داستان پولهای کره بهانهای برای شناخت عمیقتر تحریم
حساب امانی (escrow account) و دردسرهای آن برای ایران
در دیدار امیر قطر با رهبر انقلاب موضوع پولهای ایران که قبلا در کره جنوبی مسدود شده بود و از سال پیش هم در حسابهای یورویی قطر مسدود شده است، از سوی رهبر انقلاب مطرح شد. چند وقت پیش (۷ شهریور ۱۴۰۳) این یادداشت را در توضیح اینکه چرا این اتفاق افتاده است، نوشتم. بازخوانی این یادداشت مفید است. متاسفانه عدم شناخت تحریم و سازوکارهای آن سبب میشود چندباره یک امتیاز را بخریم.
متن یادداشت:
نخست وزیر و وزیر خارجه قطر در روزهای گذشته به ایران سفر کرده بود. در کنار مباحث مختلف یکی از موضوعات مطرح در روابط ایران و قطر، موضوع پولهای ایران که سال گذشته از کره به قطر انتقال پیدا کرد، مطرح است. این پولها قرار بود به آسانی برای ایران کارسازی شود که با وقوع عملیات تاریخی طوفان الاقصی و در پی آن حملات وحشیانه رژیم صهیونیستی به غزه با مشکل مواجه شد. در این یادداشت به بررسی جنبههای فنی این موضوع میپردازیم که به نظر میرسد درسهای مهمی برای مرور کردن دارد.
🔻پولها چگونه در کره جنوبی بلوکه شده بودند؟
در سالهای اجرای برجام محدودیتی در فروش نفت و میعانات گازی ایران نبود و یکی از مشتریهای قدیمی ایران کره جنوبی بود که میعانات ایران را خریدای میکرد. در یک سال پایانی که از زمان خروج آمریکا از برجام تا زمان اعمال صد در صدی تحریم نفتی علیه ایران در اردیبهشت ۹۸، فروش میعانات به کره بدون دریافت مبلغ آن انجام میشد. امید بود که دوباره رفع تحریمها برقرار شود. طلب ایران در حدود ۷ میلیارد دلار بود که در بانکهای کرهای به وون (واحد پول کره) انباشت میشد و مالکیت آن برای بانک مرکزی ایران بود.
🔹حساب امانی چیست و چه نقشی در تحریمهای نفتی دارد؟
در قانون NDAA 2012 که فروش نفت خام ایران تحریم شد، در بخش ۱۲۴۵ بیان میکند که تراکنش بابت خرید نفت خام ایران ممنوع است، مگر آنهایی که با مجوز دولت آمریکا خرید نفت از ایران را انجام میدهند. در قانون بعدی تحریمی یعنی قانون کاهش تهدید ایران ۲۰۱۲ بخش ۵۰۳، مشخص میکنند که خریداران نفت ایران که با مجوز دولت آمریکا خرید انجام می دهند باید پول ناشی از خرید خود را در حسابی به نام بانک مرکزی ایران و به ارز محلی نگهداری کنند و ایران از آن پول میتواند اقلام غیرتحریمی خریداری کند و تنها در حالتیکه بخواهد خرید بشردوستانه کند میتواند پول را به کشور ثالث منتقل کند.
https://www.congress.gov/bill/112th-congress/house-bill/1905/text
🔻اینجا بود که حساب امانی escrow account در مکانیزم تحریم وارد شد. در فرایند اجرایی مصرف پول هم جایگاه خزانهداری آمریکا OFAC برای تایید تراکنشها آمده است. یک جایگاه نظارتی که باید برای تراکنشها مجوز صادر کند تا خطر تحریمی موسسات مالی درگیر را تهدید نکند.
در مدت اجرای برجام و نیز خروج آمریکا از برجام تا اردیبهشت ۹۸ این سازوکار جاری بود. لذا مصرف پولهای ناشی از فروش میعانات به کره سختی داشت و انباشت پول در حساب امانی ایران در کره افزایش مییافت.
اتفاق دیگری که روی این تحریم سوار شد و کار را پیچیدهتر کرد، شناسایی بانک مرکزی ایران به عنوان نهاد حامی تروریسم در شهریور ۹۸ بود. به دلیل اینکه هرگونه همکاری با این نهاد خطر مواجه شدن با تحریمهای آمریکا را داشت، استثنا مربوط به خرید بشردوستانه هم اعمال نمیشد. عملا بانک مرکزی ایران ذیل قانون کاتسا مجدد تحریم شد. اینگونه بود که پول ایران در کره چند قفله شد.
