#خودشناسی 💠5️⃣1️⃣1️⃣ 💠 اما آگاهی چه جوری می‌تونه سبب تقویت و تضعیف گرایش‌ها بشه؟ قبلاً اشاره کردیم که موضوع تقویت و تضعیف گرایش‌ها موضوع پیچیده‌ایه ولی اجمالا «تنفس» یک گرایش به «توجّه» است اگر به گرایشی «توجّه» بشه، خود به خود تقویت میشه و اگر به گرایشی توجّه نشه، خود به خود تضعیف خواهد شد اینجا روشن میشه که آگاهی چه جوری می‌تونه یه گرایش رو تقویت یا تضعیف کنه! افزایش آگاهی نسبت به هر موضوعی، سبب «توجّه» به یک دسته از گرایش‌ها میشه و خود به خود اونها رو تقویت‌ می‌کنه همچنین افزایش آگاهی می‌تونه سبب عدم توجه ما به دسته‌ای از گرایش‌ها بشه و خود به خود اونها رو تضعیف کنه. @sokhanesadid

#خودشناسی 💠6️⃣1️⃣1️⃣ 💠 این افزایش آگاهی هم معمولاً به دو صورت اتفاق می‌افته: بیان مصداق برای یک گرایش، افزایش آگاهی نسبت به متعلَّق یک گرایش بیان مصداق یعنی یک علاقه و گرایشی وجود دارد، ما مصداقی از همون گرایش رو برای مخاطب بیان می‌کنیم مثلاً شخصی رنگ آبی را دوست داره ولی نمی‌دونه که عینک آبی هم وجود داره این شخص اگر مطلع بشه که عینک آبی هم وجود داره، علاقه به داشتن عینک آبی در وجودش بیدار می‌شه (فعال سازی گرایش) و علاوه بر اون، علاقه‌اش به رنگ آبی هم افزایش پیدا می‌کنه (تقویت گرایش) این خاصیت عجیبی در قلب انسان است که اگر مصداقی از دوست داشتنی خود را بیابد، فقط به آن مصداق علاقه‌مند نمی‌شود، بلکه آن دوست داشتنی و گرایش هم در وجودش تقویت می‌شود علتش هم روشنه، چون توجّه‌اش به آن دوست داشتنی جلب شده و خود به خود آن گرایش تقویت می‌شود @sokhanesadid

#خودشناسی 💠7️⃣1️⃣1️⃣ 💠 امّا افزایش آگاهی نسبت به متعلَّق یک گرایش مثل چی؟ مثلاً کسی رنگ آبی رو دوست داره، و در مورد فوائد رنگ آبی هم آگاهی کسب می‌کنه طبیعی است که این دسته آگاهی‌ها به صورت مستقیم اون گرایش رو تقویت می‌کنن اصلاً شخصی که چیزی را دوست داشته باشه، مدام به دنبال اینه که آگاهی تأیید کننده‌ای نسبت به متعلَّق دوست‌داشتنی خودش پیدا کنه لذا این نوع آگاهی‌ها رو به اصطلاح «روی هوا می‌قاپه»! در مورد «تضعیف» یک گرایش هم این حالت وجود داره یعنی کسی که از چیزی بدش میاد، اگر آگاهی‌ای در مورد مضرات آن چیز به او بدهیم، تنفرش از اون چیز بیشتر می‌شه (در اصطلاح علاقه‌اش به اون چیز تضعیف می‌شه) @sokhanesadid

#خودشناسی 💠8️⃣1️⃣1️⃣ 💠 مثلاً کسی که به هر دلیلی کمی با جمهوری اسلامی زاویه پیدا کرده اگر اطلاعاتی در مورد ضعف مدیریتی موجود در کشور به او برسد (درست یا نادرست) خود به خود علاقه‌اش به جمهوری اسلامی کاهش پیدا می‌کنه حالا شما در نظر بگیرید کسی رو که مدام در معرض این دسته از آگاهی‌ها باشه؛ از طریق فضای مجازی یا ماهواره چنین شخصی این قدر علاقه‌اش به جمهوری اسلامی کاهش پیدا می‌کنه که دیگر هیچ خبر مثبتی در این زمینه براش جذابیتی نداره چون اصلاً علاقه‌ای در این زمینه نداره @sokhanesadid

