📗◻️📗◻️📗◻️ 📗◻️📗◻️ 📗◻️ #مفسرین #عبدالله_ابن_ابی_یعفور_عبدی_کوفی ❇️عبد الله ابن ابی یعفور عبدی کوفی ⬅️قسمت اول 🔘عبد الله ابن ابی یعفور ، از مفسران و حاملان علم القرآن در دوران امامت امام جعفر الصادق (علیه السلام) و از اعاظم و ثقات اصحاب و در زمره حواریون حضرت امامین الباقرین الصادقین (علیهما السلام) به شمار می رفت. ◀️نظرة فی حیاته ☑️عبدالله ابن ابی یعفور عبدی کوفی ، مکنی به ابامحمد، در شهر کوفه به دنیا آمد و در عصر امام صادق (علیه السلام) در قرن دوم هجری قمری زندگی می کرد (۱۳۱ ه.ق -۷۴۹ ه.ق). عبدالله ابن ابی یعفور را به سبب انتساب به عبدالقیس بن اقصی از نوادگان ربیعه بن نزار «عبدی» گفته اند. پدرش به ابو یعفور اکبر شهرت داشت (۱). ☑️عبدالله ابن ابی یعفور ، در زمان حیات خویش در زمره یکی از دانشمندان مهم علم فقه و از اساتید مشهور علم حدیث و قرائت قرآن به شمار می رفت و در مسجد کوفه تدریس مینمود. در کوفه او را از اصحاب متقی و مجتهد به شمار می آوردند. (۲) ⏪هنگامی که این مفسر جلیل القدر از دنیا رحلت کرد، حضرت امام صادق (علیه السلام) نامه ای نوشته و در آن بر عظمت شأن این مفسر و جایگاه پسندیده و مرضیّ او نزد رسول خدا و ائمه (علیهم السلام) تأکید نموده و سلام و درود خدا را بر ابی یعفور دانسته و در مدح و ستایشش مکتوب نمودند: ▫️يا مفضل عهدت إليك عهدي كان إلى عبد الله بن أبي يعفور (صلوات الله عليه)، فمضى (صلوات الله عليه) موفيا لله عز و جل، و لرسوله و لإمامه بالعهد المعهود لله و قبض (صلوات الله على روحه) محمود الأثر، مشكور السعي، مغفورا له، مرحوما برضى الله و رسوله و إمامه عنه، بولادتي من رسول الله (صلوات الله علیه) ما كان في عصرنا أحد أطوع لله و لرسوله و لإمامه منه، فما زال كذلك حتى قبضه الله إليه برحمته و صيره إلى جنته، ساكنا فيها مع رسول الله(صلی الله علیه و آله و سلم)و أمير المؤمنين(عليه السلام)، أنزله الله بين المسكنين مسكن محمد و أمير المؤمنين (عليهما السلام)، و إن كانت المساكن واحدة و الدرجات واحدة فزاده الله رضى من عنده و مغفرة من فضله برضاي عنه (۳) ▪️ای مفضل، عهد و پیمانی كه با عبدالله بن یعفور كه درود های خداوند بر او باد، داشتم را به تو واگذار می كنم. پس او كه درود های خداوند بر او باد، از دنیا رفت، درحالیكه به عهدی كه با خدای خود بسته بود، نسبت به خدا و رسولش و امامش وفادار ماند و درودها بر روحش، در حالی از دنیا رفت كه دارای كار و كوشش ستوده و آمرزیده شده بود و با خشنودی خدا و رسولش و امامش از او مورد رحمت قرار گرفت، پس سوگند به فرزندی و خویشیم نسبت به رسول خدا (صلوات الله علیه)، در روزگار ما كسی مطیع تر برای خدا و رسولش و امامش از او نبود و همچنان به این منوال بود تا اینكه خداوند، او را با رحمت خود به سوی خود قبض روح نمود و به سوی بهشت خود در كنار رسول خدا و امیرالمومنین علی (علیه السلام) میان خانه محمد و علی(صلوات الله عليهما) سكونت داد و اگر چه خانه ها و مقام ها یكی بود. خدا او را به خاطر خشنودی من هر چه بيشتر از جانب خود از او راضى باشد و از فضل خود بر وى ببخشد. 〰️ادامه دارد.. ا┅═✧❁منابع ❁✧═┅ا (۱). معجم رجال الحدیث ج۱۱ ص۱۰۲؛ الانساب ج ۹ ص ۱۹۰ - ۱۹۲ (۲) .اختیار معرفة الرجال ص ۴۲۷ (۴). مكاتيب الأئمة عليهم السلام، ج۴ ص: ۳۳۷؛ ستدرك الوسائل و مستنبط المسائل، الخاتمة ج۴ ص: ۱۰۳ رجال الكشي - اختيار معرفة الرجال (مع تعليقات مير داماد الأسترآبادي)، ج۲ ص: ۵۱۸؛ .معجم رجال الحدیث ج۱۱ ص ۱۰۵ 📗◻️ 📗◻️📗◻️ 📗◻️📗◻️📗◻️ @Lowhon_Mahfooz

