💠 تفسیر کوتاه آیه به آیه، از ابتدای قرآن #تفسیر_کوتاه #سوره_بقره #صفحه_۴۶ __________ الَّذِينَ يُنْفِقُونَ أَمْوَ لَهُمْ بِاللَّيْلِ وَالْنَّهَارِ سِرّاً وَعَلَا نِيَةً فَلَهُمْ أَجْرُهُمْ عِنْدَ رَبِّهِمْ وَلَا خَوْفٌ عَلَيْهِمْ وَلَا هُمْ يَحْزَنُونَ‏{۲۷۴} كسانى كه اموال خود را در شب و روز، پنهان و آشكارا انفاق مى ‏كنند، اجر و پاداششان نزد پروردگارشان است و نه ترسى براى آنهاست و نه غمگین مى‏ شوند.(۲۷۴) __________ 🔶 در تفاسیر صافى، مجمع ‏البیان، قرطبى و كبیر فخررازى آمده كه این آیه در شأن حضرت على علیه السلام نازل شده است. هنگامى كه آن حضرت فقط چهار درهم ذخیره داشت، یك درهم را در روز، یك درهم را در شب، سومین آنرا مخفیانه، و چهارمین درهم را آشكارا در راه خدا انفاق نمود.  🔶 البته وعده ‏ى این آیه، شامل همه كسانى مى ‏شود كه اینگونه عمل كنند. چنین افرادى نه از فقر و تنگدستى بیم دارند، چون به وعده‏ هاى خداوند ایمان داشته و به او توكّل مى‏ كنند، و نه بخاطر انفاق، اندوهگین مى‏ شوند، چون به رضایت الهى و آثار اخروى انفاق توجّه دارند.  شاید دلیل آنكه «لیل» بر «نهار» و یا «سرّ» بر «علانیة» مقدّم شده است، آن باشد كه انفاق‏هاى پنهانى در دل شب ارزش بیشترى دارد. 🔶 این آیه به منزله‏ ى جمع ‏بندى چهارده آیه گذشته است كه درباره انفاق بحث مى ‏كرد. موضوعى كه هیچ موردى در قرآن اینگونه مفصّل بحث نشده است. آثار انفاق بر كسى پوشیده نیست، از جمله: تعدیل ثروت و كم شدن اختلافات طبقاتى، ایجاد محبّت، شكوفایى روح سخاوت و بالاتر از همه قرب به خداوند.  انفاق، علاوه بر انفاق مال و ثروت، شامل انفاقِ علم، آبرو و مقام نیز مى‏ شود. 🔶 كلمه‏ ى انفاق، در لغت به معناى پر كردن گودال و در اصطلاح، به معناى پر كردن و بر طرف نمودن كمبودهاى مالى است.  💠 یادآورى این نكته لازم است كه توجّه اسلام به مسئله انفاق، به معناى گداپرورى و رواج تكدّى ‏گرى نیست. زیرا در بسیارى از روایات، از كسانى كه بدون داشتن نیاز، از دیگران درخواست كمك مى ‏كنند، مذمّت شده واز سوى دیگر بهترین نوع انفاق، در اختیار قراردادن ابزار كار به جاى پول دادن، معرفى شده است. @khorshidtabanmadiseh

💠 تفسیر کوتاه آیه به آیه، از ابتدای قرآن #تفسیر_کوتاه #سوره_بقره #صفحه_۴۷ __________ يَمْحَقُ اللَّهُ الْرِّبَو اْ وَيُرْبِى الْصَّدَقَتِ وَاللَّهُ لَايُحِبُّ كُلَّ كَفَّارٍ أَثِيمٍ‏{۲۷۶} خداوند ربا را نابود مى ‏كند، ولى صدقات را افزایش مى ‏دهد و خداوند هیچ انسان ناسپاس و كافرِ گنهكارى را دوست نمى ‏دارد.(۲۷۶) __________ 🔶 كلمه‏ ى «محق» به معناى نقصان تدریجى است و مُحاق به ماه گفته مى ‏شود كه نورش در شبهاى آخر آنچنان كاهش یافته كه دیده نمى ‏شود. و در مقابل، «ربا» به معنى رشد تدریجى است.  