📜 «جزئی در حدیث» به روایت ابن شاذان قمی- محقق: حجت الاسلام محمد سعادتمند اصل نسخه خطی به شماره 10005 در کتابخانه مجلس شورای اسلامی تهران موجود می‌باشد. @mTatbiqy

◾️ سلام بر دوستداران اباعبدالله الحسین علیه السلام ◾️ پیشاپیش ورود به ماه سوگواری سالار شهیدان را تسلیت عرض می‌کنیم🖤 📚 با عنایت مولایمان حجة بن الحسن أرواحنا لآماله الفداء، نوشتاری با عنوان «چند ده روایت از امام حسین علیه‌السلام در میراث حدیثیِ اهل سنت و زیدیه» -حاوی روایاتی که تا به حال کمتر شنیده‌اید- به همراه تحقیق مختصرِ آن قبل از آغاز ماه محرم الحرام در همین کانال منتشر می‌شود. منتظر باشید... #پیشواز_محرم #گذاری_در_میراث_دیگران #مطالعات_فرامتنی_حدیث یکی از این روایات را در مطلب بعدی بخوانید👇

حَدَّثَنَا عَبْدُ اللَّهِ بْنُ عِمْرَانَ، حَدَّثَنَا أَبُو دَاوُدَ، حَدَّثَنَا هِشَامُ بْنُ أَبِي الْوَلِيدِ، عَنْ أُمِّهِ، عَنْ فَاطِمَةَ بِنْتِ الْحُسَيْنِ، عَنْ أَبِيهَا الْحُسَيْنِ بْنِ عَلِيٍّ، قَالَ: لَمَّا تُوُفِّيَ الْقَاسِمُ ابْنُ رَسُولِ اللَّهِ ص قَالَتْ خَدِيجَةُ: يَا رَسُولَ اللَّهِ، دَرَّتْ لُبَيْنَةُ الْقَاسِمِ فَلَوْ كَانَ اللَّهُ أَبْقَاهُ حَتَّى يَسْتَكْمِلَ رِضَاعَهُ، فَقَالَ رَسُولُ اللَّهِ ص: " إِنَّ تَمَامَ رَضَاعِهِ فِي الْجَنَّةِ "، قَالَتْ: لَوْ أَعْلَمُ ذَلِكَ يَا رَسُولَ اللَّهِ لَهَوَّنَ عَلَيَّ أَمْرَهُ، فَقَالَ رَسُولُ اللَّهِ ص: " إِنْ شِئْتِ دَعَوْتُ اللَّهَ تَعَالَى فَأَسْمَعَكِ صَوْتَهُ "، قَالَتْ: يَا رَسُولَ اللَّهِ، بَلْ أُصَدِّقُ اللَّهَ وَ رَسُولَهُ. فاطمه دختر سیدالشهداء علیه السلام از پدر شهیدش نقل کرد که فرمود: زمانی که قاسم پسر رسول خدا از دنیا رفت، خدیجه سلام الله علیها گفت: ای رسول خدا! قاسم، خوب شیری [برای خوردن] داشت. ای کاش خدا نگه‌ش می‌داشت تا دوران شیرخوارگی‌اش را به پایان بَرَد! پیامبر خدا صلی الله علیه و آله فرمود: «به پایان رسیدن شیرخوارگی [او]، در بهشت است.» خدیجه علیها السلام گفت: ای پیامبر خدا! اگر به این فرمایش شما علم داشتم، مصیبتش بر من آسان می‌شد. پیامبر خدا صلی الله علیه و آله فرمود: «اگر می‌خواهی خدای متعال را بخوانم تا صدای او را به گوش تو برساند.» خدیجه علیهاالسلام گفت: نه، ای پیامبر خدا! خداوند و پیامبرش را راستگو می‌دانم. سنن ابن ماجه، ج1، ص484 پی نوشت: اینکه خدای متعال ایام شیرخوارگی نوزادی که از دنیا برود را در بهشت به اتمام می‌رساند در من لا یحضره الفقیه [ج3، ص491] به صورت مرسل و در التوحید صدوق [ص395] با سندی صحیح به نقل از عامر بن عبدالله از امام صادق علیه السلام در مورد ابراهیم فرزند رسول خدا که در شیرخوارگی از دنیا رفت روایت شده است: وَ بِهَذَا الْإِسْنَادِ (حَدَّثَنَا أَبِي رَحِمَهُ اللَّهُ قَالَ حَدَّثَنَا أَحْمَدُ بْنُ إِدْرِيسَ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ أَحْمَدَ بْنِ يَحْيَى قَالَ حَدَّثَنَا مُحَمَّدُ بْنُ الْوَلِيدِ) عَنْ حَمَّادِ بْنِ عُثْمَانَ عَنْ عَامِرِ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ قَالَ سَمِعْتُ أَبَا عَبْدِ اللَّهِ ع يَقُولُ كَانَ عَلَى قَبْرِ إِبْرَاهِيمَ بْنِ رَسُولِ اللَّهِ ص عِذْقٌ يُظِلَّهُ عَنِ الشَّمْسِ فَلَمَّا يَبِسَ الْعِذْقُ ذَهَبَ أَثَرُ الْقَبْرِ فَلَمْ يُعْلَمْ مَكَانُهُ وَ قَالَ ع مَاتَ إِبْرَاهِيمُ بْنُ رَسُولِ اللَّهِ ص وَ كَانَ لَهُ ثَمَانِيَةَ عَشَرَ شَهْراً فَأَتَمَّ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ رَضَاعَهُ فِي الْجَنَّةِ. سبط بن جوزی در تذکرة الخواص [ج1، ص227] به نقل از هشام بن محمد می‌نویسد که وقتی سیدالشهداء علیه السلام فرزند شیرخوارۀ خود را تیرخورده و شهید یافت ندایی از آسمان برای او آمد که وی را رها کن که او در بهشت شیر خواهد خورد: فالتفت الحسين فاذا بطفل له يبكي عطشا فأخذه على يده و قال يا قوم إن لم ترحموني فارحموا هذا الطفل؛ فرماه رجل منهم بسهم فذبحه، فجعل الحسين يبكي و يقول: اللهم احكم بيننا و بين قوم دعونا لينصرونا فقتلونا، فنودي من الهوى دعه يا حسين فان له مرضعا في الجنة. نکته: قاسم (فرزند اول حضرت خدیجه علیها السلام) نیز همچون ابراهیم (تنها فرزند ماریه قبطیه) در شیرخوارگی از دنیا رفته است با این تفاوت که قاسم در ابتدای رسالت پیغمبر اکرم و در زمان حیات حضرت خدیجه سلام الله علیها و ابراهیم در انتهای عمر شریف رسول اعظم صلی الله علیه و آله از دنیا رفته‌اند. #السلام_علی_الرضیع_الصغیر

