✡ معناشناسی درخت در عرفان کابالا (١) 1⃣ مفاهیم و واژگان به‌کار گرفته‌شده در منظومه‌های فکری و فرقه‌ای گوناگون، گاه شباهت‌های بسیاری با هم دارند. مثلاً در ادیان و بسیاری از فرقه‌های نوظهور از مفاهیم «حیات پس از مرگ»، «سعادت»، «زندگی معنوی» و… استفاده می‌شود؛ ولی هریک از این مفاهیم متناسب با منظومه‌ای که به آن تعلق دارند جایگاه و معنایی متفاوت دارند که گاه با معنای همان مفهوم در منظومهٔ دیگر، در تعارض است. 2⃣ یکی از این مفاهیم، مفهوم #درخت است. درخت در لسان قرآن، گاه برای تمثیل انگارهٔ توحید و شرک در تعابیری همچون «شجرهٔ طیبه» و «شجرهٔ خبیثه» و گاه در توصیف توحید عمومی خلقت با تعابیری همچون «وَ النَّجْمُ وَ الشَّجَرُ یسْجُدانِ» مورد استفاده قرار گرفته است. در روایت نبوت حضرت موسی (ع) نیز ذکر شده که خداوند از ورای درختی با وی سخن گفت. در داستان هبوط آدم از بهشت نیز شیطان با وسوسهٔ «درخت جاودانگی» او را فریفت. 3⃣ اما هیچ‌یک از توصیفاتی که در قرآن از پدیده‌هایی همچون درخت، سنگ، خوراکی‌ها، حیوانات و سایر پدیده‌های طبیعی موجود است، به‌معنای تقدّس‌بخشی به این امور نیست. بلکه همهٔ آن‌ها از آن جهت که بخشی از خلقت شگرف خداوند و جلوه‌ای از زیبایی و حکمت و رحمت و عظمت او هستند، قابل توجّه‌اند. 4⃣ هیچ‌یک از تعابیر قرآن دربارهٔ این پدیده‌ها را نمی‌توان توجیهی برای بزرگداشت و #تقدس‌بخشی به بخش‌های طبیعت دانست. تقدّس مکان‌ها و اشیاء مادی همواره بالعَرَض و به‌اعتبار حقیقتی متعالی بوده است که با آن شیء نسبت دارد. برای مثال تقدّس تربت کربلا به‌واسطهٔ ارتباط این خاک با وجود مقدس سیدالشهداء است نه ویژگیِ باطنی‌ای که «زمین» واجد آن است. ✅ اندیشکده مطالعات یهود: 👉 @jscenter