🔶 این آیه یادآور مى ‏شود كه هر چند رباخوار به قصد انباشت ثروت، از دیگران ربا مى ‏گیرد، ولى خداوند بركت و آثار خوبى كه باید ازدیاد مال داشته باشد از ربا مى ‏گیرد. لازم نیست خود مال رَبَوى از بین برود، بلكه اهدافى كه از افزایش ثروت در نظر است از بین مى‏ رود. 🔶 در نظام رَبَوى، سعادت، محبّت و امنیّت نیست و چه بسیار ثروتمندانى كه از سرمایه خود، هیچ نوع راحتى و آرامش و یا محبوبیّتى بدست نمى‏ آورند، ولى در نظامى كه در آن انفاق، صدقه و قرض ‏الحسنه رایج باشد، آن جامعه از بركات زیادى برخوردار است. در آن نظام، فقرا مأیوس نبوده و اغنیا در فكر تكاثر نیستند. محرومان به فكر انتقام و سرقت، و اغنیا نگران حراست و حفاظت اموال خود نمى ‏باشند و جامعه از یك تعادل نسبى همراه با الفت و رحمت و تفاهم و امنیّت برخوردار خواهد بود. 🔶 در تفسیر كبیر فخررازى آمده است: وقتى رباخوار، عواطف و عدالت انسانى را در خود محو كند، خود و اموالش مورد نفرین فقرا قرار مى‏ گیرد و كینه و انتقام و توطئه سرقت هر لحظه او را تهدید مى‏ كند و این نمونه ‏اى از آن نابودى است كه در آیه مطرح شده است. @khorshidtabanmadiseh

💠 تفسیر کوتاه آیه به آیه، از ابتدای قرآن #تفسیر_کوتاه #سوره_بقره #صفحه_۴۷ __________ إِنَّ الَّذِينَ ءَامَنُواْ وَعَمِلُواْ الْصَّلِحَتِ وَأَقَامُواْ الْصَّلَو ةَ وَ ءَاتَوُاْ الْزَّكَو ةَ لَهُمْ أَجْرُهُمْ عِنْدَ رَبِّهِمْ وَلَا خَوْفٌ عَلَيْهِمْ وَلَاهُمْ يَحْزَنُونَ‏{۲۷۷} همانا كسانى كه ایمان آورده و كارهاى نیكو انجام داده ‏اند و نماز برپا داشته و زكات پرداخته ‏اند، پاداششان نزد پروردگارشان (محفوظ) است و نه ترسى بر آنهاست و نه غمگین مى ‏شوند.(۲۷۷) __________ 🔶 این آیه، برابر رباخواران كه «كفّار اثیم» هستند، سیماى مؤمنان را ترسیم مى ‏كند كه عمل صالح انجام داده و نماز را بر پاى مى ‏دارند و زكات پرداخت مى ‏كنند. تا اشاره به این باشد كه زمینه‏ ى برچیده شدن ربا در جامعه، توجّه به ایمان و عمل صالح و احیاى نماز و زكات است.  مردم چهار گروهند:  💠 گروهى ایمان آورده و عمل صالح انجام مى ‏دهند كه اینان «مؤمنانند».  💠 گروهى، نه ایمان آورده و نه كار شایسته انجام مى ‏دهند كه اینان «كافرانند».  💠 گروهى ایمان دارند، ولى عمل صالح ندارند كه اینان «فاسقانند».  💠 گروهى ایمان ندارند، ولى اظهار ایمان مى‏ كنند و در ظاهر كار نیك انجام مى ‏دهند كه اینان «منافقانند».  🔶 اگر رباخواران از خدا و مردم بریده‏ اند، امّا در مقابل، كسانى هستند كه اهل ایمان و عمل صالح بوده و از طریق نماز، با خداوند مرتبط مى ‏باشند و با پرداخت زكات با مردم پیوند دارند. @khorshidtabanmadiseh