#خودشناسی 💠9️⃣1️⃣1️⃣ 💠 اینجا بد نیست به یه نکته تربیتی توجّه کنیم: دادن اطلاعات و آگاهیِ خوب، همیشه ما رو به نتیجه دلخواهمون نمی‌رسونه! مثلاً اینکه من سعی کنم اطلاعات خوبی در مورد حجاب یا نماز به فرزندم بدم، لزوماً اون رو محجبّه یا نمازخون نمی‌کنه چرا؟ چون ممکنه به دلیل تضعیف علاقه‌اش به حجاب یا نماز، اصلاً این آگاهی‌هایی که ما می‌دهیم، مورد توجّه و پذیرش اون واقع نشه به همین دلیلم هست که خیلی وقتها کارهای فرهنگی ما که مبتنی بر دادن یک سری دیتا و آگاهی خوب به مخاطب است، ثمره چندانی نداره! خب چاره چیه؟ باید چی کار کنیم؟ در چنین مواردی باید اول تلاش کنیم که اون گرایش رو فعال یا تقویت کنیم که این هم کار ساده‌ای نیست و به دانش، تخصص و صبر و حوصله زیادی نیاز داره @sokhanesadid

#خودشناسی 💠0️⃣2️⃣1️⃣ 💠 داشتیم در مورد تأثیرات آگاهی بر میدان گرایش‌ها صحبت می‌کردیم گفتیم که آگاهی، هم می‌تونه باعث «فعال‌سازی» گرایش‌ها بشه و هم باعث «تقویت و تضعیف» گرایش‌ها در مباحث قبلی مثال‌هایی از تأثیرات خودِ عنصر آگاهی و علم تقدیم کردم این جلسه به بعضی دیگر از عناصر میدان آگاهی اشاره می‌کنم گفتیم که هر نوع تصرّفی توسط ذهن و اندیشه ما روی آگاهی خام صورت بگیره، جزء عناصر میدان آگاهی خواهد بود مثل «تفکر» چون استفاده از معلومات (آگاهی‌های قبلی) برای رسیدن به یک مجهول است، جزء عناصر میدان آگاهی قلمداد میشه یا مثلاً «تخیل» یا «تداعی» یا «ذهنیت» و... @sokhanesadid

#خودشناسی 💠1️⃣2️⃣1️⃣ 💠 غیر از خودِ آگاهی (دیتا و داده) سایر عناصر میدان آگاهی هم می‌توانند تأثیرات بسیاری رو میدان گرایش‌ها بذارن مثلاً بیاید کمی در مورد اثر «تفکر» صحبت کنیم می‌دونید علت این همه تأکید در روایات ما روی تفکر چیه؟ تفکر همیشه یک «متعلَّق» داره یعنی ما به هر حال در مورد «یک چیزی» فکر می‌کنیم آن چیز (یعنی متعلّق تفکر) به هر حال وابسته به یک گرایشی هست وقتی ما در مورد اون چیز فکر می‌کنیم و از قوه تفکرمون استفاده می‌کنیم، خود به خود اون گرایش تقویت می‌شه وقتی هم گرایش تقویت شد، انسان به اقتضای اون گرایش، عمل خواهد کرد یعنی اینجا تفکر میشه عامل وادار کردن یک نفر به عمل و این خیلی مهمه @sokhanesadid

#خودشناسی 💠2️⃣2️⃣1️⃣ 💠 اگر در بعضی از روایات می‌فرماید: «یک ساعت تفکر بهتر از هفتاد سال عبادت است» بی‌دلیل نیست ( دراین روایت «ساعت» به معنای "مدت زمانی" است، نه لزوماً ساعت به معنای شصت دقیقه) اگر انسان یک‌ساعت تفکر کنه، ممکنه اتفاقی در میدان گرایش‌هاش بیفته که این اتفاق اگر بنا بود با عمل (عبادت) بیفته، باید هفتاد سال عبادت می‌کرد اینکه امام(ره) در مورد بعضی از شهدا می‌فرمودند که اینها ره صد ساله رو یک‌شبه رفتند، یک وجهش به همین معنا بر می‌گرده یعنی اونها در یک مدت زمان کوتاهی، بدون اینکه عبادات یک عارف صد ساله رو انجام بدهن، به همان میزان «مقرب» می‌شدن خب این اتفاق چه جور رخ می‌ده؟ تنها با تفکر @sokhanesadid

