🔶 برخى از متون منطقى
در اين فرصت به برخى از منابع منطقى در سه سطح مقدمات، متوسط و عالى اشاره مى شود؛ اما پيش از آن جمله اى از جناب شيخ الرئيس ابوعلى سينا را در توضيح "منطق" تقديم مى كنم:
🔵 "و علم منطق علم ترازوست و علم هاى ديگر علم سود و زياد است. و رستگارى مردم به پاكى جان است و پاكى جان به صورت بستن هستى هاست اندر وى، و به دور بودن از آلايش طبيعت؛ و راه به دين هر دو، به دانش است، و هر دانشى كه سَختِه (سنجيده) نبود، يقين نبود؛ پس به حقيقت دانش نبود؛ پس چاره نيست از آموختن علم منطق.
📖 رساله منطق از دانشنامه علائى، ص ٤٢.
- مقدمات:
١. منطق صورى، دكتر محمد خوانسارى.
٢. رهبر خرد، ميرزا محمود شهابى خراسانى.
٣. المنطق، شيخ محمدرضا المظفر.
٤. حاشيه ملّا عبدالله بر تهذيب المنطق تفتازانى.
- متوسط:
١. تحرير القواعد المنطقيّة فى شرح الرسالة الشمسيّة، قطب الدين رازى.
٢. القواعد الجليّة فى شرح الرسالة الشمسيّة، علامه حلّى.
٣. الجوهر النّضيد فى شرح منطق التّجريد، علامه حلّى.
٤. اللئالى المنتظمة (منطق شرح منظومه)، ملا هادى سبزوارى.
عالى:
١. أساس الإقتباس، محقّق طوسى.
٢. شرح الإشارات و التّنبيهات (بخش منطق)، محقّق طوسى.
٣. الشّفاء (بخش منطق به ويژه كتاب برهان)، ابوعلى سينا.
٤. رساله برهان علامه طباطبايى.
✏️ يك محصل (طلبه) در سنّت اصيل علوم اسلامى بعد از تحصيل " الكبرى فى المنطق" از مجموعه ارزشمند "جامع المقدمات" و "حاشيه ملا عبدالله" بسيارى از متون مرتبه متوسطه و عاليه را تحصيل مى كرد.
💠 کانال تخصّصی کلام اسلامی
@kalameslami
🔅🔅🔅
https://eitaa.com/joinchat/1768095837C159b256e9a
#معرفى_كتاب
#اصطلاحات_منطق
🔶 اصطلاح نامه هايى نيز درباره منطق وجود دارد كه دانش پژوه مى تواند از آنها بهره مند گردد.
📚 فرهنگ اصطلاحات منطقى مرحوم دكتر محمد خوانسارى جمع و جور است؛ در عين حال دو اصطلاح نامه ديگر مفصّل تر و نتيجه كار گروهى است.
💠 کانال تخصّصی کلام اسلامی
@kalameslami
🔅🔅🔅
https://eitaa.com/joinchat/1768095837C159b256e9a
🔶 مبادى و مسائل كلام
همّت دين پژوه بر تبيين، اثبات معارف دينى و دفاع از آنهاست؛ براى همين از انواع استدلال بهره مند مى شود. موضوعات متنوع اعتقادى گاهى با دليل عقلى تبيين و اثبات مى شود و گاهى با دليل نقلى و گاهى نيز با هر دو. دفاع از آموزه هاى اعتقادى هم همين وضعيت را دارد.
🔵 علمى كه هم از عقل بهره مند است و هم از نقل، مبادى عقلى و نقلى دارد كه از آن بى نياز نيست. در اين فرصت به مبادى عقلى كلام مى پردازيم.
-مبادى عقلى كلام:
١. منطق: مباحث منطقى بيان گر قواعد تفكر صحيح است و اين قواعد (چناچه در جاى خود تبيين شده) در سرشت آدمى آفريده شده و زبان مشتركى ميان انسان ها پديد آورده است. عقل انسان اين قواعد را تصديق مى كند. در نيازمندى كلام به منطق جاى ترديد نيست؛ از اين رو برخى از متكلّمان در ابتداى آثار كلامى خود، قواعد مهم منطق را مطرح كرده اند.
٢. معرفت شناسى: مباحثى چون چيستى معرفت، امكان معرفت، ابزار معرفت، ارزش معرفت و... در معرفت شناسى مورد بررسى قرار مى گيرد. روشن است كه اين مباحث نيز با زبان مشترك عقل به سامان مى رسد.
٣. هستى شناسى: احكام كلّى وجود (هستى) مانند اصل عليّت، موجود واجب و ممكن، وحدت و كثرت، مادى و مجرد، حادث و قديم و... نيز از مبادى عقلى كلام به شمار مى رود كه اقامه برهان بر وجود مبدأ متعال و برخى از صفات كماليه خدا بر اين اصول و قواعد توقف دارد.