💠 تفسیر کوتاه آیه به آیه، از ابتدای قرآن #تفسیر_کوتاه #سوره_بقره #صفحه_۴۷ __________ يَأَيُّهَا الَّذِينَ ءَامَنُواْ اتَّقُواْ اللَّهَ وَذَرُواْ مَا بَقِىَ مِنَ الْرِّبَو اْ إِنْ كُنْتُمْ مُؤْمِنِينَ{۲۷۸} اى كسانى كه ایمان آورده‏ اید! تقواى الهى پیشه كنید و آنچه را از (مطالبات) ربا باقى مانده است، رها كنید، اگر ایمان دارید.(۲۷۸) __________ 🔶 در آیات قبل به مفاسد ربا اشاره شد كه ربا فرد و جامعه را از تعادل خارج و آشفته مى‏ كند؛ «یتخبّطه الشیطان» و روشن شد كه ربا در حقیقت كم شدن است، نه زیاد شدن؛ «یمحق الربا» اكنون نهى از ربا را صریحاً بیان مى‏ كند. «ذروا مابقى من الربا»  🔶 در تفاسیرِ مجمع البیان، المیزان و مراغى نقل شده است كه وقتى آیه تحریم ربا نازل شد، برخى از صحابه همانند خالدبن ولید، عباس و عثمان، از مردم مقدارى طلب از بابت ربا داشتند، آنها در مورد طلبكارى خود، از پیامبر صلى الله علیه وآله كسب تكلیف كردند و آیه فوق نازل شد. ✨پیامبر صلى الله علیه وآله بعد از نزول این آیه فرمود: عباس، عموى من نیز حقّ مطالبه ربا ندارد و قبل از همه، باید خویشان من دست از ربا بردارند. ✨همچنان كه در طى خطبه ‏اى فرمود: «وكلّ ربا فى الجاهلیة موضوع تحت قدمىّ هاتین و اوّل ربا اَضع ربا العباس» تمام رباهاى مقرّر در دوره جاهلیّت را زیر پاى مى ‏اندازم و از همه پیشتر رباهایى كه براى عباس است. @khorshidtabanmadiseh

💠 تفسیر کوتاه آیه به آیه، از ابتدای قرآن #تفسیر_کوتاه #سوره_بقره #صفحه_۴۷ __________ فَإِنْ لَمْ تَفْعَلُواْ فَأْذَنُواْ بِحَرْبٍ مِنَ اللَّهِ وَرَسُولِهِ وَإِنْ تُبْتُمْ فَلَكُمْ رُءُوسُ أَمْوَ لِكُمْ لَا تَظْلِمُونَ وَلَا تُظْلَمُونَ‏{۲۷۹} پس اگر چنین نكردید، (بدانید كه) اعلان جنگ با خدا و رسولش داده ‏اید و اگر توبه كنید، (اصل) سرمایه ‏هاى شما از آنِ خودتان است. (ودر این صورت) نه ستم مى ‏كنید و نه بر شما ستم مى‏ شود.(۲۷۹) __________ 🔶 در اسلام، نه اجازه ربا و بهره‏ كشى و استثمار داده شده و نه اموال مردم یك‏جانبه مصادره مى ‏گردد. در بعضى نظام‏ها، مالكیّت ملغى و تمام اموال را از صاحبانشان مى ‏گیرند و در برخى دیگر، استثمار و بهره ‏كشى و ربا، به هر شكلى آزاد است. @khorshidtabanmadiseh

💠 تفسیر کوتاه آیه به آیه، از ابتدای قرآن #تفسیر_کوتاه #سوره_بقره #صفحه_۴۷ __________ وَإِنْ كَانَ ذُو عُسْرَةٍ فَنظِرَةٌ إِلَى‏ مَيْسَرَةٍ وَأَنْ تَصَّدَّقُواْ خَيْرٌ لَكُمْ إِن كُنتُمْ تَعْلَمُونَ‏{۲۸۰} واگر (بدهكار) تنگ‏دست بود، او را تا هنگام توانایى مهلت دهید و (در صورتى كه واقعاً توان پرداخت ندارد،) اگر ببخشید براى شما بهتر است، اگر (نتایج آنرا) بدانید.