✡ خلاصه‌ای از تاریخ حیات کوروش
✍ بررسی نظریه کوروش ذوالقرنین (قسمت دوم)
1⃣ گزارش‌های تاریخی مربوط به دوران #حیات_کوروش را می‌توان به دو دستهٔ کلّی تقسیم کرد:
2⃣ دستهٔ نخست، اسنادی هستند که از حفریّات کاوشگران به‌دست آمده است. از میان این اسناد می‌توان به #سالنامه_نبونید پادشاه بابل و نیز #استوانه_کوروش که بیانیهٔ کوروش حین فتح بابل است، اشاره نمود.
3⃣ دستهٔ دوم، منابع کلاسیک و یا نوشته‌های یونانی-رومی مورّخین قدیم هستند که شاخص‌ترین آنان عبارتند از #هرودوت، #گزنفون و #کتزیاس.
4⃣ البته مورّخین دیگری نیز به بیان #تاریخ_کوروش پرداخته‌اند، لکن اهمیت مطالب به‌دست آمده از این سه مورّخ از مابقی مورّخین بیشتر است.
5⃣ گفتنی‌است تاریخ زندگانی #کوروش در ابتدا از نوشته‌های مورّخین متقدّم به‌دست می‌آمد، اما با اسنادی که از حفریّات بابل و دیگر نقاط یافت شد، نکته‌های جدیدی در رابطه با این دوره از تاریخ حاصل گردید که گاه مؤیّد منابع کلاسیک بوده و گاه #تناقضاتی با آن داشته است.
✅ اندیشکده مطالعات یهود:
👉 @jscenter
✡ عقاید کوروش در کتیبه‌های بابل
1⃣ پس از تسلط #کوروش بر بابل، اعلامیه‌ای از سوی او صادر شد که بر روی استوانه‌ای گلی نگاشته شده و به #استوانه_کوروش [منشور کوروش] موسوم است. این استوانه در سال ۱۸۷۹ در منطقه بابل و در پرستشگاه اساگیل، معبد بزرگ #مردوک یافت شد!
2⃣ متن استوانه ۴۵ سطر دارد که ۱۹ سطر نخست آن از زبان مردوک بیان شده و در ادامه زاویهٔ دید از مردوک به کوروش تغییر یافته است. سطرهای ابتدایی به بدگویی از نبونید و تقصیرات او و خشم خدای بزرگ بابل از اقدامات نبونید اختصاص یافته است.
3⃣ نیز در این بیانیه آمده که نبونید، پادشاه بابل، خدایان سومر و اکد را به بابل آورده و لذا مردم این نواحی از او سخت رنجیده بودند، زیرا براساس معتقدات اهالی بابل، وقتی که خدای شهری را از شهرش بیرون می‌بردند، مانند آن بود، که او را به اسارت برده باشند. لذا کوروش این خدایان را به مواطن اصلی خود بازگردانده و موجبات خوشحالی مردوک و دیگر خدایان را فراهم آورد!!
4⃣ ضمناً از مفاد این متن صریحاً استنباط می‌شود که کوروش مورد عنایت و برگزیدهٔ مردوک بوده و عظمت مردوک که در زمان نبونید مخدوش شده بود را بار دیگر به دوران اوج خود بازگردانده است!!
5⃣ مضمون مابقی استوانه که از زبان کوروش بیان شده، این است که: کوروش خود را مورد محبّت و توجّه مردوک دانسته، او را تعظیم کرده، و از خدای بابلیان تقاضا نموده که برکاتش را بر او و فرزندش نازل کند. ضمناً کوروش مردم بابل را در جهت اجرای مرام و مذهب خود یاری نموده و به این مسأله، مباهات کرده است!
6⃣ کتیبه‌های دیگری نیز یافت شده که مضمون آنها کاملاً سازگار با مفاد استوانه کوروش بوده و همگی آنها بر تکریم عقاید و رسوم #مشرکین از سوی کوروش دلالت می‌کنند! بر روی کتیبه‌ای که در شهر اوروک به‌دست آمده چنین نگاشته شده: «کوروش اساگیل و ازیدا را دوست دارد» و در کتیبه دیگری که به شهر اور مربوط است نوشته شده: «کوروش خدایان را به پرستشگاه‌هایشان بازگرداند». یکی از الواحی که در شهر اور یافت شده به تعظیم و خشوع کوروش در برابر #الهه_ماه موسوم به #سین اختصاص دارد. از این کتیبه چنین برمی‌آید که کوروش #معبد_سین را بازسازی کرده و فتوحات گستردهٔ خود را این‌بار مدیون برکاتی دانسته که از جانب سین بر او نازل شده است!!