📗◻️📗◻️📗◻️ 📗◻️📗◻️ 📗◻️ #مفسرین #عبدالله_ابن_ابی_یعفور_عبدی_کوفی ❇️عبد الله ابن ابی یعفور عبدی کوفی ⬅️قسمت دوم 🔘عبد الله ابن ابی یعفور ، از مفسران و حاملان علم القرآن در دوران امامت امام جعفر الصادق (علیه السلام) به شمار می رود که در ادامه معرفی ایشان، به بیان فضائل و کرامات وی می پردازیم. ◀️فضائله و کراماته ☑️ادای حق آل الله (علیهم السلام) از فضائل این مفسر، کلام حضرت صادق آل محمد (علیه السلام) در خصوص اوست که فرمودند: ▫️ما أحد أدى إلينا ما افترض الله عليه فينا إلا عبد الله بن أبي يعفور (۱) کسی آنچه را خدا در مورد ما واجب کرده ادا نکرد مگر عبدالله بن ابی یعفور ☑️یقین داشتن به اوامر امام یقین این مفسر به امر امام، به حدی بود که به حضرت امام صادق (علیه السلام) عرض کرد: ▫️و الله لو فلقت رمانة بنصفين فقلت هذا حرام و هذا حلال لشهدت أن الذي قلت حلال حلال، و أن الذي قلت حرام حرام، فقال: رحمك الله رحمك الله (۲) ▪️اگر اناری را نصف کنید و بگویید این نیمه حرام و آن نیمه حلال است گواهی میدهم که آنچه را حرام دانستید حرام و آنچه را حلال دانستید حلال است؛ سپس امام صادق (علیه السلام) دوبار فرمودند: خداوند تو را رحمت کند. 📗◻️ 📗◻️📗◻️ 📗◻️📗◻️📗◻️ @Lowhon_Mahfooz

📗◻️📗◻️📗◻️ 📗◻️📗◻️ 📗◻️ #مفسرین #عبدالله_ابن_ابی_یعفور_عبدی_کوفی ☑️آنچه که در قسمت قبل در خصوص نامه حضرت امام صادق (علیه السلام) بیان نمودیم، مشتمل است بر ذکر بسیاری از فضائل جناب مفسر عبدالله بن ابی یعفور ؛ فضائلی که از لسان امام (علیه السلام) در مورد وی بیان شده اند (۳)؛ از آن جمله است: ▫️صلوات الله على روحه: صلوات و درود امام بر وی ▫️موفيا لله عز و جل، و لرسوله و لإمامه بالعهد المعهود لله؛ وصف نمودن وی با ویژگی: وفا کننده به عهد خداوند در خصوص رسول خدا و ائمه (علیهم السلام) ▫️محمود الأثر، مشكور السعي: کارهایش پسندیده و تلاشش مورد ستایش بود ▫️مرحوما برضى الله و رسوله و إمامه عنه: مورد رحمت قرار گرفت، به واسطه خشنودی خدا و رسول و امامش از او. ▫️ما كان في عصرنا أحد أطوع لله و لرسوله و لإمامه منه: در عصر ما (امام صادق علیه السلام) ،‌ کسی در اطاعت از خدا و رسول و امام از او پیشی نگرفته بود. ✔️کراماته: شفا یافتن یکی از کرامات این مفسر، شفا یافتن اوست که به واسطه استقامت و صبر بر امر امام برای وی حاصل گردید. ◾️نقل است که جناب عبدالله بن ابی یعفور به بیماری مبتلا شده بود که درد آن بسیار وی را آزار می داد و پزشکان برای تسکین آن شراب تجویز نموده بودند. او از کوفه به مدینه نزد امام صادق (علیه السلام) آمد. حضرت به وی فرمود: ای فرزند ابی یعفور! از آن ننوش، حرام است؛ این ناراحتی از ناحیه شیطان است که بر تو عارض شده، اگر او از تو ناامید شود تو را رها خواهد کرد و دیگر به سراغت نخواهد آمد! پس از بازگشت عبدالله به کوفه با وجود آنکه شدت درد بر او غالب شده و بیش از همه او را آزار می داد و اطرافیان نیز به او اصرار می کردند تا برای تسکین درد، مقداری شراب بنوشد، اما او پاسخ می داد که هرگز یک قطره هم نخواهد نوشید! پس از مدتی تحمل درد ، خداوند او را شفا داده و تا زنده بود دیگر به آن مبتلا نشد (۴). 〰معرفی این مفسر در قسمت بعد ادامه دارد.. ا┅═✧❁منابع ❁✧═┅ا (۱). معجم رجال الحدیث ج۱۱ ص ۱۰۵؛ اختیار معرفت الرجال ص ۲۵۰ و ۲۴۹ (۲).اختیار معرفت الرجال، ج ۲ ص ۵۱۸؛ معجم رجال الحدیث ج۱۱ ص ۱۰۵ (۳).مكاتيب الأئمة عليهم السلام، ج۴ ص: ۳۳۷؛ مستدرك الوسائل و مستنبط المسائل، الخاتمة ج۴ ص: ۱۰۳؛ رجال الكشي - اختيار معرفة الرجال (مع تعليقات مير داماد الأسترآبادي)، ج۲ ص: ۵۱۸؛ (۴).معجم رجال الحدیث ج۱۱ ص ۱۰۴؛ اختیار معرفت الرجال (کشی) ص ۲۴۷ 📗◻️ 📗◻️📗◻️ 📗◻️📗◻️📗◻️ @Lowhon_Mahfooz

📗◻️📗◻️📗◻️ 📗◻️📗◻️ 📗◻️ #مفسرین #عبدالله_ابن_ابی_یعفور_عبدی_کوفی ❇️عبد الله ابن ابی یعفور عبدی کوفی ⬅️قسمت سوم 🔘عبد الله ابن ابی یعفور، از مفسران و حاملان علم القرآن در دوران امامت امام جعفر الصادق (علیه السلام) به شمار می رود که در ادامه معرفی ایشان (پس از نگاهی گذرا به زندگی و نیز بیان فضائل و کرامات وی) به بررسی وثاقت این مفسر می پردازیم. ◀️وثاقته عند اهل البیت (علیهم السلام) ☑️حواریّ‌ امام باقر و امام صادق (علیهماالسلام) 📃در حدیث مشهور به «حواریون» از لسان مبارک امام موسی بن جعفر الکاظم (علیه السلام) که آن حضرت در مقام بیان برجسته ترین اصحاب و حواریّون اهل بیت عصمت و طهارت (علیهم السلام) می باشند، جناب عبدلله ابن ابی یعفور در زمره ی حواریون امامین الباقرین الصادقین (علیهما السلام) ذکر گردیده است: ➖ثم ينادي المنادي: أين حواري محمد بن علي (علیه السلام)، و حواري جعفر بن محمد (علیه السلام)؟ يقوم..عبد الله بن أبي يعفور..: آن هنگام که در روز قیامت ندا داده می شود : «حواریون محمد بن علی و جعفر بن محمد (علیهم السلام) کجایند؟.. » عبدالله بن ابی یعفور برمی خیزد.. (۱) 🖋حوارّیون حضرات اهل بیت عصمت و طهارت (علیهم السلام)، سابقین در ولایت و مقربّان ایشان می باشند؛ چنانکه در متن روایت فوق، پس از ذکر نام حواریّون ، به این نکته اشاره شده است: فَهَؤُلَاءِ أَوَّلُ السَّابِقِينَ وَ أَوَّلُ الْمُقَرَّبِينَ وَ أَوَّلُ الْمُتَحَوِّرِينَ مِنَ التَّابِعِينَ (۲) ☑️اطاعت کامل از اوامر امام 📃حضرت امام جعفر بن محمد الصادق (علیه السلام) با بیان این حقیقت که در «اطاعت از اوامر امام» و «عمل به سیره ی اصحاب ائمه (علیهم السلام) » کسی همچون جناب عبدالله این ابی یعفور نبوده است، بر وثاقت این مفسر تصریح نمودند و ایشان را در زمره «مومنان خالص» برشمردند که نامشان در زمره اصحاب یمین ثبت است: ▫️إني و الله ما وجدت أحدا يطيعني و يأخذ بقولي إلا رجلا واحدا- (رحمة الله عليه)- عبد الله بن أبي يعفور فإني أمرته و أوصيته بوصية فاتبع أمري و أخذ بقولي (۳) ▪️به خدا قسم هیچ کس را در اطاعت و پذیرش [کامل] سخنم، نیافتم؛ جر یک نفر (رحمت خدا بر او باد) عبدالله بن ابی یعفور ؛ که من او را به امری سفارش نمودم و [تنها] او امرم را تبعیت و کلامم را پذیرفت و نیز در موضعی دیگر فرمودند: ▫️مَا وَجَدْتُ أَحَداً أَخَذَ بِقَوْلِي وَ أَطَاعَ أَمْرِي وَ حَذَا حَذْوَ أَصْحَابِ آبَائِي غَيْرَ رَجُلَيْنِ رَحِمَهُمَا اللَّهُ: عَبْدُ اللَّهِ بْنُ أَبِي يَعْفُورٍ وَ حُمْرَانُ بْنُ أَعْيَنَ، أَمَا إِنَّهُمَا مُؤْمِنَانِ خَالِصَانِ مِنْ شِيعَتِنَا، أَسْمَاؤُهُمْ‏ عِنْدَنَا فِي كِتَابِ أَصْحَابِ الْيَمِينِ الَّذِي أَعْطَى اللَّهُ مُحَمَّداً (۴) ▪️من هیچکس را نیافتم که به قول من عمل کند و امر مرا اطاعت نماید و قدم جای قدم اصحاب پدرانم بگذارد مگر دو نفر که خدا آنان را رحمت کند: یکی عبدالله بن ابی یعفور و دیگری حمران بن اعین ▪️آیا نه چنین است که آنان دو مؤمن خالصند از شیعیان ما ؛ نام ایشان نزد ما در کتاب اصحاب یمین است که خداوند عزوجل آن را به حضرت محمد (صلی الله علیه وآله) عطا کرده است ➖لذا جناب مفسر عبدالله ابن ابی یعفور از وثاقت و وجاهت و اعتبار والا نزد اهل بیت عصمت و طهارت (علیهم السلام) برخوردار بوده است . معرفی این مفسر در قسمت بعد ادامه دارد.. ا┅═✧❁منابع ❁✧═┅ا (۱).الاختصاص (للمفید) ، النص ، ص۶۱؛ رجال الكشي - إختيار معرفة الرجال، النص، ص: ۱۰؛ بحار الأنوار ج۳۴ ص: ۲۷۵ (۲).الاختصاص (للمفید) ، النص ، ص۶۱؛ رجال الكشي - إختيار معرفة الرجال، النص، ص: ۱۰؛ بحار الأنوار ج۳۴ ص: ۲۷۵ (۳).معجم رجال الحدیث ج۱۱ ص ۱۰۵ (۴).رجال الكشي - إختيار معرفة الرجال، ص ۱۸۰ 📗◻️ 📗◻️📗◻️ 📗◻️📗◻️📗◻️ @Lowhon_Mahfooz

📗◻️📗◻️📗◻️ 📗◻️📗◻️ 📗◻️ #مفسرین #عبدالله_ابن_ابی_یعفور_عبدی_کوفی ❇️عبد الله ابن ابی یعفور عبدی کوفی ⬅️قسمت چهارم همانطور که در قسمت های قبل بیان شد، یکی از مفسران و حاملان علم القرآن در دوران امامت حضرت امام جعفر بن محمد بن الصادق (علیه السلام)، جناب «عبدالله بن ابی یعفور» می باشد. ایشان از خواص اصحاب و در زمره حواریّون حضرت امامین الباقرین الصادقین (علیهمالسلام) به شمار می رفته است [این مطلب در حدیثی مشهور به حدیث «حواریون» از لسان مبارک امام موسی بن جعفر الکاظم (علیه السلام) تبیین شده (۱) که پیشتر نیز بدان اشاره شد]. وی صاحب فضائل و کرامات و مورد وثوق اهل بیت (علیهم السلام) بود(۲)؛ چنانکه در لسان ائمه اطهار (علیهم السلام) با این اوصاف مورد تأیید قرار گرفته است: ما أحد أدى إلينا ما افترض الله عليه فينا إلا عبد الله بن أبي يعفور (۳)؛ موفيا لله عز و جل، و لرسوله و لإمامه بالعهد المعهود لله.. (۴) ▫️کسی آنچه را خدا در مورد ما واجب کرده ادا نکرد مگر عبدالله بن ابی یعفور؛ ▫️وفا کننده به عهد خدا و رسول و امامش، در آن عهدی که خدا از او ستانده بود ➖در این قسمت و در ادامه معرفی این مفسر، صبغه تفسیری و قرآنی