(۲۸۰) __________ 🔶 هر چند در این آیه سفارش شده كه به بدهكار مهلت داده شود، ولى نباید بدهكار از این موضوع سوء استفاده كند. لذا اگر بدون عذر در پرداخت بدهى خود تأخیر كند، گناهكار است. ✨در حدیث آمده است: براى كسانى كه بدون عذر، بدهى خود را نمى ‏پردازند، گناهِ دزد نوشته مى‏ شود. همچنان كه براى مهلت دهندگان، پاداشى چون پاداش شهیدان ثبت مى ‏شود. 🔶 به هر روزى كه به بدهكار مهلت داده شود، پاداش صدقه‏ ى همان مبلغ، براى طلبكار ثبت مى شود. 🔶 گذشت از بدهكار نادار، براى شما بهتر است، زیرا:  💠 شاید فردا براى خود شما نیز این صحنه پیش آید.  💠 مال فراموش مى‏ شود، ولى بخشیدن به نادار هرگز فراموش نمى‏ شود.  💠 كسب رضایت دل محروم و رضاى خالق، از كسب درآمد به مراتب بهتر است.  🔶 در احكام فقهى آمده است: زندانى كردن بدهكار معذور، ممنوع است و در مواردى كه شخص بدهكار واقعاً مالى نداشته باشد كه بدهى خود را پرداخت كند، وظیفه‏ ى حكومت اسلامى است كه بدهى او را بپردازد. @khorshidtabanmadiseh

💠 تفسیر کوتاه آیه به آیه، از ابتدای قرآن #تفسیر_کوتاه #سوره_بقره #صفحه_۴۷ __________ وَاتَّقُواْ يَوْماً تُرْجَعُونَ فِيهِ إِلَى‏ اللَّهِ ثُمَّ تُوَفَّى‏ كُلُّ نَفْسٍ مَا كَسَبَتْ وَ هُمْ لَا يُظْلَمُونَ‏{۲۸۱} و پروا كنید از روزى كه در آن به پیشگاه خداوند بازگردانده مى ‏شوید و سپس هركس (جزاى) آنچه را كسب كرده، بدون كم و كاست داده مى ‏شود و به آنان ستمى نمى ‏رود.(۲۸۱) __________ 🔶 این آیه به منزله‏ ى جمع ‏بندى و هشدار عمومى در پایان آیات ربا است. در تفاسیرى همچون كشّاف، المیزان، مجمع البیان، كبیر فخر رازى و برهان آمده است كه این آیه، آخرین آیه ‏اى بوده كه بر رسول خدا صلى الله علیه وآله نازل شده، ولى به دستور پیامبر صلى الله علیه وآله در اینجا قرار گرفته است. @khorshidtabanmadiseh

💠 تفسیر کوتاه آیه به آیه، از ابتدای قرآن #تفسیر_کوتاه #سوره_بقره #صفحه_۴۸ __________ يَأَيُّهَا الَّذِينَ ءَامَنُواْ إِذَا تَدَايَنْتُم بِدَيْنٍ إِلَى‏ أَجَلٍ مُّسَمّىً فَاكْتُبُوهُ وَ لْيَكْتُبْ بَّيْنَكُمْ كَاتِبٌ بِالْعَدْلِ وَلَا يَأْبَ كَاتِبٌ أَنْ يَكْتُبَ كَمَا عَلَّمَهُ اللَّهُ فَلْيَكْتُبْ وَلْيُمْلِلِ الَّذِى عَلَيْهِ الْحَقُّ وَلْيَتَّقِ اللَّهَ رَبَّهُ وَ لَايَبْخَسْ مِنْهُ شَيْئاً فَإِنْ كَانَ الَّذِى عَلَيْهِ الْحَقُّ سَفِيهاً أَوْ ضَعِيفاً أَوْ لَا يَسْتَطِيعُ أَنْ يُمِلَّ هُوَ فَلْيُمْلِلْ وَلِيُّهُ بِالْعَدْلِ وَ اسْتَشْهِدُواْ شَهِيدَيْنِ مِنْ رِّجَالِكُمْ فَإِنْ لَمْ يَكُونَا رَجُلَيْنِ فَرَجُلٌ وَ امْرَأَتانِ مِمَّنْ تَرْضَوْنَ مِنَ الشُّهَدَآءِ أَن تَضِلَّ إِحْدَيهُمَا