#خودشناسی 💠3️⃣2️⃣1️⃣ 💠 با تفکرِ درست می‌توان به راحتی گرایشی رو فعال یا غیر فعال کرد همچنین میشه گرایشی رو تقویت یا تضعیف کرد مثلاً کسی که خیلی «دنیا دوست» است اگر کمی فکر کنه که آخرش که چی؟ یا در احوال گذشتگانی که خیلی بیشتر از او داشتند، «تفکر» کنه، حتماً این گرایش در وجود او تضعیف خواهد شد و چه بسا حتی می‌تواند منجر به «آخرت طلبی» شود بذارید یه نمونه براتون بگم:👇 @sokhanesadid

#خودشناسی 💠4️⃣2️⃣1️⃣ 💠 چند سال پیش یکی از دوستانی که در ایام جوانی در مسجد و پایگاه در خدمتشون بودیم، زنگ زد و گفت کارت دارم قرار گذاشتیم، اومد دم خونه، بهش گفتم بیا بریم تو خونه گفت نه دل و دماغ ندارم، بریم با ماشین یه دوری بزنیم با هم راه افتادیم. گفتم چی شده؟ گفت خیلی عقب موندم، هیچی ندارم، رفقام همه سرمایه دار شدن و... خلاصه حسابی گله کرد و خلاصه واقعاً براش یه گره ذهنی و گرایشی شده بود (با اینکه خودش توی سن جوانی، هم ماشین داشت، هم خونه، هم شغل خوبی) من اول یک کم باهاش همدلی کردم ولی آخرش که من رو رسوند دم در خونه، بهش گفتم: فلانی رو می‌شناسی؟ (یکی از سرمایه دارهای بسیار بزرگ قم بود که اتفاقاً این دوستمون هم می‌شناختش و تازه از دنیا رفته بود) بهش گفتم اگر اندازه فلانی پولدار بشی، خوبه؟ گفت: یک صدم اونم داشته باشم، راضیم! گفتم فرض کن به اندازه فلانی پولدار بشی، آخرش چی میشه؟ یک کم فکر کرد، گفت خب آخرش می‌میریم ولی عوضش قبل از مرگ توی دنیا بهتر زندگی می‌کنم گفتم خب اصلاً تو دنیا توی پر قو زندگی کنی و قصر آن چنانی، مگه دنیا چقدر طول می‌کشه؟ خلاصه یه کم در مورد زودگذر بودن و فانی بودن دنیا و باقی بودن آخرت باهاش صحبت کردم (یعنی به تفکر وادارش کردم) بعد از چند دقیقه بدون اینکه بفهمه چه اتفاقی افتاده، گفت حاجی وقتی باهات صحبت کردم حالم خیلی بهتر شد، اصلاً سبک شدم در صورتی که این سبکی به خاطر صحبت‌های من نبود، بلکه به خاطر تفکر خودش بود چون روی فانی بودن دنیا فکر کرد، خود به خود گرایش به دنیای فانی توی قلبش تضعیف شد و حالش بهتر شد @sokhanesadid

#خودشناسی 💠5️⃣2️⃣1️⃣ 💠 🔵 و یه نکته برای خودمون: وضعیت روحی و حال ما، خیلی خیلی زیاد، وابسته است به فضای تفکری ما توی روز به چه چیزهایی فکر می‌کنیم؟ طبیعتا گرایش‌های مربوط به اونها هم تقویت می‌شن اگر اونها خوب باشن، ما رو تو مسیر تقرّب قرار می‌دن و خود به خود حالمون هم بهتر میشه ولی اگر چیزهایی که ما بهش فکر می‌کنیم، خوب نباشند، ما رو از مسیر تقرّب دور می‌کنن و خود به خود حالمون خراب می‌شه این یه فرموله: توی عالم حرکت همه چیز توحیدی و به سمت مبدأ حیات هست (یعنی خدا) اگر ما هم توی مسیر زندگیمون در راستای حرکت کائنات و هستی قرار بگیریم (یعنی نگاه توحیدی پیدا کنیم) حالمون خوب میشه ولی اگر بر خلاف مسیر توحید حرکت کنیم، داریم بر خلاف مسیر حرکت کائنات شنا می‌کنیم و همیشه با سختی و مشکلات و گرفتاری‌ها و... روبرو هستیم حرکت در مسیر توحیدی هم لازمه‌اش اینه که فکر و ذکرمون در همین مسیر باشه نه مسیر مخالفش خدای مهربون هم بهمون تذکّر داده که اگر از یاد من دور بشید (یعنی مسیر زندگیتون در مسیر تقرب نباشه) زندگی سختی پیدا می‌کنید (سوره طه، آیه124) @sokhanesadid

