🔶 ممنوعيّت استعجال راوى مى گويد نزد امام صادق عليه السلام درباره سلطنت برخى سلاطين سخن به ميان آمد؛ امام فرمود: مردم به سبب عجله كردنشان درباره اين امر (ظهور دولت حقّ) هلاك شدند. خدا به سبب عجله مردم، عجله نمى كند... 🔶 عن أَبِي عَبْدِ اَللَّهِ عَلَيْهِ اَلسَّلاَمُ قَالَ: ذَكَرْنَا عِنْدَهُ مُلُوكَ آلِ فُلاَنٍ فَقَالَ إِنَّمَا هَلَكَ اَلنَّاسُ مِنِ اِسْتِعْجَالِهِمْ لِهَذَا اَلْأَمْرِ إِنَّ اَللَّهَ لاَ يَعْجَلُ لِعَجَلَةِ اَلْعِبَادِ إِنَّ لِهَذَا اَلْأَمْرِ غَايَةً يَنْتَهِي إِلَيْهَا فَلَوْ قَدْ بَلَغُوهَا لَمْ يَسْتَقْدِمُوا سَاعَةً وَ لَمْ يَسْتَأْخِرُوا. 📖 الأصول من الكافى، كتاب الحجّة، باب كراهيّة التوقيت. ✏️ مقاله "استعجال درباره ظهور امام زمان (عج) در سنجه آيات و روايات" به اين مسئله پرداخته است. 💠کانال تخصّصی کلام اسلامی @kalameslami 🔅🔅🔅 https://eitaa.com/joinchat/1768095837C159b256e9a

#اطّلاع_رسانى #الهيات_مدرن 🔶 دوره مقدماتى "تحولات الهيات در روزگار ما" 🔵 با ارائه دكتر همايون همتى 💠کانال تخصّصی کلام اسلامی @kalameslami 🔅🔅🔅 https://eitaa.com/joinchat/1768095837C159b256e9a

🔶 ارتباط كلام جديد با ساير معارف بشرى 🔵 ترديدى نيست كه علم كلام و الهيات نيز همچون ديگر علوم و معارف بشرى با دانش هاى مختلف مرتبط است و در طرح مسائل، روش هاى استدلال، مقدمات برهان ها و احتجاج ها و ديگر وجوه و موارد، بهره مى گيرد. 🔵 همين طور از شواهد علمى، داده ها و يافته هاى علوم در مباحث خود استفاده مى كند. ✅ اما متكلم بايد تقريباً با همه دانش هاى زمان خود آشنايى داشته باشد و بداند كه در آن دانش ها چه مى گذرد و چه مسائلى مطرح مى شود تا اگر تشخيص داد تهديدى از سوى آن ها براى دين و ديندارى و انديشه دينى وجود دارد، به دفاع برخيزد و به دفع آن تهديد بپردازد. 📖 كلام جديد؛ مبانى و آموزه ها، ص ١٨٣. ✏️ متكلّمان از سويى اعتقادات را تبيين و از سوى ديگر با ارائه ادلّه متناسب، آن ها را اثبات و از سوى سوم از اعتقادات اثبات شده، دفاع عاقلانه و خرد پسند (دفاعى روشمند و متناسب با موضوع مورد نظر) مى كنند. 💠کانال تخصّصی کلام اسلامی @kalameslami 🔅🔅🔅 https://eitaa.com/joinchat/1768095837C159b256e9a

#موعظه #اهميت_صلوات 🔶 مرحوم آية الله سيّد ابراهيم خسروشاهى 📜 يك زمانى صحبت با اوليا بهتر از صد ساله طاعت بى ريا 💠کانال تخصّصی کلام اسلامی @kalameslami 🔅🔅🔅 https://eitaa.com/joinchat/1768095837C159b256e9a

