🔻علم بدون تفکر نشاید ➖فخری‌زاده دانش‌محور و توحیدی بود، نه قبیله‌گرا و شخص‌محور 🔹 دکتر عبدالحسین خسروپناه، در گفتگو با مجله خردورزی: ▫️نگاه شهید فخری‌زاده به عالم و آدم واقعاً توحیدی بود. شخصیتی معنوی و اهل تهجد، اهل ذکر و اهل مسائل عرفانی بود. ویژگی بعدی توان بسیار بالای مدیریتی او بود که می‌توانست تیم‌های مختلف علمی را جمع کند و در زمینه‌های مختلف، دستاوردی را به نتیجه برساند. ▫️مدیریت جهادی او، علم محور با رویکرد توحیدی بود و دانشمندان را دور خودش جمع می‌کرد و مشورت می‌گرفت. خودش استاد فیزیک هسته‌ای بود؛ ولی به دانش خودش بسنده نمی‌کرد و اصلاً این روحیه را نداشت که بگوید: «من عقل‌کل هستم و استاد این رشته‌ام. چه نیاز دارم به بقیه؟». ▫️ایشان کاملاً با تحویل‌گرایی علم (Reduction) مخالف بود؛ اینکه وحدت علم و تحویل زیست‌شناسی به بیوشیمی، تحویل بیوشیمی به شیمی، تحویل شیمی به فیزیک و اینکه همۀ علوم به فیزیک برمی‌گردد را قبول نداشت. ▫️می‌گفت: «این کوانتوم مکانیک مبنای فلسفی دارد؛ اما کاربرد عملی دارد»؛ لذا در بحث هسته‌ای جواب می‌داد. چرا این‌همه استاد تمام کوانتوم مکانیک در دانشگاه‌ها داریم، اما کارکرد شهید فخری‌زاده را ندارند؟ به دلیل اینکه از حکمت بهره ندارند. ➕ جهت خرید شماره پنجم خردورزی با ارسال رایگان، به ادمین پیام دهید: @ErfanKhalilifar 📍مجله خردورزی: @kheradvarzi_com

🔻آگاه به زمانه ➖تئوری دکتر فخری‌زاده مبتنی بر عرفان بود 🔹 پروفسور مهدی گلشنی، در گفتگو با مجله خردورزی: ▫️در گفتگویی که با دکتر گلشنی داشتیم، ایشون درباره شخصیت دکتر فخری‌زاده به این نکته اشاره کردند: شهید فخری زاده معتقد بودند که باید فلسفه را در علوم‌تجربی به کار ببریم و علوم‌تجربی را وارد علوم‌انسانی کنیم؛ در واقع اعتقاد داشتند که فیلسوف باید با آن علوم آشنا باشد. ▫️در ادامه هم تاکید داشتند که تئوری دکتر فخری‌زاده مبتنی بر عرفان بود و عقیده داشتند که باید بر روی عظمت عالم خلقت توجه کنیم، نه اینکه علم وسیلۀ نان آوردن و مقام آوردن باشد. ▫️این که در عین جامعیت، تکبر نداشته باشیم و نیازهای جامعه را برطرف کنیم، از جمله خصوصیاتی است که شهید فخری‌زاده الگوی خوبی برای آنها بود. ➕ جهت خرید شماره پنجم خردورزی با ارسال رایگان، به ادمین پیام دهید: @ErfanKhalilifar 📍مجله خردورزی: @kheradvarzi_com

🔻آگاهی در ابهام ‼️مسئلۀ آگاهی، چالش نهایی فلسفۀ ذهن ▫️حتی اگر بپذیریم که علوم فیزیکی با کنارگذاشتن ذهن، پیشرفت کرده ‏اند؛ اما شاید در قیاس با آنچه که از طریق علوم فیزیکی می‌توان فهم کرد، چیزهای بیشتری در جهان وجود داشته باشد. ▫️تفکر، فرایند پیچیده‌ای است و راهی طولانی برای فهم کامل آن در پیش‌داریم. به همین دلیل است امروزه، مغز پژوهان به این نتیجه رسیده‌‌اند که برای فهم کامل رخدادهای مغزی، حتی باید تأثیر فرهنگ‌‌های انسانی را نیز در نظر گرفت. 📝دکتر سیامک عبدالهی، دانش‌آموختۀ دکتری فلسفۀ دین از دانشگاه تهران ➕ جهت خرید شماره پنجم خردورزی با ارسال رایگان، به ادمین پیام دهید: @ErfanKhalilifar 📍مجله خردورزی: @kheradvarzi_com