#خودشناسی 💠6️⃣2️⃣1️⃣ 💠 در مباحث قبلی در مورد تأثیرات میدان آگاهی روی گرایش‌ها مطالبی رو خدمتتون تقدیم کردیم آگاهی می‌تونه گرایش‌های ما رو تحت تأثیر قرار بده و با تقویت و تضعیف گرایش‌ها روی شاکله ما تأثیر بذاره! امروزه یکی از اصلی‌ترین مبادی ورود آگاهی، "فضای مجازی" است در این فضای بی‌رحم و بی‌در و پیکر، هر لحظه میدان گرایش‌های ما عرصه تاخت و تاز، دسته‌ای از آگاهی‌ها قرار می‌گیره نتیجه این تعدد و تکثّر آگاهی، ایجاد نوعی حیرانی در میدان گرایش‌ها میشه یعنی فعال شدن و تقویت و تضعیف بی‌دلیل و نابجای گرایش‌ها، سیستم گرایش‌ها رو مختل می‌کنه @sokhanesadid

#خودشناسی 💠7️⃣2️⃣1️⃣ 💠 طراحان شبکه‌های اجتماعی و پیام‌رسانها، با درک این واقعیتِ وجود انسان و به خدمت گرفتن هوش مصنوعی لحظه به لحظه در حال مدیریت حالات مخاطبان خود هستند در بستر نت، چه فضای مجازی و چه سایت‌های مختلف، ذائقه سازی و جهت دهی افکار عمومی به صورت مستمر در حال انجامه تغییر اولویت‌های ما، نتیجه تغییر تمایلات و علاقه‌های ماست و فضای مجازی، به صورت کاملاً هدفمند در حال تغییر علاقه‌مندی‌های ماست! @sokhanesadid

#خودشناسی 💠8️⃣2️⃣1️⃣ 💠 در بستر فضای مجازی، که قاعدتا دست جبهه ابلیس بسیار بازتر از جبهه حق است، با تزریق آگاهی هدفمند و تغییر ذائقه و گرایش‌های مخاطب، رفتارهای فردی و اجتماعی افراد جامعه دستخوش تغییر میشه! اینکه در حال حاضر توی کل دنیا، میزان خیانت در بین زوجین رو به افزایشه اینکه علاقه به ازدواج و فرزندآوری رو به کاهشه اینکه علاقه به درس و دانش کم ‌شده اینکه جایگاه خانوده و والدین در نگاه نسل جدید، متزلزل شده اینکه لا‌ابالی گری و اباحه‌گری توی جامعه افزایش پیدا کرده اینکه مفاهیمی نظیر حیا و عفاف به شدت محجور واقع شدن و... هیچ کدام اتفاقی نیست و تماما نتیجه برنامه‌ای است که با تزریق نوع خاصی از آگاهی‌ها در حال اجراست @sokhanesadid

#خودشناسی 💠9️⃣2️⃣1️⃣ 💠 یه آزمایشی توی فیسبوک انجام شده که نتیجه‌اش قابل توجهه: در سال ۲۰۱۲ فیسبوک بدون اینکه به کاربرانش اطلاع به، آزمایش بزرگی روی اونها انجام داد: این غول رسانه‌های اجتماعی به مدت یک هفته نیوز فیدی که ۶۸۹۰۰۳ نفر دریافت می‌کردن رو دستکاری و اونها را بر اساس محتوای مثبت یا منفی اولویت بندی کرد. بعدش پست‌های جدید این کاربران را بررسی کرد تا ببینه آیا اونها تحت تاثیر خبرهایی که دریافت می‌کنند قرار گرفته اند یا خیر؟ اونها متوجه شدن که این کار در فرآیندی که «سرایت احساسی» نام داره، تونسته کاربران را شادتر یا غمگین‌تر کنه! حالا شما ببینید با این الگوریتم‌هایی که در این شبکه‌های پیچیده اجتماعی وجود داره، چه جوری داره احساسات و علاقه‌های ما دستخوش تغییر می‌شه! @sokhanesadid

.

