کانون ادبیات عرب
۲) #فقره_دوّم: بیان دو تقسیم در رابطه با بحث استثناء 👥با توجّه به عبارات مرحوم شیخ بهایی، در می یاب
#تقسیم_اوّل:
🏃♂با استقراء استعمالات اهل لسان عربی، متوجّه این نکته خواهیم شد که در برخی از شواهد، مستثنی منه ذکر شده است و در برخی دیگر از شواهد نیز مستثنی منه ذکر نشده است به همین جهت گفته شده است:
📝کلامی که در آن از الّا استثنائیّه استفاده شده است را می توان به دو صورت بیان کرد:
۱) مستثنی منه به صورت ملفوظ در کلام ذکر شده است همانند {جاء القومُ الا زیدا}.
🤔نحویّون از این نوع به {کلام تامّ} یاد می کنند.
۲) مستثنی منه به صورت ملفوظ در کلام ذکر نشده است بلکه مقدَّر می باشد همانند {ما جاء الا زید}.
🤔نحویّون از این نوع به {کلام ناقص} یاد کرده و به مستثنای آن {مستثنای مفرّغ} می گویند.
👇👇👇✅👇👇👇
💢💯 #کپی با ذکر منبع
#گروه:
🍃بـَـحث جَنجالے طَلبگے🍃
لینک گروه:
🔻 ✅ 🔻
http://eitaa.com/joinchat/670302231C6c7e21cb4f
🔺 ✅ 🔺
کانون ادبیات عرب
۲) #فقره_دوّم: بیان دو تقسیم در رابطه با بحث استثناء 👥با توجّه به عبارات مرحوم شیخ بهایی، در می یاب
#تقسیم_دوّم:
🤔خروج مستثنی از حکم نسبت داده شده به مستثنی منه، به دو صورت است:
۱) از آن جایی که دخول مستثنی در همانند: {جاء القوم الا زیدا} و {ما جاء الا زید}، در حکم نسبت داده شده به مستثنی منه حقیقتاً است، لذا خروج چنین مستثنایی هم حقیقی می باشد و در نتیجه مستثنای آن، متّصل خواهد بود.
۲) از آن جایی که دخول مستثنی در همانند: {جاء القوم الا حمارا} و {ما جاء الا حمار}، در حکم نسبت داده شده به مستثنی منه به صورت حقیقی نست یعنی حکمی است لذا خروج چنین مستثنایی هم حکمی می باشد و در نتیجه مستثنای آن، منقطع خواهد بود.
📝 #توضیح_مطلب آن است که مقتضای استثناء آن است که اگر ادات استثناء ذکر نگردد، اسمی که با فرض وجود إلاّ، مستثنی بوده، داخل در حکم مستثنی منه باشد. با این وجود چنان چه دخول مستثنی در حکم مستثنی منه یک دخول حقیقی و واقعی بوده باشد، خروج آن هم یک خروج حقیقی خواهد بود همانند «جاء القوم إلا زیداً»؛ در این صورت چنین مستثنایی، متّصل است زیرا {زید} در فرض نبود الّا، به صورت حقیقی داخل در {القوم} می باشد لذا خروج آن هم به صورت حقیقی می باشد و چنان چه دخول مستثنی در حکم مستثنی منه علی وجه الحقیقه نباشد یعنی حکمی باشد، آن گاه خروج آن هم یک خروج غیر حقیقی و حکمی خواهد بود همانند «جاء القوم إلاّ حمارا»؛ در این صورت چنین مستثنایی، منقطع نام دارد زیرا {حمار} در فرض نبود الّا، دخول آن در {القوم} به صورت حقیقی نمی باشد لذا خروج آن نیز حقیقی نخواهد بود.
👇👇👇✅👇👇👇
💢💯 #کپی با ذکر منبع
#گروه:
🍃بـَـحث جَنجالے طَلبگے🍃
لینک گروه:
🔻 ✅ 🔻
http://eitaa.com/joinchat/670302231C6c7e21cb4f
🔺 ✅ 🔺
کانون ادبیات عرب
#پاسخ سوال شماره: #۱۳ 🌿🍁بحمدالله که دوستان گرامی در بحث سوال شماره: #۱۳، همّت خود را بر پاسخ از سوا
🔵دوستان:
✅ ما بقی نکات و همچنین بیان فقره سوّم نیز در روز های آتی ذکر می شود.
#انتقادات و #پیشنهادات خود را در جهت رشد کانال با ما در میان بگذارید:
🔍 @Lakhair
کانون ادبیات عرب
🔵دوستان: ✅ ما بقی نکات و همچنین بیان فقره سوّم نیز در روز های آتی ذکر می شود. #انتقادات و #پیشنها
👥دوستان مطالب ان شا الله امشب بارگذاری می شوند.
کانون ادبیات عرب
#تحقیقی نسبت به قیدی که مرحوم شیخ بهایی در تعریف ذکر کردند یعنی {و لو حکما}:
🔸تا بدین جا اصل تعریف مستثنی و همچنین اقسام آن نیز روشن گردیدند لکن نسبت به قید {و لو حکما} سخنی را به میان نیاورده ایم لذا لازم است در ادامه تا حدودی به توضیح آن بپردزایم:👇
کانون ادبیات عرب
#تحقیقی نسبت به قیدی که مرحوم شیخ بهایی در تعریف ذکر کردند یعنی {و لو حکما}: 🔸تا بدین جا اصل تعریف
👥شارحین متن صمدیه در توضیح این قید گفته اند:
🔸تعبیر {و لو حکما} در تعریف مستثنی، ناظر به قید {سابقه} می باشد یعنی همان طور که گفته شد، لفظ ما قبل الّا (مستثنی منه) که حکم به آن نسبت داده شده است، بر دو نوع است:
۱) مستثنی منه به صورت ملفوظ می باشد همانند {جاء القوم الا زیدا}؛
۲) مستثنی منه به صورت مقدّر می باشد همانند {جائنی الا زید}؛
✏️#نتیجه_کلام_فوق:
قید {و لو حکما} درصدد اشاره به نوع دوّم یعنی مستثنای مفرّغ می باشد تا در نتیجه همانند مستثنای مفرّغ در تعریف باقی بماند و تعریف برخوردار از جامعیّت در جهت شمول افراد باشد.