📖 براى مطالعه بيشتر مراجعه كنيد به:
روش شناسى علم كلام، ص ١٥٧ به بعد.
💠 کانال تخصّصی کلام اسلامی
@kalameslami
🔅🔅🔅
https://eitaa.com/joinchat/1768095837C159b256e9a
10.56M حجم رسانه بالاست
مشاهده در ایتا
#موعظه
#ماه_شعبان
آية الله جوادى آملى
❓ ماه مبارك رمضان اول سال چه كسانى است؟
ماه شعبان منه از دست قدح كاين خورشيد
از نظر تا شب عيد رمضان خواهد شد
💠 کانال تخصّصی کلام اسلامی
@kalameslami
🔅🔅🔅
https://eitaa.com/joinchat/1768095837C159b256e9a
🔶 قُلِ انْظُرُوا مَاذَا فِي السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ...
يونس/ ١٠١
اهميت منطق و جايگاه آن در الهيّات سبب شده كه برخى از متكلّمان و حكيمان مانند ابن ميثم بحرانى، علامه حلّى و فاضل مقداد در ابتداى آثار خود به بعضى از مباحث منطقى اشاره كنند.
🔵 نظر و فكر واجب است. در اين جمله دو مسئله بايد روشن شود: يكى تعريف نظر و فكر و ديگرى تبيين نحوه وجوب نظر و فكر.
- در تعريف نظر و فكر گفته شده: ترتيب دادن مقدّمات علمى (يقينى) يا ظنّى براى دستيابى به علم (يقين) يا ظنّ ديگر.
📖 قواعد المرام فى علم الكلام، ص ٢٤.
يا به تعبير حكيم سبزوارى در شرح منظومه:
و الفكر حركة الى المبادى
و من مبادئ الى المراد
- و اما وجوب اين نظر و فكر چطور وجوبى است؟
متكلّمان عقل گراى اماميّه معتقدند اين وجوب، عقلى است؛ گرچه به بيان علامه حلّى سمع (دليل نقلى) نيز بر آن دلالت مى كند. از صيغه امر در آيه ١٠١ سوره يونس، وجوب نظر استنباط شده است.
📖 نهج الحق و كشف الصدق، ص ٥٠.
✏️ در تبيين وجوب عقلى نظر و فكر با يك قياس استثنائى چنين استدلال شده:
اگر وجوب نظر و فكر عقلى نباشد، الزام و افحام انبياء (باطل شدن حجت انبياء) لازم مى آيد؛ در حالى كه لازم (تالى) باطل است؛ پس ملزوم (مقدّم) نيز باطل است.
توضيح ملازمه ميان مقدّم و تالى:
وجوب تبعيّت از پيامبر بر احراز صداقت پيامبر توقف دارد. و اين احراز صداقت به وسيله نظر و فكر محقق مى شود؛ چون ضرورى (بديهى) نيست. اگر بنا باشد وجوب نظر و فكر به واسطه دستور پيامبر (كه به دليل عدم احراز صداقتش هنوز حجت و معتبر نيست) به دست آيد، دَور لازم مى آيد كه باطل است. در نتيجه حجت بودن پيامبر منتفى مى شود.
📖 إرشاد الطالبين، ص ١١١.
✅ توجه داريد كه بطلان دَور به اين سبب است كه به "توقّف الشىء على نفسه" باز گشت مى كند؛ يعنى چيزى كه بر خودش توقّف دارد و قبل از اينكه محقق شود، بايد باشد:
اعتبار پيامبر (احراز صداقتش) بر نظر و فكر توقّف دارد.
و نظر و فكر بر اعتبار پيامبر (احراز صداقتش) توقّف دارد.
💠 کانال تخصّصی کلام اسلامی
@kalameslami
🔅🔅🔅
https://eitaa.com/joinchat/1768095837C159b256e9a
🔶 أَوَلَمْ يَنْظُرُوا فِي مَلَكُوتِ السَّمَاوَاتِ وَ الْأَرْضِ وَمَا خَلَقَ اللَّهُ مِنْ شَيْءٍ...
اعراف/ ١٨٥
شهيد ثانى -كه رحمت خدا بر او باد- در خاتمه كتاب "مُنيَة المُريد" به انواع اصلى علوم شرعى (اسلامى) كه چهار علم است، اشاره مى كند:
علم كلام، علم كتاب عزيز، علم احاديث نبوى و علم احكام شرعى كه از آن به فقه تعبير مى شود.