تلاش دولت سیزدهم برای آزادسازی در دولت روحانی چندبین بار تلاش شد که پولها آزاد شوند اما نشد. در دولت شهید رییسی نیز این اتفاق دنبال شد. آنقدر خبرها زیاد منتشر میشد که در شبکههای اجتماعی به طنز میگفتند چندین بار است که پولهای کره آزاد شده است.
🔸در تابستان ۱۴۰۲ که بحث مبادله زندانیان میان ایران و آمریکا جدی شد، موضوع آزادسازی پولها نیز جدیتر شد. اما یک مشکل فنی وجود داشت که مورد توجه طرف ایرانی بود. مشکل درباره تبدیل وون به یورو بود. با توجه به محدود بودن بازار تبدیل وون به یورو، راه حل معمول تبدیل وون به دلار و بعد تبدیل دلار به یورو بود. اما خطری در این میان بود: خطر مصادره پولهای ایران توسط دولت آمریکا در زمان تبدیل از وون به دلار. در همان قانون کاهش تهدید ایران ۲۰۱۲ کنگره اجازه مصادره اموال ایران که در خاک آمریکا است یا به قلمرو آمریکا وارد میشود، را داد. در نتیجه اگر وون به دلار تبدیل میشد قبلا از تبدیل به یورو، امکان مصادره آن وجود داشت. برای همین بود که راه سختتر را انتخاب کردند و حدود ۴ تا ۶ هفته صبر کردند تا به صورت مستقیم وون کره به یورو تبدیل شود
https://www.rokna.net/fa/tiny/news-919772
ایران تلاش کرد که با آزاد کردن منابع در کره، عرضه ارز را در بازار تقویت کند. یوروی حاصل شده میتوانست برای تامین اقلام اساسی که قلم مهمی از تقاضای ارزی کشور است، مصرف شود که فشار را روی بازار ارز کاهش دهد. در مسیر تبدیل وون به یورو به دلیل کاهش ارزش وون در قبال دلار در سالهای اخیر، نزدیک به یک میلیارد دلار آن آب شد و در حدود ۶ میلیارد دلار به یورو تبدیل شد که تقریبا ۵.۳ میلیارد یورو میشد.
🔻پولهای چه وضعیتی دارند؟
یوروهای متعلق به ایران در حسابهای یورویی بانکهای قطری نزد بانکهای سوئیسی قرار گرفت. در اینجا نیز بر اساس همان قواعد تحریمی در حسابهای امانی escrow account قرار گرفت. با همان ملاحظه نیاز به تاییده اوفک برای مصرف این پولها. متاسفانه در این مدت تمام زندانیهای آمریکایی آزاد شدند و اهرم فشار برای طرف ایرانی جهت وادار کردن آمریکا به انجام تعهداتش وجود نداشت. اینکه طرف ایرانی چرا تصمیم گرفت که پولها به یورو در حساب بانکهای سوئیسی قرار گیرد روشن بود. ایران نیازمند حواله است و از اسکناس اهمیت بیشتری برای بانک مرکزی دارد تا بتواند برای واردات اقلام اساسی یا چیزهای دیگر که ریسک تحریم ندارند استفاده کند. برای همین در صورتی که بتواند به صورت حواله آنها را مصرف کند خیلی برایش مطلوب تر است. اما مشروط به داشتن اهرم فشاری برای وادار کردن آمریکا به رعایت تعهداتش که این اهرم از دست ایران خارج شده بود.
