با سلام
دوستان عزیز نظرات خودتان را راجع به کانال و محتویات کانال برای ادامه فعالیت حتما ارسال کنید.
@amiralimomeny
@amiralimomeny
#معرفی_کتاب
کتاب "معانی الابنیه فی العربیه"،یکی از آثار ارزشمند فاضل صالح السامرائی است که در آن در ادامه پروژه ی نوآورانه ی خود در زمینه رویکرد معنایی به صرف و نحو، به تبیین معانی ابنیه و صیغه های مختلف صرفی پرداخته و معتقد است که هرگونه تغییر در ابنیه و صیغه های صرفی منجر به تغییر معنی در آن ها می شود و توجه به تنوع این معانی بر اهمیت زبان عربی و زیبایی های بیانی قرآن کریم می افزاید. سامرائی در این کتاب با رویکردی معناشناسانه به بررسی مباحث مربوط به اسم و فعل، مصادر، اسم زمان و مکان، اسم فاعل، اسم مفعول، صفت مشبهه، اسم آلت، انواع جمع و اسم منسوب پرداخته است. در این پژوهش تلاش می شود با استفاده از روش توصیفی و شیوه ی تحلیل محتوا، ابتدا به نقش و جایگاه فاضل صالح السامرائی در زمینه ی تجدید و نوآوری در علم صرف و تاکید بر پیوند میان ابنیه صرفی و معانی آن ها اشاره شود و سپس با نگاهی انتقادی به کتاب "معانی الابنیه فی العربیه"، میزان موفقیت وی در این زمینه و مهم ترین مزایا و کاستی های این کتاب مورد تجزیه و تحلیل علمی قرار گیرد.
با سلام و عرض ادب خدمت دوستان
با توجه به درخواست مخاطبین محترم بنابر معرفی کتب مربوطه به ادبیات معناگرا قرآنی سعی بر این است که کتب در این زمینه معرفی شود.
امشب اولین کتاب را معرفی کردیم
إن شاء الله نمونه های قرآنی این کتاب نیز در اختیار مخاطبین گذاشته میشود.
ممنون از همراهی شما 🌹
#صرف_قرآنی
شماره(۹)
⭕️موضوع: تعددمصدرها و ریشه آن
◀️گاهی برای یک فعل به ویژه ثلاثی مجرد چند مصدر وجود دارد مثل فعل «لَقِی» که مصادر آن(لُقیً٫لِقاءً٫لُقیان٫ولَقی) میباشد
یکی از دلایل تعدد مصادر معناشون هستش چون هر کدوم معنای مخصوص خودشون رو دارند.
یه مصدر معنای مخصوصی داره که مصدر دیگه اون معنا رونداره🤷
حالا بریم سراغ مثالش رو قرآن 🙂
به دو مصدر «ضَرّ» و «ضُرّ» در استعمالات آیات قرآن دقت کنید.
1⃣قُلْ أَفَاتَّخَذْتُمْ مِنْ دُونِهِ أَوْلِيَاءَ لَا يَمْلِكُونَ لِأَنْفُسِهِمْ نَفْعًا وَلَا ضَرًّا ۚ(رعد۱۶)
2⃣وَأَيُّوبَ إِذْ نَادَىٰ رَبَّهُ أَنِّي مَسَّنِيَ الضُّرُّ وَأَنْتَ أَرْحَمُ الرَّاحِمِينَ(انبیاء۸۳)
میبینید که با فتحه مراد ضرر در هر چیزی است برای همین عام هست و در مقابل «نفع»قرار میگیرد ولی با ضمه ضرر در جان مانند بیماری یا لاغری است.