💠 «چند ده روایت از امام حسین علیه‌السلام در میراث حدیثیِ اهل سنت و زیدیه» 📚 روایاتی که تا به حال کمتر شنیده‌اید! #پیشواز_محرم #گذاری_در_میراث_دیگران #مطالعات_فرامتنی_حدیث 📎 برسانید به دست محبان -خصوصا مبلّغانِ- اباعبدالله الحسین علیه السلام که دنبال بیشتر یادگرفتن از ایشان هستند! @mTatbiqy

⚡️تذکری نسبت به مراسمات محرم و صفر #با_نگاه_مطالعات_فرامتنی_حدیث 🔹 به دلیل آنکه فرصت محرم و صفر امسال از دست نرود، با استفاده از یکی از نسخ خطی حدیثی شیعی، چند روایت را محضر مبارکتان تقدیم می‌کنیم؛ به امید آنکه در ماه‌های آینده، تحقیقی مفصل در همین موضوع روزیمان شود. #نذری_هیئات #ارتباط_تغذیه_با_هدایت #تعاونوا_علی_البر_و_التقوی #متولیان_و_مبلغان_مراسمات_تذکر_بدهند #چگونه_به_مومنین_کمک_کنیم_بیشتر_اشک_بریزند

تصویر بالا👆 در کتابخانه آیت الله مرعشی نجفی، نسخۀ خطی به شمارۀ 12874/11، با نام «طب الصادقَین علیهما السلام» به روایت ابومحمد هارون بن موسی تَلَّعُکبَری (از بزرگان شیعه و معاصر شیخ صدوق) از ابن همام اسکافی رحمة الله علیهم اجمعین متن واضح این تصویر از نسخه خطی را در پست بعدی ببینید...👇

