دکتر کورش صفوی؛ زبان‌شناس‌ و معنی‌شناسِ بی‌همال، معلمِ کاریزما و بی‌بدیل و پژوهندەی نستوە و بی‌عدیل [بە بهانەی وداع این‌جهانی و آسمانی‌شدنِ روح بلند زبان‌شناس بلندآوازەی ایرانی، دکتر کورش صفوی، در صبح جمعه ۲۰ مرداد ۱۴۰۲] دکتر #احمد_احمدیان؛ زبان‌شناس و پژوهشگر دکتر کورش صفوی (۶ تیر ۱۳۳۵ - ۲۰ مرداد ۱۴۰۲)، زبان‌شناس شهیر و بلندآوازەی ایرانی، حقیقتاً و عملاً در روند آموزش عمومی و تخصصیِ زبان‌شناسی (بە هر سە گونەی شفاهی_کلاسی، شفاهی_کنفرانسی و مکتوب) و نیز در شاهراە تولید علم (در حوزەی زبان‌شناسی) بی‌‌همال و بی‌همانند بود. کارنامەی بلندبالای آثار تالیفی و تحقیقی و نیز ترجمەهای فاخر و فخیم ایشان، در کنار تعداد بسیار زیادِ مقالات و جستارهای بس‌ارزشمند و مشبع و ممتع و راهگشا، بە علاوەی تعداد بی‌شماری از سخنرانی‌های علمی، پژوهشی، تخصصی و آموزشی این دانشمند اندیشمند و بلندپایه، در نوع خود بی‌بدیل و بی‌عدیل است.  اگر دکتر #محمد_مقدم و دکتر #صادق_کیا و نیز دکتر #منصور_اختیار (زبان‌شناس کرد و از خاندان سرشناس اختیارالدینی بانە و نویسندەی اولین کتاب "معنی‌شناسی" بە زبان فارسی) و... را نسل اول استادان زبان‌شناسی ایران بەشمار آوریم و دکتر #محمدرضا_باطنی، دکتر #علی‌محمد_حق‌شناس، دکتر #علی‌اشرف_صادقی، دکتر #یدالله_ثمره،  #ابوالحسن_نجفی، دکتر #هرمز_میلانیان، دکتر #مهدی_مشکوةالدینی، دكتر #لطف‌الله_یارمحمدی و دکتر #ایران_کلباسی و... را نسل دوم استادان زبان‌شناسی بنامیم، در آن صورت نامِ دکتر #کورش_صفوی در صدرِ نام‌نامەی نسل سوم زبان‌شناسان ایرانی و بە همراە دکتر #محمد_دبیرمقدم، دکتر #یحیی_مدرسی_تهرانی، دکتر #سید_علی_میرعمادی، دکتر #ویدا_شقاقی، دکتر #مصطفی_عاصی و... قرار خواهد گرفت. دکتر صفوی، زبان‌شناسی تعالی‌گرا (transcendent) بود و نگاە وی آثار تالیفی‌اش و ترجمەهایش، منحصر به عرصه و زمینەی گفتمان محض زبان‌شناسی نبود. زبان‌شناسان تعالی‌گرا، زبان را در ارتباط با گفتمان‌هایی چون ادبیات، جامعه‌شناسی، روان‌شناسی، فرهنگ، ارتباطات، تاریخ و... بررسی می‌کنند. دکتر علی‌محمد حق‌شناس، ابوالحسن نجفی، دکتر محمدرضا باطنی و دکتر لطف‌الله یارمحمدی نیز زبان‌شناسانی تعالی‌گرا بودند. دکتر علی‌محمد حق‌شناس و دکتر کورش صفوی هر دو به ارتباط و تعامل و برهم‌کنش و دادوستد "گفتمان زبان‌شناسی" و "گفتمان ادبیات" باورمند بودند و در این وادی از هیچ کوشندگی‌ای دریغ نورزیدند. در این زمینە، دکتر حق‌شناس، در مقام استادیِ دکتر صفوی و از نظر زمانی، فضل تقدم داشت و پیشرو بود، اما در مقام نظریه‌پردازی دکتر کورش صفوی موفق‌تر و تاثیرگذارتر و حتی بی‌بدیل و بی‌جایگزین بود. در مقیاس جهانی، #هلیدی بنیانگذار نقش‌گرایی، نمونه‌ی پیشرو زبان‌شناسان تعالی‌گرا بود. در طیف دیگر زبان‌شناسان ایرانی، زبان‌شناسانی مانند دکتر یدالله ثمره، دکتر هرمز میلانیان، دکتر ویدا شقاقی و دکتر مهدی مشکوةالدینی قرار دارند که باید از آنها در زمرەی زبان‌شناسان درون‌گرا (immanent) یاد کرد، چرا کە عملاً هیچ اعتقادی بە زدن پُلی بین گفتمان زبان‌شناسی با دیگر گفتمان‌ها و دیسیپلین‌های حوزەی علوم انسانی نداشتند. زبان‌شناسان درون‌گرا، بە مطالعەی صرف و محضِ زبان، فارغ از عوامل و مولفه‌هایی هم‌چون جامعه و طبقات اجتماعی، جغرافیا، فرهنگ، وظیفه و نقش ارتباطی و کاربردی زبان باور دارند. #فردینان_دوسوسور، زبان‌شناسِ موسس و پیشرو سوئیسی، پیشاهنگ زبان‌شناسان درونگرا در تاریخ زبان‌شناسی محسوب می‌گردد. رسالت زبان‌شناسانەی دکتر صفوی در دو پدیدار فوق‌العاده گران‌سنگ و پرارج بروز و نمود پیدا کرد؛ یکی آموزش دانش زبان‌شناسی، هم در سطح تخصصی و دانشگاهی و هم در ردەی عمومی و فراگیر. آموزش دانش زبان‌شناسی در سطح آکادمیک، نیازمند تخصص فراگیر، وقوف بالا، مطالعەی مدام، تیزهوشی و فراستِ حل مسالە، آگاهی و تسلط بر تعدادی از زبان‌های خارجی، روحیەی پژوهشگری و جستجوگری، مطالعه در دانش‌ها و علوم انسانی و زمینه‌های وابسته ومرتبط به زبان‌شناسی است، که حقیقتاً دکتر صفوی در مقیاس بسیار بالا و والایی از همەی این ابزارها و ملزومات و نیازمندی‌ها و نیز خصیصه‌های موردنیاز پیشگفتە برخوردار بود. و اما در خصوص آموزش زبان‌شناسی در سطح عمومی و فراگیر، دکتر صفوی اساساً صاحب سبک بود و این قولی است که جملگی برآنند. هر چند در این وادی نیز تالی و پیرو مکتبِ دیگر استاد بزرگش، دکتر محمد‌رضا باطنی بوده، اما به زعم این بنده، در این وادی نیز (هم‌چون وادیِ تلفیق عملگرایانەی گفتمان زبان‌شناسی و گفتمان ادبیات و نگارش آثار ماندگاری در این زمینه، کە از استادش دکتر حق‌شناس پیشی گرفت) از استادش، دکتر باطنی گوی سبقت را ربود. 🇮🇷 @linguiran