🔻از طبیعت به آسمان و نیمه‌هبوطی از آن ‼️درآمدی بر ریشه‌های مفهومی نسبت ذهن و نفس ▫️اگر ترجیحی برای اصطلاح «ذهن» وجود دارد، به این دلیل است که دکارت برداشت خاصی از نفس، یعنی تصور ارسطویان مدرسی را رد می‌کند و می‌خواهد آن را با تصور دیگری جایگزین کند. ▫️فرایند ادراکی و شناختی، در ابتدا معطوف به چیزهای مشخص و خاص است، اما پس از آن، همان‌طور که متون اصلی عهد عتیق این مفهوم را پیش‌می‌برند، قلب می‌تواند به سمت دستورالعمل‌ها و نشانه‌ها نیز هدایت شود. علاوه بر این، قلب جایگاه یا انبار حافظه است که برای یادآوری موقعیت قبلی به‌منظور یافتن انگیزه‌ای برای یک عمل خاص استفاده می‌شود. ▫️حقیقت انسان که تا پیش‌ از این، قلب با کارکردهای شناختی و ارادی و عاطفی و در پیوستگی کامل با بدن، در مرکز آن بود، اکنون نزد افلاطون-سقراط، عقل و نوسی است که اگرچه نزد هومر یا یونان باستان، کاملاً امری بدنی بود، اما اکنون امری متعالی و جدا از بدنی شرگون شده است. مبدأ معرفت و مبدأ حیات در افلاطون-سقراط، عین یکدیگر شده و شکافی عمیق بین آنها و بدن، پدیدار گردید. ▫️دیدگاه‌های افلاطون-سقراطی هرچه باشند، وقتی او به سؤالات مربوط به نفس روی می‌آورد، تقریباً همیشه در یک زمینۀ اخلاقی یا با یک دیدگاه اخلاقی سر و کار دارد، چه خیر یک فرد یا خیر سیاسی در جامعه و به‌ندرت به سؤالات متافیزیکی در مورد ماهیت، ترکیب و کارکردهای نفس توجه می‌کند. 📝دکتر محمدحسین وفائیان، عضو هیئت علمی دانشگاه امیرکبیر 📝سید مهدیار رحیمی، مشاوره خانواده و پژوهشگر حوزه روانکاوی ➕ جهت خرید شماره پنجم خردورزی با ارسال رایگان، به ادمین پیام دهید: @ErfanKhalilifar 📍مجله خردورزی: @kheradvarzi_com

🔻بر علم شناختی چه گذشت؟ ‼️انقلاب شناختی، شیوه‌ای تدریجی، غیرهنجاری و غیرانقلابی ▫️انقلاب شناختیِ دهه‌های ۱۹۵۰ و ۱۹۶۰، چشم‌انداز هیجان انگیزی از بررسی علمی «ذهن» در قالب یک حوزۀ میان‌رشته‌ای یکپارچه با موضوعی منسجم، سؤالات پژوهشی مشترک، روش‌های مکمل و توسعه‌های نظری به همراه آورد. ▫️در هر مرحله از کنفرانس بنیاد اسلوان، تنش‌هایی در مورد اینکه این رشته چیست، چه کسی آن را درک می‌کند، چه کسی آن را تهدید می‌کند و در چه جهتی باید برود، احساس شد و تا به امروز ادامه داشته است. ▫️«شناخت بدن‌مند» این نظریه را پیش‌بُرد که شناخت ذاتاً بر اساس ویژگی‌های بدنی شکل گرفته و بر مبنای بازنمودهای آمودال کار نمی‌کند و «شناخت وضع‌شده» روی‌هم‌رفته این اصل اساسی که بازنمایی‌های ذهنی برای درک شناخت ضروری هستند را رد کرد. ▫️محاسبه می‌تواند به‌عنوان یک نظریۀ بنیادی در مورد چگونگی پردازش فعالانۀ اطلاعات توسط افراد در خدمت کنترل و تصمیم‌گیری عمل کند. باید تلاش بیشتری برای اتصال نظریه‌های علم شناختی به مبانی محاسباتی صورت گیرد. ▫️علم شناختی با ویژگی‌های اساسی خود (احتمالاً تقلیل‌گرا)، شاهد چالش تدریجی هستۀ سخت خود بوده و تا حدی از درون توسط مکاتب و رویکردهای مختلف ابطال شده و در ساخت یک کمربند محافظ قوی از فرضیه‌های کمکی، حول یک هستۀ سخت منسجم، شکست خورده است. 📝پروفسور رافائل نونیز، دانشیار گروه علوم شناختی دانشگاه کالیفرنیا ➕ جهت خرید شماره پنجم خردورزی با ارسال رایگان، به ادمین پیام دهید: @ErfanKhalilifar 📍مجله خردورزی: @kheradvarzi_com #ذهن #مغز #علوم_شناختی #هوش_مصنوعی