پیادۀ متن باب «رقت قلب و روان شدن اشک» در نسخه خطیِ کتاب طب الصادقین فی ما یرق القلب و یسرع الدمعة (باب آنچه قلب را رقیق کرده و اشک چشم را روان می‌کند) 1️⃣ خوردن نخود، اشک چشم را زیاد می‌کند حدثنا ابن همام قال حدثنا الحمیری عن محمد بن عبدالحمید و احمد بن محمد جمیعا عن محمد بن المفضل عن عبدالرحمن بن زید بن مسلم عن ابی عبدالله ع قال شکا رجل الی النبی ص قساوة القلب فقال علیک بالعدس فانه یرق القلب و یسرع الدمعة و قد بارک فیه سبعون نبیا. مردی به امام صادق علیه السلام از قساوت قلب‌ش شکایت کرد. امام علیه السلام فرمود: زیاد نخود بخور؛ که قلب را رقیق کرده و اشک را سریع جاری می‌کند و هفتاد پیامبر نخود را مبارک کرده‌اند. پی‌نوشت: این روایت در المحاسن [ج2، ص504] با کمی تفاوت در سند نقل شده است: عَنْهُ (احمد بن محمد بن خالد) عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ عَلِيٍّ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ فُضَيْلٍ عَنْ عَبْدِ الرَّحْمَنِ بْنِ زَيْدِ بْنِ مُسْلِمٍ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَال‏. 2️⃣ نوشیدن سویق، اشک چشم را زیاد می‌کند و عنه (ابن همام) عن الحمیری عن السیاری عن محمد بن جمهور العمی رفعه الی ابی عبدالله علیه السلام ان النساء شکون الیه تعاد الدموع علی اسماعیل فامرهن بشرب السویق النقیع فعاد الیهن الدموع. زنان به امام صادق علیه السلام شکایت کردند از اینکه اشک‌شان در فوت اسماعیل (فرزند امام صادق علیه السلام) تمام شده است. امام علیه السلام به آنها دستور دادند سویق شسته‌شده بنوشند. (آنان این کار را انجام دادند و) به سرعت اشک به چشم‌هایشان بازگشت. پی‌نوشت: این روایت در میراث شیعی یافت نشد، اما مضمونش با آنچه در پی‌نوشتِ روایتِ بعدی می‌آید مشابه است. 3️⃣ نوشیدن سویق و خوردن کاسنی، اشک چشم را زیاد می‌کند روی السیاری رفعه قال الی ابی عبدالله علیه السلام ان الرباب و جواریها بکین علی الحسین علیه السلام حتی نعوت الدموع و کن یبکین بلا دموع فجاءت جاریة فدخلت الخزانة فشربت شربة سویق و عادت فجعلت تبکی من بیتهن بدموع فقالت لها الرباب ایّ شیء صنعت فاخبرتهما انها شربت سویق فدعت بالسویق فشربته جمیعا فعاد الیهن الدموع و قال الهندباء یرق القلب و یسرع الدمعة. امام صادق علیه السلام فرمود: رباب (مادر بزرگوار حضرت سکینه و علی اصغر علیهما السلام) و کنیزانش دائما بر حسین علیه السلام گریه میکردند تا اینکه اشکِ چشمان شان خشک شد و بعد از این، بدون جاری شدن اشک، گریه میکردند. پس یکی از کنیزان وارد خزانه شد و شربت سویق نوشید و اشک به چشمانش بازگشت. پس حضرت رباب به او گفت تو چه کردی (که اشکت دوباره جاری شد)؟ کنیز به آنان گفت: سویق نوشیدم. پس حضرت رباب دستور داد سویق آوردند و همه از آن نوشیدند و بلافاصله اشک به چشمانِ همهٔ آنان بازگشت. امام علیه السلام فرمود: کاسنی هم قلب را رقیق کرده و اشک چشم را جاری میکند. پی‌نوشت: بخش اصلی این روایت با کمی تفاوت در تعابیر در الکافی [ج1، ص466] به نقل از مصقلۀ طحان از امام صادق علیه السلام روایت شده است: عَلِيُّ بْنُ مُحَمَّدٍ عَنْ سَهْلِ بْنِ زِيَادٍ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ أَحْمَدَ عَنِ الْحَسَنِ بْنِ عَلِيٍّ عَنْ يُونُسَ عَنْ مَصْقَلَةَ الطَّحَّانِ قَالَ سَمِعْتُ أَبَا عَبْدِ اللَّهِ ع يَقُولُ لَمَّا قُتِلَ الْحُسَيْنُ ع أَقَامَتِ امْرَأَتُهُ الْكَلْبِيَّةُ عَلَيْهِ مَأْتَماً وَ بَكَتْ وَ بَكَيْنَ النِّسَاءُ وَ الْخَدَمُ حَتَّى جَفَّتْ دُمُوعُهُنَّ وَ ذَهَبَتْ فَبَيْنَا هِيَ كَذَلِكَ إِذَا رَأَتْ جَارِيَةً مِنْ جَوَارِيهَا تَبْكِي وَ دُمُوعُهَا تَسِيلُ فَدَعَتْهَا فَقَالَتْ لَهَا مَا لَكِ أَنْتِ مِنْ بَيْنِنَا تَسِيلُ دُمُوعُكِ قَالَتْ إِنِّي لَمَّا أَصَابَنِي الْجَهْدُ شَرِبْتُ شَرْبَةَ سَوِيقٍ قَالَ فَأَمَرَتْ بِالطَّعَامِ وَ الْأَسْوِقَةِ فَأَكَلَتْ وَ شَرِبَتْ وَ أَطْعَمَتْ وَ سَقَتْ وَ قَالَتْ إِنَّمَا نُرِيدُ بِذَلِكِ أَنْ نَتَقَوَّى عَلَى الْبُكَاءِ عَلَى الْحُسَيْنِ ع‏ ... . اما بخش پایانی روایت که می‌گوید کاسنی، قلب را رقیق کرده و اشک چشم را زیاد می‌کند در میراث شیعیِ در دسترس یافت نشد.