🔵 فأمّا علم الكلام كه از آن به "اصول دين" تعبير مى شود، اساس و پايه تمام علوم شرعى (اسلامى) است؛ زيرا به واسطه آن خدا، رسول خدا، جانشين او و ديگر مباحث [اعتقادى] شناخته مى شود. همچنين اعتقاد صحيح از فاسد و حق از باطل فهميده مى شود.
✅ در كتاب (قرآن) و سنّت بيانات فراوانى در فضيلت "كلام" و ترغيب به تحصيل آن وجود دارد؛ يكى از آنها آيه ١٨٥ سوره اعراف است كه در واقع دستور به نظر و استدلال كردن به آفرينش مستحكم و حكيمانه الهى بر صانع واحد قادر عالِم حكيم است.
📖 مُنيَة المُريد، ص ٣٦٦.
✏️ البته سزاوار است توجه داشته باشيم كه نظر در آسمان ها و زمين (يونس/ ١٠١) با نظر در ملكوت آسمان ها و زمين (اعراف/ ١٨٥) تفاوت دارد.
🔵 مرحوم ملا محسن فيض كاشانى در "وافى" به همين نكته اشاره مى كند:
كسانى كه از درجه حسّ و محسوسات ارتقا يافته و به درجه عقل و معقول نائل شدند، اصحاب قلوب ملكوتيه هستند... ايشان به واسطه قلوب شان به ملكوت آسمان ها و زمين معرفت پيدا مى كنند؛ زيرا قلوب از ملكوت است؛ از اين رو پروردگار متعال در موارد متعددى از قرآن كريم به نظر كردن در ملكوت ترغيب كرده است از جمله در آيه ١٨٥ سوره اعراف:
أَوَلَمْ يَنْظُرُوا فِي مَلَكُوتِ السَّمَاوَاتِ وَ الْأَرْضِ وَمَا خَلَقَ اللَّهُ مِنْ شَيْءٍ...
🔵 وى در پايان يادآورى مى كند كه ذات الهى حتى به وسيله قلب نيز قابل اكتناه نيست؛ چه اينكه به وسيله چشم نيز قابل ادراك نيست.
📖 الوافى، ج ١، ص ٣٧٤ و ٣٧٥.
💠 کانال تخصّصی کلام اسلامی
@kalameslami
🔅🔅🔅
https://eitaa.com/joinchat/1768095837C159b256e9a
#اطلاع_رسانى
#نشست_علمى
🔶 بيان ادله اثبات وصايت و امامت در كتاب "الصراط المستقيم الى مستحقّى التقديم"
✏️ مؤلف اين كتاب شيخ على بن يونس نباطى بياضى از علماى جبل عامل در قرن نهم هجرى است.
جهت ورود به جلسه مجازی از لینک زیر، گزینه گروه کلام وارد جلسه شوید.
http://hekmateislami.com/?page_id=10685
@hekmateislami
💠 کانال تخصّصی کلام اسلامی
@kalameslami
🔅🔅🔅
https://eitaa.com/joinchat/1768095837C159b256e9a
💠 کانال تخصّصی کلام اسلامی
@kalameslami
🔅🔅🔅
https://eitaa.com/joinchat/1768095837C159b256e9a
🌙 حلول ماه مبارك رمضان را خدمت اعضاى محترم و فرهيخته كانال "گوهر مراد" تبريك عرض مى كنم.
🌸 ضمن خير مقدم به شما گراميان، به اطلاع مى رسانم كانال "گوهر مراد" براى بهره مندى از معارف الهى -با محوريّت كتاب و سنّت- و مباحث اعتقادى -با تأكيد بر منابع كهن- تشكيل شده است. آشنايى با مسائل جديد كلامى، معرفى كتاب ها و مقالات كلامى و پاسخ به سؤالات از ديگر بخش هاى كانال است.
🔶 ره چنان رو كه رهروان رفتند
با تأكيد بر سيره علماى سلف در تحصيل معارف الهى، سير منطقى مباحث به طور جدّى مورد توجّه است؛ از اين رو در كنار توجه به متن قويم كتاب "گوهر مراد" ابتدا مباحث منطق، در ادامه الهيات بالمعنى الأعم و در نهايت مسئله معرفت نفس مورد بررسى قرار مى گيرد.
إن شاء الله
🕋 به مناسبت ماه مبارك رمضان بخشى با عنوان "آيات العقيدة" نيز ارائه خواهد شد.
بنابراين برخى از مباحث كانال عبارت است از:
#معارف_الهى
#آيات_العقيدة
#مكتب_اهل_بيت_عليهم_السلام
#منطق_براى_همه
#معرفى_كتاب
#موعظه علماى ربانى
با تشكر از همراهى شما
💠 کانال تخصّصی کلام اسلامی
@kalameslami
🔅🔅🔅
https://eitaa.com/joinchat/1768095837C159b256e9a