🔻چالش آگاهی ‼️گزارشی از دیدگاه دنت دربارۀ آگاهی ▫️دنت بر خلاف دیگران که در ابتدا با تأثیرپذیری از دکارت شکاف بین ذهن و بدن را پذیرفته‌اند و درصدد پر کردن آن هستند، از همان ابتدا منکر وجود چنین شکافی می‌شود و مدعی است که اعتقاد به چنین شکافی، خود نتیجۀ جاذبۀ دکارتی است که دیگران ناخواسته جذب آن شده‌اند. ▫️دنت ادعا می‌کند که احساسی که ما از خودمان داریم، صرفاً یک توهم است. دنت معتقد است انسان‌ها موجودات اجتماعی هستند و برای ارتباط با یک‌دیگر، مجبورند اطلاعات را در فعالیت‌های ارتباطی با دیگران به مشارکت بگذارند و از یک‌دیگر درخواست دلیل کنند؛ لذا در ضمن این رویه، «کاربر توهم شخصی» ما به وجود می‌آید؛ یعنی شخص بودن در ضمن این فرایند به وجود آمده است. بنا بر ادعای دنت، هیچ‌چیزی به نام «من» وجود ندارد و آنچه ما به‌عنوان احساس درونی از هویت شخص خود داریم، صرفاً یک توهم است. ▫️از منظر الحاد مدرن، در هستی جایی برای امور غیرمادی وجود ندارد و تکامل از طریق انتخاب طبیعی، تبیین‌گرِ همه چیز و نافی خالق هستی است. به بیانی دیگر، از نظرگاه ملحدین جدید، تکامل از طریق انتخاب طبیعی جای خدا نشسته و با وجود چنین چیزی نیاز به فرض گرفتن آفریننده‌ای نیست. 📝دکتر صمد دهناد، پژوهشگر فلسفه دین ➕ جهت خرید شماره پنجم خردورزی با ارسال رایگان، به ادمین پیام دهید: @ErfanKhalilifar 📍مجله خردورزی: @kheradvarzi_com #ذهن #مغز #علوم_شناختی #هوش_مصنوعی

🔻بازسازی ذهن ‼️نگاهی به ربات‌های شناختی ▫️مهم‌ترین کاری که ذهن انجام می‌دهد و نقطۀ تمیز انسان از سایر موجودات محسوب می‌شود، تفکر است. امور دیگری مانند یادگیری، حافظه، فرایند به خاطر سپردن و به یاد آوردن، زبان، قضاوت و تصمیم‌گیری، اموری هستند که ذهن انجام می‌دهد و ما می‌توانیم از طریق هریک از این رشته‌ها، در این امور دقیق‌تر باشیم. ▫️باید به این جمله که «علوم‌شناختی مجموعه‌ای از علوم برای شناخت ذهن است» برگردیم و به این بیندیشیم که علوم‌شناختی مانند سایر رشته‌ها، به یک جنبه از زندگی انسان‌ها مربوط نمی‌شود؛ یعنی مانند پزشکی نیست که فقط به جسم انسان مربوط است، روان‌شناسی نیست که فقط به حال روح و روان شخص بپردازد یا مثلاً جامعه‌شناسی نیست که صرفاً مشکلات جامعه را موردتوجه قرار دهد؛ در واقع، علوم‌شناختی به همۀ ابعاد زندگی انسان برمی‌گردد. 📝بهار محمودی، پژوهشگر علوم شناختی ➕ جهت خرید شماره پنجم خردورزی با ارسال رایگان، به ادمین پیام دهید: @ErfanKhalilifar 📍مجله خردورزی: @kheradvarzi_com