📚منبع:کتاب معانی الأبنیة فی العربیة
کتابی که بالا بهتون معرفی کردیم 🙃
با ما همراه باشید 🙋♂
😉 کانال ادبیات معناگرا قرآنی👇🏻
┏━📚📖━━━━━┓
🆔 @maanagara
┗━━━━━📚📖━┛
#صرف_قرآنی
شماره (۱۰)
🛑موضوع:تفاوت معنایی مصدر اصلی با مصدر میمی
به عقیده نحویین بین مصدر میمی و مصادر دیگه در معنافرقی نیست اما چیزی که بنظر میرسه اینه که بین معنای مصدر میمی و مصادر دیگه مطابقت کامل نیست چون اگر مطابقت کامل داشت دیگه صیغه ها متفاوت نمیشدند🤷
«مصیر» با «صیرورة»
«مرجع» با «رجوع»
«مفر» با «فرار»
اگر معناشون یکی باشه چرا پس دو تا صیغه بکار میره ؟؟😐🤨
حتما یه فرقی هستش حالا بریم ببینیم فرقش چیه...!!
✅مصدر میمی اغلب عنصر ذات را به همراه دارد ولی مصدر غیر میمی حدث مجرد را میرساند برای همین تو آیه شریفه«وَإِلَيَّ الْمَصِيرُ» از تعبیر مَصِیر استفاده شده و صیرورة نیومده چون مصدر میمی عنصر مادی رو با خودش حمل میکنه یا در آیه شریفه شعراء ۲۲۷ «وَسَيَعْلَمُ الَّذِينَ ظَلَمُوا أَيَّ مُنْقَلَبٍ يَنْقَلِبُونَ» که مصدر انقلاب نیامده و از تعبیر منقلب با مصدر میمی استفاده شده و زیرا انقلاب حدث مجرد .فعل و عمل خالص است ولی منقلب ذات رو با خودش حمل میکنه.
🗯پس مصدرغیر میمی صِرف حدث وفعل و عمل است که با چیز دیگری همراه نمیباشد اما مصدر میمی مصدری است که اغلب معنای ذات را با خود به همراه دارد
با ما همراه باشید
😉 کانال ادبیات معناگرا قرآنی👇🏻
┏━📚📖━━━━━┓
🆔 @maanagara
┗━━━━━📚📖━┛
#معرفی_کتاب
کتاب «الإیضاح في علم النحو» یکی از آثار ارزشمند حجت الاسلام دیداری و از برگزیدگان چهاردهمین دوره جشنواره علامه حلی «ره» است که نویسنده در این کتاب به بررسی منابع مقبول و مبانی معقول ادبی پرداخته است.
از ویژگی های این کتاب می توان به موارد زیر اشاره کرد:
🔹تحلیل و موشکافی دقیق منابع احتجاج در ادبیات مانند: قرائات، حدیث، شعر، حکایت، از جهت صحت یا عدم صحت احتجاج به هر یک از آنها.
🔹تبیین دقیق اقسام قیاس و کیفیت بهره مندی از آنها در فرایند نقد، تحلیل آراء ادباء و اجتهاد در علم نحو.
🔹ادخال اصول لفظیه مانند:«اصالة الظهور»، «اصالة عدم النیابة»، «اصالة عدم الزیادة»، «اصالة عدم التقدیر» در اصول نحو به همراه تبیین دقیق هریک از آنها در آثار و اقوال تراث ادبی و تفسیری.
🔹نقد جدی و عالمانه نسبت به برخی از مبانی رایج مانند:«زیادت»، «نیابت» ، «تضمین نحوی» و... .
🔹بیان ضوابط و ملاکات دقیق در تشخیص معنای حروف جر برای اولین بار در تاریخ ادبیات عربی.
🔹تبیین ناکارآمدی برخی از مبانی رایج با ذکر شواهد و آیات قرآنی.
🔹تدوین و تبیین ضوابط و ملاکات دقیق در رشمند کردن تفسیر بیانی قرآن.
🔹بهره مندی از حدود 150 عنوان کتاب مهمدو معتبر در فرایند پژوهشی کتاب.