فَتُذَكِّرَ إِحْدَيهُمَا الْأُخْرَى‏ وَلَا يَأْبَ الْشُّهَدَآءُ إِذَا مَا دُعُواْ وَلَا تَسْئَمُواْ أَنْ تَكْتُبُوهُ صَغِيراً أَوْ كَبِيراً إِلَى‏ أَجَلِهِ ذَ لِكُمْ أَقْسَطُ عِنْدَ اللَّهِ وَأَقْوَمُ لِلشَّهَدَةِ وَ أَدْنى‏ أَلَّا تَرْتَابُواْ إِلَّا أَنْ تَكُونَ تِجَرَةً حَاضِرَةً تُدِيرُونَهَا بَيْنَكُمْ فَلَيْسَ عَلَيْكُمْ جُنَاحٌ أَلَّا تَكْتُبُوهَا وَأَشْهِدُواْ إِذَا تَبايَعْتُمْ وَ لَايُضَآرَّ كَاتِبٌ وَلَا شَهِيدٌ وَإِنْ تَفْعَلُواْ فَإِنَّهُ فُسُوقٌ بِكُمْ وَاتَّقُواْ اللَّهَ وَ يُعَلِّمُكُمُ اللَّهُ وَاللَّهُ بِكُلِّ شَىْ‏ءٍ عَلِيمٌ‏{۲۸۲} اى كسانى كه ایمان آورده ‏اید! هنگامى كه بدهى مدّت دارى (بر اثر وام یا معامله) به یكدیگر پیدا مى ‏كنید، آنرا بنویسید. و باید نویسنده‏ اى در میان شما به عدالت (سند را) بنویسد. كسى كه قدرت بر نویسندگى دارد، نباید از نوشتن خوددارى كند، همانطور كه خدا به او تعلیم داده است. پس باید او بنویسد و آن كس كه حقّ بر ذمّه او (بدهكار) است املا كند و از خدایى كه پرورگار اوست بپرهیزد و چیزى از آن فروگذار ننماید. و اگر كسى كه حقّ بر ذمّه اوست، سفیه یا (از نظر عقل) ضعیف و یا (به جهت لال بودن) توانایى بر املا كردن ندارد، باید ولىّ او (بجاى او) با رعایت عدالت (مدّت و مقدار بدهى را) املا كند و دو نفر از مردان را (بر این حقّ) شاهد بگیرد و اگر دو مرد نبودند، یك مرد و دو زن از گواهان، از كسانى كه مورد رضایت و اطمینان شما هستند (انتخاب كنید) تا اگر یكى از آنان فراموش كرد، دیگرى به او یادآورى كند. و شهود نباید به هنگامى كه آنها را (براى اداى شهادت) دعوت مى ‏كنند خوددارى نمایند. و از نوشتن (بدهى ‏هاى) كوچك یا بزرگِ مدّت‏دار، ملول نشوید (هر چه باشد بنویسید،) این در نزد خدا به عدالت نزدیكتر و براى اداى شهادت استوارتر و براى جلوگیرى از شك و تردید بهتر مى ‏باشد، مگر اینكه تجارت و داد و ستد نقدى باشد كه در میان خود دست به دست مى‏ كنید كه ایرادى بر شما نیست كه آنرا ننویسید. و هنگامى كه خرید و فروش (نقدى) مى ‏كنید، (باز هم) شاهد بگیرید و نباید به نویسنده و شاهد (به خاطر حقّگویى) زیانى برسد (و تحت فشار قرار گیرد) و اگر چنین كنید از فرمان خداوند خارج شده‏ اید و از خدا بپرهیزید و خداوند (راه درست زندگى را) به شما تعلیم مى ‏دهد و خداوند به هر چیزى داناست.(۲۸۲) __________ 🔶 #بزرگترین_آیه_قرآن، این آیه است كه درباره ‏ى مسائل حقوقى و نحوه‏ ى تنظیم اسناد تجارى مى ‏باشد. این آیه نشانه ‏ى دقّت نظر و جامعیّت اسلام است كه در دوره جاهلیّت و در میان مردمى عقب افتاده، دقیق‏ترین مسائل حقوقى را طرح كرده است.  