eitaa logo
مطالعات تطبیقی قرآن و حدیث
2.5هزار دنبال‌کننده
28 عکس
38 ویدیو
13 فایل
مطالعات فرامتنی و بین المللی قرآن و حدیث در انتشار اینگونه مطالعات جدید ما را یاری دهید. مطالب خود را به @Tolueharekat ارسال کنید. کانال تلگرام: t.me/mTatbiqy
مشاهده در ایتا
دانلود
💥 بزودی با یک مطالعه تطبیقیِ جذاب در زمینه روایات «نهی از بلندمرتبه سازی» در خدمت شما خواهیم بود... با ما همراه باشید...
💠 مطالعه تطبیقی با موضوع «بلندمرتبه‌سازی و بیماری‌های ناشی از لمس اجنّه» 📝 پروفسور رابرت گیفورد، استاد برجستۀ روانشناسیِ دانشگاه ویکتوریای کانادا در تحقیقی که در سال 2007 با نام «The Consequences of Living in High-Rise Buildings» منتشر کرده پس از مقایسه و بررسی وضعیتِ 271 آمریکاییِ سالخورده در شهر نَشویل (مرکز ایالت تِنِسی آمریکا) "که در خانه‌های بلندمرتبه زندگی می‌کنند" با 373 سالخوردۀ دیگر در همان شهر "که در مساکن کوتاه‌مرتبه زندگی می‌کنند" گزارش می‌دهد که در گروه اول، انواع بیماری‌های اعصاب و روان همچون افسردگی، اسکیزوفرنی و فوبیا (ترس) بیشتر یافت می‌شود. 📚 در آیات قرآن و روایات معتبر شیعی، اولا یکی از دلایل نهی از بلندمرتبه‌سازی، حضور و سکونت اجنّه در خانه‌های بلندمرتبه عنوان شده و ثانیا یکی از آثار هم‌نشینی و مصاحبت انسان با اجنّه، پدیدآمدن انواع بیماری‌های اعصاب و روان در انسان عنوان گردیده است. @mtatbiqy
🏢 یکی از دلایل نهی از بلندمرتبه‌سازی، حضور و سکونت اجنّه در خانه‌های بلندمرتبه است. در مورد رابطه میان اجنّه و خانه‌هایی که در ارتفاع بالاتر از 8 ذراع (حدودا 4 متر) ساخته می‌شوند دو دسته روایت وجود دارد: 1. روایاتی که از ساختن اینگونه خانه‌ها نهی می‌کنند و حکمت نهی از ساخت اینگونه ساختمان‌ها را حضور اجنّه در آن عنوان می‌کنند؛ 2. احادیثی که می‌گویند اگر به حضور در چنین خانه‌‌هایی مضطر شدید و چارۀ دیگری نداشتید با نوشتن آیةالکرسی و نصب آن بر روی دیوارهای خانه، از حضور اجنّه جلوگیری کنید. روایات دسته اول: 1. روایت حمزه بن حمران از امام باقر علیه السلام عِدَّةٌ مِنْ أَصْحَابِنَا عَنْ أَحْمَدَ بْنِ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ عَلِيٍّ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ سِنَانٍ عَنْ حَمْزَةَ بْنِ حُمْرَانَ قَالَ: شَكَا رَجُلٌ إِلَى أَبِي جَعْفَرٍ ع وَ قَالَ أَخْرَجَتْنَا الْجِنُّ عَنْ مَنَازِلِنَا فَقَالَ اجْعَلُوا سُقُوفَ بُيُوتِكُمْ سَبْعَةَ أَذْرُعٍ وَ اجْعَلُوا الْحَمَامَ فِي أَكْنَافِ الدَّارِ قَالَ الرَّجُلُ فَفَعَلْنَا ذَلِكَ فَمَا رَأَيْنَا شَيْئاً نَكْرَهُهُ بَعْدَ ذَلِكَ. مردى به امام باقر عليه السّلام شكايت نمود و گفت: جنيان ما را از خانه‌هاى‌مان بيرون كرده‌اند! فرمود: سقف خانه‌هاى خود را هفت ذراع بسازيد و در كنار خانه كبوتر نگه‌دارى كنيد. آن مرد می‌گويد: ما به دستور آن حضرت عمل كرديم و بعد از آن چيز ناپسندى مشاهده