👁کما این که:
👤مرحوم سید در الحدائق الندیّه در شرح این فراز از عبارت مرحوم شیخ بهایی فرموده است: {و لو کان سابقه حکما}؛
👤مرحوم مدرّس افغانی در الکلام المفید در این باره فرموده است:
{قوله: و لو حکما ای و لو السابق حکما ای و لو کان مقدّرا...}؛ #یعنی مراد از تعبیر {و لو حکما}، {و لو کان مقدرا} است و همان طور که واضح است ایشان با این بیان درصدد اشاره به همان نوع دوّم می باشد.
👇👇👇✅👇👇👇
💢💯 #کپی با ذکر منبع
#گروه:
🍃بـَـحث جَنجالے طَلبگے🍃
لینک گروه:
🔻 ✅ 🔻
http://eitaa.com/joinchat/670302231C6c7e21cb4f
🔺 ✅ 🔺
کانون ادبیات عرب
#تحقیقی نسبت به قیدی که مرحوم شیخ بهایی در تعریف ذکر کردند یعنی {و لو حکما}: 🔸تا بدین جا اصل تعریف
#تحقیق_بیشتر نسبت به تعبیر {و لو حکما}
🤔با اندک تامّل شاید بتوان عبارت مرحوم شیخ بهایی یعنی {و لو حکما} را به گونه ای دیگر توضیح داد و آن این که تعبیر {و لو حکما} ناظر به قید {عدم اتصافه} باشد یعنی عدم اتّصاف مستثنی به حکم نسبت داده شده به مستثنی منه، بر دو نوع است:
👈۱) یکی عدم اتّصاف حقیقی همانند {جاء القوم الا زیدا}
👈۲) دیگری عدم اتّصاف حکمی همانند {جاء القوم الا حمارا}.
📝توضیح آن که:
🔍گفته شد:
مقتضای فضای استثناء آن است که اگر ادات استثنایی ذکر نگردد و مستثنایی از حکمی که به مستثنی منه نسبت داده شده، خارج نباشد، اسمی که با فرض وجود إلاّ، مستثنی است، داخل در حکم مستثنی منه باشد یعنی در همانند «خرج القوم» اگر ادات استثناء بیان نگردد و «زید» از حکم نسبت داده شده به «القوم» یعنی «خرج»، خارج نشود، همچنان داخل در آن بوده به دلیل آن که جزئی از قوم می باشد.
🔐بنابراین اگر در فرض عدم وجود ادات استثناء، مستثنی داخل در حکمی که برای مستثنی منه ثابت شده، حقیقتاً باشد آن گاه اخراجی که صورت می گیرد هم یک اخراج حقیقی بوده است یعنی عدم اتصاف حقیقی مستثنی به آن چه که به مستثنی منه ثابت شده است همانند «جائَنِی القوم إلاّ زیداً»؛ ولی اگر در فرض عدم وجود ادات استثناء، مستثنی داخل در حکم مستثنی منه حقیقتا نباشد، آن گاه اخراجی که صورت می گیرد یک اخراج غیر حقیقی و حکمی می باشد یعنی عدم اتصاف حکمی مستثنی به آن چه که به مستثنی منه نسبت داده شده است همانند «جائَنِی القوم إلاّ حماراً» که در این مثال مستثنی یعنی {حمار} در فرض نبود الَّا، به صورت حقیقی داخل {القوم} نمی باشد لذا از آن جایی که دخول حمار به صورت حقیقی نیست، خروج آن هم به صورت حقیقی نخواهد بود به تعبیری خروج حمار حکمی می باشد کما این که برخی از نحویون همانند صاحب مکرّرات مدرس نیز به چنین احتمالی اشاره نمودند.
✏️ #نتیجه_کلام_فوق:
👈با توجّه به این احتمال، تعریف مصنّف، همچنان جامع افراد می باشد به دلیل این که، آن چه که در تعریف مستثنی بیان شد یعنی خروج مستثنی از حکم نسبت داده شده به مستثنی منه، هم در همانند «جائنی القوم الا زیداً» صادق است و هم در همانند «جائنی الا حمارٌ». بنابراین با این وجود، تعبیر «سابقه» در تعریف مصنّف به صورت مطلق بیان شده است یعنی هر دو قسم مستثنی منه یعنی ملفوظ و مقدَّر را شامل می شود.
👇👇👇✅👇👇👇
💢💯 #کپی با ذکر منبع
#گروه:
🍃بـَـحث جَنجالے طَلبگے🍃
لینک گروه:
🔻 ✅ 🔻
http://eitaa.com/joinchat/670302231C6c7e21cb4f
🔺 ✅ 🔺
کانون ادبیات عرب
۳) #فقره_سوّم:
تطبیق تعریف مستثنی بر آیه شریفهِ {هَلْ يُهْلَكُ إِلَّا الْقَوْمُ الظَّالِمُونَ} و ترکیب آن.
👥بحثِ این فقره را در قالبِ: بیان ترکیب، تعیین دو تقسیم، بیان ارکان مستثنی، بیان ترجمه مطرح میگردد:✅👇✅