🔶 كلمه «تداینتم» از «دَین» به معناى بدهى، شامل هرگونه معامله غیر نقدى، وام و خرید سَلَف مى ‏شود.  ✨در حدیث آمده است: اگر كسى در معامله سند و شاهد نگیرد و مالش در معرض تلف قرار گیرد، هرچه دعا كند، خداوند مستجاب نمى‏ كند و مى‏ فرماید: چرا به سفارشات من عمل نكردى؟! اگر دقّت در حفظ حقوق فردى ضرورى است، حفظ بیت ‏المال بمراتب ضرورى ‏تر است!  🔶 تنظیم سند، حتّى در معاملات نقدى مفید است، ولى ضرورت آن به اندازه ‏ى معاملات نسیه نیست. چون در معاملات موعددار، ممكن است طرفهاى معامله و یا شاهدان از دنیا بروند یا فراموش كنند، بنابراین لازم است نوشته هم بشود.  🔶 از فرمان نوشتن، معلوم مى‏ شود كه اسناد تنظیم شده ‏اى كه همراه با گواهى عادل باشد، قابل استشهاد است.  🔶 از این آیه استفاده مى ‏شود كه جامعه اسلامى باید یكدیگر را در حفظ حقوق حمایت كنند. زیرا هر معامله ‏اى، نیاز به كاتب و چند شاهد دارد.  🔶 در زمانى كه در تمام جزیرة العرب به گفته مورخان، ۱۷ باسواد بیشتر نبوده، این همه سخن از نوشتن، نشانه ‏ى توجّه اسلام به علم و حفظ حقوق است. @khorshidtabanmadiseh

💠 تفسیر کوتاه آیه به آیه، از ابتدای قرآن #تفسیر_کوتاه #سوره_بقره #صفحه_۴۹ __________ وَإِنْ كُنْتُمْ عَلَى‏ سَفَرٍ وَلَمْ تَجِدُواْ كَاتِباً فَرِهَنٌ مَقْبُوضَةٌ فَإِنْ أَمِنَ بَعْضُكُمْ بَعْضاً فَلْيُؤَدِّ الَّذِى اؤْتُمِنَ أَمَنَتَهُ وَلْيَتَّقِ اللَّهَ رَبَّهُ وَ لَاتَكْتُمُواْ الْشَّهَدَةَ وَمَنْ يَكْتُمْهَا فَإِنَّهُ ءَاثِمٌ قَلْبُهُ وَاللَّهُ بِمَا تَعْمَلُونَ عَلِيمٌ{۲۸۳} و اگر در سفر بودید و نویسنده ‏اى نیافتید، وثیقه‏ اى بگیرید و اگر به یكدیگر اطمینان داشتید (وثیقه لازم نیست.) پس كسى كه امین شمرده شده، امانت (و بدهى خود را بموقع) بپردازد و از خدایى كه پروردگار اوست پروا كند. و شهادت را كتمان نكنید و هر كس آنرا كتمان كند، پس بى‏ شك قلبش گناهكار است و خداوند به آنچه انجام مى‏ دهید داناست.(۲۸۳) __________ 🔶 هرگاه براى تنظیم سند بدهى نویسنده ‏اى نبود، مى‏ توان از بدهكار گرو و وثیقه گرفت، خواه در سفر باشیم یا نباشیم. بنابراین جمله‏ ى «ان كنتم على سفر» براى آن است كه معمولاً در سفرها انسان با كمبودها برخورد مى ‏كند. نظیر جمله ‏ى «اذا حضر احدكم الموت الوصیة» یعنى هنگامى كه مرگ به سراغ شما آمد وصیّت كنید. 🔶 با اینكه مى ‏دانیم وصیّت مخصوص زمان مرگ نیست، لكن آخرین فرصت آن، زمان فرا رسیدن مرگ است. @khorshidtabanmadiseh