وی را مورد بررسی قرار می دهیم. ◀️مفسر و حامل علم القرآن [بخش اول] ☑️جناب مفسر عبدالله بن ابی یعفور که شیخ مفید وی را در زمره فقهای اعلام برشمرده است (۵)، از قاریان قرآن در مسجد کوفه و صاحب کتاب بود: «و كان قارئا يقرئ في مسجد الكوفة، له كتاب» (۶)؛ که نام وی در سلسله رجالی حدود هفتاد و هشت حدیث به چشم می خورد (۷). ☑️تلمذ در ساحت مقدس ائمه اطهار (علیهم السلام) 🖋جناب عبدالله بن ابی یعفور، علم تفسیر قرآن را مستقیما از حضرت مبیّن کلام الله، امام جعفر الصادق (علیه السلام) فراگرفت؛ چنانکه اکثر قریب به اتفاق احادیثی که در کتب تفسيری از جناب ابن ابی یعفور نقل شده است، بدون واسطه و با نقل مستقیم از ساحت مقدس حضرت امام جعفر الصادق (علیه السلام) می باشد [به عنوان نمونه مراجعه شود به کتاب البرهان في تفسير القرآن]. 📗◻️ 📗◻️📗◻️ 📗◻️📗◻️📗◻️ @Lowhon_Mahfooz

📗◻️📗◻️📗◻️ 📗◻️📗◻️ 📗◻️ #مفسرین #عبدالله_ابن_ابی_یعفور_عبدی_کوفی ◀️مشایخه (من رُویَ عنهم) ☑️جناب عبدالله بن ابی یعفور، احادیث منقول از لسان مبارک امام محمد باقر (علیه السلام) را از برادرش عبدالکریم بن ابی یعفور نقل نمود؛ از دیگر مشایخ جناب عبدالله، میتوان به «ابي الصامت» اشاره کرد (۸)؛ گرچه نام جناب «معلی بن خنیس» نیز در سلسله راویان عبدالله بن ابی یعفور به چشم می خورد. جناب «معلی بن خنیس» از قوّام و وکلاء مالی امام جعفر صادق (علیه السلام)، از خواص اصحاب آن حضرت و در زمره «سفراء الممدوحین» (واسط و رابط میان امام و شیعیان) به شمار می رفته است (۹). ➖به عنوان نمونه در تفسير ذیل شریفه « إِنَّ اللّٰهَ يَأْمُرُكُمْ أَنْ تُؤَدُّوا الْأَمٰانٰاتِ إِلىٰ أَهْلِهٰا» (سوره مبارکه نساء آيه ۵۸) جناب ابی یعفور از «معلّی بن خنیس» نقل می کند که مقصود، دادن امانت های امامت از امام پیشین به امام بعدی است: ▫️«أَمَرَ اللَّهُ الْإِمَامَ الْأَوَّلَ أَنْ يَدْفَعَ إِلَى الْإِمَامِ الَّذِي بَعْدَهُ كُلَّ شَيْءٍ عِنْدَهُ» (۱۰) ✔️از جمله احادیث تفسیری که جناب عبدالله بن ابی یعفور از «ابی الصامت» نقل نموده است، می توان به حدیثی در باب تبیین «حقیقت کبائر» در آیات حضرت قرآن اشاره نمود که حضرت امام جعفر صادق (علیه السلام) در تفسیر ذیل شریفه «إِنْ تَجْتَنِبُوا كَبَائِرَ مَا تُنْهَوْنَ عَنْهُ نُكَفِّرْ عَنْكُمْ سَيِّئَاتِكُمْ وَنُدْخِلْكُمْ مُدْخَلًا كَرِيمًا» (سوره مبارکه نساء ، آیه ۳۱) بیان نموده اند: «أَكْبَرُ الْكَبَائِرِ سَبْعٌ: اَلشِّرْكُ بِاللَّهِ الْعَظِيمِ،وَ قَتْلُ النَّفْسِ الَّتِي حَرَّمَ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ إِلاَّ بِالْحَقِّ،وَ أَكْلُ مَالِ الْيَتِيمِ،وَ عُقُوقُ الْوَالِدَيْنِ،وَ قَذْفُ الْمُحْصَنَاتِ، وَ الْفِرَارُ مِنَ الزَّحْفِ، وَ إِنْكَارُ مَا أَنْزَلَ اللَّهُ.. » (۱۱) [مبنی بر اینکه حقیقت و بطن قتل نفس در اکمل وجه، قتل امام حسین (علیه السلام) و اصحابش بود؛ عاق والدین شدن، یعنی اینکه مردم نسبت به دین رسول خدا و اهل بیتش (علیهم السلام)، عاق پیغمبر شدند؛.. حقیقتِ «فرار از جبهه جنگ» شکستن بیعت با امیرالمومنین علی (علیه السلام) بود و..] 🖋در ادامه این بخش، به معرفی شاگردان تفسیری جناب مفسر ابن ابی یعفور می پردازیم.. . ا┅═✧❁منابع❁✧═┅ا (۱).الاختصاص (للمفید) ، النص ، ص۶۱؛ رجال الكشي - إختيار معرفة الرجال، النص، ص: ۱۰؛ بحار الأنوار ج۳۴ ص: ۲۷۵ (۲). معجم رجال الحدیث ج۱۱ ص ۱۰۵ (۳). معجم رجال الحدیث ج۱۱ ص ۱۰۵؛ اختیار معرفت الرجال ص ۲۵۰ و ۲۴۹ (۴).مكاتيب الأئمة عليهم السلام، ج۴ ص: ۳۳۷؛ مستدرك الوسائل و مستنبط المسائل، الخاتمة ج۴ ص: ۱۰۳؛ رجال الكشي - اختيار معرفة الرجال (مع تعليقات مير داماد الأسترآبادي)، ج۲ ص: ۵۱۸ (۵).عده الشيخ المفيد في رسالته العددية من الفقهاء الأعلام، و الرؤساء المأخوذ عنهم الحلال و الحرام، و الفتيا و الأحكام، الذين لا يطعن عليهم، و لا طريق لذم واحد منهم [معجم رجال الحديث ج۱۱ ص۱۰۳] (۶).معجم رجال الحديث ج۱۱ ص۱۰۲ (۷).معجم رجال الحديث ج۱۱ ص۱۰۸ (۸).معجم رجال الحديث ج۱۱ص۱۰۸ (۹).کتاب الغيبه ، الشيخ الطوسي، ج۱ ص۳۴۷؛ معجم رجال الحديث،‌ ج ۱۹، از ص ۲۵۶ تا ص ۲۶۵؛ إختيار معرفة الرجال المعروف بـ رجال الكشي ج۲ ص ۶٧۶ تا ص ۶٧٩ (۱۰).البرهان في تفسير القرآن ج۲ ص۱۰۱ (۱۱). برای مطالعه کل حدیث مراجعه شود به: البرهان في تفسير القرآن ج۲ ص۶۷؛ بحار الأنوار، ج۷۶، ص۱۴. 📗◻️ 📗◻️📗◻️ 📗◻️📗◻️📗◻️ @Lowhon_Mahfooz