#خودشناسی 💠0️⃣3️⃣1️⃣ 💠 در مورد تأثیرات آگاهی بر میدان گرایش‌ها صحبت می‌کردیم گفتیم که آگاهی‌ها می‌تونن با فعال‌سازی گرایش‌ها یا تقویت و تضعیف گرایش‌ها، حال ما رو دگرگون کنن همچنین در مورد فضای مجازی (به عنوان بزرگ‌ترین منبع ورودی آگاهی) و تأثیرات اون روی ساختار گرایشی، نکاتی رو عرض کردیم بعضی‌ها ممکنه تصور کنن که اگر آگاهی‌هایی که ما دریافت می‌کنیم، آگاهی‌های خوبی باشن، «کثرت و تعددشون» اشکالی نداره! ولی واقعیت اینه که کثرت آگاهی هم برای ما بسیار مضرّهپ؛ حتی اگر اون آگاهی‌ها، گمراه کننده و مضر نباشند!! و یکی از فجایعی که فضای مجازی داره برای ما ایجاد می‌کنه، اینه که لحظه به لحظه، ما رو در معرض پمپاژ انبوهی از آگاهی‌ها قرار می‌ده @sokhanesadid

#خودشناسی 💠1️⃣3️⃣1️⃣ 💠 خب این انبوه آگاهی مگه چه اشکالی داره؟ دریافت زیاد و مداوم آگاهی، از دو جهت برای انسان مشکل ایجاد می‌کنه: هم از بُعد اندیشه و آگاهی، و هم از بعد گرایشی از بُعد گرایشی که گفتیم باعث به‌هم ریختگی و بی‌سر و سامانی قلب انسان می‌شه از بُعد اندیشه و آگاهی هم باعث میشه که انسان قدرت تحلیلش رو از دست بده وقتی کسی در معرض انبوه دیتا باشه، اصلاً فرصت تحلیل و تعمیق نداره برای همین ذهنش عادت می‌کنه به سطحی نگری! این آدم به مرور زمان، قدرت سنجش و اولویت بندی بین دیتاهایی که دریافت می‌کنه رو از دست می‌ده این قدرت رو در لسان روایات، بهش می‌گن: «عقل» لذا کسی که در معرض مداوم انبوه آگاهی و دیتاست، به مرور زمان، عقلش کم می‌شه! @sokhanesadid

#خودشناسی 💠2️⃣3️⃣1️⃣ 💠 اگر این آگاهی که دریافت می‌کنه، ذاتا مُضلّ و گمراه کننده باشه که دو تا آسیب داره یعنی هم انسان رو به گناه می‌اندازه و گمراه می‌کنه، و هم عقلش رو کاهش می‌ده! ولی اگر آگاهی بدی نباشه، باز هم با توجّه تاثیری که روی عقل انسان داره، باید ازش پرهیز کنیم یکی از آگاهی‌های رایجی که ما توی طول روز باهاش درگیر هستیم، «اخبار» است خیلی‌ها فکر می‌کنن هر چقدر بیشتر از اخبار مطلع باشند، قدرت تحلیلشون هم بیشتر میشه ولی واقعیت اینه که دنبال کردن مداوم اخبار، آدم رو خرفت می‌کنه! @sokhanesadid

#خودشناسی 💠3️⃣3️⃣1️⃣ 💠 یعنی دیگه اخبار رو گوش ندیم؟ به نظر بنده که خیر! نیازی نیست مدام اخبار رو گوش بدید خبرهای مهم جامعه، خود به خود توی فضای مجازی و حقیقی به سمع و نظر شما می‌رسه خودتون رو سرگرم جذابیت‌های اخبار نکنید! پیگیری مداوم اخبار، ولع شنیدن چیزهای جدید رو در شما تقویت می‌کنه و عمق تحلیل شما رو کاهش می‌ده! یک‌بار بشینید و محاسبه کنید؛ عمده اخباری که در طول روز از کانال‌های خبری یا شبکه‌های تلویزیونی دریافت می‌کنید، اصلاً هیچ فایده‌ای براتون نداره و شما «هیچ» نیازی بهش ندارید! ولی فقط عادت کردیم که مدام ببینیم خبر جدید چیه؟ @sokhanesadid

