📹 اخلاق ربانی (غرور) | قسمت 23 🎙 #آیت_الله_مجتبی_تهرانی (ره) 📖 فریب شیطان از راه کرم و رحمت خداوند ✍️ راه دیگری که شیطان دارد این است که از راه کرم و رحمت حق وارد می شود. می گوید: اینکه تو قبول داری خداوند دارای رحمت واسعه است، کرم و رحمت او آن قدر است که گناهان بندگانِ او در کنار دریای بی کران رحمت او هیچ است؛ بنابراین از چه می ترسی؟ گر جملۀ کائنات کافر گردند بر دامن کبریاش ننشیند گرد این راه از نظر بزرگی و عظمت حق است که رحمت واسعۀ حق و کرَم او را به رخ می کشد، بعد همین را برای فریب افراد مؤمن؛ یعنی کسانی که به قیامت معتقدند، وسیله قرار می دهد. سپس آن ها را به وادی معصیت می کشاند که تو که سهلی، تمام عالم هر چه معصیت بکنند، در برابر کرم و رحمت خدا هیچ است. این هم یکی از راه هایی است که موجب غرور به کرم و رحمت حق می شود و قرآن می گوید: عاملش شیطان است. 📚 #اخلاق_ربانی 📕 #غرور ┄┅┅┅┅❀┅┅┅┅┄ 🌐 www.serajnet.org 🆔 @serajnet

📹 اخلاق ربانی (غرور) | قسمت 24 🎙 #آیت_الله_مجتبی_تهرانی (ره) 📖 پناه بردن به خداوند از مکر و حیلۀ شیطان ✍️ در دعای هفدهم صحیفۀ سجادیّه، امام سجّاد(ع) در همان اوّل دعا که وارد می شود، در مورد پناه بردن به حق تعالی از جانب شیطان می فرماید: «اللَّهُمَّ إِنَّا نَعُوذُ بِكَ مِنْ نَزَغَاتِ الشَّيْطَانِ الرَّجِيمِ»؛ خدایا! به تو پناه می برم از تباه کاری های شیطان رانده شده، «وَ كَيْدِهِ وَ مَكَايِدِهِ،»؛ از حیله و مکرهای او، «وَ مِنَ الثِّقَةِ بِأَمَانِيِّهِ»؛ از اینکه به آرزوهایی که او در دلم می افکند، اطمینان بکنم، «وَ مَوَاعِيدِهِ وَ غُرُورِهِ وَ مَصَايِدِهِ...»؛ و از نویدها و فریب ها و دام هایی که او برای انسان می اندازد، پناه به تو می برم. تعبیر «امانیّه» که در اینجا دارد، به معنای آرزوهای شیطانی است. 📚 #اخلاق_ربانی 📕 #غرور ┄┅┅┅┅❀┅┅┅┅┄ 🌐 www.serajnet.org 🆔 @serajnet

📹 اخلاق ربانی (غرور) | قسمت 27 🎙 #آیت_الله_مجتبی_تهرانی (ره) 📖 امام علی(ع) به کمیل می فرماید: شیطان از ناحیۀ خداوند به تو وعده می دهد ✍️ «يَا كُمَيْلُ احْفَظْ قَوْلَ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ»؛ ای کمیل! گفتار خدا را حفظ کن، «الشَّيْطانُ سَوَّلَ لَهُمْ وَ أَمْلى‏ لَهُمْ»؛ شیطان است که برای شان آراسته می کند و بعد برای شان آرزو درست می کند، رجا نیست. «وَ الْمُسَوِّلُ الشَّيْطَانُ وَ الْمُمْلِي اللَّهُ تَعَالَى». «يَا كُمَيْلُ اذْكُرْ قَوْلَ اللَّهِ تَعَالَى لِإِبْلِيسَ لَعَنَهُ اللَّهُ»؛ ای کمیل! آن گفتاری را که خدا نسبت به ابلیس دارد به یادت بیاور، «وَ أَجْلِبْ عَلَيْهِمْ بِخَيْلِكَ وَ رَجِلِكَ»؛ و برای آن ها سوارکارها و پیاده هایی را که بچّه های شیطان هستند، برای گول زدن، «وَ شارِكْهُمْ فِي الْأَمْوالِ وَ الْأَوْلادِ وَ عِدْهُمْ»؛ به آن ها نوید بده، «وَ ما يَعِدُهُمُ الشَّيْطانُ إِلَّا غُرُوراً»؛ و وعده هایی که شیطان می دهد فریب است، «يَا كُمَيْلُ إِنَّ إِبْلِيسَ لَا يَعِدُ عَنْ نَفْسِهِ»؛ ای کمیل! ابلیس از پیش خودش که به تو وعده نمی دهد، «وَ إِنَّمَا يَعِدُ عَنْ رَبِّهِ»؛ بلکه می آید از ناحیۀ پروردگارِ تو به تو وعده می دهد، «لِيَحْمِلَهُمْ عَلَى مَعْصِيَتِهِ‏...» برای آن که آن ها را وادار به معصیت کند. 📚 #اخلاق_ربانی 📕 #غرور ┄┅┅┅┅❀┅┅┅┅┄ 🌐 www.serajnet.org 🆔 @serajnet