💠 تفسیر کوتاه آیه به آیه، از ابتدای قرآن #تفسیر_کوتاه #سوره_بقره #صفحه_۴۹ __________ لِلَّهِ مَا فِى الْسَّمَوَ تِ وَمَا فِى الْأَرْضِ وَإِنْ تُبْدُواْ مَا فِى أَنْفُسِكُمْ أَوْ تُخْفُوهُ يُحَاسِبْكُمْ بِهِ اللَّهُ فَيَغْفِرُ لِمَنْ يَشَآءُ وَيُعَذِّبُ مَنْ يَشَآءُ وَ اللَّهُ عَلى‏ كُلِّ شَىْ‏ءٍ قَدِيرٌ{۲۸۴} آنچه در آسمان‏ها و آنچه در زمین است، تنها از آنِ خداست. (بنابراین) اگر آنچه را در دل دارید آشكار سازید یا پنهان دارید، خداوند شما را طبق آن محاسبه مى ‏كند. پس هر كه را بخواهد (و شایستگى داشته باشد) مى ‏بخشد و هر كه را بخواهد (و مستحقّ باشد) مجازات مى ‏كند و خداوند بر هرچیزى تواناست.(۲۸۴) __________ 🔶 علامه طباطبائى در تفسیر المیزان مى ‏فرماید: حالات قلبى انسان دو نوع است: 💠گاهى خطور است كه بدون اختیار چیزى به ذهن مى ‏آید و انسان هیچگونه تصمیمى بر آن نمى‏ گیرد كه آن خطور گناه نیست، چون به دست ما نیست. 💠امّا آن حالات روحى كه سرچشمه‏ ى اعمال بد انسان مى‏ شود و در عمق روان ما پایگاه دارد، مورد مؤاخذه قرار مى ‏گیرد.  🔶 ممكن است مراد آیه از كیفر حالات باطنى انسان، گناهانى باشد كه ذاتاً جنبه درونى دارد و عمل قلب است، مانند كفر و كتمان حقّ، نه مواردى كه مقدّمه گناه بیرونى است.  🔶 انسان، در برابر روحیّات، حالات و انگیزه ‏هایش مسئول است و این مطلب مكرّر در قرآن آمده است. از آن جمله:  🔵«یؤاخذكم بماكسبت قلوبكم» خداوند شما را به آنچه دلهاى شما كسب نموده است مؤاخذه مى ‏كند.  🔵«فانّه اثم قلبه» براستى كه كتمان كننده، دل او گناهكار است.  🔵«انّ‏السّمع و البصر والفؤاد كلّ اولئك كان عنه مسئولاً» همانا گوش و چشم و دل، هر كدام مورد سؤال هستند.  🔵«انّ الّذین یحبّون ان تشیع الفاحشة فى الّذین امنوا لهم عذابٌ ألیمٌ فى الدّنیا والأخرة» علاقه قبلى به شیوع گناه و فساد در میان مؤمنان، سبب عذاب دنیا و آخرت است.  ✨حضرت على علیه السلام مى‏ فرمایند: مردم بر اساس افكار و نیّات خود مجازات مى ‏شوند. @khorshidtabanmadiseh

💠 تفسیر کوتاه آیه به آیه، از ابتدای قرآن #تفسیر_کوتاه #سوره_بقره #صفحه_۴۹ __________ ءَامَنَ الرَّسُولُ بِمَآ أُنْزِلَ إِلَيْهِ مِنْ رَبِّهِ وَالْمُؤْمِنُونَ كُلٌّ ءَامَنَ بِاللَّهِ وَمَلَئِكَتِهِ وَكُتُبِهِ وَرُسُلِهِ لَا نُفَرِّقُ بَيْنَ أَحَدٍ مِنْ رُسُلِهِ وَ قالُواْ سَمِعْنَا وَأَطَعْنَا غُفْرَانَكَ رَبَّنَا وَإِلَيْكَ الْمَصِيرُ{۲۸۵} پیامبر به آنچه از سوى پروردگارش بر او نازل شده ایمان دارد و همه مؤمنان (نیز) به خدا و فرشتگان و كتاب‏ها(ى آسمانى) و فرستادگانش ایمان دارند (و مى‏ گویند:) ما میان هیچ یك از پیامبران او فرق نمى ‏گذاریم (و به همگى ایمان داریم) و گفتند: ما (نداى حقّ را) شنیدیم و اطاعت كردیم، پروردگارا! آمرزش تو را (خواهانیم) و بازگشت (ما) به سوى توست.(۲۸۵) __________ 🔶 در این آیه اصول دین (توحید، نبوّت، معاد) بیان شده و در آیه بعد، آمادگى انسان براى انجام تكالیف الهى و درخواست رحمت و مغفرت از خدا مطرح مى ‏شود. 🔶 لذا در حدیث آمده است كه این آیه و آیه بعد ارزش خاصّى دارند و تلاوت آن دو همانند گنج است.  🔶 تكریم پیامبر لازم است و حساب رسول اللّه صلى الله علیه وآله از دیگران جداست. لذا در این آیه ابتدا نام رسول خدا و ایمان او آمد و سپس نام مؤمنان و عقاید آنان. @khorshidtabanmadiseh