🔻آیا جهان به دانش‌های اضافی نیاز دارد؟ ‼️کاربرد علوم‌شناختی در آیندۀ بشر ▫️انسان برای شناخت حقایق به حواس پنج‌گانه نیاز دارد؛ ولی همۀ واقعیت‌ها و حقایق، با حواس ظاهری قابل‌درک نیستند؛ برای اینکه انسان بتواند شناخت کامل و درستی از حقایق و رویدادها به دست بیاورد، نیاز به ابزار و منابع دیگری دارد که همان قوای باطنی یا عقل و مغز است که در آگاهی و شناخت ما نقش بسیار زیادی دارند. ▫️علوم‌شناختی با شناخت ذهن مخاطبان، به رسانه کمک می‌کند تا اثرگذاری بیشتری داشته باشد. پس رسانه باید به مقولۀ مخاطب‌شناسی توجه کند. ما برای اینکه بتوانیم اتفاقاتی که می‌افتد را درک کنیم، نیاز داریم که حوزۀ شناختی را بشناسیم؛ زیرا انتخاب یک محتوا از میان هزاران محتوا، نیاز به شناخت عمیق‌تری از انسان دارد و آن نظام انتخابگر مغزی است. ▫️تنظیم درست پایه‌های شناختی در جامعه، سبب پیشرفت می‌شود و علوم‌شناختی یکی از اساسی‌ترین حوزه‌های علمی است که در این زمینه فعالیت می‌کند. به اعتقاد اهل علم، کسانی که به این دانش دسترسی داشته باشند، در آینده بیشتر از ملت‌های صاحب سلاح اتمی بر دیگران مسلط خواهند بود؛ زیرا سروکار این ملت‌ها با مغز انسان‌ها و کنترل بر آن است. علوم‌شناختی زبان آیندۀ بشر است و از لحاظ شغلی، دارای رتبۀ اول در دنیا است. 📝دکتر فاطمه باذلی محبوب، پژوهشگر علوم‌شناختی، مدل‌سازی شناختی ➕ جهت خرید شماره پنجم خردورزی با ارسال رایگان، به ادمین پیام دهید: @ErfanKhalilifar 📍مجله خردورزی: @kheradvarzi_com

🔻تکامل قوای شناختی ‼️آیا در جهان آینده احساس نیاز به خدا وجود دارد؟ ▫️علل باور به دین، علل پیچیده و عمیق‌تری هستند که رابطۀ نزدیکی با شیوۀ تکامل قوۀ شناختی ما دارند. در نتیجه چنین نیست که پیشرفت علمی، لزوماً منجر به بی‌دینی شود؛ بلکه اتفاقاً برعکس، پژوهشگران علوم‌شناختیِ دین دریافته‌اند که بسیاری از افراد باورهای علمی و دینی را هم‌زمان حفظ می‌کنند، حتی اگر گاهی متناقض به نظر برسد. ▫️بحث دیگری که دربارۀ جایگاه دین و علم در دنیای امروز مهم است، شناخت اپیستمولوژیک قلمرو دین و علم و شناخت محدودیت‌های آنهاست. برخی سعی می‌کنند با طبیعت‌گرایی به اثبات عدم وجود خداوند بپردازند که کاری غیرممکن است. ▫️در فضای علمی، برای هر کسی دانستن حداقلی مسائل اپیستمولوژیک و شناختِ چیستی علم، ضروری است. کسی که این مطلب را فهمید، دیگر توهم توانایی پاسخ علمی به همۀ سؤالات متافیزیکی و خیال وجود علم، بدون مبانی فلسفی و حتی گاهی دینی را در سر نمی‌پروراند. 📝دکتر محمدامین سرائی، پژوهشگر علوم‌شناختی دین در دانشگاه کنتیکت آمریکا ➕ جهت خرید شماره پنجم خردورزی با ارسال رایگان، به ادمین پیام دهید: @ErfanKhalilifar 📍مجله خردورزی: @kheradvarzi_com

