عقد نکاح تشریفاتی یا رضایی است؟ اصل در عقود، رضایی (قصدی) بودن است لذا باید قائلین به تشریفاتی بودن عقد، دلیل بیاورند. برخی حقوقدانان معتقدند که نکاح با توجه به حقوق و تکالیفی که برای آن مقرر شده و به دلیل اهمیت ویژه‌ای که دارد باید تشریفاتی باشد.(صفایی،سیدحسین، قواعد عمومی قراردادها، ص۵۳) این استدلال خالی از اشکال نیست چراکه ممکن است بیع با عوضین به مقدار زیاد منعقد شود که از این جهت واجد اهمیت بوده اما با اینحال کسی آن را تشریفاتی تلقی نمیکند. ماده ۱۰۶۲ ق.م بیان کرده که: "نکاح واقع میشود به ایجاب و قبول به الفاظی که صریحاً دلالت بر قصد ازدواج نماید." ضمانت اجرای صریح نبودن الفاظ این است که آن عقد باطل باشد. بطلان در اینجا دو جهت دارد: ۱. عدم رعایت تشریفات ۲. تخطی از مبرز انحصاری بنظر میرسد مقصود از بطلان، جهت دوم بوده و نمیتوان عقد نکاح را تشریفاتی دانست چراکه صرفا در مرحله ابراز قصد-نه در اصل تحقق عقد- نیازمند لفظ هستیم و اگر بخواهیم از بطلان، تشریفاتی بودن را نتیجه بگیریم لازم اعم پیش خواهد آمد. همانطور که دکتر کاتوزیان فرموده‌اند: "از لزوم صریح بودن ایجاب و قبول نباید نتیجه گرفت که عقد نکاح تشریفاتی است و تنها با الفاظ خاص منعقد میشود، زیرا الفاظ فقط وسیله بیان اراده است و به خودی خود تاثیری در وقوع و نفوذ عقد ندارد"(کاتوزیان، ناصر، حقوق خانواده، ج۱، ش۳۶) پس میتوان نتیجه گرفت که نسبت بین ماده ۱۹۱ ق.م با ۱۶۰۲ ق.م این است که ماده ۱۰۶۲ قسمتِ دوم ماده ۱۹۱ (به شرط مقرون بودن به چیزی که دلالت بر قصد کند) را تخصیص میزند به اینکه مبرز منحصر در لفظ است. #عقد_نکاح #تشریفاتی #رضایی https://eitaa.com/lawmofid