📹 اخلاق ربانی (غرور) | قسمت 28 🎙 #آیت_الله_مجتبی_تهرانی (ره) 📖 فریب شیطان نسبت به اقامۀ عزای امام حسین(ع) ✍️ گاهی شیطان می بیند که طرف مقاوم است و حاضر نیست به این زودی ها تن به معصیت و گناه بدهد و واجب را ترک کند. برای همین شیطان می آید عملی را که حرام و معصیت است، مشروع جلوه می دهد که گاهی انسان آن را به عنوان عبادت تلقّی می کند و شیطان آن عمل را به عنوان یکی از عبادات و پشتوانه ای برای مغفرت و رحمت خدا قرار می دهد و از آن راه وارد می شود؛ مثلاً انسان را ترغیب می کند تا از اموالی که از راه حرام به دست آورده، اقامۀ عزا برای امام حسین(ع) بکند و می گوید: چقدر ثواب دارد. مال مردم را از راه حرام به دست آورده، ولی برای امام حسین(ع) خرج می کند. این مثال را محقّق نراقی(ره) نقل می فرماید. 📚 #اخلاق_ربانی 📕 #غرور ┄┅┅┅┅❀┅┅┅┅┄ 🌐 www.serajnet.org 🆔 @serajnet

📹 اخلاق ربانی (غرور) | قسمت 29 🎙 #آیت_الله_مجتبی_تهرانی (ره) 📖 فریب شیطان نسبت به عمل حرام که عبادت جلوه می دهد ✍️ یا اینکه خود فعل حرام است، ولی به عنوان عبادت آن را جلوه می دهد؛ مثلاً در مسجد می خواهد عزاداری کند، برمی دارد میخ های درشت به دیوار مسجد می کوبد و مسجد را تخریب می کند. بعد هم به حساب این می گذارد که آقا، قیامت دستم را بگیرد؛ چون دارم برای عزاداری امام حسین(ع) سیاه کوبی می کنم. تخریب مسجد حرام است، نفسِ فعل حرام است و این، غرور است. شیطان به عمل حرام جلوۀ عبادتی می دهد و انسان را بیچاره می کند. بعداً تکیه گاه انسان به این اعمالش می شود و شیطان انسان را به آن ها مغرور می کند و رجا به رحمت و رجا به مغفرت در این عمل دارد. نکته ای که می گویم ظریف است؛ یعنی این عمل را می خواهد پشتوانه ای برای بخشش گناهانی که در گذشته کرده قرار دهد. رجا به مغفرت برای او درست می کند که امید به مغفرت حق و رجا به مغفرت حق داشته باشد. گاهی شیطان به فعل معصیتی رنگ عبادتی می دهد و آن را پشتوانه می کند برای اینکه انسان امیدوار بشود که نسبت به بقیّۀ معاصی که کرده آمرزیده می شود. 📚 #اخلاق_ربانی 📕 #غرور ┄┅┅┅┅❀┅┅┅┅┄ 🌐 www.serajnet.org 🆔 @serajnet