ننموديم. الکافی، ج6، ص529 2. روایت محمد بن مسلم از امام صادق علیه السلام عِدَّةٌ مِنْ أَصْحَابِنَا عَنْ سَهْلِ بْنِ زِيَادٍ عَنْ جَعْفَرِ بْنِ بَشِيرٍ عَنِ الْحُسَيْنِ بْنِ زُرَارَةَ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ مُسْلِمٍ قَالَ قَالَ أَبُو عَبْدِ اللَّهِ ع ابْنِ بَيْتَكَ سَبْعَةَ أَذْرُعٍ فَمَا كَانَ فَوْقَ ذَلِكَ سَكَنَهُ الشَّيَاطِينُ إِنَّ الشَّيَاطِينَ لَيْسَتْ فِي السَّمَاءِ وَ لَا فِي الْأَرْضِ وَ إِنَّمَا تَسْكُنُ الْهَوَاءَ. امام صادق عليه السّلام فرمود: خانه‌ات را هفت ذراع بساز؛ آن‌چه كه بيشتر از هفت ذراع باشد، شيطان‌های [جنّی] در آن سكونت مى‌كنند. شيطان‌ها نه در آسمان هستند و نه در زمين؛ بلكه آنها در هوا سكونت دارند. همان 3. صحیحۀ هشام بن حَکَم از امام صادق علیه السلام عَلِيُّ بْنُ إِبْرَاهِيمَ عَنْ أَبِيهِ عَنِ ابْنِ أَبِي عُمَيْرٍ عَنْ هِشَامِ بْنِ الْحَكَمِ وَ غَيْرِهِ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ: إِذَا كَانَ سَمْكُ الْبَيْتِ فَوْقَ سَبْعَةِ أَذْرُعٍ أَوْ قَالَ ثَمَانِيَةِ أَذْرُعٍ فَكَانَ مَا فَوْقَ السَّبْعِ وَ الثَّمَانِ الْأَذْرُعِ مُحْتَضَراً وَ قَالَ بَعْضُهُمْ مَسْكُوناً. امام صادق عليه السّلام فرمود: اگر ارتفاع خانه از هشت ذراع بالاتر برود، فضاى فوقانى آن محل زندگی جنيان خواهد بود. همان ادامه دارد...
روایات دسته دوم: 1. روایت محمد بن اسماعیل از امام صادق علیه السلام عَنْهُ (عده من اصحابنا عن سهل بن زیاد) عَنْ عَلِيِّ بْنِ الْحَكَمِ وَ مُحَسِّنِ بْنِ أَحْمَدَ عَنْ أَبَانِ بْنِ عُثْمَانَ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ إِسْمَاعِيلَ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ: إِذَا كَانَ الْبَيْتُ فَوْقَ ثَمَانِيَةِ أَذْرُعٍ فَاكْتُبْ فِي أَعْلَاهُ آيَةَ الْكُرْسِيِّ. امام صادق عليه السّلام فرمود: هرگاه ارتفاع خانه بیشتر از هشت ذراع باشد، در بالاى [دیوارهای] آن آيةالكرسى بنويس. الکافی، ج6، ص529 2. صحیحۀ ابان بن عثمان از امام صادق علیه السلام عَلِيُّ بْنُ إِبْرَاهِيمَ وَ عِدَّةٌ مِنْ أَصْحَابِنَا عَنْ أَحْمَدَ بْنِ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ وَ سَهْلِ بْنِ زِيَادٍ جَمِيعاً عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ عِيسَى عَنْ أَبِي مُحَمَّدٍ الْأَنْصَارِيِّ عَنْ أَبَانِ بْنِ عُثْمَانَ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ: شَكَا إِلَيْهِ رَجُلٌ عَبَثَ أَهْلِ الْأَرْضِ بِأَهْلِ بَيْتِهِ وَ بِعِيَالِهِ فَقَالَ كَمْ سَقْفُ بَيْتِكَ فَقَالَ عَشَرَةُ أَذْرُعٍ فَقَالَ اذْرَعْ ثَمَانِيَةَ أَذْرُعٍ ثُمَّ اكْتُبْ آيَةَ الْكُرْسِيِّ فِيمَا بَيْنَ الثَّمَانِيَةِ إِلَى الْعَشَرَةِ كَمَا تَدُورُ فَإِنَّ كُلَّ بَيْتٍ سَمْكُهُ أَكْثَرُ مِنْ ثَمَانِيَةِ أَذْرُعٍ فَهُوَ مُحْتَضَرٌ تَحْضُرُهُ الْجِنُّ يَكُونُ فِيهِ مَسْكَنُهُ. مردى به امام صادق عليه السّلام شكايت نمود كه موجودات زمينى (مانند جن و...) با اهل‌بيت و خانواده‌اش بازى مى‌كنند. فرمود: سقف خانه‌ات چه اندازه است‌؟ عرض كرد: ده ذراع. فرمود: هشت ذراع، اندازه بگیر، سپس بين ذراع هشتم تا دهم، همان‌طوركه گرداگرد منزل دور مى‌زنى آية الكرسى بنويس؛ زيرا هر خانه‌اى كه سقف آن بيشتر از هشت ذراع باشد، آن اقامت‌گاهى براى جنيان خواهد بود كه در آن حاضر شده و مسكن اختیار می‌کنند. همان ** این روایت با سندی کمی متفاوت در الخصال [ج2، ص408] نیز آمده است: حَدَّثَنَا مُحَمَّدُ بْنُ عَلِيٍّ مَاجِيلَوَيْهِ رَضِيَ اللَّهُ عَنْهُ قَالَ حَدَّثَنَا مُحَمَّدُ بْنُ يَحْيَى الْعَطَّارُ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ أَحْمَدَ بْنِ يَحْيَى بْنِ عِمْرَانَ الْأَشْعَرِيِّ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ عِيسَى عَنْ أَبِي مُحَمَّدٍ الْأَنْصَارِيِّ عَنْ أَبَانِ بْنِ عُثْمَانَ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَال‏. 3. روایت یونس بن عبدالرحمن از امام صادق علیه السلام عَلِيُّ بْنُ إِبْرَاهِيمَ عَنْ أَبِيهِ عَنْ إِسْمَاعِيلَ بْنِ مَرَّارٍ وَ أَحْمَدَ بْنِ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ عَنْ أَبِيهِ جَمِيعاً عَنْ يُونُسَ عَمَّنْ ذَكَرَهُ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ: فِي سَمْكِ الْبَيْتِ إِذَا رُفِعَ ثَمَانِيَةَ أَذْرُعٍ كَانَ مَسْكُوناً فَإِذَا زَادَ عَلَى ثَمَانِيَةٍ فَلْيُكْتَبْ عَلَى رَأْسِ الثَّمَانِ آيَةُ الْكُرْسِيِّ. امام صادق عليه السّلام درباره سقف خانه فرمود: هنگامى كه تا هشت ذراع بالا رود، [از آنجا به بعد] محل سكونتِ [موجودات دیگر] است. پس هنگامى كه از هشت ذراع بيشتر شود، بايد بر سر ذراع هشتم آيةالكرسى نوشته شود. همان ادامه دارد...
4. روایت حسن بن سری از امام صادق علیه السلام عَنْهُ عَنْ أَبِيهِ عَنْ مُحَسِّنِ بْنِ أَحْمَدَ وَ عَلِيِّ بْنِ الْحَكَمِ عَنْ أَبَانِ بْنِ عُثْمَانَ الْأَحْمَرِ عَنِ الْحَسَنِ بْنِ السَّرِيِّ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ: سَمْكُ الْبَيْتِ سَبْعَةُ أَذْرُعٍ أَوْ ثَمَانِيَةُ أَذْرُعٍ فَمَا فَوْقَ ذَلِكَ فَمُحْتَضَرٌ ذَكَرَهُ سَبْعَةَ أَذْرُعٍ وَ لَمْ يَذْكُرْ ثَمَانِيَةَ. سقف خانه [یعنی محدودۀ کف تا سقف هر اتاق] 7 یا 8 ذراع است و بیش از آن محل حضور [شیاطین و اجنّه] است. [راوی می‌گوید:] یا اینکه 7 ذراع را گفت و 8 را نگفت. المحاسن، ج2، ص609 5. روایت شیخ طبرسی از امام صادق علیه السلام عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع مَا مِنْ إِنْسَانٍ يَبْنِي فَوْقَ ثَمَانِيَةِ أَذْرُعٍ إِلَّا وَ يَأْوِي الشَّيْطَانُ فِيمَا فَوْقَ ثَمَانِيَةِ أَذْرُعٍ وَ الْوَاجِبُ أَنْ يُكْتَبَ لَهُ فِيهِ آيَةُ الْكُرْسِيِّ حَتَّى لَا يَأْوِيَ فِيهِ الشَّيْطَانُ. امام صادق علیه السلام فرمود: هيچ انسانى سقف خانه‏‌اش را از هشت