📗◻️📗◻️📗◻️ 📗◻️📗◻️ 📗◻️ #مفسرین #عبدالله_ابن_ابی_یعفور_عبدی_کوفی ❇️عبد الله ابن ابی یعفور عبدی کوفی ⬅️قسمت پنجم در آخرین قسمت از معرفی مفسر «عبدالله ابن ابی یعفور» ، به معرفی شاگردان تفسیری مفسری وی می پردازیم. 🖋البته ذکر یک نکته در اینجا حائز اهمیت است و آن اینکه تمامی اشخاصی که نام ایشان درسلسله احادیث منقول از یک مفسر به چشم می خورد، «شاگرد تفسیری» وی به شمار نمی روند. به عبارت دیگر تمامی اشخاصی که در زمره روایانِ یک مفسر و «من روی عَنه» او می باشند، شاگرد خاص تفسیری به شمار نمی رود؛ چرا که برخی از ایشان خود از جمله اعاظم و خواص اصحاب ائمه (علیهم السلام) در علوم دیگر از جمله فقه و اصول و .. می باشند که علاوه بر تلمّذ در ساحت امام عصر و زمان خویش، از مفسّری که زمان امام قبل را درک کرده، علومی را فراگرفته و به دیگران تعلیم داده اند؛ گاه روایان ، از اصحابی هستند که صبغه علمی و یا حمل علم ندارند و صرفا ناقل روایت از یک مفسرّ می باشند. لذا تنها اصحابی که علم تفسیر آیات حضرت قرآن را از یک مفسّر و حامل علم قرآن، تعلیم گرفته و به دیگران آموخته و در حد خود صبغه قرآنی دارند، را می توان در زمره «شاگرد تفسیری» خاص آن مفسر به شمار آورد. ◀️مفسر و حامل علم القرآن [بخش دوم] ✔️نام اصحاب و خواص بسیاری در زمره راویان جناب ابن ابی یعفور در کتب رجال برشمرده شده است (۱)؛ از آن جمله: ➖حماد بن عثمان ➖حماد بن عیسی جُهَنی کوفی بصری ➖ابومحمد عبدالله بن مسکان که همگی در زمره ثقات جليل القدر، در عداد اصحاب صادق آل محمد و کاظم آل محمد و سلطان آل محمد، علی ابن موسی الرضا (علیهم السلام) و از اصحاب اجماع [در علم اصول فقه]، ثقة و صدوق بالاتفاق می باشند (۲). ➖«عبدالله بن سنان» عبدالله بن سنان که خود یکی از مفسرین و حاملان علم القرآن به شمار می رود، یکی از خواصی است که نام وی در سلسله احادیث تفسیری منقول از ابن ابی یعفور به چشم می خورد (۳). اما از آنجا که خود یکی از حاملان علم القرآن است، در آینده به صورت جداگانه و مفصل، به معرفی این مفسر می پردازیم. ☑️شاگردان تفسیری ➖ابي أيوب از شاگردان تفسیری جناب مفسر ابن ابی یعفور می توان به جناب «ابی ایوب» اشاره کرد (۴). ابی ایوب از اصحاب امام صادق و امام کاظم (علیهما السلام) بود که نام وی در سلسله حدود ۳۸۰ حدیث به چشم می خورد (۵). ▪️به عنوان نمونه در تفسیر ذیل شریفه ۱۱ سوره مبارکه جمعه، جناب «ابی ایوب» از مفسر «ابن ابی یعفور» نقل می کند که حضرت صادق آل محمد (علیه السلام) فرمودند که این آیه بدین صورت نازل شد: نَزَلَتْ «وَ إِذَا رَأَوْا تِجَارَةً أَوْ لَهْواً انْصَرَفُوا إِلَيْهَا وَ تَرَكُوكَ قَائِماً قُلْ مَا عِنْدَ اللَّهِ خَيْرٌ مِنَ اللَّهْوِ وَ مِنَ التِّجَارَةِ» يَعْنِي لِلَّذِينَ اتَّقَوْا وَ اللّٰهُ خَيْرُ الرّٰازِقِينَ (۶) «هنگامى‌‎كه آن‌ها تجارت يا سرگرمى و لهوى را ببينند» به سوی آن روانه می شوند «و تو را ايستاده به حال خود رها مى‌كنند، بگو آنچه نزد خداست بهتر از لهو و تجارت است» یعنی برای آنان که تقوا پیشه می سازند « و خداوند بهترين روزى‌دهندگان است». ا┅═✧❁منابع❁✧═┅ا (۱).معجم رجال الحدیث ج۱۱ صص ۱۰۸ و ۱۰۹ (۲).مستدرکات علم الرجال، شماره ۴۹۷۳؛ شماره ۱۶۵۷۴؛ معجم رجال الحدیث، ج۱۱، ص۳۴۸؛ موسوعة طبقات الفقهاء، ج۲، ص۳۴۹ و ۳۵۰ (۳).معجم رجال الحدیث ج۱۱ ص ۱۰۸ (۴).معجم رجال الحدیث ج۱۱ ص ۱۰۸ (۵). معجم رجال الحدیث ج۲۲ ص ۳۱ (۶).البرهان في تفسير القرآن ج۵ ص۳۸۱ 📗◻️ 📗◻️📗◻️ 📗◻️📗◻️📗◻️ @Lowhon_Mahfooz