سلام علیکم و رحمةالله با عرض ادب و احترام و همچنین آرزوی قبولی عزاداری‌های شما همراهان گرامی ⚡️ نسخۀ خطیِ مفصلی -که تماما حاوی احادیث معصومین علیهم السلام است- به دست‌مان رسیده که در روزهای آینده کار تصحیح و تحقیق آن را شروع خواهیم کرد؛ و احتمالا انتشار آن چندماه طول بکشد. این نسخه شامل روایاتی مهم از کتبی است که به زمان اهل بیت علیهم السلام نزدیک بوده و امروزه در دسترس ما نیستند. ➖ از همۀ شما سروران عزیز درخواست داریم خدمتگزاران خود را دعا بفرمایید محصولی کم‌خطا و با اتقان بالا تقدیم شما گرامیان کنیم. 🔘 ضمنا برادران طلبه‌ای که ساکن شهر مقدس قم بوده (یا می‌توانند به قم رفت‌وآمد داشته باشند) و علاقه دارند در زمینه تحقیق و تصحیح این نسخۀ حدیثی به ما کمک رسانند ما را در جریان بگذارند. محمد سعادتمند

در ایام شهادت امام سجاد علیه السلام، کمی پای منبر این امام دانشمند بنشینیم و بهره ببریم.👇