🔶 كلام متأخّرين و حكمت حكيم لاهيجى بعد از تبيين كلام قدما به كلام متأخرين پرداخته است. 🔵 بعد از حدوث كلام در ميان اهل اسلام، رفته رفته در كلام افزودند و به مجرد محافظت اوضاع (اعتقادات) اكتفا نكردند. در كلام متأخرين، ادلّه مبتنى بر مشهورات و مسلّمات بر اصول دين اقامه شد. 🔵 كلام متأخرين عبارت است از علم به احوال موجودات بر طريق قوانين شرع؛ "العلم بالموجود بما هو موجود على سبيل قانون الإسلام" بر اساس اين قيد يعنى موافقت با قانون اسلام، از حكمت احتراز كردند. 🔵 حاصل آنكه كلام متأخرين با حكمت در موضوع و غايت مشترك و در مبادى و مقدمات (روش ارائه ادلّه) مخالف است. ✏️ قيد موافقت با قانون اسلام سبب شد برخى گرفتار خطا شده، گمان كنند كه مخالفت با قوانين شرع در حكمت معتبر است. به دنبال اين خطا، مذمّت حكمت در ميان مسلمانان رواج يافت. 📚 ملّا عبدالرزّاق در تصحيح اين اشتباه قيد "موافقت با قانون شرع" را توضيح مى دهد؛ به اعتقاد وى موافقت قوانين شرع يعنى بناى ادلّه بر مقدّمات مسلّمه و مشهوره ميان اهل شرع. چنين روشى در واقع، رجوع به تقليد است. 💠کانال تخصّصی کلام اسلامی @kalameslami 🔅🔅🔅 https://eitaa.com/joinchat/1768095837C159b256e9a

🔶 چرايى پيدايش كلام متأخّرين گفته شد كه كلام متأخّرين عبارت است از علم به احوال موجودات بر نهج قوانين شرع. 🔵 حكيم لاهيجى معتقد است كلام متأخّرين (از آنجا كه از سوى پديد آورندگانش، تنها طريق تحصيل معرفت به حساب آمده)، قسيم (رقيب) حكمت است و سبب شيوع آن، كنار نهادن ائمّه دين و ضرورت گذاشتن جايگزين براى ايشان بود. 🔵 صاحب "گوهر مراد" در نقد كلام متأخّرين مى نويسد: "طريق تحصيل معرفت (ناظر به هستى شناسى) به نوعى كه مشوب به تقليد، نبُوَد، منحصر در طريقه برهان است و بناى دلايل بر مقدّمات يقينيّه؛ خواه حكمت نام نهند و خواه كلام. ❓ برخى از اساتيد نيز به اين نكته التفات داده اند كه اساساً چه ضرورتى هست براى تفكيك كلام (شيعى) از فلسفه (حكمت به تعبير حكيم لاهيجى)؟ ✏️ مهمّ روشمندى مباحث در هر ساحت است؛ تحليل نظام هستى و آفرينش، اقامه دليل بر عقايد دينى، دفاع از دين و آنچه كه به نحوى مربوط به دين مى شود. 📚 بهترين تبيين ها از مسائل اعتقادى (ذات، صفات و افعال الهى، نبوّت، معاد و...) از سوى حكيمان ارائه شده است (مباحث مرحوم صدرالمتألّهين در جلدهاى ٦ تا ٩ اسفار و نيز آثار مرحوم علامه طباطبايى از نمونه هاى برجسته اين تبيين هاست.) 🖋 تفاوت اينكه توجه اوّلى و اصيل فيلسوف (حكيم) در مباحث خود، تحليل و تبيين مسائل الهيات (به معناى عامّ) است و در اين مرتبه عنايتى به عموم و اينكه بايد مدافع اوضاع (اعتقادات) باشد، ندارد؛ بر خلاف متكلّم كه توجه اوّلى و اصيل او دفاع از آموزه هاى دين است. ✏️ دفاع از يك آموزه دينى بر تبيين و اثبات آن آموزه توقّف دارد؛ اينكه عقل و نقل در اثبات هر مسئله دينى (اعتقادى) چه سهمى دارد و اساساً هر مسئله با چه روشى به سامان مى رسد، در فلسفى يا كلامى بودن (با نگاه رايج كه نگاهى دوگانه به فلسفه و كلام دارد) مسئله، مؤثّر است. ✅ با اين بيان شايد سرّ تعبير ملّا عبدالرزّاق روشن شود: "طريق تحصيل معرفت... منحصر در طريقه برهان است و بناى دلايل بر مقدّمات يقينيّه؛ خواه حكمت نام نهند و خواه كلام" 📖 گوهر مراد، ص ٤٣. پى نوشت: مقدّمات يا خود يقينى هستند يا مستظهر (مستند) به امور يقينى و ديگر مراد از كلام، كلام شيعى است. 💠کانال تخصّصی کلام اسلامی @kalameslami 🔅🔅🔅 https://eitaa.com/joinchat/1768095837C159b256e9a