📗◻️📗◻️📗◻️ 📗◻️📗◻️ 📗◻️ #مفسرین #عبدالله_بن_سنان_بن_طریف ❇️عبد الله بن سنان بن طریف (ظریف) ⬅️قسمت اول یکی دیگر از مفسران و حاملان علم القرآن در قرن دوم هجری، جناب «عبد الله بن سنان بن طریف (ظریف) کوفی» است که در این قسمت نگاهی گذار به زندگی و شرح حال وی می اندازیم. ◀️نظرة فی حیاته ☑️عبدالله بن سنان بن طریف (ظریف) که وی را «مَولی بنی هاشم » و «مَولی بنی ابیطالب» می نامیده اند (به معنای فرد آزاده شده و یا هم پیمان با بنی هاشم و بنی ابیطالب) (۱) ، از خواص اصحاب حضرت امام جعفر بن محمد الصادق (علیه السلام) بود که دوران امامت چهار امام معصوم یعنی از حضرت امام محمد الباقر (علیه السلام) تا حضرت امام محمد التقی الجواد (علیه السلام) را درک کرد (۲). پدر وی (سنان بن سنان) نیز در زمره اصحاب امام باقر (علیه السلام) بوده است (۳). ☑️جناب عبدالله بن سنان، از خزانه داران خلفای عباسی (منصور، هادی و رشید عباسی لعنة‌الله علیهم) بود (۴) که با توجه به شأن و منزلت والایی که جناب عبد الله بن سنان نزد حضرت امام جعفر الصادق (علیه السلام) داشت،‌ می توان به جرأت گفت که این خزانه داری او،‌ به امر امام و یا به تأیید آن حضرت بوده است ؛ [چنانکه در زمان ائمه دیگر از جمله حضرت امام موسی بن جعفرالکاظم (علیه السلام) نیز خواصی از اصحاب همچون علی بن یقطین، به صورت پنهانی و به امر امام، عهده دار سِمَتی در دستگاه خلفای عباسی می شدند تا منافع شیعیان حفظ گردد(۵)]. سال فوت جناب عبدالله بن سنان را ۲۰۰ هجری قمری ذکر کرده اند (۶). 🖋در قسمت های آتی به بیان فضائل این مفسر جلیل القدر و نیز وثاقت وی می پردازیم. ا┅═✧❁منابع❁✧═┅ا (۱). رجال (النجاشی) ج۱ ص۲۱۴؛ معجم رجال الحدیث ج۱۱ ص۲۲۵ (۲).اختیار معرفة الرجال (الطوسی) ج ۲ ص ۷۱۱؛ رجال (الحلی) ج ۱ ص ۱۲۰؛ معجم رجال الحدیث ج۱۱ ص۲۲۴ (۳). طبقات رجال (البرقی) ص ۱۶ و ۱۸؛ معجم رجال الحدیث ج۱۱ ص۲۲۶ (۴).اختیار معرفة الرجال (الطوسی) ج ۲ ص ۷۱۱ ؛ معجم رجال الحدیث ج۱۱ ص۲۲۵ (۵). بحارالانوار، ج۷۲، ص۳۷۰. (۶).الذریعة ج۷ ص۶۱؛ الوجیزه ص۱۰۷؛ معجم رجال الحدیث ج۱۱ ص۲۲۴ 📗◻️ 📗◻️📗◻️ 📗◻️📗◻️📗◻️ @Lowhon_Mahfooz

📗◻️📗◻️📗◻️ 📗◻️📗◻️ 📗◻️ #مفسرین #عبدالله_بن_سنان_بن_طریف ا❁﷽❁ا 📜مفسرین ❇️عبد الله بن سنان بن طریف (ظریف) ⬅️قسمت دوم ✔️همانطور که پیشتر بیان شد، جناب «عبد الله بن سنان بن طریف (ظریف) کوفی»، از خواص اصحاب حضرت امام جعفر بن محمد الصادق (علیه السلام) بود که دوران امامت چهار امام معصوم یعنی از حضرت امام محمد الباقر (علیه السلام) تا حضرت امام محمد التقی الجواد (علیه السلام) را درک کرده بود (۱). وی از مفسران و حاملان علم القرآن در قرن دوم هجری به شمار می رود. در این قسمت، معرفی این مفسر را با اشاره به برخی از فضائل و کرامات وی ادامه می دهیم. ◀️فضائله و کراماته ☑️أراه الإمام الصادق (عليه السّلام) الجنّة و عيونها و أسقاه منها: امام صادق (علیه السلام) بهشت و چشمه هایش را به او نشان داد و سپس از آبش او را سیراب نمود ✔️جناب عبد الله بن سنان نقل می کند که از حضرت امام جعفر صادق (عليه السّلام) راجع به حوض [کوثر] پرسيدم. آن حضرت دست مرا گرفت و به خارج مدينه برد؛ با پاى بر زمين زد که ناگهان ديدم نهرى جارى گردید؛ یک طرف آن نهر، آبى سفيدتر از يخ؛ سمت دیگرش شيرى سفيدتر از برف؛ و در وسط‍‌ آن شرابى بهتر از ياقوت؛ که هرگز چيزى زيباتر از آن نديده بودم! ➖به امام (علیه السلام) عرض كردم: ای آقای من! این نهر از كجا خارج مى‌شود و به كجا مي رود؟ ➖آن حضرت فرمود: اين چشمه‌هائى است كه خداوند در قرآن فرموده «در بهشت چشمه‌اى است از آب و چشمه‌اى از شير و چشمه‌اى از شراب» كه در اين نهر جاری مى‌شود. ➖عبد الله بن سنان در ادامه نقل می کند که اطراف آن نهر درختی بود و حوريه‌هائى كه زيباتر از آنها نديده بودم؛ در دست هر يك ظرفهائى نيكو.. امام (عليه السّلام) نزديك يكى از آنها رفته و اشاره كرد كه به آن حضرت آب بدهد.. آن حضرت نوشید؛ دوباره اشاره نمود و او ظرف را به دست امام داد و آن حضرت به من دادند تا بیاشامم؛ آبى لذيذتر و نرم‌تر از آن نياشاميده بودم؛ بوى مشك مي داد؛ چشمم به داخل ظرف افتاد ديدم سه رنگ آشاميدنى است! ➖عرض كردم: فدايت شوم تصور نمی کردم که جريان چنين باشد! آن حضرت فرمود: اين كمترين چيزى است كه خداوند براى شيعيان