#خودشناسی 💠4️⃣3️⃣1️⃣ 💠 بنده چند سالی است که از تمام کانال‌های خبری خارج شده‌ام و تقریباً هیچ کدام از اخبار تلویزیون رو هم به صورت مداوم نگاه نمی‌کنم شاید هفته‌ای یک‌بار! با این وجود هیچ وقت از اخبار مهم کشور و دنیا، بی‌اطلاع نیستم چرا؟ چون مسائل مهم خود به خود در فضای حقیقی و مجازی، منتشر می‌شن البته بنده به شما پیشنهاد نمی‌دم این کار رو بکنید فقط به شما پیشنهاد می‌دم، فکر کنید و یکبار در طول 24 ساعت، اخباری رو که باهاش روبرو می‌شید رو تحلیل کنید خودتون کم کم به این نتیجه می‌رسید که باید تمام مجاری ورود اخبار رو مسدود کنید! @sokhanesadid

#خودشناسی 💠5️⃣3️⃣1️⃣ 💠 داشتیم در مورد تأثیرات «میدان آگاهی» روی «میدان گرایش‌ها» با هم صحبت می‌کردیم توی مباحث قبلی اشاره کردیم که آگاهی با «فعال‌سازی» یا «تقویت و تضعیف» گرایش‌ها، روی این میدان تأثیر می‌گذارد هم فعال‌سازی و هم تقویت/تضعیف گرایش‌ها اگر در جای درست خود اتفاق بیفتند بسیار مفید و رشد دهنده هستند ولی اگر در جای خود اتفاق نیفتند، حتماً می‌توانند باعث به‌هم ریختگی گرایشی و ایجاد اضطراب و ناآرامی در قلب انسان باشند به چند نمونه در مباحث قبلی اشاره کردیم، اینجا هم به یک نمونه دیگر اشاره می‌کنیم که به نوعی ادامه بحث قبلی است @sokhanesadid

#خودشناسی 💠6️⃣3️⃣1️⃣ 💠 در مورد فضای مجازی، گفتیم که بارش شدید اطلاعات و کثرت آگاهی، باعث میشه که انسان «خرفت» بشه این آسیب از جنس اندیشه و آگاهی است این کثرت اطلاعات، هر چند این اطلاعات مضر و مضلّ نباشند، یک آسیب گرایشی هم دارد فعال‌سازی نابجای یک گرایش یا تقویت و تضعیف نابجای گرایش‌ها، در ظاهر ممکنه خیلی جدی به نظر نرسه، ولی در واقع می‌تونه ساختار میدان گرایش‌ها، یعنی قلب انسان، رو به هم بریزه و به تبعش، روی زندگی انسان تأثیرات مخرب واقعی بذاره بذارید یه مثال رو با هم بررسی کنیم 👇 .

#خودشناسی 💠7️⃣3️⃣1️⃣ 💠 الان هر کدوم از ما توی پیام‌رسان‌ها و شبکه‌های اجتماعی‌ای که حضور داریم، بعضاً تا ده‌ها کانال یا صفحه مختلف رو دنبال می‌کنیم مثلاً فرض کنید من عضو یک کانال فروش کفش یا گوشی یا خیاطی یا دیزاین و طراحی منزل یا... عضو هستم خب عضویت در این کانال‌ها یا صفحات مجازی، در ظاهر هیچ اشکالی نداره ولی بیایید یک کم عمیق‌تر به موضوع نگاه کنیم مثلاً یک کانال فعال در عرصه دکور، طراحی و دیزاین منزل، روزانه ده‌ها مطلب شامل، عکس، ویدئو، صوت و متن در حوزه تخصصی خودش تو کانالش بارگزاری می‌کنه و من هم به دلیل علاقه‌ای که به این حوزه دارم، همه اونها رو دنبال می‌کنم خب من برای تغییر دکور منزلم نیاز به یک پرده جدید دارم و از میان این طرح‌ها یک مدل رو انتخاب می‌کنم و اون رو سفارش می‌دم و ظاهر خونه‌ام رو تغییر می‌دم تا اینجای قصه مشکلی نداره پس مشکل کجاست؟ @sokhanesadid