📹 اخلاق ربانی (غرور) | قسمت 33 🎙 #آیت_الله_مجتبی_تهرانی (ره) 📖 شیعۀ واقعی ائمّه(ع) اهل کینه، ناراستی، خیانت، فساد و تباهی نیست ✍️ در روایتی آمده است: «وَ قَالَ رَجُلٌ لِلْحُسَيْنِ بْنِ عَلِيٍّ(ع)»؛ شخصی به امام حسین(ع) عرض کرد: «يَا ابْنَ رَسُولِ اللَّهِ أَنَا مِنْ شِيعَتِكُمْ»؛ من از شیعیان شما هستم، «قَالَ اتَّقِ اللَّهَ»؛ بلافاصله امام حسین(ع) به او فرمود: از خدا بترس و پروا داشته باش. حضرت با او مِثل کسی که حرف زشتی زده باشد، برخورد کرد. «وَ لَا تَدَّعِيَنَّ شَيْئاً يَقُولُ اللَّهُ لَكَ كَذَبْتَ وَ فَجَرْتَ...»؛ و چیزی را ادّعا نکن که خدا بگوید: دروغ گفتی و نافرمانی کردی، «إِنَّ شِيعَتَنَا مَنْ سَلِمَتْ قُلُوبُهُمْ مِنْ كُلِّ غِشٍّ وَ غِلٍّ وَ دَغَلٍ»؛ دل های شیعیان ما از هر کینه، ناراستی، خیانت، فساد و تباهی سلامت است، «غِشٍّ وَ غِلٍّ وَ دَغَلٍ»1️⃣؛ یعنی خیانت، فساد و تباه کاری. مگر همین طوری می توانی ادّعای تشیع واقعی بکنی؟! اگر واقعاً کسی دقّت بکند، می بیند که تمام اولیای خدا این طوری بودند. امام حسین(ع) هم قیامش بر محور همین بود و می خواست افرادی مطیع خدا درست کند. البته بحثی مطرح است که هدف از قیام امام حسین(ع) چه بود؟ درست است که هدف ایشان گرفتن حکومت بود، امّا آیا هدف نهایی بود؟ نه، هدف نهایی نبود. 1️⃣ بحار الأنوار، ج 65، ص 156 📚 #اخلاق_ربانی 📕 #غرور ┄┅┅┅┅❀┅┅┅┅┄ 🌐 www.serajnet.org 🆔 @serajnet

📹 اخلاق ربانی (غرور) | قسمت 34 🎙 #آیت_الله_مجتبی_تهرانی (ره) 📖 غرور باور و یقین انسان را به شک و ترس تبدیل می کند ✍️ لذا غرور روی باورهای انسان اثر می گذارد و باور به حق را تبدیل به باور به باطل می کند. در جملۀ امام علی(ع) در نهج‏البلاغه راجع به حضرت آدم(ع) می فرماید: «...ثُمَّ أَسْكَنَ سُبْحَانَهُ آدَمَ دَاراً أَرْغَدَ فِيهَا عَيْشَهُ وَ آمَنَ فِيهَا مَحَلَّتَهُ وَ حَذَّرَهُ إِبْلِيسَ وَ عَدَاوَتَهُ فَاغْتَرَّهُ عَدُوُّهُ»؛ خداوند او را در بهشت قرار داده بود. شیطان آمد و او را مغرور کرد و فریب داد، «نَفَاسَةً عَلَيْهِ بِدَارِ الْمُقَامِ وَ مُرَافَقَةِ الْأَبْرَارِ». بعد دارد:«فَبَاعَ الْيَقِينَ بِشَكِّهِ»؛ نگاه کنید که بازدۀ غرور چیست؛ باور را می فروشد، «باع»؛ یعنی فروخت و رد کرد. به چه فروخت؟ یقین را به شک فروخت. یک باور را داد و جایش شک گرفت. یقین را از دست داد و به شک گرایید. «وَ الْعَزِيمَةَ بِوَهْنِهِ»؛ که این ها از آثار غرور است؛ یعنی آن تصمیم و استواریش را هم رد کرد و به سستی گرایید، «وَ اسْتَبْدَلَ بِالْجَذَلِ وَجَلًا»؛ فرح و شادی رفت و به جایش ترس آمد، «وَ بِالاغْتِرَارِ نَدَماً...»؛ که آخرش هم پشیمانی است و چنین حالتی پیدا می کند. نهج البلاغه، خطبۀ 1 📚 #اخلاق_ربانی 📕 #غرور ┄┅┅┅┅❀┅┅┅┅┄ 🌐 www.serajnet.org 🆔 @serajnet