ما آماده كرده؛ وقتى مؤمن از دنيا برود روحش كنار اين نهر می آید و در اين باغ ها گردش مي كند و از اين آب مى‌آشامد! ▪️عَنْ عَبْدِ اَللَّهِ بْنِ سِنَانٍ قَالَ: سَأَلْتُ أَبَا عَبْدِ اَللَّهِ عَلَيْهِ اَلسَّلاَمُ عَنِ اَلْحَوْضِ.. فَأَخَذَ بِيَدِي وَ أَخْرَجَنِي إِلَى ظَهْرِ اَلْمَدِينَةِ ثُمَّ ضَرَبَ بِرِجْلِهِ فَنَظَرْتُ إِلَى نَهَرٍ.. جَانِبَاهُ مَاءٌ أَبْيَضُ مِنَ اَلثَّلْجِ، وَ مِنْ جَانِبَيْهِ لَبَنٌ أَبْيَضُ مِنَ اَلثَّلْجِ، وَ فِي وَسَطِهِ خَمْرٌ أَحْسَنُ مِنَ اَلْيَاقُوتِ، فَمَا رَأَيْتُ شَيْئاً أَحْسَنَ مِنْ تِلْكَ اَلْخَمْرِ بَيْنَ اَللَّبَنِ وَ اَلْمَاءِ، فَقُلْتُ: جُعِلْتُ فِدَاكَ وَ مِنْ أَيْنَ يَخْرُجُ هَذَا وَ مَجْرَاهُ؟ قَالَ: هَذِهِ اَلْعُيُونُ اَلَّتِي ذَكَرَهَا فِي اَلْجَنَّةِ عَيْنٌ مِنْ مَاءٍ وَ عَيْنٌ مِنْ لَبَنٍ وَ عَيْنٌ مِنْ خَمْرٍ تَجْرِي فِي هَذَا اَلنَّهَرِ،.. فَقُلْتُ لَهُ: جُعِلْتُ فِدَاكَ مَا رَأَيْتُ كَالْيَوْمِ قَطُّ وَ لاَ كُنْتُ أَرَى أَنَّ اَلْأَمْرَ هَكَذَا، فَقَالَ لِي: هَذَا أَقَلُّ مَا أَعَدَّهُ اَللَّهُ لِشِيعَتِنَا إِنَّ اَلْمُؤْمِنَ إِذَا تُوُفِّيَ طَارَتْ رُوحُهُ إِلَى هَذَا اَلنَّهَرِ، فَرَعَتْ فِي رِيَاضِهِ وَ شَرِبَتْ مِنْ شَرَابِهِ..» (۲) 📗◻️ 📗◻️📗◻️ 📗◻️📗◻️📗◻️ @Lowhon_Mahfooz

📗◻️📗◻️📗◻️ 📗◻️📗◻️ 📗◻️ #مفسرین #عبدالله_بن_سنان_بن_طریف ☑️وروده على صفوان ضيفا و قناعته: قناعت جناب عبدالله بن سنان ✔️نقل است که عبد الله بن سنان روزی نزد صفوان [به عنوان مهمان] آمد و صفوان نیز پسرش را با يكدرهم فرستاد تا گوشت و تخم مرغ برای مهمان تهیه کند. عبدالله بن سنان چون متوجه این موضوع شد، گفت: پسرت را برگردان‌! او را برگردان! از همان زیت و سرکه [چیزی که در منزل هست] برای من بیاور! که از حضرت امام جعفر صادق (علیه السلام) شنیدم که میفرمود: هلاک شد ميزبانى كه حاضرى خانه را براى ميهمانش ناچيز شمرد و هلاک شد ميهمانى كه حاضرى ميزبانش را براى پذيرايى لایق نداند! ▪️عَنْ صَفْوَانَ قَالَ جَاءَنِي عَبْدُ اَللَّهِ بْنُ سِنَانٍ قَالَ: هَلْ عِنْدَكَ شَيْءٌ قُلْتُ نَعَمْ بَعَثْتُ اِبْنِي وَ أَعْطَيْتُهُ دِرْهَماً يَشْتَرِي بِهِ لَحْماً وَ بَيْضاً فَقَالَ أَيْنَ أَرْسَلْتَ اِبْنَكَ فَخَبَّرْتُهُ فَقَالَ رُدَّهُ رُدَّهُ عِنْدَكَ خَلٌّ عِنْدَكَ زَيْتٌ قُلْتُ نَعَمْ قَالَ فَهَاتِهِ فَإِنِّي سَمِعْتُ أَبَا عَبْدِ اَللَّهِ عَلَيْهِ السَّلاَمُ يَقُولُ هُلْكٌ لاِمْرِئٍ اِحْتَقَرَ لِأَخِيهِ مَا حَضَرَهُ هُلْكٌ لاِمْرِئٍ اِحْتَقَرَ مِنْ أَخِيهِ مَا قَدَّمَ إِلَيْهِ (۳). 🖋معرفی این مفسر در قسمت بعد ادامه دارد.. ا┅═✧❁منابع❁✧═┅ا (۱).اختیار معرفة الرجال (الطوسی) ج ۲ ص ۷۱۱/رجال (الحلی) ج ۱ ص ۱۲۰/ معجم رجال الحدیث ج۱۱ ص۲۲۴ (۲). مستدركات علم رجال الحديث ج۵ ص۳۱/ تفسير کنز الدقائق و بحر الغرائب ج ۱۲، ص ۲۲۵/تفسير نور الثقلين ج ۵، ص ۳۲/بحار الأنوار ج ۲۵، ص ۳۸۱/الإختصاص ج ۱، ص ۳۲۱ (۳). مستدركات علم رجال الحديث ج۵ ص۳۱/ الکافي ج ۶، ص ۲۷۶/ الوافي ج ۲۰، ص ۵۱۷/ المحاسن ص ۴۱۴ / بحار الأنوار ج۷۵ ص۴۵۳ 📗◻️ 📗◻️📗◻️ 📗◻️📗◻️📗◻️ @Lowhon_Mahfooz

📗◻️📗◻️📗◻️ 📗◻️📗◻️ 📗◻️ #مفسرین #عبدالله_بن_سنان_بن_طریف ا❁﷽❁ا 📜مفسرین ❇️عبد الله بن سنان بن طریف (ظریف) ⬅️قسمت سوم در ادامه معرفی مفسر «عبد الله بن سنان بن طریف (ظریف) کوفی»، به نکاتی در باب وثاقت ایشان می پردازیم. ◀️وثاقته عند اهل البیت (علیهم السلام) ✔️ إنه يزيد على السن خيرا ☑️از نکاتی که دلالت بر وثاقت جناب عبدالله بن سنان نزد اهل بیت عصمت و طهارت (علیهم السلام) دارد، نقلی است از حضرت جعفربن محمد الصادق (علیه السلام) که هم جناب عبدالله بن سنان و هم پدرشان سنان بن سنان را مدح نمودند. ▪️عبد الله بن سنان- و كان (رحمه الله)- من ثقات رجال أبي عبد الله- عن أبي عبد الله (علیه السلام) قال: دخلت عليه و أنا مع أبي، فقال: يا عبد الله الزم أباك فإن أباك لا يزداد على الكبر إلا خيرا (۱). عبدالله بن سنان از ثقات اصحاب امام جعفر صادق (علیه السلام) بود و چون به همراه پدرش بر آن حضرت وارد شد، امام (علیه السلام) فرمودند:  ای عبدالله بن سنان! بر تو باد که پدرت را همراهی کنی!  