💠 اعلامیه‌های جهانی حقوق بشر یا رسالۀ حقوق امام سجاد؛ کدامیک واقع بینانه‌تر است؟ #مطالعه_ای_تطبیقی_در_زمینه_حقوق_بردگان ☑️ آیا می‌دانید کدام دانشکدۀ حقوق در زمینۀ حقوق بردگان با پختگی بیشتری نظر داده است؟ 🔘 آیا می‌دانید تاکنون بیانیه‌ها و اعلامیه‌های حقوق بشری جهان نتوانسته‌اند جلوی برده‌داری در دنیا را بگیرند؟ 1️⃣ کلی‌گوییِ قدیمی‌ترین بیانیۀ معتبر در زمینه حقوق بشر (بیانیۀ حقوق شهروند فرانسه) در زمینه حقوق بردگان «Déclaration des Droits de l'Homme et du Citoyen de 1789» این بیانیه به صورت مستقیم اسمی از برده و برده‌داری به میان نمی‌آورد اما در بند اول آن به صورت کلی به آزادی و حقوق برابر تمام انسان‌ها اشاره شده و در بند دوم آن گفته شده که هدف تمامی نهادهای سیاسی و اجتماعی، حراست از این آزادی است. متن این بیانیه در پایگاه شورای قانون اساسی فرانسه را مشاهده کنید. 2️⃣ کلی‌گوییِ اعلامیۀ جهانی حقوق بشر سازمان ملل متحد در زمینه حقوق بردگان «Universal Declaration of Human Rights» بند چهارم این اعلامیه به صورت کلی اشاره می‌کند که «No one shall be held in slavery or servitude; slavery and the slave trade shall be prohibited in all their forms» (هیچکس را نباید در بردگی نگه داشت. برده‌داری و تجارت بَرده در تمام اَشکال آن ممنوع است.) متن مرجع را مشاهده کنید. 3️⃣ تشریح ابعاد حقوق بردگان در رساله حقوق امام سجاد علیه السلام زین العابدین علیه السلام با اینکه در زندگی شخصی خود -به تبعیت از جدش امیرالمؤمنین علیه السلام- دائما بردگان پُرشماری را از دیگران خریده و به انواع و اقسام بهانه‌ها آزادشان می‌کرد -تا مخالفت خود با مجبور کردن انسان‌ها را نشان دهد- ولی در مقام ترسیم خط مشی برای دیگران (یا #سیاست_گذاری_اجتماعی) با واقع‌بینی تاریخیِ خود وارد جزئیات برده‌داری شده و حدود آن را تعیین کرده است. در بخش چهارم این فرسته به مواردی از سیرۀ این فرزانۀ بشریت خواهیم پرداخت، اما قبل از آن، مشروح دقت‌های حقوقی و معرفتیِ وی در سیاست‌گذاری برای حوزۀ بردگان را در اینجا بنگرید: الف) حقوق مالک برده، ب) حقوق برده، ج) حقوق مالکی که تو را آزاده کرده و د) حقوق برده‌ای که آزاد کرده‌ای. 4️⃣ سیرۀ امام چهارم شیعیان در آزاد کردن بردگان به بهانه‌های گوناگون اهل بیت علیهم السلام و اصحاب علی بن الحسین علیهما السلام از آزاد کردن بردگان به بهانه‌های متفاوت و متعدد توسط ایشان، وقایعی را نقل کرده‌اند. مشروح این وقایع را در اینجا ببینید: الف) برده‌ای که به بهانۀ شنیدن یک حدیث آزاد شد، ب) برده‌ای که صورت امام را زخمی کرد، ج) برده‌ای که با سیخ داغ، فرزند امام را کُشت، د) برده‌ای که قرار بود تنبیه شود و آیه‌ای از قرآن را برای امام خواند، ه) برده‌ای که بسیار گران بود، و) آزاد کردن دسته جمعی بردگان در شب عید فطر هر سال و ز) بردگانی که به آنها نیازی نداشت، اما می‌خرید تا آزادشان کند. 5️⃣ نتیجۀ کلی‌گویی‌های بیانیه‌های حقوقی جهانی در از بین بردن برده‌داری در دنیا با وجود کلی‌گویی‌های نهادهای بین المللی در زمینه حقوق بردگان، اما امروز همچنان به گزارش رسمی سازمان ملل با عنوان «Slavery is not merely a historical relic» (برده‌داری صرفا یک مسأله تاریخی نیست) در حال حاضر حدود ۴۰.۳ میلیون نفر در جهان برده وجود دارد که نزدیک به 25 میلیون بردۀ کار و 14 میلیون نفر ازدواج اجباری داشته‌اند. ❓ با این حال به نظر شما رویکرد حقوقیِ مولای دانشمندمان، زین العابدین علیه السلام واقع‌بینانه‌تر است یا معتبرترین متون حقوق بشر دنیا؟ @mTatbiqy

📜 روایات مربوط به 1. تعابیر امام سجاد علیه السلام در مورد حقوق بردگان در رسالة الحقوق و 2. سیرۀ این امام همام در آزاد کردن بردگان خود به بهانه‌های گوناگون 📚 در کتب شیعه و عامه از قبیل (خصال و امالی و الفقیه شیخ صدوق، مسکن الفواد شهید ثانی، کشف الغمه اربلی، مکارم الاخلاق طبرسی، اقبال الاعمال سید بن طاووس، تحف العقول حرّانی) و (مسند احمد بن حنبل و حلیة الاولیای ابونعیم اصبهانی) 🔸 پیشنهاد می‌شود برای فهم بهتر مطلب بالا -خصوصا بخش سه و چهار- این نوشته حتما مطالعه شود! @mTatbiqy