🔸ایام نشستن پولهای به حسابهای امانی مصادف شد با تحولات غزه و عملیات طوفان الاقصی که سبب فعال شدن سیاستمداران صهیونیست آمریکایی شد و بلافاصله با فشار بر دولت آمریکا خواهان بلوکه شدن مجدد منابع ارزی ایران در نزد بانکهای قطری شدند. حتی مجلس نمایندگان آمریکا طرحی نیز تصویب کرد. هرچند به قانون تبدیل نشد.
https://www.asriran.com/fa/news/922281
khabaronline.ir/xksPh
مجموعه خبرهایی که میرسد حاکی از این است که پولها کماکان در حسابهای یورویی بانکهای قطر نزد بانکهای سوئیس هستند و کارسازی آنها با مشکل مواجه شده است.
https://www.mizanonline.ir/00Jsoi
بر اساس گزارش واشنگتنپست، معاون وزیر خزانهداری آمریکا ادعا کرده که مقامهای آمریکایی و دولت قطر توافق کردهاند که دسترسی ایران به حساب ۶ میلیارد دلاری را با توجه به آنچه حمله حماس علیه رژیم صهیونیستی خوانده شده، مسدود کنند. مشابه این وضعیت را در موضوع فروش گاز به عراق و واریز درآمد آن نزد بانک تجارت عراق TBI شاهد هستیم. آنجا هم حسابی امانی برای طرف ایرانی به دینار عراقی وجود دارد که برای مصرف آن نیاز به تاییده اوفک وجود دارد.
تاییده اوفک در این مکانیزم مانند پیچ تنظیم عمل میکند و هرگاه آمریکا بخواهد با ایران بازی کند این پیچ را کم یا زیاد میکند. شاید این درس مهمی برای ما باشد که تمام تلاشمان برای رها شدن از مکانیزمهای تحت کنترل آمریکا باشد. در حصول توافق عجله نکنیم و صرفا برای تولید یک خبر خوب جهت مدیریت انتظارات بازار از چالهای به چاله دیگر نیفتیم.
✍️ مسعود براتی
آیا سعید جلیلی میخواهد در انتخابات شورای شهر شرکت کند؟
🔹از روز پنجشنبه که صحبتهای سعید جلیلی در نودمین جلسه حکمت سیاسی اسلام در قرآن درباره اهمیت شورای شهر و مدیریت شهری، منتشر شد گمانهزنیهایی درباره تصمیم او برای حضور در انتخابات شورای شهر بالا گرفت.
🔹اما غفلت از نکتهای مهم که همیشه باعث تحلیل غلط از رفتار سعید جلیلی میشود این بار نیز موجب شد تا تحلیلهای غلطی ارائه شود.
برای سعید جلیلی که نگاهش به عرصه سیاست نگاهی مبتنی بر انجام تکلیف دینی است حتماً انتخابات شورای شهر نیز عرصه مهمی برای کنشگری خواهد بود. چرا که بسیار عرصه مهم و اثرگذار بر زندگی مردم و آینده کشور است. لذا طبیعی خواهد بود که افرادی با این دیدگاه برای این پدیده مهم احساس تکلیف کرده و وارد صحنه شوند.
🔸اما اینکه الگوی حضور سعید جلیلی در این صحنه همان الگوی تکراری صاحبان قدرت و اهالی سیاست است کاملا اشتباه است. الگوی محافل قدرت به این صورت است که در شبهای مانده به انتخابات اقدام به تهیه فهرست از افراد وفادار به خود میکنند و هیچ توجهی به واقعیت موضوع و کارهایی که میتوان در آن برای پیشرفت کشور و حل مشکلات مردم انجام داد، ندارند. اما الگوی سعید جلیلی متفاوت است و برآمده از مبانی اندیشه سیاسی اوست.
🔹اولویت اصلی سعید جلیلی در انتخابات شورای شهر، بر مبنای همان نگاه ظرفیت محور که برای هر ایرانی یک نقش کلیدی در پیشرفت کشور قائل است، شکل دهی به گفتمان مسأله محور بعنوان گفتمان عقلانی حاکم بر انتخابات است. گفتمانی که برآمده از مبانی انقلاب اسلامی است، برای حضور شایسته ترین افراد در جایگاههای تصمیم گیری ملی و محلی، سازوکارهای شاخص محور را طراحی میکند و هدف اصلیش پیشرفت و حل مشکلات مردم است
🔸در این گفتمان مهمتر از آنکه چه کسی وارد شورای شهر و عرصه مدیریت شهری میشود این است که چه کاری قرار است انجام شود؟ چگونه قرار است مشکلات مردم حل شود؟ چه رویکردهایی می توانند جایگزین برخی از رویکردهای ناکارآمد فعلی شوند و چگونه میتوان برای هر یک از مردم در این پیشرفت نقش واقعی تعریف کرد؟ و سوالاتی از این قبیل، که آنها حضور افراد در فهرستها معنا پیدا میکند.