📹 اخلاق ربانی (غرور) | قسمت 36 🎙 #آیت_الله_مجتبی_تهرانی (ره) 📖 پیشگیری و درمان غرور مبارزه با آروزی خام و درمان آن ✍️ با شیاطین برخورد می کند و می بیند، به خصوص شیاطین انسی؛ انسان های دیگر؛ که انسان را تحریک می کنند. انسان در دلش با آرزوهای خام مبارزه کند و نگذارد آن ها در درون انسان ریشه پیدا کنند و زنده بمانند. در خطبۀ هشتاد و ششم نهج البلاغه امام علی(ع) همین نظر را فرمودند: «...وَ اعْلَمُوا أَنَّ الْأَمَلَ يُسْهِي الْعَقْلَ»؛ این را بدانید که همین آرزوهای بی مورد، بیجا و خام، موجب به غلط و اشتباه انداختن عقل می شود؛ یعنی عملکرد منفی روی عقل نظری دارد، «وَ يُنْسِي الذِّكْرَ»؛ یاد حق تعالی را در انسان به فراموشی می اندازد و خدا از یادش می رود، «فَأَكْذِبُوا الْأَمَلَ»؛ پس بیایید و آرزو را دروغ انگارید، تکذیبش کنید، «فَإِنَّهُ غُرُورٌ»؛ پس به درستی که آرزوهای خام غرور است؛ یعنی فریب و منشاء فریب است، «وَ صَاحِبُهُ مَغْرُورٌ»1️⃣؛ و کسی که آرزومند به آرزوی خام شده است، فریب خورده است؛ لذا با اَمل و آرزوها مبارزه کنید. بهترین راه برای مبارزۀ با آرزوی خام، مسئلۀ ذکر موت یا یاد مرگ است. یاد مرگ تمام ریشۀ آرزوها را قطع می کند... 1️⃣ نهج البلاغه، خطبۀ 86 📚 #اخلاق_ربانی 📕 #غرور ┄┅┅┅┅❀┅┅┅┅┄ 🌐 www.serajnet.org 🆔 @serajnet

📹 اخلاق ربانی (غرور) | قسمت 37 🎙 #آیت_الله_مجتبی_تهرانی (ره) 📖 پیشگیری و درمان غرور با کسب تقوای عملی ✍️ سوّم، مسئلۀ تقوای عملی برای معالجۀ این بیماری و پیشگیری از آن مطرح است. تقوای عملی به معنای عمل کردن به دستورات شارع مقدّس، عمل به واجبات و ترک محرّمات است. در اینجا هم -به نحو اختصار- برای اینکه همین حالات تقوایی در او برانگیخته شود، باید بیاید به وضع دنیا نگاه کند؛ چون غالباً انسان نسبت به موضوعات دنیوی فریفته و مغرور می شود. ببیند در این بساط دنیایی که هست، چه چیزی برای او می ماند. حساب بکنیم که کدام کار دنیایی برای ما باقی می ماند که وقتی از این دنیا رفتیم، به درد ما بخورد و به عنوان زاد و توشه ای نسبت به سفر ما مطرح باشد. امام علی(ع) در خطبۀ صد و یازده نهج البلاغه راجع به دنیا می فرماید: دنیا این طوری است که مظاهر مادّیّت بسیار فریبنده است؛ یعنی آنچه در آن است فریبنده است، امّا این را هم بدان که «فَانِيَةٌ»؛ از بین رفتنی است، هر کسی هم که در دنیا هست، او هم از بین می رود، «لَا خَيْرَ فِي شَيْ ءٍ مِنْ أَزْوَادِهَا إِلَّا التَّقْوَى...» 1️⃣؛ این دستورالعمل است؛ یعنی فکر کن، وضع دنیا را ببین که همه از بین می رود. در توشه های دنیایی هیچ کدام درش خیر نیست. در بین توشه های دنیایی فقط تقوا را انسان تحصیل می کند. گفتیم: تقوا، محصول ایمان مستمر و عمل مکرّر است. این موارد از رئوسِ دستورالعمل هایی برای درمان و پیشگیری از ابتلای انسان به غرور است. 1️⃣نهج البلاغه، خطبۀ 111 📚 #اخلاق_ربانی 📕 #غرور ┄┅┅┅┅❀┅┅┅┅┄ 🌐 www.serajnet.org 🆔 @serajnet

📹 اخلاق ربانی (غرور) | قسمت 38 🎙 #آیت_الله_مجتبی_تهرانی (ره) 📖 اساسی ترین راه پیشگیری و درمان غرور خود را در پناه خدا قرار دادن ✍️ چهارم، اساسی ترین آن هاست که اگر نباشد، همۀ روش ها بی فایده است. مسئلۀ اینکه انسان خودش را در پناه خدا قرار بدهد، از همه بالاتر از او بخواهد که نظر لطفش را از انسان برنگرداند. می دانید استعاذه یعنی چه؟ «أَعُوذُ بِاللَّهِ مِنَ الشَّيْطَانِ الرَّجِيمِ»؛ یعنی انسان خودش را -از دست همین شیطان مضلّ- در پناه خدا قرار بدهد و به خدا پناه ببرد. در دعای چهل و هفتم صحیفۀ سجّادیه که دستورالعمل می باشد. امام زین العابدین(ع) خطاب به خداوند می فرماید: «...وَ لَا تَرْمِ بِي رَمْيَ مَنْ سَقَطَ مِنْ عَيْنِ رِعَايَتِكَ،»؛ خدایا! مرا دور مینداز! دور انداختن کسی که از چشم نگهداری تو دور افتاده است. تعبیر خیلی زیبایی است! با مثالی معنای آن را توضیح بدهم: فرض کنید پدری بچّۀ کوچکی دارد که راه افتاده و دارد می رود. زیر نظرش می گیرد و تا می آید که بیفتد، او را می گیرد، یا فریاد می کشد: بیا این طرف! در اینجا مراقبت چشمی است و دارد از او نگهداری می کند و رعایتش می کند؛ یعنی من را از جلوی چشم خودت نیندازی! دید رعایت مادر نسبت به بچّه اش این است که او را زیر نظر می گیرد و تا می خواست در چاله بیفتد، سرش داد می کشد. غرور جلسۀ دوازدهم صحیفۀ سجّادیّه، دعای روز عرفه 47 📚 #اخلاق_ربانی 📕 #غرور ┄┅┅┅┅❀┅┅┅┅┄ 🌐 www.serajnet.org 🆔 @serajnet

