💯 نگرشي به جايگاه نمره در دروس معارف (2/پایانی)
🖌 علي نجفي نژاد
🔶 آسيب سخت نمرهدادن
🚩 1. وقتي که دانشجويي تمام يا بيشتر دروس تخصصي خود را با نمره بالا پاس کند و فقط چند درس معارف در کارنامه وي پايين باشد، بسيار طبيعي است که نسبت به آن درسها و یا استاد معارف و يا تمام کساني که دم از دين ميزنند، دلزده شود.
🚩 2. گاه اتفاق افتاده که دانشجويي هم از لحاظ ظاهر و هم از لحاظ عملي بسيار معتقد و مقيد به دين داست، ولي به هر دليل، نتوانسته در شب امتحان مطالب کتاب را خوب بخواند و همين باعث شده که نمره وي کم شود، در نتيجه يک سرشکستگي براي وي پيش ميآيد.
🚩 3. استاد سختگير، در ديد دانشجويان منفي جلوه ميکند، بهخصوص اگر استادان ديگري در همان دانشگاه، همين درس را ارائه کنند و در نمره دادن راحتتر باشند.
نتيجه: هر دو راه فوقالذكر، داراي مشکلات و آسيبهايي است که گريزي از آنها نيست.
✅ پيشنهاد
براي اين که اين تنگناها در دروس معارف پيش نيايد، چند راه حل پيشنهاد ميشود:
🚩 1. اين دروس به صورت اختياري ارائه شود و امتحان از آنها گرفته نشود؛ البته هر چند اين کار باعث ميشود که ديگر مشکلات پيشگفته مرتفع شود، اما خود داراي اشکالاتي است؛ مانند:
الف: از رونق افتادن و خلوت شدن کلاسهاي معارف و يا حتي برگزار نشدن بيشتر آنها.
ب: منافات داشتن با اصل وضع دروس معارف از سوي شوراي عالي انقلاب فرهنگي. اين شورا با هدف آشنايي دانشجويان با مباني و اصول دين، اين دروس را در تمام رشتههاي دانشگاهي گنجانده است؛ حال اگر بهصورت اختياري باشد، دانشجويان براي اينکه زود فارغ التحصيل شوند يا شهريه کمتري بدهند، از خير اين دروس ميگذرند.
ج: وقتي که دانشجو مجبور باشد اين دروس را پاس کند، ناخودآگاه منافعي برايش حاصل ميشود؛ از جمله از نزديک با خلق و خو و مرام استادان (عمدتاً مهذّب) اين دروس، که یا روحانی هستند و یا فارغالتحصیل علوم دینی، آشنا ميشوند.
🚩 2. برگزاري امتحانات به صورت متمرکز؛ همانطور که سر فصل و متون درسي دروس معارف، توسط نهاد نمايندگي مقام معظم رهبري در دانشگاهها تعيين و ارائه ميشود، به همين شکل خود نهاد در يک زمان از دانشجويان سراسر کشور امتحان بگيرد و نمره را خود اعلام کند. دقيقاً همان کاري که نسبت به دانشجويان دانشگاههاي پيام نور انجام ميدهند. اين کار نيز اگر چه برخي از مشکلات مورد نظر را حل ميکند، ولي باز خود داراي آسيبهايي است؛ مانند:
الف: در اين صورت نقش استاد بسيار کمرنگ ميشود. دانشجو ميگويد کتاب که فارسي روان است، نمره هم که دست استاد نيست، پس تا وقتي كه بشود با هر بهانهاي سرکلاس نميرود و يا در کلاس، خود را به کارهاي ديگري مشغول ميکند.
ب: از طرف ديگر استاد مجبور است در 14/15 جلسه يک کتاب تحميلي را از ابتدا تا انتها بدون حاشيه رفتن و پرداختن به سؤالات دانشجويان، تدريس کند؛ چون محدوده امتحان را نهاد معين کرده و استاد اگر بخواهد به سوالات دانشجويان بپردازد، نميتواند کتاب را کامل تدريس کند. در اين صورت به کسل کنندگي کلاسها افزوده ميشود و استاد خود نيز لذتي از تدريس نميبرد.
@maarefmags_.ir
ج: رکود و خمودگي استاد؛ چون در اين صورت استاد نميتواند هيچ تنوعي در کلاس و کتاب بدهد.
د: اگر نهاد مقداري (مثلاً شش نمره را) بهدست استاد دهد، اگر دانشجو اين نمره را به هر شکل از استاد بگيرد باز همان اشکالاتي که در مورد راحت گرفتن امتحان بيان شد، مطرح ميشود؛ و اگر به هر دليلي استاد سخت بگيرد و نمره ندهد، در اين صورت نيز اشکالات قبلي به قوت خود باقي است.
هـ : بسته شدن دست استاد در نمره؛ چون گاه استاد تشخيص ميدهد به عنوان تشويق، برگه امتحاني يک دانشجو را که از لحاظ اخلاقي و ديني خوب است، با مسامحه تصحيح کند و یا برگه دانشجويي را که در عمل و گفتار مقيد به هيچ چيز نيست، با دقت بيشتري تصحيح کند.
🚩 3. ارائه دروس به صورت اجباري و برگزاري امتحان توسط استاد و عدم لحاظ آن در معدل کل؛ اين روش تقريباً شبيه کاري است که دانشگاه آزاد اسلامي نسبت به درس يک واحدي «وصايا» انجام ميدهد. اين راهکار هم داراي اشکالاتي است از جمله:
الف: دانشجو رغبتي به مطالعه دقيق کتابها نخواهد داشت و فقط به گرفتن نمره قبولي اکتفا ميکند که معمولاً استادان با توجه به رحمت واسعهاي که دارند اين مرحمت را عنايت ميفرمايند!
ب: استاد احساس ميکند درس و کلاس و نمرة او يک کار تشريفاتي است و بود و نبودش خيلي مهم نيست. اين احساس در دانشجو هم بهوجود ميآيد و دروس و اساتيد معارف، مظلومتر ميشوند.
ج: با سيستم آموزشي ناسازگار است که دانشجو مجبور باشد درسي را پاس کند، ولي نمرهاش در جايي لحاظ نشود!
و اما نظر شما چيست؟
#دکترین_تدریس
#نقدونظر
#آسیبشناسی