🔻در این عرصه وحدت گفتمانی یا همان وحدت کلمه اهمیت اساسی دارد نه لزوما وحدت سیاسی لیست ها. یعنی در حالی که میتوان در افراد و فهرستها تکثر را پذیرفت اما در محورها و رویکردها، وحدت نخبگانی شکل میگیرد.
🔹سعید جلیلی با توجه به بدنه اجتماعی وسیعی که در ایام انتخابات به دست آورده و کماکان این ظرفیت اجتماعی و سیاسی را دارد، میتواند این الگو را تا حد بسیار مطلوبی اجرایی نماید.
✍ مسعود براتی
روزنامه عصر ایرانیان
دومین گعده سیاسی مجازی امشب ساعت ۱۹:۳۰
«وفاق» یا «وحدت کلمه»؛ مشکلات اقتصادی مردم را کدامیک حل میکند ؟
https://virasty.com/MBarati/1740569408979517623
توضیحی کوتاه درباره جلسه مشهد.mp3
3.47M
🔻توضیحی کوتاه درباره جلسه مشهد و رویکرد درست در مواجهه با آن
#گعده_سیاسی_مجازی چهارشنبهها حدود ساعت ۲۰ در ویرآوا
آیا «وفاق» مشکلات اقتصادی مردم را حل میکند ؟.mp3
7.59M
🔻 آیا «وفاق» میتواند مشکلات اقتصادی مردم را حل کند؟
به نظر من وفاق کلیدی برای حل مشکلات اهالی سیاست و محفلهاست و ظرفیتی برای حل مشکلات مردم ندارد.
برای حل مشکلات اقتصادی مردم باید برنامه وجود داشته باشد.
#گعده_سیاسی_مجازی چهارشنبهها حدود ساعت ۲۰ در ویرآوا
هدایت شده از دکتر سعید جلیلی
23.31M حجم رسانه بالاست
مشاهده در ایتا
⭕️ #فیلم | عدهای کاسب مذاکره شدهاند زیرا بدون مذاکره، ایدهای برای اداره کشور ندارند
▫️گزیدهای از سخنان آقای مسعود براتی با موضوع بررسی یادداشت اخیر دونالد ترامپ در جلسه نود و یکم حکمت سیاسی اسلام در قرآن
✅ @saeedjalily
19.93M حجم رسانه بالاست
مشاهده در ایتا
🎥 فیلم کامل نشست جنجالی ترامپ و زلنسکی با زیرنویس فارسی
@Farsna
هدایت شده از عصر ایرانیان
💬 پشیمانی رعیت ها
▫️صفحه اول روزنامه عصر ایرانیان
▫️شنبه ۱۱ اسفند ۱۴۰۳
▪️مشاهده نسخه کامل روزنامه در
asre-iranian.ir
✅ @asreiranian_ir
درباره شکستن سکوت و واکنشها به آن
🔹سهشنبه شب پس از حدود ۷ ماه سعید جلیلی درباره جلسه مشهد صحبت کرد و جزئیاتی از آن جلسه را بیان کرد. او به دروغ پرتکرار مطرح شده که به شهید سید حسن نصرالله نسبت داده شده بود واکنش نشان داد. این دروغ در روزهای پس از تدفین شهید نصرالله مجدداً مطرح شده بود و سبب ناراحتی دوستداران مقاومت و آقای جلیلی گردید. به نظر میرسد دلیل اصلی واکنش جلیلی همین موضوع بود و الا در طول هفت ماه گذشته میتوانست درباره این موضوع صحبت کند.
🔸پس از انتشار این سخنان واکنشهای صورت گرفت که درباره آنها نکاتی قابل بیان است:
🔻دسته اول واکنشهایی بود که از سوی رسانههای نزدیک به آقای قالیباف انجام شد. این واکنشها متغیر بود و از افشاگری آغاز و به مذمت کردن حرکت آقای جلیلی خاتمه پیدا کرد. در ابتدا پیامی منتشر شد و در فضای مجازی با گستره زیادی پخش گردید که فیلمی از سخنان آقای قالیباف درباره جلسه مشهد وجود دارد که قرار است پخش شود. کانالهای زرد نزدیک به این جریان که در ماههای گذشته به صورت مستمر به تخریب آقای جلیلی فعالیت داشتند، مدعی شدند مطالبی را افشا خواهند کرد که واقعیتها را از آن جلسه بیان خواهد کرد که البته چیزی اتفاق نیفتاد.
