#خودآگاهی_خدا #فصل_اول_امورمقدماتی #تعریف_علم 🔰 به خاطر عدم تمرکز حکما و متکلمین بر #خودآگاهی_خدا، تشتّت و پراکندگی مطالب و عدم تبیین منظّم استدلال‌ها و ردّ شبهات مربوط به آن، می کوشیم تا مباحث و مطالب مربوط را جمع آوری کرده، به صورت کامل و واضح تنظیم و تشریح نموده و استدلال‌های مربوط به آن را به شکل قیاس منطقی به صورت منظّم و مبیّن تقریر نماییم. 🔹 قبل از ورود به اصل بحث، مباحثی را جهت تسهیل امر به عنوان مقدمه ذکر می کنیم، من جمله؛ ❇️ #تعریف_علم: در مورد بداهت یا عدم بداهت مفهوم علم بین حکما و متکلمین اختلاف است: 🔻 برخی آن را بدیهی و نه تنها بی‌نیاز از تعریف می‌دانند بلکه اساساً معتقد به #محال_بودن_تعریف_علم بوده و می‌گویند: «مفهوم علم يكى از روشن ترين و بديهى‌ترين مفاهيم است، و نه تنها نيازمند به تعريف نيست، كه اساسا تعريف آن امكان ندارد، زيرا مفهوم واضح‌ترى از آن وجود ندارد، كه معرِّف آن واقع شود، و عباراتى كه به عنوان تعريف علم و معرفت، در كتابهاى منطقى يا فلسفى به كار مى‌رود، تعريف حقيقى نيست و منظور از ذكر آنها، يا تعيين مصداق مورد نظر در علم يا در مبحث خاصى است، چنانكه منطقيين علم را، به حصول صورت چيزى در ذهن تعريف كرده‌اند، و فايده آن تعيين مصداق مورد نظر ايشان، يعنى علم حصولى است، و يا اشاره به نظريه تعريف كننده، درباره بعضى از مسائل هستى شناختى مربوط به آن است، چنانكه بعضى از فلاسفه مى‌گويند، علم عبارت است از حضور مجردى نزد مجرد ديگر، يا حضور شيئى نزد موجود مجرد، تا بدين وسيله نظر خود را درباره تجرد علم و عالم، بيان كنند.»۱ 📚۱. آموزش فلسفه، ج ۱، ص ۱۳۶. ✍ محمدرضا کرم‌رضایی 💠@m_r_k_rezaei

#خودآگاهی_خدا #فصل_اول_امورمقدماتی #تعریف_علم #ادامه 🔻 برخی دیگر قائل به #بدیهی_نبودن_تعریف_علم می‌باشند زیرا بر فرض «كه تعريف علم ممتنع باشد، از امتناع تعريف علم بداهت علم لازم نشود. زيرا كه از امتناع تعريف چيزى، لازم نيست كه آن چيز غنىّ از تعريف بود.»۱ 🔻 عده‌ای نیز قائل به #اکتسابی_بودن_تعرف_علم و نیازمند به تعریف کردنش می‌باشند۲؛ ▫️ جهت روشن‌تر شدن معنای آن می‌توان به معانی لغوی و جعل اصطلاحات قوم اشاره نمود؛ 🟢 علم در لغت به معناهای؛ بدست آوردن و ادراک حقیقت چیزی، معرفت و یقین، نقیض جهل، شناختن، فهمیدن، خبردادن، دانستن، استوار کردن، اتقان، دریافتن، مطلق ادراک، دانش، آگاهی، یافت نفس منطقی اشیاء با حقائقی که دارند، «تصديق مطلق، تصديق يقينى، آنچه شامل يقين و تصوّر شود، صورت حاصلۀ از اشياء در ذهن، يقين تنها، توهم و تعقل و تخيل، ادراك كلى، ادراك مركب اعم از تصوّر و تصديق، ادراك مسائل از روى دليل و ملكه‌اى كه حاصل شود از ادراك مسائل» آمده است.۳ 📚 ۱. قاموس البحرین، ص ۱۰۵. 📚 ۲. موسوعة کشاف إصطلاحات الفنون و العلوم، ج ۲، ص ۱۲۲۰. 📚 ۳. فرهنگ علوم فلسفی و کلامی، ص ۵۲۴؛ فرهنگ ابجدی، ص ۶۲۲؛ المنجد فی اللغة، ص ۵۲۷؛ لسان اللسان، ج۲، ص ۲۱۹؛ لغت نامه، چ ۲، ص ۲۰۰۸؛ موسوعة مصطلحات الفلسفة عند العرب، ص ۵۱۶؛ الموسوعة الجامعة لمصطلحات الفکر العربي و الإسلامي (تحلیل و نقد)،ج ۱، ص ۱۸۸۶؛ المقابسات، ج1، ص 312. ✍ محمدرضا کرم‌رضایی 💠@m_r_k_rezaei