📹 اخلاق ربانی (غرور) | قسمت 41 🎙 #آیت_الله_مجتبی_تهرانی (ره) 📖 وسواس فریب شیطان است. نقل یک حکایت نسبت به نیّت نماز ✍️ در ارتباط با طهارت حَدَث، مثل وضو گرفتن، غسل کردن و... اگر از مرز شرعی اش که شارع مقدّس گفته است تجاوز بکند، تمام همّ و غمّش می رود به سمت اینکه مثلاً آب را به بشره برساند، یقین کند که رسیده است یا نه و مرتّب تکرار می کند. گاهی به آنجا می رسد که واجب مهم تری از دستش می¬رود، به خاطر اینکه به این کار چسبیده است. تمام همّ و غمّ او مسئلۀ وضو و غسل است و شیطان او را فریب داده است. نسبت به هیچ یک از واجبات چنین اهتمامی ندارد.گاهی شیطان از راه نماز وارد می شود. وقتی انسان می خواهد در نماز نیّت کند، نیّت او نمی آید. غافل است از اینکه مغرور شیطان شده است و شیطان او را فریب داده است. شخصی خدمت یکی از بزرگان مراجع رفت و گفت: من مقلّد شما هستم. نماز که می خواهم بخوانم، نیّتم نمی آید، چه کار کنم؟ ایشان فرمود: شما مقلّد من هستی؟ گفت: بله. فرمود: فتوای من نسبت به شما این است که نماز را باید بی نیّت بخوانی. او رفت و دوباره آمد و گفت: نمی¬توانم. هر کاری می کنم، نمی شود. بالاخره وقتی می ایستم، معلوم می شود که می خواهم نماز بخوانم؛ به تعبیر من، مردِ ناحسابی نیّتم نمی آید، یعنی چه؟ 📚 #اخلاق_ربانی 📕 #غرور ┄┅┅┅┅❀┅┅┅┅┄ 🌐 www.serajnet.org 🆔 @serajnet

📹 اخلاق ربانی (غرور) | قسمت 42 🎙 #آیت_الله_مجتبی_تهرانی (ره) 📖 وسواس، فریب شیطان است. نقل یک حکایت نسبت به غسل در خزینه ✍️ راجع به غسل -باز هم ظاهراً- از همین مرجع بزرگوار نقل شده است. می دانید که حمّام ها در گذشته به صورت خزینه بود. آن مرجع می بیند شخصی آمده و می خواهد در خزینه غسل بکند، ولی بالا و پایین می پَرد. ایشان ناراحت می شود و می پرسد: چرا این گونه رفتار می کنی؟ می گوید: می خواهم غسل بکنم. می گوید: غسل کن. این همه تکان خوردن ندارد. در جواب می گوید: گفته اند که باید این گونه غسل کنم. از او می پرسد: مقلّد کی هستی؟ اسم خودِ این آقا را می برد و نمی دانسته که ایشان خودِ آن مرجع تقلیدش است. در جواب می گوید: فلانی غلط کرده اگر گفته است که این طوری غسل بکن. این واقعه را بعضی از دوستان نقل کردند. تا این را می گوید، او ناراحت می شود که به مرجع تقلیدش اهانت کرده است و می آید دعوا کند. افرادی که در حمّام بودند، می آیند او را متوجّه می کنند که مرجع تقلید خودش است و از این آقا تقلید می کند. در نهایت، معذرت خواهی می کند. 📚 #اخلاق_ربانی 📕 #غرور ┄┅┅┅┅❀┅┅┅┅┄ 🌐 www.serajnet.org 🆔 @serajnet