🔹شخصی با عنوان مسئول ستاد آقای قالیباف در خراسان رضوی مصاحبهای انجام داد که نکته خاصی در آن بیان نکرد و تنها دروغهایی به رهبر انقلاب منتسب نمود که نیازمند بررسی از سوی دفتر مقام معظم رهبری میباشد. همانطور که اشاره شد واکنشهای این جریان به سمت مذمت حرکت آقای جلیلی تغییر پیدا کرد. این تغییر حرکت نشان دهنده توخالی بودن ادعاهای مطرح شده بود.
❗نکته قابل بیان درباره این موضوع این است که اگر این جریان به طور واقعی به غلط بودن پرداختن به این موضوعاتی که حاشیهای محسوب میشود، باور دارد چرا در ماههای گذشته در مقابل فعالیت افراد و رسانههای نزدیک به خود نایستاد و هیچ گونه سخنی در مذمت و غلط بودن آنها بیان نکرد. اما حالا که موضوع به بیان نسبت دروغ به شهید سید حسن نصرالله رسیده و موجب واکنش سعید جلیلی شده است و رسوایی آنها را در پی داشته در جایگاه ریش سفیدی قرار گرفته حرکت جلیلی را نادرست میکنند.
🔻حداقل میتوانستند نسبت به این دروغ آشکار و ظلمی که به شهید سید حسن نصرالله شده بود و از سوی افراد نزدیک به آنها که حتی برخی از آنها شناسنامهدار و و در تشکیلات نزدیک به آنها قرار دارند واکنش نشان میدادند. هفت ماه زمان کمی نیست و میتوانستند نسبت به یکی از آنها واکنش نشان دهند.
🔹دسته دوم واکنش عزیزانی است که تلاش کردند در میانه دو گروه قرار داشته و نسبت به جبهه انقلاب دغدغههای خود را بیان کنند. این عزیزان هر دو طرف را به رها کردن مباحث انتخابات توصیه نموده و تاکید کردند مراقب دام دشمن باشید. این دلسوزی خوب و قابل تقدیر است اما سوال مهم که باید مطرح نمود این است که چرا در هفت ماه گذشته این دلسوزیها درباره تخریبها و دروغها و ظلمهایی که به بخشی از جریان انقلابی از سوی انقلابی نماها میشد وجود نداشت و واکنشی نسبت به آن نشان ندادند. یا چرا نسبت به این ظلم آشکار به شهید سید حسن نصرالله سکوت کردند. اگر این موارد را دارای اهمیت نمیدانستند و مشغول کارهای مهمتر بودند چرا به یکباره این موضوع اهمیت پیدا کرد؟
یا برای مثال زمانی که به دروغ بیان شد که قانون حجاب با مصوبه شورای عالی امنیت ملی متوقف شده است و معنای آن نسبت دادن این تصمیم به رهبر انقلاب بود، در صورتیکه این موضوع واقعیت نداشت، این عزیزان دغدغه پیدا نکردند.
🔹اما اینکه این موضوع اهمیت پیدا کرده است میتواند یک فرصت بزرگ برای جبهه انقلاب باشد. فرصت صحبت و گفتگو درباره وحدت در جبهه انقلاب و الزامات آن. متاسفانه نگاه به وحدت در جبهه انقلاب بسیار سطحی و تاکتیکی شده است و نسبت به مسائل راهبردی و بنیادی تهی شده است. وحدت بر چه اساسی باید باشد و چگونه محقق شود؟ این سوال میتواند در این روزها مورد گفتگو قرار گرفته و برای آینده چراغ راهی شود.
تجربههای شکست خورده گذشته درباره وحدت بسیار مهم است که مورد بررسی قرار گیرد و این نکته را باید به عنوان یک اصل پذیرفت که وحدت بدون مبنا پایداری ندارد و به عبارت دیگر وحدت برای کسب قدرت ناپایدار و غیر اصولی است و اگر کسی ادعای انقلابی بودن و اصولگرایی دارد نباید وحدت بدون مبنا را بپذیرد.
