✡ مبارزه‌ی امام رضا (ع) با اسرائیلیات (2) 1⃣ محمد بن علی بن جهم، حکایت می‌کند که در مجلس #مأمون حاضر شدم و علی بن موسی الرضا علیه‌السلام نیز نزد وی نشسته بود. مأمون به ایشان گفت: ای فرزند رسول خدا! آیا سخن شما این نیست که پیامبران دارای عصمت از گناه هستند؟ امام فرمودند: «بله، درست است». مأمون از تعدادی از آیات قرآن پرسید، از جمله گفت: این آیه را برای من روشن سازید که نسبت به ابراهیم می‌فرماید: «فَلَمَّا جَنَّ عَلَيْهِ اللَّيْلُ رَأى‌ كَوْكَباً قالَ هذا رَبِّي». (انعام : 76) [منظور مأمون جمله‌ی «هذا ربی» است كه اگر حضرت ابراهیم با اعتقاد گفته باشد نشان ستاره‌پرستی ایشان است و اگر بدون اعتقاد گفته باشد كه نشان دروغ‌گویی ایشان است. (نعوذ بالله)] 2⃣ #امام_رضا علیه‌السلام فرمودند: ابراهیم، میان سه گروه قرار گرفت: زهره‌پرست، ماه‌پرست و خورشیدپرست. وقتی پرده‌ی تاریک شب، همه‌جا را گرفت و ستاره‌ی زهره را دید، به‌گونه‌ای پرسش‌گرانه و انکارآمیز گفت: «هذا ربّی»؟! چون زهره افول کرد و ناپدید شد، گفت: من چیزهایی را که غروب می‌کنند، دوست ندارم؛ زیرا افول از صفات مخلوقات است، نه چیزی که قدیم و همیشگی است. پس از آن، وقتی ماه را دید که طلوع کرده است، انکارآمیز و پرسش‌گرانه گفت: این پروردگار من است؟! زمانی‌که ماه از دیدگان نهان شد گفت: اگر پروردگارم مرا هدایت نکند، از گمراهان خواهم بود. پس چون صبح شد و خورشید را دید که درخشان و طالع است، از روی انکار و پرسش، نه از روی پذیرش و خیر گفت: این پروردگار من است؟! این که از زهره و ماه هم بزرگ‌تر است! آنگاه که خورشید غروب کرد، به گروه‌های سه‌گانه‌ای که زهره، ماه و خورشید را می‌پرستیدند، گفت: ای قوم! من از آنچه شما شریک خدا قرار می‌دهید، بیزارم، من رو به سوی کسی می‌آورم که آفریننده‌ی آسمان‌ها و زمین است و از مشرکان نیستم. 3⃣ ابراهیم علیه‌السلام خواست برای آنان بطلان دین‌شان را روشن و ثابت کند که پرستش، همانندِ زهره، ماه یا خورشید را نسزد و تنها شایسته‌ی آفریننده‌ی آنها و خالق آسمان و زمین است. آنچه ابراهیم با آن بر قومش احتجاج کرد، از چیزهایی بود که خداوند عزّوجلّ به او الهام کرده بود، هم‌چنان که می‌فرماید: 🌺 وتِلْكَ حُجَّتُنَا آتَيْنَاهَا إِبْرَاهِيمَ عَلَىٰ قَوْمِهِ. (انعام : 83) 📚 منبع: عیون اخبار الرضا، ج 1، ص 399 ✅ اندیشکده مطالعات یهود: 👉 @jscenter

