تاریخ‌هجری 👉 https://jscenter.ir/slave-jews/pahlavi/9570 2️⃣ تغییر تقویم، از هجری به شاهنشاهی 👉 https://jscenter.ir/slave-jews/pahlavi/13689 🌍 مناسبت‌های میلادی 1️⃣ مرگ #خرم_سلطان همسر سلطان سلیمان قانونی (١۵۵٨م) 📚 بیشتر بدانیم: 📖 نقش خرّم‌سلطان در افول عثمانی 👉 https://jscenter.ir/other-topics/jewish-celebrities/253 2️⃣ قتل #آبراهام_لینکلن رئیس‌جمهور آمریکا به ضرب گلوله (١٨۶۵م) 3️⃣ مرگ #ژان_پل_سارتر فیلسوف یهودی‌تبار (١٩٨٠م) 📚 بیشتر بدانیم: 📖 ژان پل سارتر فیلسوف بدکردار 👉 https://jscenter.ir/slave-jews/muslim-zionism/13885 4⃣ آتش‌سوزی #کلیسای_نوتردام پاریس (٢٠١٩م) 🗓 تذکّر ضروری: این تقویم، تنها به ذکر مناسبت‌های مرتبط با #یهود می‌پردازد. 💳 «اندیشکده» تنها با #کمک‌های_مردمی اداره می‌شود. برای این منظور، شمارهٔ کارتی در قسمت توضیحات کانال اعلام شده‌است. 💎 صفحات‌رسمی‌اندیشکدهٔ‌مطالعات‌یهود: 👉 https://zil.ink/jscenter ✅ اندیشکدهٔ مطالعات یهود: 🇮🇷👉 @jscenter

✡️ نقش یهود در غزوهٔ خندق یا احزاب 1️⃣ وقتی پیامبر (ص)، یهودیان #بنی‌نضیر را، به‌دلیل خیانت، از سرزمینشان اخراج کرد، آنان راهی #خیبر شدند و دیگر یهودیان را به جنگ با پیامبر (ص) تحریک کردند و این علت اصلی آغاز جنگ بود. 2️⃣ یهودیانی از بنی‌نضیر و بنی‌وائل به مکه رفتند و ابوسفیان و قریش را به جنگ با رسول خدا (ص) برانگیختند. 3️⃣ #ابوسفیان گفت: محبوب‌ترین مردم در نظر ما کسی است که ما را در ستیزه با محمّد یاری کند، امّا به شما اعتماد نداریم. ممکن است این توطئهٔ شما باشد، پس اگر می‌خواهید ما بپذیریم که دروغ نمی‌گویید باید بر این دو بُت (لات و عُزّی) سجده کنید! 4️⃣ #یهودیان برای راضی کردن قریش و سران مکه به جنگ، حاضر به سجده بر بت‌های مشرکین مکه شدند! بدین‌ترتیب ابوسفیان از پیشنهاد آنان استقبال کرد و یهودیان و قریش با یکدیگر هم‌پیمان شدند. 5️⃣ سپس یهودیان نزد قبیله غَطَفان رفتند و با وعده دادن یک سال خرمای #خیبر، آنان را برای جنگ با پیامبر (ص) همراه کردند. آنگاه نزد بنی‌سُلَیْم‌ رفتند و موافقت ایشان را نیز به دست آوردند. 6️⃣ #قریش با رهبری ابوسفیان با چهار هزار نفر از مکه خارج شد. سپس دو هزار نفر از قبایل اسلم و اشجع و بنومرّة و کنانه و فزاره و غَطَفان بدیشان پیوست. در ادامهٔ مسیر نیز از هر جانب لشگری به ایشان می‌پیوست، چندان‌که تعداد آنان در نزدیکی مدینه به ١٠ هزار نفر رسید. 📖 مطالعهٔ متن کامل و منابع این مقاله: 👉 https://jscenter.ir/judaism-and-islam/jewish-intrigue/14188 ✅ اندیشکدهٔ مطالعات یهود: 🇮🇷👉 @jscenter