🔻تب علوم‌شناختی ‼️نگاهی به مراکز و آزمایشگاه‌های بین‌المللی علوم شناختی ▫️در بسیاری از موارد، این محققین و پژوهشگران‌اند که پیشران حرکت علمی کشور هستند و در زمینۀ علوم‌شناختی نیز به همین منوال است؛ اما عدم جهت‌دهی مناسب، نه‌تنها باعث سردرگمی محققین و پژوهشگران می‌شود؛ بلکه در درازمدت، منجر به دانشی بی‌ثمر خواهد شد که نمی‌توان از آن توقع حل مسائل اساسی کشور را داشت. ▫️باور، مدت‌هاست که به‌عنوان یک پیش‌بینی‌کنندۀ معنادار رفتار شناخته شده است. در واقع، حتی در مورد موضوعات ایدئولوژیک قطبی شده، مانند تغییرات اقلیمی، شناخت باورهای افراد، اغلب راه را برای پیش‌‌بینی رفتارشان باز می‌‌کند. ▫️روان‌شناسی فرهنگی طی سه دهۀ گذشته، با مستندسازی تغییرات سیستماتیک بین غرب -عمدتاً آمریکایی‌‌های شمالی اروپایی‌تبار- و آسیای شرقی -عمدتاً چینی‌‌ها، ژاپنی‌‌ها و کره‌ای‌تبارها- در شناخت، عواطف و انگیزه به بلوغ رسیده است. ▫️شناخت اجتماعی از موضوعات بسیار مهم در علوم‌شناختی است که در حال حاضر در بسیاری از کشورها موردتوجه قرار گرفته است؛ دراین‌بین، روش‌های جدیدی نیز برای پاسخ به مسائل پژوهشی در این حوزه ارائه شده است. 📝محمد ابراهیم‌‌زاده، پژوهشگر حوزۀ روان‌شناسی ➕ جهت خرید شماره پنجم خردورزی با ارسال رایگان، به ادمین پیام دهید: @ErfanKhalilifar 📍مجله خردورزی: @kheradvarzi_com

🔻ادعای مرگ علوم‌شناختی ‼️علم شناختی چگونه باید به‌نظر برسد؟ 📎پیشنهاد می کنیم ابتدا یادداشت «بر علم شناختی چه گذشت؟» از «رافائل نونیز» را مطالعه نمایید: eitaa.com/kheradvarzi_com/2417 ▫️نونیز و همکاران ادعاهای خود مبنی بر ماهیت ناکارآمد علوم‌شناختی را براساس چهارچوب برنامه‌های پژوهشی پیش‌رو-پس‌رو، از فیلسوف علم، ایمر لاکاتوش پایه‌ریزی کرده‌اند. فلسفه و تاریخ علم، به‌خصوص در آن دوره، بر علوم قدیمی‌تر، به‌ویژه فیزیک، متمرکز بود. ▫️احتمالاً اتصالی اساسی بین ژورنال‌های علوم‌شناختی و ژورنال سایکولوژیکال ریویو وجود دارد؛ به دلیل اینکه علوم‌شناختی در مدل‌های نظری‌ای که در این ژورنال نقشی اساسی دارند، قوی است. بنابراین، این اتصال خاص می‌تواند به‌عنوان انعکاسی از هدف‌های مشترک علوم‌شناختی و ژورنال سایکولوژیکال ریویو تفسیر شود؛ نه غلبۀ روان‌شناسی بر عرصۀ علوم‌شناختی. ▫️با نگاهی به یک رشتۀ به‌طور بهینه طراحی شده، به‌عنوان یک کل با استفاده از مفاهیم زیست‌شناسی سیستم، ممکن است استدلال شود که تنوع در سطح دپارتمان برای موفقیت، بسیار مهم است. وقتی همۀ ارگانیسم‌ها مشابه به‌نظر می‌رسند، نقص‌های مهم می‌تواند برای همۀ‌ آنها ویرانگر باشد. 📝پروفسور کریستین شون، استاد مرکز تحقیق و توسعه یادگیری دانشگاه پیتسبورگ ➕ جهت خرید شماره پنجم خردورزی با ارسال رایگان، به دایرکت پیام دهید. 📍مجله خردورزی: @kheradvarzi_com