#صوت_قرانی
شماره (۲)
🛑موضوع:تأثیر حروف مد در معانی کلمات قرآن کریم
🔰به آیه شریفه زیر توجه کنید🔰
♻️يَوْمَ تُقَلَّبُ وُجُوهُهُمْ فِي النَّارِ يَقُولُونَ يَا لَيْتَنَا أَطَعْنَا اللَّهَ وَأَطَعْنَا الرَّسُولَا وَقَالُوا رَبَّنَا إِنَّا أَطَعْنَا سَادَتَنَا وَكُبَرَاءَنَا فَأَضَلُّونَا السَّبِيلَا (احزاب۶۶_۶۷)
📌در این آیات «رسول» و «سبیل» با حرف مد آورده شده اند در حالی که از نظر قیاسی و علمی نیازی به حرف مد نیست و کلمه «سبیل» در ابتدای همین سوره آیه ۴ بدون حرف مد آمده👈 (وَاللَّهُ يَقُولُ الْحَقَّ وَهُوَ يَهْدِي السَّبِيلَ)
✅تفاوت میان این آیات در این است که آیه ای که مد دارد از زبان اهل آتش است که در آن فریاد میزنند و با صدای بلند گریه میکنند فضای غالب در اینجا فریاد و کشیده شدن صداست بنابراین حرف مد مناسب است در حالی که آیه بدون مد اینگونه نیست و سخن خداست که بیانگر یک حقیقت عقلی آشکار است
با ما همراه باشید
😉 کانال ادبیات معناگرا قرآنی👇🏻
┏━📚📖━━━━━┓
🆔 @maanagara
┗━━━━━📚📖━┛
◀️نمونه دیگر از تاثیر حروف مدی در قرآن کریم
♻️آیه شریفه «إِذْ جَاءُوكُمْ مِنْ فَوْقِكُمْ وَمِنْ أَسْفَلَ مِنْكُمْ وَإِذْ زَاغَتِ الْأَبْصَارُ وَبَلَغَتِ الْقُلُوبُ الْحَنَاجِرَ وَتَظُنُّونَ بِاللَّهِ الظُّنُونَا هُنَالِكَ ابْتُلِيَ الْمُؤْمِنُونَ وَزُلْزِلُوا زِلْزَالًا شَدِيدًا» (احزاب ۱۱)
🗯بعد از واژه «ظنون» حرف مد و اطلاق آورده شده است؛زیرا گمان های مختلف و بسیاری به ذهن آنها راه پیدا کرده است.
کشیده شدن آوا مناسبِ گمان های زیاد و مطلق میباشد. مومنین در جنگ احزاب در موقعیت سخت و خطرناکی قرار گرفتند و در مورد وعده الهی گمان ها وفکرهای بسیاری به ذهنشان رسید؛ پس مد صوت متناسب با گمان های زیاد است.
اینم یه نکته جالب دیگه🙂😉
⭕️موضوع: ذکر و حذف یاء متکلم در آیات قرآن کریم
گاهی یاء متکلم از فعل حذف شده و به کسره بسنده میشود که دارای غرضی هستش گاهی میشه که میخواهیم کلام رو مفصل و طولانی بیان کنیم «یاء»متکلم رو ذکر میکنیم و گاهی کوتاه و خلاصه بگیم که حذف میکنیم و به کسره بسنده میکنیم.
◀️حالا دو تا آیه رو با هم دیگه مقایسه میکنیم
1⃣وَمِنْ حَيْثُ خَرَجْتَ فَوَلِّ وَجْهَكَ شَطْرَ الْمَسْجِدِ الْحَرَامِ ۚ وَحَيْثُ مَا كُنْتُمْ فَوَلُّوا وُجُوهَكُمْ شَطْرَهُ لِئَلَّا يَكُونَ لِلنَّاسِ عَلَيْكُمْ حُجَّةٌ إِلَّا الَّذِينَ ظَلَمُوا مِنْهُمْ فَلَا تَخْشَوْهُمْ وَاخْشَوْنِي«بقرة۱۵۰»
2⃣حُرِّمَتْ عَلَيْكُمُ الْمَيْتَةُ وَالدَّمُ وَلَحْمُ الْخِنْزِيرِ وَمَا أُهِلَّ لِغَيْرِ اللَّهِ بِهِ وَالْمُنْخَنِقَةُ وَالْمَوْقُوذَةُ وَالْمُتَرَدِّيَةُ وَالنَّطِيحَةُ وَمَا أَكَلَ السَّبُعُ إِلَّا مَا ذَكَّيْتُمْ وَمَا ذُبِحَ عَلَى النُّصُبِ وَأَنْ تَسْتَقْسِمُوا بِالْأَزْلَامِ ۚ ذَٰلِكُمْ فِسْقٌ ۗ الْيَوْمَ يَئِسَ الَّذِينَ كَفَرُوا مِنْ دِينِكُمْ فَلَا تَخْشَوْهُمْ وَاخْشَوْنِ ۚ«مائده۳»
که در آیه اول ضمیر یاء متکلم«إخشَونی» ذکر و در آیه دوم حذف شده است.