🔶 تقليد از "كاملان حقيقى" حكيم لاهيجى بعد از تبيين "كلام متأخّرين" و اينكه اعتماد بر مقدّمات مشهور و مسلّمِ نزد متشرّعان، رجوع به تقليد است؛ تصريح مى كند كه اكتفا به تقليد محض، به سلامت نزديك تر و از فتنه ضلالت دور تر است. 🔵 تقليد در برابر تحقيق است؛ اگر كسى بناى تقليد دارد، تقليد از انبيا و ائمّه دين، مستلزم نجات است؛ توضيح اينكه: 📚 تعصّب داشتن نسبت به برخى اشخاص نبايد سبب شود كه هر چه ايشان مى گويند، حقّ دانسته شود؛ تقليد از فيلسوفان (يا كسانى كه خود را فيلسوف مى دانند) و كمال را منحصر در نقل كلام ايشان دانستن، محض ضلالت و صِرف شقاوت است. 🔶 از سوى ديگر بايد توجّه داشت كه از خطاى حكيمان، مذمّت حكمت لازم نيايد. 🔵 براى تقليد بايد "كاملان حقيقى" را يافت؛ چرا كه: "متّبع در طريق تحصيل معارف، محض برهان و مجرد حصول يقين است و بس." 📖 گوهر مراد، ص ٤٤. ✏️ يا خود شخص وارد اين طريق مى شود (تحقيق) و يا از "كاملان حقيقى" كه اين طريق را طى كرده اند، تقليد مى كند. ✅ فيّاض لاهيجى در پايان اين بخش مى نويسد: "نه متكلّم بودن لازم است و نه فلسفى بودن ناچار؛ بلكه مؤمن موحّد بايد بود و اعتماد در علميّات بر نظر صحيح و در عمليّات بر شريعت حقّه بايد داشت..." ✏️ ايشان در اين تحليل به استعداد هاى گوناگون نظر دارد. 💠کانال تخصّصی کلام اسلامی @kalameslami 🔅🔅🔅 https://eitaa.com/joinchat/1768095837C159b256e9a

🔶 خدا نور مطلق و ظاهر مطلق ذات اقدس احديّت نور مطلق است؛ نورى است كه ظلمتِ مقابل ندارد. اوست نور همه جهان، نور آسمان و زمين (الله نور السموات والأرض). از هر ظاهرى ظاهر تر است و از هر نزديكى به ما نزديك تر. ظهور همه چيز به ذات اوست؛ ظاهر مطلق و بالذّات اوست (و بنور وجهك الّذى أضاء له كلّ شىء)، روشنى هر چيزى در پرتو نور ذات اوست. ولى نورى است كه ثابت است، غروب و افول ندارد؛ نورى است كه همه جا را پر كرده، حجاب و مانعى ندارد، به همه چيز محيط است، نقطه مقابلى ندارد، ضدّ و ندّى ندارد. 🔵 چون افول و غروب ندارد، زوال و فنا ندارد و ظلمتى در برابرش نيست. بشرِ ضعيف الإدراك كه هر چيزى را با مقايسه نقطه مقابل و نقطه مخالف بايد بفهمد و دستگاه گيرنده فهم و ادراك او طورى ساخته شده كه به هر چيزى با كمك نقطه مقابل آن چيز توجه و التفات پيدا مى كند، از التفات و توجه به ذات حق غافل است. ❗️ نكته غريبى است! ذات حق چون هيچوقت پنهان نيست، از نظر ها پنهان است. اگر گاهى پنهان بود و گاهى آشكار، از نظر ها پنهان نبود. چون غروب و افول و زوال و تغيير و حركت ندارد، مورد غفلت بشر است. 📖 مجموعه آثار، ج ٣، ص ١٢٥. 💠کانال تخصّصی کلام اسلامی @kalameslami 🔅🔅🔅 https://eitaa.com/joinchat/1768095837C159b256e9a

💠کانال تخصّصی کلام اسلامی @kalameslami 🔅🔅🔅 https://eitaa.com/joinchat/1768095837C159b256e9a