💠 تفسیر کوتاه آیه به آیه، از ابتدای قرآن #تفسیر_کوتاه #سوره_بقره #صفحه_۴۹ __________ لَا يُكَلِّفُ اللَّهُ نَفْساً إِلّا وُسْعَهَا لَهَا مَا كَسَبَتْ وَعَلَيْهَا مَا اكْتَسَبَتْ رَبَّنَا لَا تُؤَاخِذْنَآ إِنْ نَّسِيْنَآ أَوْ أَخْطَأْنَا رَبَّنَا وَلَا تَحْمِلْ عَلَيْنَآ إِصْراً كَمَا حَمَلْتَهُ عَلَى الَّذِينَ مِنْ قَبْلِنَا رَبَّنَا وَلَا تُحَمِّلْنَا مَا لَا طَاقَةَ لَنَا بِهِ وَاعْفُ عَنَّا وَاغْفِرْ لَنَا وَارْحَمْنَآ أَنْتَ مَوْلنَا فَانْصُرْنَا عَلَى الْقَوْمِ الْكَفِرِينَ‏{۲۸۶} خداوند هیچ كس را جز به اندازه توانایى ‏اش تكلیف نمى‏ كند، هركس آنچه از كارها(ى نیك) انجام دهد به سود خود انجام داده و آنچه از كارها(ى بد) كسب كرده به ضرر خود كسب كرده است. (مؤمنان مى ‏گویند:) پروردگارا! اگر (در انجام تكالیف چیزى را) فراموش یا خطا نمودیم، ما را مؤاخذه مكن. پرودگارا! تكلیف سنگین بر ما قرار مده، آن چنان كه (به خاطر گناه و طغیان) بر كسانى كه پیش از ما بودند قرار دادى. پروردگارا! آنچه را (از مجازات) كه طاقت تحمل آنرا نداریم، بر ما مقرّر نكن و از ما درگذر و ما را بیامرز و در رحمت خود قرارده، تو مولى و سرپرست مایى، پس ما را بر گروه كافران پیروز گردان.(۲۸۶) __________ 🔶 گاهى منشا فراموشى، سهل انگارى خود انسان است كه قابل مؤاخذه مى ‏باشد. چنانكه خداوند مى ‏فرماید: ✨«كذلك أتَتك ایاتنا فنَسیتَها و كذلك الیوم تنسى» آن چنانكه آیات ما بر تو آمد و تو آنها را فراموش كردى، همانگونه امروز نیز تو به فراموشى سپرده مى‏ شوى. 🔶 لذا در این آیه از فراموش‏كارى در كنار خطاكارى، طلب آمرزش مى‏ شود. در ضمن از مجازات‏هاى سنگین كه در اثر طغیان و فساد امّت‏هاى پیشین بر آنها تحمیل شد، درخواست عفو مى ‏شود.  🔶 در این آیه انسان تمام مراحل لطف را از خداوند مى‏ خواهد: 💠مرحله اوّل عفو است كه محو آثار گناه و عقاب است. 💠مرحله دوّم مغفرت و محو آثار گناه از روح است 💠و مرحله سوّم بهره‏ گیرى از رحمت پروردگار و پیروزى بر كافران مى ‏باشد. 🔶 «لایكلّف اللّه نفساً الاّ وُسعها» در آیات دیگر نیز فرموده است: «ما جعل علیكم فى الدین من حرج» و «یرید اللّه بكم الیسر» ✨پیامبر اسلام صلى الله علیه وآله نیز فرموده است: من به دین آسان و سهل مبعوث شده‏ ام. @khorshidtabanmadiseh