به درستیکه پدرت به سنش افزوده نمی‌شود مگر اینکه خیر او افزون میگردد. ▪️و نیز در نقلی دیگر، آن حضرت راجع به خود عبدالله سنان فرمودند:  هرآنچه سنش بیشتر می شود ، خیر او نیز ازدیاد می یابد: عن عمر بن يزيد، قال: سمعت أبا عبد الله (علیه السلام) يقول:- و ذكر عبد الله بن سنان- فقال: أما إنه يزيد على السن خيرا (۲). ✔️ثقة ثقة جليل بالاتّفاق ☑️علمای علم رجال نیز بر وثاقت جناب عبدالله سنان اجماع دارند: ثقة ثقة جليل بالاتّفاق (۳) و شیخ مفید، وی را با عناوینی همچون «فقیه برجسته، مرجع حلال و حرام،  منبع فتوا و احکام» دانسته و مدح کرده است: و عده الشيخ المفيد في رسالته العددية من الفقهاء الأعلام، و الرؤساء المأخوذ عنهم الحلال و الحرام و الفتيا و الأحكام، الذين لا يطعن عليهم، و لا طريق لذم واحد منهم (۴). 📗◻️ 📗◻️📗◻️ 📗◻️📗◻️📗◻️ @Lowhon_Mahfooz

📗◻️📗◻️📗◻️ 📗◻️📗◻️ 📗◻️ #مفسرین #عبدالله_بن_سنان_بن_طریف علاوه بر آنچه که در باب وثاقت جناب مفسر عبدالله سنان بیان شد، می توان به موارد زیر نیز در باب معرفی هر چه بیشتر وی اشاره نمود: ✔️صاحب کتاب جناب عبدالله سنان مؤلف چند کتاب بوده است: ۱. کتاب عمل یوم و لیله ( اعمال روز و شب) ۲. کتاب الصلاه الکبیر ۳. کتاب فی سائر الابواب من الحلال و الحرام از منظر علمای علم رجال، اینکه دیگر فقها و علما ، در تألیفات خویش از کتب جناب عبدالله بن سنان نام برده و به آنها اشاره کرده اند، دلالت بر جایگاه و وثاقت ایشان دارد: له كتاب الصلاة الذي يعرف بعمل يوم و ليلة، و كتاب الصلاة الكبير، و كتاب في سائر الأبواب من الحلال و الحرام، روى هذه الكتب عنه جماعات من أصحابنا لعظمه في الطائفة، و ثقته و جلالته (۵) ✔️راوی حدیثی در باب افضل اعمال روز عاشوراء ☑️یکی از ادعیه مهمی که در باب اعمال روز عاشوراء ، در کتب معتبری همچون  «مصباح المتهجد» (شیخ طوسی) ، «المزار الکبیر» (شیخ محمد بن جعفر مشهدي) و « اقبال الاعمال» (عالِم ربّانی سید بن طاووس) نقل شده است، دعایی است که حضرت امام جعفربن محمد الصادق (علیه السلام) به جناب عبدالله سنان تعلیم نموده و بدین ترتیب به ما رسیده است: ▪️عبدالله بن سنان نقل می‌کند که در روز عاشورا خدمت سید و آقایم امام صادق (علیه السلام) شرفیاب شدم و ایشان را رنگ پریده و اندوهناک یافتم، اشک همچون مروارید از دیدگانش سرازیر بود.. آن حضرت پس از اشاره به نکاتی در باب روزه روز عاشوراء فرمودند: ➖انّ اللّه عزّ و جلّ خلق النّور يوم الجمعة في أوّل يوم من شهر رمضان، و خلق الظلمة في يوم الأربعاء يوم عاشوراء، و جعل لكلّ منهما شرعة و منهاجا يا عبد اللّه بن سنان أفضل ما تأتي به هذا اليوم... خداوند عزوجل نور را در روز جمعه اول ماه مبارک رمضان خلق نمود و ظلمت را چهارشنبه روز عاشوراء آفرید و برای هر یک از آن دو شریعت و طریقه ای قرار داد؛ ای پسر سنان! بهترین کار در این روز آن است که لباس پاکیزه بپوشی و بندهای آن را بگشایی، آستینها را بالا زده و در شکل و شمایل عزاداران درآیی و به بیابان یا جایی بروی که کسی تو را نبیند و چهار رکعت نماز به جا آوری ..(با روشی که بیان فرمودند).. سپس رو به سوی قبر حضرت اباعبدالله الحسین (علیه السلام) کنی و قاتلش را هراز بار لعن نمایی و .. (سپس ادامه اعمال را بیان نمودند) . حضرت در پایان به جا آوردن این اعمال را برتر از حج و عمره بسیار دانسته و فضائلی را برای این دعا برشمردند (۶). 🖋معرفی این مفسر در قسمت بعد ادامه دارد.. ا┅═✧❁منابع❁✧═┅ا (۱).إختيار معرفة الرجال المعروف بـ رجال الكشي ج۲ ص۷۱۰ (۲).من لا يحضره الفقيه، ج‏۴، ص ۴۳۱ /معجم رجال الحديث ج۱۱ ص۲۲۵/ معجم رجال الحديث ج۱۱ ص۲۲۵ (۳).مستدركات علم رجال الحديث، ج۵، ص۳۱ (۴).معجم رجال الحديث ج۱۱ ص۲۲۵ (۵).رجال النجاشي ج۱ ص۲۱۴/ معجم رجال الحديث ج۱۱ ص۲۲۴ (۶).مصباح المتهجد ج۱ صص۷۸۲ تا ۷۸۷/ المزار الكبير ج۱ صص۴۷۳ تا ۴۸۰/ الإقبال بالأعمال الحسنة ج۳ صص۶۵ تا ۶۹ 📗◻️ 📗◻️📗◻️ 📗◻️📗◻️📗◻️ @Lowhon_Mahfooz