✍️مسعود براتی
روزنامه عصر ایرانیان- شنبه ۱۱ اسفند ۱۴۰۳
https://eitaa.com/m_barati1
سخنانی علیه منافع ملی
🔸سخنان رییس جمهور پزشکیان در جلسه استیضاح آقای همتی از منظر سیاست خارجی خطا و بسیار پرهزینه بود و یک ایران ضعیف را ترسیم کرد. متاسفانه سخنان آقای پزشکیان هرچند غیر عامدانه بود اما علاوه بر غیردقیق بودن سبب تشدید خطای محاسباتی دشمنان ایران خواهد شد.
🔻تاکید چندباره ایشان بر وضعیت خراب اقتصاد و ناتوانی در تامین نیازهای مردم هرچند به خاطر تغییر نظر نمایندگان استیضاح کننده بیان شد اما تصویری ضعیف و ناتوان از ایران را ترسیم نمود. همچنین روایت ایشان از اتفاقاتی که در چند ماه گذشته در منطقه غرب آسیا رخ داده است، حکایت از تثبیت این انگاره در ذهن رئیس جمهور دارد که جایگاه ایران و محور مقاومت در منطقه غرب آسیا به شدت تضعیف شده و این مشکلات در کنار ضعفهای اقتصادی، سبب شده است تا دولت از تامین نیازهای مردم ناتوان باشد.
❗آیا آقای رئیس جمهور متوجه نیست که این نوع بیانها و توصیفها از وضعیت و مشکلاتی که به صورت طبیعی در کشور وجود دارد سبب خواهد شد تا دشمنان به طمع بیفتند و برنامههای خصمانه خود را علیه ایران با شدت بیشتر اجرا کرده و انجام گزینههای سختتر را برای خود کمهزینه و آسانتر ببینند.
🔹سخنان آقای پزشکیان درباره حضور مجدد ترامپ در کاخ سفید و آثار سیاست فشار حداکثری خصوصاً در بخش فروش نفت پاس گل بسیار عالی به دولت تازه استقرار یافته ترامپ داد. همانطور که ریچارد نفیو در کتاب هنر تحریم توضیح میدهد اظهارات مسئولان ایرانی چگونه به عنوان راهنمای اعمال دقیقتر تحریمها عمل میکند، اظهارات آقای پزشکیان موجب تشویق و قویت انگیزه دولت ترامپ در اعمال سیاستهای خصمانه و فشار حداکثری علیه ایران خواهد شد. در حالی که در واقعیت ترامپ کار بیشتری از بایدن نمیتواند انجام بدهد و دست ترامپ برای اعمال فشار علیه ایران خالیست اما این گفتارها سبب میشود تا محاسبات غلطی در ذهن امثال ترامپ ایجاد شود.
📌لازم است متذکر شویم همانطور که رهبر انقلاب تاکید نمودند باید به گونهای سخن گفت و رفتار کرد که محاسبات غلط دشمنان اصلاح شود نه اینکه با گفتار و رفتار مسئولان این محاسبات غلط تشدید شود. تقویت محاسبات غلط سبب افزایش تهدیدات علیه مردم ایران خواهد شد و متأسفانه سخنان آقای پزشکیان این اثرات را به دنبال خواهد داشت.
✍️ مسعود براتی
روزنامه عصر ایرانیان- دوشنبه ۱۳ اسفند ۱۴۰۳
https://eitaa.com/m_barati1
هدایت شده از راه دیالمه
فعلا قابلیت پخش رسانه در مرورگر فراهم نیست
مشاهده در پیام رسان ایتا
🎥 ظریف سال ۹۹ با خوشحالی اعلام کرد اگر بایدن بیاید، تحریمها را لغو میکند، دیدید که بایدن حتی یک تحریم را هم بهصورت نمادین برنداشت
مسعود براتی، معاون سابق سازمان سرمایهگذاری خارجی:
🔹آمریگا دیگر تحریمی نمانده که بخواهد علیه ایران انجام دهد. وزیر خارجه امریکا رسما تایید کرد ایران دور زدن تحریمها را یاد گرفته است.
🔹مطمئن باشید FATF جلوی ما را برای دور زدن تحریمها خواهد گرفت.
🌐 @Rahe_Dialameh