ذراع بلندتر نسازد مگر آنكه در آنجا (بالاتر از 8 ذراع) شیطان سکونت گزیند، در اين صورت باید بر آن [دیوار] آيةالكرسى بنويسد، تا شيطان در آنجا مأوى نكند. مکارم الاخلاق، ص127 6. روایت احمد بن محمد سیاری از امام صادق علیه السلام أَحْمَدُ بْنُ مُحَمَّدٍ السَّيَّارِيُّ فِي كِتَابِ التَّنْزِيلِ وَ التَّحْرِيفِ، عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ: كُلُّ سَمْكِ بَيْتٍ جَاوَزَ سَبْعَ أَذْرُعٍ مَسْكُونٌ إِلَّا أَنْ يُكْتَبَ فِيهِ آيَةُ الْكُرْسِيِّ فَإِنْ كُتِبَ لَمْ يَقْرَبْهُ الشَّيْطَانُ. امام صادق علیه السلام فرمود: هر سقف خانه‌ای که بیش از هفت ذراع مسکونی بود حتما باید در آن آیةالکرسی نصب شود. و اگر در چنین خانه‌ای آیةالکرسی نصب شد دیگر شیطان به آن نزدیک نمی‌شود. مستدرک الوسائل، ج3، ص455 شایان توجه است که راه‌حل‌های بسیار سادۀ دیگری از سوی اهل بیت عصمت و طهارت برای دفع شیاطین از خانه عنوان شده که یکی از مهم‌ترین آنها نگهداری حیوانات خاصی در خانه است مثل کبوتر، خروس و ... که بیان آن راه‌حل‌ها در این مجال نمی‌گنجد.
🚑 یکی از آثار هم‌نشینی و مصاحبت انسان با اجنّه، پدیدآمدن انواع بیماری‌های اعصاب و روان در انسان است. الف) اصل قاعدۀ علمی: اصلِ اینکه مسّ‌کردن [لمس] انسان توسط شیاطینِ جنّی منجر به ایجاد بیماری جسمی در انسان می‌شود در آیه 41 سوره مبارکه ص مطرح شده است: «وَ اذْكُرْ عَبْدَنا أَيُّوبَ إِذْ نادى‏ رَبَّهُ أَنِّي مَسَّنِيَ الشَّيْطانُ بِنُصْبٍ وَ عَذاب‏» (یادی هم بکن از بندۀ خوبمان، ایوب. وقتی خدا را صدا زد: مسّ شیطان مرا به رنج و بلا مبتلا کرده است!) امام صادق علیه السلام برای بیان این قاعده علمی قسم جلاله خورده‌اند! و این نشان می‌دهد که تا چه اندازه چنین مطلبی حتی از سوی اصحابِ نزدیک به امام محل انکار است! امام علیه السلام به ابابصیر فرمود اینکه قرآن کریم در آیه 100 سوره مبارکه نحل فرموده: شیطان تسلطی بر مؤمنین ندارد [إِنَّهُ لَيْسَ لَهُ سُلْطانٌ‏ عَلَى الَّذِينَ آمَنُوا] به خدا قسم این عدمِ تسلط فقط در زمینۀ اعتقادات مؤمنین است. در حالیکه در زمینه بیماری‌های جسمی، شیطان قادر است که به همه انسان‌ها حتی مؤمنین ضربه و آسیب برساند [يُسَلَّطُ وَ اللَّهِ مِنَ الْمُؤْمِنِ عَلَى بَدَنِه‏]؛ همانطور که به پیامبر خدا، ایوب سلام الله علیها که الگوی مؤمنین تاریخ است آسیب جسمی وارد کرد و وی را بیمار گردانید [قَدْ سُلِّطَ عَلَى أَيُّوبَ ع فَشَوَّهَ خَلْقَهُ]. این روایت مهم را شیخ کلینی رحمه الله در الکافی [ج8، ص288] آورده است: «عَنْ أَبِي بَصِيرٍ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ: قُلْتُ لَهُ "فَإِذا قَرَأْتَ الْقُرْآنَ فَاسْتَعِذْ بِاللَّهِ مِنَ الشَّيْطانِ الرَّجِيمِ إِنَّهُ لَيْسَ لَهُ سُلْطانٌ عَلَى الَّذِينَ آمَنُوا وَ عَلى‏ رَبِّهِمْ يَتَوَكَّلُونَ" فَقَالَ يَا أَبَا مُحَمَّدٍ يُسَلَّطُ وَ اللَّهِ مِنَ الْمُؤْمِنِ عَلَى بَدَنِهِ وَ لَا يُسَلَّطُ عَلَى دِينِهِ قَدْ سُلِّطَ عَلَى أَيُّوبَ ع فَشَوَّهَ خَلْقَهُ وَ لَمْ يُسَلَّطْ عَلَى دِينِهِ وَ قَدْ يُسَلَّطُ مِنَ الْمُؤْمِنِينَ عَلَى أَبْدَانِهِمْ وَ لَا يُسَلَّطُ عَلَى دِينِهِمْ قُلْتُ قَوْلُهُ تَعَالَى- إِنَّما سُلْطانُهُ عَلَى الَّذِينَ يَتَوَلَّوْنَهُ وَ الَّذِينَ هُمْ بِهِ مُشْرِكُونَ قَالَ الَّذِينَ هُمْ بِاللَّهِ مُشْرِكُونَ يُسَلَّطُ عَلَى أَبْدَانِهِمْ وَ عَلَى أَدْيَانِهِمْب) کدام بیماری‌ها به عامل ماورایی «جِنّ» مرتبط دانسته شده؟ در روایات شیعه، یکی از انواع بیماری‌هایی که ممکن است در اثر هم‌نشینی و مصاحبتِ دائمی با اجنّه به انسان اصابت کند بیماری‌های اعصاب و روان و مجموعِ بیماری‌های روحی-روانی عنوان شده است: به عنوان نمونه وقتی امام هادی علیه السلام در مقام توضیح حرزی برای در امان ماندن زن زائو از مسّ جن هستند، خطراتی که ممکن است با مسّ جن [یا همان خَبطِ شیطان] به زن زائو و نوزادش برسد -و این حرز قرار است او را دقیقا از همین خطرات در امان نگهدارد- را اینگونه برمی‌شمرند: «... فَإِنَّهُ لَا يُصِيبُ أَهْلَهُ مَا دَامَتْ فِي نِفَاسِهَا وَ لَا يُصِيبُ وَلَدَهُ خَبْطٌ وَ لَا جُنُونٌ وَ لَا فَزَعٌ وَ لَا نَظْرَةٌ إِنْ شَاءَ اللَّهُ ...» [طب‌الائمه، ص97] جنون (بیماری‌های اعصاب و روان) و ترس (یا به قول امروزی‌تر: فوبیا) از مشکلاتی است که مس جنّ برای نوزاد به وجود می‌آورد. البته شایان ذکر است که در ابتدای همین روایت وجود مبارک امام هادی علیه السلام از تعبیری استفاده می‌کنند که برای ما آشناست! عَبَث با اهل و عیال (یا همان بازی کردن و متعرض شدن به خانواده). این همان تعبیری است که در روایات نهی از بلندمرتبه‌سازی استفاده می‌شد: «مَنْ أَرَادَ أَنْ لَا يَعْبَثَ الشَّيْطَانُ بِأَهْلِهِ مَا دَامَتِ الْمَرْأَةُ فِي نِفَاسِهَا فَلْيَكْتُبْ هَذِهِ الْعُوذَةَ ...»
💠 مطالعه تطبیقی با موضوع «تشدید بیماری‌های روحی-روانی در ساختمان‌های بلندمرتبه در مقایسه با خانه‌های ویلایی» 📝 پروفسور لارکومب؛ استاد برجسته دانشگاه ادیث کوان استرالیا، در تحقیقی که در سال 2019 با نام «High-Rise Apartments and Urban Mental Health—Historical and Contemporary Views» منتشر کرده، مقایسه‌ای میان سلامت روان در ۱. "ساکنین ساختمان‌های بلندمرتبه" با ۲. "ساکنین ساختمان‌های کوتاه مرتبه یا ویلایی" انجام داده است. این مطالعه مروری نشان می‌دهد که مشکلات سلامت روان در گروه اول در مقایسه با گروه دوم تفاوت معناداری دارد. به صورت واضح، 58 درصد از ساکنان آپارتمان گرفتار مشکلات روحی-روانی و 35 درصد از آنان از انزوای اجتماعی رنج می‌برند. 📚 در آیات قرآن و روایات معتبر شیعی: اولا یکی از دلایل نهی از بلندمرتبه‌سازی، حضور و سکونت اجنّه در خانه‌های بلندمرتبه عنوان شده و ثانیا یکی از آثار هم‌نشینی و مصاحبت انسان با اجنّه، پدیدآمدن انواع بیماری‌های اعصاب و روان در انسان عنوان گردیده است. @mTatbiqy