🕎 تاریخچهٔ سنت شفاهی (١)
📚 بررسی متنی و سندی متون مقدس یهودی (قسمت چهاردهم)
1⃣ #تلمود نام کتاب حجیمی است که برای #یهودیت_سنتی تقدّس و حجیّت دارد و در واقع دنباله و مکمل مجموعهٔ «کتاب مقدس عبرانی» یا همان #عهد_قدیم است.
2⃣ این مجموعهٔ عظیم مشتمل بر بحثهای فقهی، اخلاقی و عقیدتی است، که در طی چندین قرن در میان عالمان یهود در گرفته و در سدههای بعد از میلاد مسیح مکتوب شده است.
3⃣ به اعتقاد یهودیت سنتی محتوای این مجموعه که #شریعت_شفاهی خوانده میشود، مانند تورات، که #شریعت_مکتوب خوانده میشود، #وحیانی است و موسی (ع) آن را نیز در کوه سینا دریافت کرده است.
4⃣ اعتقاد بر این است که عمدهٔ مطالب #تورات_شفاهی همان احکام و دستوراتی است که در درون عبارتهای #تورات_کتبی مستتر است و در واقع تورات شفاهی آن احکام را بیرون میآورد و شفاف میسازد.
5⃣ البته گفته میشود که تعدادی حکم و دستور نیز در تورات شفاهی وجود دارد که در تورات کتبی نبوده است!
6⃣ بنابراین بنیان و اساس کتاب تلمود اعتقاد به یک سنت شفاهی است که آن نیز به موسی (ع) منسوب است و به همین جهت وحیانی است و حجیّت دارد؛ اما:
🔸این اعتقاد در چه فضایی شکل گرفته و بر چه مبنای عقلی یا نقلی استوار است؟
🔸سنت شفاهی چه سیری را طی کرده تا اینکه سرانجام مکتوب شده است؟
🔸و اینکه مجموعهی تلمود چگونه تدوین شده و ساختار و محتوای آن چگونه است؟
✅ اندیشکده مطالعات یهود:
👉 @jscenter
🕎 تاریخچهٔ سنت شفاهی (٢)
📚 بررسی متنی و سندی متون مقدس یهودی (قسمت چهاردهم)
1⃣ دانشمندان یهود در #تلمود برای اثبات #شریعت_شفاهی در «تورات کتبی» گاهی به فقراتی استناد دادهاند که دلالت آنها به هیچوجه روشن نیست:
👈 غرض از این آیه چیست: «و خداوند به موسی فرمود، نزد من به کوه بالا بیا و آنجا باش، تا لوحهای سنگی و قانون و احکامی را که نوشتهام تا ایشان را تعلیم دهی، به تو عطا کنم» (خروج، 24: 12).
👈 مقصود از «لوحهای سنگی» ده فرمان است. «قانون» اشاره به اسفار پنجگانه است. «احکام» یعنی میشنا [فقه اصلی یهود]، «که نوشتهام» اشاره به کتابهای انبیا و مکتوبات میکند، «تا ایشان را تعلیم دهی» مقصود از آن گمارا [تکملهٔ میشنا در تلمود] است. این آیه به ما میآموزد که مطالب همهٔ کتابهای فوق، در کوه سینا به موسی تعلیم داده شده است (براخوت، 5 الف)!!!
2⃣ بنابر فقرهٔ فوق از تورات میتوان برداشت کرد که وحی خداوند به موسی دو بخش دارد: یکی آنچه #تورات_کتبی خوانده میشود و دیگری #تورات_شفاهی. در عبارت زیر به این نکته اینگونه تصریح شده است:
👈 هنگامی که ذات قدوس متبارک در کوه سینا بر موسی آشکار شد تا تورات را به ملت اسرائیل اعطا فرماید، او آن را بدین ترتیب به موسی الهام فرمود: کتب مقدسه، میشنا، تلمود و آگادا (شموت ربا، 47: 1).
3⃣ بدینترتیب وظیفهٔ تفسیر کتاب و تبیین احکام شرعی و انطباق آنها با زمان و مکان برعهدهٔ #عالمان_یهودی گذاشته شد. این عالمان در واقع حاملان شریعت شفاهی هستند و بدین جهت سخن آنان حجیّت دارد.
4⃣ اما جای دو سؤال باقی میماند:
🔸١) چگونه خدا چیزی را به موسی (ع) وحی کرد که به ظاهر قرنها پس از او به وسیلهی یک عالم یهودی و با اجتهاد او اظهار میشود؟!
🔸٢) اگر خدا همهٔ این امور را به موسی (ع) وحی کرد چرا موسی برخی را نوشت و برخی را شفاهی گذاشت؟!
✅ اندیشکده مطالعات یهود:
👉 @jscenter
🕎 شناخت تلمود (٢)
1⃣ #تلمود از همان زمانی که تدوین شد جایگاه بسیار ویژهای در #یهودیت یافت و با گذشت زمان بر اهمیت آن افزوده شد، بهگونهای که سخن از #یهودیت_تلمودی میرود!
2⃣ البته مقصود این نیست که یک یهودیت تلمودی وجود دارد و یک یهودیت غیرتلمودی. بلکه اساساً یهودیت بعد از تدوین تلمود، یهودیت تلمودی است و یهودیت غیرتلمودی مربوط به قبل از تدوین تلمود است.
3⃣ پس از تدوین تلمود هرچند در اواسط قرن هشتم جنبشی با عنوان #قرائیم بهرهبری فردی بهنام #عنان_بن_داود بهوجود آمد که حجیّت تلمود را قبول نداشت و #سنت_شفاهی را رد میکرد و تنها ظواهر کتاب مقدس را قبول داشت.
4⃣ اما این جنبش با اینکه گسترش یافت و پیروانی پیدا کرد، اما پس از یکی دو قرن از میان رفت. از آن زمان به بعد یهودیت مساوی با پذیرش تلمود و سنت شفاهی است.
5⃣ برخی یهودیتِ پس از تلمود را یهودیت دو توراتی میخوانند چرا که این یهودیت، #تورات_شفاهی را مکمّلِ #تورات_کتبی و منبع ضروری دین میدانسته است.
6⃣ گفته میشود تمام شاخههای #علوم_یهودی در دورههای پس از تلمود بهگونهای ریشه در تلمود دارد و به آن مرتبط است.
7⃣ این امر نه تنها نوشتههای شرعی را در بر میگیرد، بلکه حتی فلسفه و عرفان و یا حتی شعر و دعاهای یهودی همه بر تلمود مبتنی بودهاند و به تعبیری این کتاب شالودهٔ همهٔ #معارف_یهودی بوده است.
✍ عبدالرحیم سلیمانی اردستانی
✅ اندیشکدهٔ مطالعات یهود:
🇮🇷👉 @jscenter