✡ مبارزه امام رضا (ع) با رواج اسرائیلیات (1) 1⃣ یهودیانِ به‌ظاهر مسلمانِ مستقر در جامعه اسلامی با رواج #اسرائیلیات در پیکره‌ی عقیدتی مسلمانان سعی در مسخ درونی نظام اسلامی داشتند که در این بین شخصیت ممتاز #امام_رضا (ع) با نگرشی کاملاً عقلانی مبتنی بر علوم امامت، به پالایش مباحث کلامی و گفتارهای نوظهور فلسفی اقدام کردند. 2⃣ #مأمون عباسی که بر مسند خلافت اسلامی تکیه زده بود مدعیِ شعار #خردگردایی! و مخالفت با هرگونه #جمودگرایی بود، و چون برای رسمیّت دادن به تفکراتش نیازمند حزبی علمی و مرامی عقیدتی بود در تأیید و رواج #مکتب_اعتزال کوشید. 3⃣ این مکتب که پیشبرد خود را وامدار #عقل‌گرایی_افراطی در لوایِ #قدرت_سیاسی بود، بعدها در تحلیل‌های تاریخ‌نگاری ادیان، به‌عنوان نخستین فرقه‌ی #لیبرال_اسلامی! یاد شد. 4⃣ اما دستاورد ائتلاف قدرت و اندیشه چنین شد که همگام با طرح شعار #آزاداندیشی و پرهیز از جمودگرایی، در دایره‌ی عمل، پیروان مکتب اعتزال هیچ‌گونه تحمل و مدارایی مبتنی بر احترام اندیشه‌ها و مکاتب فکری از خود نشان ندادند و پایه‌گذار نظام تنبیهی و مجازاتیِ سختی گردیدند تا بدان‌جا که اشخاصی همچون «احمد بن حنبل» نیز از عواقب آن در امان نماندند! 5⃣ در این میان، ظهور اندیشه‌های ناب رضوی علیه‌السلام در خلال تکاپوهای ستیزجویانه‌ی «خردگرایانِ بی‌حد و حصر معتزله» و «ظاهرگرایانِ اهل حدیث»، اعتدال و عقلانیت اسلامی را به ارمغان آورد. 📖 متن کامل مقاله با ذكر مستندات: 👉 goo.gl/KmyUcQ ✅ اندیشکده مطالعات یهود: 👉 @jscenter

✡ ریشه یهودی مسأله خلق قرآن و برخورد امام هادی علیه‌السلام (3) 1⃣ به‌تدریج #معتزله به‌عنوان مدافعان اصلی نظریه #خلق_قرآن شدند و پس از تثبیت مکتب کلامی #اشاعره در قرن چهارم، مسأله‌ی خلق قرآن در شمار موضوعات اختلافی میان اشاعره و متزله قرار گرفت. 2⃣ اینان در طول تاریخ یکدیگر را #تکفیر کرده و ردیه‌هایی علیه یکدیگر نگاشتند. معتزله اعتقاد به قِدَم قرآن را مستلزم شِرک می‌دانستند و اشاعره، مدعای خلق قرآن را کفر و هم‌پایه‌ی مدعای کفار مکه می‌شمردند که قرآن را گفتار بشر می‌خواندند. 3⃣ وجه تمایز مسأله‌ی خلق قرآن با سایر مباحث کلامی این است که این مسأله با دوران تاریخی و حساسِ «محنت» گره خورد و به مسأله‌ای اساسی در عرصه‌ی روابط میان حکومت و عالمان دینی تبدیل شد. 4⃣ #مأمون و #معتصم طرفدار معتزله و مروّج تفکر حدوث قرآن بودند. مأمون صریحاً اعلام کرد که قرآن مخلوق است، آن‌گاه با توسل به زور، #اهل_حدیث را وادار کرد که این اندیشه را بپذیرند و از ابراز مخالفت خودداری کنند؛ او سپس دستور #تفتیش_عقاید از صاحب‌منصبان را صادر کرد. مردودان در این آزمون، منصب خویش را از دست می‌دادند. از این دوره با عنوان «مِحنَةُ القرآن» یاد می‌شود. 5⃣ مخالفانِ قِدَم قرآن، به زندان و شکنجه سپرده شدند. حتی بزرگان اهل حدیث همچون احمد بن حنبل نیز استثنا نشدند. همین سختگیری‌ها سبب نفرت مردم از معتزله گردید. از این‌رو وقتی که #متوکّل عباسی به خلافت رسید، جانب قائلان به قِدَم قرآن را گرفت و به #دوران_محنت پایان داد. 📖 متن کامل مقاله به‌همراه منابع: 👉 goo.gl/Uqp7SU ✅ اندیشکده مطالعات یهود: 👉 @jscenter