#ميرزا_محمود_شهابى #حقيقة_الوجود 🔶 معجزه مرحوم ميرزا محمود شهابى خطيبى در مسجد گوهرشاد مشغول ايراد خطبه بود و عليه حكما داد سخن مى داد. او مدّعى بود اصطلاح "حقيقة الوجود" ساخته و پرداخته فيلسوفان است و منشأ دينى ندارد. وى اعلام كرد: اگر در روايات اين كلمه آمده باشد، از اعتقادش درباره حكما دست خواهد كشيد. بعد از سخنرانى پايين منبر تعدادى گرد ايشان جمع شده بودند؛ ما نيز با تعدادى از طلّاب مشغول صحبت بوديم. در اين ميان كتابى را در دست يكى از رفقا ديدم؛ از او پرسيدم چه كتابيست؟ پاسخ داد: "مصباح المتهجّد" شيخ طوسى؛ كتاب را گرفتم و باز كردم؛ ناگهان در آن صفحه به روايتى برخورد كردم كه در آن اين روايت آمده بود: ...يَا مَنْ هَدَانِي إِلَيْهِ وَ دَلَّنِي عَلَيْهِ حَقِيقَةُ اَلْوُجُودِ عَلَيْهِ وَ سَاقَنِي مِنَ اَلْحَيْرَةِ إِلَى مَعْرِفَتِهِ وَ بَصَّرَنِي رُشْدِي بِرَأْفَتِهِ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ... زود كتاب را بردم و به سخنران نشان دادم. 💠کانال تخصّصی کلام اسلامی @kalameslami 🔅🔅🔅 https://eitaa.com/joinchat/1768095837C159b256e9a

#معارف_الهى #مكتب_اهل_بيت_عليهم_السلام 🔶 نقش عقول در اعتقاد به خدا (اثبات پذيرى خدا) امام رضا عليه السلام ضمن خطبه اى فرمود: ...بِصُنْعِ اَللَّهِ يُسْتَدَلُّ عَلَيْهِ وَ بِالْعُقُولِ يُعْتَقَدُ مَعْرِفَتُهُ وَ بِالْفِطْرَةِ تَثْبُتُ حُجَّتُهُ... 🔵 به واسطه آفرينش (مخلوقات) بر وجود خدا استدلال مى شود و به واسطه عقول به معرفت خدا اعتقاد پيدا مى شود و به وسيله فطرت (آفرينش الهى انسان) حجّتِ خدا (استدلال بر وجود خدا) ثابت مى شود. التوحيد، باب التوحيد و نفى التشبيه، حديث ٢. ❓ آيا وجود خدا اثبات پذير است؟ از مجموعه تعاليم مكتب اهل بيت عليهم السلام از جمله اين حديث شريف استفاده مى شود كه وجود خدا را مى توان اثبات كرد. اقسام سه گانه برهان عبارت است از: - برهان لِمّى - برهان دليل - برهان إنّى مطلق بر وجود خداى متعال نمى توان برهان لمّى اقامه كرد؛ زيرا وجود واجب، علّت ندارد. در اين روايت به برهان دليل كه پى بردن به علّت از را علم به معلول است، اشاره شده است: "به واسطه صنع خدا، بر وجود خدا استدلال مى شود." به تعبير مرحوم قاضى سعيد قمى هر موجودى (ممكنى) مستقلّاً زبان گويايى است بر ثبوت صانع و خالق يعنى طبيعت امكان بر وجود صانع و خالق دلالت مى كند؛ "اذ الإمكان هو الطبيعة الفاقرة الحقيقة و الفقر الحقيقى يستدعى الغناء الحقيقى و المحتاج لابدّ من محتاج اليه..." 📖 شرح توحيد الصدوق، ج ١، ص ١٢٧. 🔵 در ادامه به نقش عقل در معرفت به خدا اشاره شده و اينكه خدا از طريق حس و خيال شناخته نمى شود؛ عقل است كه از راه هاى ممكن (برهان دليل و برهان إنّى مطلق) به معرفة الله نائل مى شود. البته راه ديگرى هم هست كه فوق راه هاى عادى است (طورٌ وراء هذه الأطوار)؛ قاضى سعيد اين راه را مخصوص خُلّص از محمّديين به حساب آورده و اينكه تفضّلى است از سوى خدا براى پيامبر خاتم و هر كس كه اين نور را درك كند. 📖 شرح توحيد الصدوق، ج ١، ص ١٢٨. 🔶 فطرت الهى امام مى فرمايد: و به وسيله فطرت (آفرينش الهى) حجّت خدا (استدلال بر وجود خدا) ثابت مى شود. اگر اين فطرت (آفرينش الهى) نبود، هيچ كدام از استدلال ها فايده اى نداشت و هيچ كس خالق خود را نمى شناخت. 💠 کانال تخصّصی کلام اسلامی @kalameslami 🔅🔅🔅 https://eitaa.com/joinchat/1768095837C159b256e9a

#اطّلاع_رسانى #كتاب #شهيد_آية_اللّه_صدر 🔶 فروش ويژه آثار متفكّر شهيد آية الله سيّد محمّد باقر صدر mbsadr.ir/shop 💠 کانال تخصّصی کلام اسلامی @kalameslami 🔅🔅🔅 https://eitaa.com/joinchat/1768095837C159b256e9a