📌جایگاه بسط کلام در سوره بقرة بیشتر از سوره مائده است چون آیه سوره بقره در مورد تغییر قبله از بیت المقدس به سمت کعبه میباشد اما آیه سوره مائده در مورد غذاهای حرام است.
آیه اول در مورد تغییر قبله است که باعث ایجاد فتنه و کشمکش و شایعه از جانب مشرکان و یهودیان شد تا جایی که مشرکان گفتند(إنّ محمّداً تحیرفی دینه) محمد در دینش سرگردان شده و حتی عده که ایمانشان ضعیف بود مرتد شدند اما آیه دوم که راجب غذاهاست در آن کشمکش و شایعه و آشوب وجود ندارد.
✅پس شکی نیست که تغییر قبله از بیت المقدس به کعبه که دارای ارتداد و فتنه از دین است این را میطلبد که خداوند خودش را ذکر کند و از تعبیر «وَاخْشَوْنِي»استفاده نماید بر خلاف آیه دیگر که به کسره بسنده میکند
با ما همراه باشید😁
کانال ادبیات معناگرا قرآنی👇🏻
┏━📚📖━━━━━┓
🆔 @maanagara
┗━━━━━📚📖━┛
⭕️موضوع:ذکر و حذف یاء متکلم در آیات قرآن کریم
🔰به آیات زیر توجه کنید🔰
1⃣فَإِنْ حَاجُّوكَ فَقُلْ أَسْلَمْتُ وَجْهِيَ لِلَّهِ وَمَنِ اتَّبَعَنِ«آل عمران۲۰»
2⃣قُلْ هَٰذِهِ سَبِيلِي أَدْعُو إِلَى اللَّهِ ۚ عَلَىٰ بَصِيرَةٍ أَنَا وَمَنِ اتَّبَعَنِي«یوسف ۱۰۸»
🗯که در آیه نخست«وَمَنِ اتَّبَعَنِ» بدون ضمیر متکلم و در آیه دوم«وَمَنِ اتَّبَعَنِي» با ضمیر آورده شده است:
✅چون آیه اول درباره ورود به اسلام است ولی آیه دوم درباره دعوت به سوی خداست خب قطعا دعوت به سوی خدا علم و آگاهی بیشتری به احکام اسلام نسبت به ورود به اسلام میطلبد🤷
چون که اینکار در جایگاه تبلیغ است پس به علم و آگاهی نیاز دارد.
و دیگر اینکه دعوت به سوی خدا پیروی از پیامبر را بیشتر در گفتار و رفتار میطلبد و از سوی دیگر کسانی که در سوره یوسف به آنها اشاره شده است مشمول آیه اول هم نیز میشوند چون مسلمان هستند اما کسانی که در سوره آل عمران ذکر شده اند شرط نشده که جز افراد سوره یوسف قرار گیرند؛ چون هر مسلمانی دعوت کننده به سوی خدا با علم و آگاهی نیست بنابراین پیروی کردن از پیامبر در سوره یوسف بیشتر از سوره آل عمران است در نتیجه ذکر ضمیر متکلم در سوره یوسف بهتر از آوردن کسره است
📌حرف «یاء» معادل کسره است و هم بیانگر معنایی بیشتر یعنی پیروی کردن زیاد است پس هر واژه ای در جای درست خود قرار گرفته است.