#خودآگاهی_خدا #فصل_اول_امورمقدماتی #تعریف_علم #ادامه 🟢 #علم_در_اصطلاح معانی متعددی دارد من جمله: «🔸 اعتقاد يقينى مطابق با واقع، در برابر جهل بسيط و مركب، هر چند در قضيه واحدى باشد. 🔸 مجموعه قضايايى كه مناسبتى بين آنها در نظر گرفته شده، هر چند قضاياى شخصى و خاص باشد، و به اين معنى است كه علم تاريخ، دانستن حوادث خاص تاريخى، و علم جغرافيا دانستن احوال خاص مناطق مختلف كره زمين، و علم رجال و بيوگرافى شخصيتها هم علم ناميده مى‌شود. 🔸 مجموعه قضاياى كلى، كه محور خاصى براى آنها لحاظ شده، و هر كدام از آنها قابل صدق، و انطباق بر موارد و مصاديق متعدد مى‌باشد، هر چند قضاياى اعتبارى و قراردادى باشد، و به اين معنى است كه علوم غير حقيقى و قراردادى، مانند لغت و دستور زبان هم علم خوانده مى‌شود، ولى قضاياى شخصى و خاص، مانند قضاياى فوق الذكر علم بشمار نمى‌رود. 🔸 مجموعه قضايايى كلى حقيقى، غير قراردادى كه داراى محور خاصى باشد، اين اصطلاح همه علوم نظرى و عملى، و از جمله الهيات و ما بعد الطبيعه را در بر مى‌گيرد، ولى شامل قضاياى شخصى و اعتبارى نمى‌شود. 🔸 مجموعه قضاياى حقيقى، كه از راه تجربه حسى قابل اثبات باشد، و اين همان اصطلاحى است، كه پوزيتويستها به كار مى‌برند، و بر اساس آن علوم و معارف غير تجربى را، علم نمى‌شمارند.»۱ 🔸 معنای استعمال شده در کلام و فلسفه؛ ▫️ در تفسیر و تبیین این معنا بین حکما و متکلمین اختلاف وجود دارد که بعداً آن ها را توضیح خواهیم داد. 📚 ۱. آموزش فلسفه، ج ۱، ص ۶۱. ✍ محمدرضا کرم‌رضایی 💠@m_r_k_rezaei

#فلسفه_فلسفه #فصل_اول_مباحث_مقدماتی #مفاهیم #ادامه 🔰 یکی از علت‌های اختلاف بین علما و بحث کنندگان عدم فهم صحیح معانی لغاتی است که در محل نزاع به کار رفته است، گاه نافی آنچه مثبت اثبات می‌کند را نفی نمی‌کند و گاه مثبت آنچه نافی نفی می‌کند را اثبات نمی‏کند و با ادنی تأملی می‌توان بازگشت هر دو قول را به یک چیز دانست، به همین خاطر قبل از ورود به بحث، مفاهیم مورد نیاز را مختصراً توضیح خواهیم داد. 🔷 بررسی تطبیقی: 🔹 واژه «بررسی» حاصل و نتیجه مصدر بوده و در لغت به معناهای «امعان نظر در نوشته‌اى، غوررسى و اظهار نظر در محتواى چیزی و ... می‌باشد.1 🔹 واژه تطبیقیّ به معنای «تطبيق عملى در كارها و دستورها» می‌باشد.2 🔹 منظور از بررسی تطبیقی در این نوشته: برخی از نظرات موجود در مسئله‌ای را با هم مقایسه نموده، ریشۀ اختلاف آن‌ها را تبیین کرده و هر کدام به صورت مجزا توضیح داده می‌شوند. 🔷 علم: این واژه ذیل بحث #خودآگاهی_خدا #فصل_اول_امورمقدماتی #تعریف_علم توضیح داده شد. 📚 1. لغت نامه، ج ۱، ص ۳۹۵. 📚 2. ر.ک: تهذيب اللغة، ج‏9، ص30؛ تاج العروس من جواهر القاموس، ج‏13، ص287؛ لسان اللسان: تهذيب لسان العرب، ج‏2، ص81. ✍ محمدرضا کرم‌رضایی 💠@m_r_k_rezaei