7⃣ نوشته‌های مورّخین یونانی نیز مفاد کتیبه‌های بابلی را تأیید می‌کند. #گزنفون گزارش داده که کوروش هنگام فتح بابل قربانی‌هایی را به خدایان از جمله مردوک تقدیم نموده است. اسناد تجاری بابل که به زبان اکدی نگاشته شده و مربوط به دوران فتح بابل است نیز صراحتاً همین معنا را منتقل می‌کنند.
✅ اندیشکده مطالعات یهود:
👉 @jscenter
✡ دیدگاه ابوالکلام و طرفداران نظریهٔ او درباره تسامح مذهبی کوروش (١)
1⃣ مطالبی که در استوانه کوروش، کتیبه‌های بابلی و تواریخ مدوّن دربارهٔ رویکرد مذهبی #کوروش نقل شده، چالشی بزرگ برای کسانی است که در صدد تطبیق او با #ذوالقرنین هستند. زیرا نمی‌توان کوروش را هم «شبان و راعی خدای یکتا» دانست، چنان‌که در #اسفار_یهود آمده، و هم «خادم و نگهبان #مردوک، #سین و دیگر خدایان بابل»!!
2⃣ اغلب محققینی که کوروش را ذوالقرنین می‌دانند، تلاشی در جهت رفع این شبهات ننموده و به‌کلّی قضیه را مسکوت گذاشته‌اند. جناب #ابوالکلام_آزاد نیز به محتوای الواح بابلی اشاره نکرده و در صدد توجیه سخنان #شرک‌آمیز کوروش برنیامده است!!
3⃣ لکن یکی از طرفداران نظریهٔ ایشان، در توجیه مطالب #استوانه_کوروش می‌نویسد:
✍ آیین کوروش را نمی‌توانیم از بیانیه‌های بابلی به‌دست آوریم زیرا کتیبه‌های بابلی از نگاه #کاهنان_بابلی نگاشته شده است...
4⃣ این‌که کتیبه‌های بابلی از نگاه کاهنان نوشته شده، صحیح است و مطالعات جدید ثابت کرده که تدوین استوانه کوروش موافق معتقدات کاهنان و مردم بابل بوده است. اما توجه به این نکته ضروری‌است که بیانیه‌های کاهنان، حین استیلای کوروش بر بابل صادر شده و کاهنان نمی‌توانستند مطالبی را ایراد نمایند که خلاف معتقدات پادشاهی غالب مانند کوروش باشد.
5⃣ آیا می‌توان پذیرفت پادشاه قدرتمندی چون کوروش، قدرت مخالفت با صدور بیانیهٔ شرک‌آمیز از سوی کاهنان را نداشته باشد؟! روشن است که چنین نیست و اگر کاهنان توانسته‌اند بیانیه‌ای را با مضامین شرک‌آمیز منتشر نموده و کوروش را مورد عنایت مردوک بخوانند، تنها به‌دلیل اذن و رضایت خود کوروش بوده است.
6⃣ علاوه بر این، مطالبی که در خصوص رفتار کوروش با مردم و پادشاهان ممالک مغلوب ارائه گردید، ثابت می‌کند که پادشاهان هخامنشی از جمله کوروش اساساً مردم را در معتقداتشان آزاد گذاشته و با عقاید شرک‌آمیز ملل همراهی می‌نمودند تا پایه‌های حکومت خویش را مستحکم نموده، قلوب مردم را تسخیر نمایند. لذا این رویکرد کوروش منحصر به بیانیهٔ بابل نبوده که با انتساب مطالب شرک‌آمیزِ بیانیه‌ها به کاهنان، کلیهٔ شبهات موجود در ارتباط با عقاید کوروش کبیر را حلّ و فصل نماییم!!
✅ اندیشکده مطالعات یهود:
👉 @jscenter