با ما همراه باشید 😊
😉 کانال ادبیات معناگرا قرآنی👇🏻
┏━📚📖━━━━━┓
🆔 @maanagara
┗━━━━━📚📖━┛
#معرفی_کتاب
کتاب «بلاغه الکلمه فی التعبیر القرآنی» نوشته دکتر فاضل السامرائی است. این کتاب را می توان یکی از مهمترین کتاب های ایشان در عرصه بلاغت به شمار آورد. همچنان که خود وی نیز به اعتراف بسیاری از اهل فضل، از سران علم نحو و بلاغت در دیار عرب محسوب می گردد. این کتاب به بحث درباری برخی واژگان در آیات قرآن میپردازد و تلاش میکند دلیل گزینش واژه یا حرکت حرفی در آیه را با تکیه بر سیاق چه سیاق لغوی و چه سیاق موقعیتی بیان کند و همین آیه را با آیه ی مشابه خود که فقط در همان واژه یا حرکت با هم اختلاف دارند مقایسه کرده و دقت فوق العاده قرآن را در گزینش واژه یا حرکت نشان دهد و برای خواننده روشن میشود که دو واژه یا حرکت با وجود مشابهت دو آیه از جهت لفظی قابل جایگزینی نیستند.
#صرف_قرآنی
📝بررسی قواعد ابدال دو وجهی در آیات قرآن کریم
مثل همیشه میخواهیم دو تا آیه رو مقایسه کنیم
1⃣وَلَقَدْ أَرْسَلْنَا إِلَىٰ أُمَمٍ مِنْ قَبْلِكَ فَأَخَذْنَاهُمْ بِالْبَأْسَاءِ وَالضَّرَّاءِ لَعَلَّهُمْ يَتَضَرَّعُونَ «انعام۴۲»
2⃣وَمَا أَرْسَلْنَا فِي قَرْيَةٍ مِنْ نَبِيٍّ إِلَّا أَخَذْنَا أَهْلَهَا بِالْبَأْسَاءِ وَالضَّرَّاءِ لَعَلَّهُمْ يَضَّرَّعُونَ«اعراف۹۴»
📌در سوره انعام از تعبیر «يَتَضَرَّعُونَ»بدون ابدال ولی در سوره اعراف از تعبیر«يَضَّرَّعُونَ» همراه با ادغام و ابدال استفاده شده است.
حالا ما دو تا دلیل برای این اختلاف میگیم 😁
✅ آیه اول ارسال نبی به سوی امت بوده برای همین از تعبیر «أمم» استفاده گردیده ولی در سوره اعراف از تعبیر «قریة»استفاده گردیده است
طبیعتاً افراد امت بیشتر از افراد یک منطقه میباشند یعنی فرستادن پیامبران در طول تاریخ وجود داشته و از آنجایی که یک امر مستمر و مدت دار است فعلی که از نظر ساختار طولانی تر است یعنی «يَتَضَرَّعُونَ»بکار رفته است ولی در سوره اعراف فرستادن پیامبران یک منطقه بوده و از «يَضَّرَّعُونَ» بخاطر کوتاهی ساختار استفاده شده است
✅دلیل دوم اینکه در آیه سوره انعام تعبیر «أرسل إلی» ولی در سوره اعراف «أرسل فی» استفاده شده است فعل أرسل با حرف (إلی) برای تبلیغ بدون توقف است مثل فردی برود نامه ای بدهد و برگردد اما فعل أرسل بها حرف (فی) به معنای اقامت پیامبر میان آنهاست از این رو در جایی که اقامت و دستور طولانی بوده فعل با صیغه مبالغه «يَضَّرَّعُونَ» آمده است .
😉 کانال ادبیات معناگرا قرآنی👇🏻
┏━📚📖━━━━━┓
🆔 @maanagara
┗━━━━━📚📖━