#اختصاصی #واژه_شناسی 🌗 پلوراليسم اخلاقي گروه اخلاق مركز برنامه ريزي و تدوين متون درسي 🔻واژة‌ پلوراليسم به معناي كثرت‌گرايي و مكتب اصالت كثرت است. اما اصطلاح پلوراليسم اخلاقي به نظريه‌اي اطلاق مي‌شود كه معتقد است مفاهيم، ارزش‌ها، الزام‌ها و حتي اصول بنيادين اخلاق ذاتاً مختلف بوده، از اين رو اراية يك نظام اخلاقي هماهنگ و فراگير امكان ندارد. البته پلوراليسم اخلاقي، منطقاً مساوي با نسبيت‌گرايي اخلاقي نيست؛ زيرا اين نظريه ارزش‌هاي اخلاقي را سابژيكتيو و يا محصول سليقه يا فرهنگ خاص نمي‌داند و در اينكه مي‌توان دربارة ارزش‌ها، احكام معتبر عيني صادر كرد، با رئاليسم اخلاقي هم عقيده است. و اساساً اخلاقي بودن يك حكم را محصول يك سري قيود عقلي مي‌داند؛ اما معتقد است كه احكام اخلاقي تماماً با يكديگر سازگار نيستند. 🔸به عبارت ديگر، در اين نظريه هرچند احكام اخلاقي، در مقام نظر، وابسته به قيود عقلاني هستند، امّا در مقام عمل، طرح يك نظام اخلاقي هماهنگ و منسجم با مشكلاتي روبرو خواهد شد. ❇️ ادامه مطلب در فایل pdf 📚منبع: نشریه معارف 50. 🌐 کانال نشریه معارف| عضو شوید🔻 https://eitaa.com/maarefmags_ir

#اختصاصی #واژه_شناسی 🌗پوزيتيويسم منطقي ✍️ طيبه بلوردي و زهير مصطفي بلوردي 🔻مقدمه: پوزيتيويسم منطقي يكي از پرآوازه ترين مكتب‌هاي فلسفي سده اخير است كه صاحب نظران بسياري در پيدايش آن سهيم بوده‌اند. اين مكتب عليه مابعدالطبيعه شورش همه جانبه‌اي را سامان داد و در واقع آن را يكسره به دور انداخت، اثبات پذيري تجربي را تنها معيار معناداري گزاره‌ها و قضايا دانست و بر اين اساس گزاره‌هاي مابعدالطبيعي را ـ به دليل آنكه قابل اثبات تجربي نيست ـ فاقد معنا برشمرد. 🔸پوزيتيويسم، اصالت تحصل، تحصل گرايي يا اثبات گرايي، به رغم داشتن ريشه‌هاي كهن شهرت خود را با نام پوزيتيويسم منطقي به دست آورده است و با همين نام دوره‌اي كوتاه از انديشه فلسفي در مغرب زمين را به خود اختصاص داده است. 🔹«پوزيتيو» «پوزيتيو» (بسيار قديم و متداول) به معناي افكاري است كه داراي قطعيت علمي و مابه ازاي خارجي باشد درمقابل آنچه خيالي و فرضي و موهوم باشد غير اثباتي ـ غيرپوزيتيو ـ‌ است. ❇️ ادامه مطلب در فایل pdf 📚منبع: نشریه معارف 115. 🌐 کانال نشریه معارف| عضو شوید🔻 https://eitaa.com/maarefmags_ir

#اختصاصی #واژه_شناسی 🌗 حب دنيـا ✅ «عن أبي عبدالله، عليه‌السلام، قال: من أصبح و أمسي و الدنيا أكبر همه جعل الله الفقر بين عينيه و شتت أمره و لم ينل من الدنيا الا ما قسم له و من أصبح و أمسي و الآخرة أكبر همّه جعل الله الغني في قلبه و جمع له أمره؛ امام صادق عليه السلام، فرمود: كسي كه صبح كند و شام كند و حال اينكه دنيا بزرگترين همّ او باشد، خدا فقر را بين دو چشمش، قرار دهد و درهم كند كار او را، برخوردار نگردد از دنيا مگر آنچه قسمت شده است براي او. و كسي كه صبح و شام كند در صورتي كه آخرت بزرگترين همّ او باشد، خدا بي نيازي را در دل او قرار دهد، و گرد آورد براي او كار او را.» 🔻شرح: بدان كه از براي دنيا و آخرت اطلاقاتي است به حسب انظار ارباب علوم. و ميزان معارف و علوم آنها، كه بحث از حقيقت آن به حسب اصطلاح علمي مهم به امر ما نيست و صرف همت در فهم اصطلاحات و رد و قبول و جرح و تعديل باز دارد پياده را ز سبيل. آنچه در اين باب مهم است فهم دنياي مذمومه است كه انسانِ طالب آخرت اگر بخواهد از آن احتراز كند، با خُبرت احتراز نمايد. و آنچه اعانت كند انسان را در اين سلوك راه نجات، و ما آن را انشاءالله در ضمن چند فصل بيان مي‌كنيم. و از خداي تعالي توفيق مي‌طلبيم در سلوك اين طريق. ❇️ ادامه مطلب در فایل pdf 📚منبع: نشریه معارف 75. 🌐 کانال نشریه معارف| عضو شوید🔻 https://eitaa.com/maarefmags_ir

#اختصاصی #واژه_شناسی 🌗فيـدئيـزم ✍️ محمدتقي فعالي فيدئيزم يا ايمان‌گروي، جنبشي است در فلسفة دين و معرفت‌شناسي ديني كه به خصوص در نيمة دوم قرن بيستم تحت تأثير مستقيم تعاليم ويتگنشتاين توسعه يافت،‌ و برخي ديگر از فلاسفة متأخر، هر يك به نحوي بر گسترة آن افزودند. بر اساس رأي‌محوري ويتگنشتاين، دين همانند علم و هر فعاليت ديگر انساني، شكلي از حيات است. وظيفة فيلسوف هرگز تلاش براي يافتن «دليل و شاهد» يا توجيه عقلاني به نفع باور به خدا نيست؛ بلكه وي بايد فعاليت‌هاي متنوعي را كه به حيات انساني شكل ديني داده است، توضيح دهد. در اين طريقه، شناخت ديني، مبتني بر آگاهي عقلي يا طبيعي نيست؛ بلكه فقط بر ايمان استوار است. ❇️ ادامه مطلب در فایل pdf 📚منبع: نشریه معارف 52. 🌐 کانال نشریه معارف| عضو شوید🔻 https://eitaa.com/maarefmags_ir

#اختصاصی #واژه_شناسی 🌗سنت گرايي ✍ گروه مباني نظري اسلام (مركز برنامه ريزي و تدوين متون درسي) 🔻لازم است پيش از وارد شدن به مؤلفه‌هاي اصلي سنت‌گرايي، توضيحي درباره «سنت» و اينكه مراد سنت‌گرايان از اين واژه چيست، ارائه نماييم. 🔸سنت‌گرايان سنت را به مجموعه‌اي از «حقايق همه جايي و هميشگي» كه به گونه‌اي با عالم اله پيوند دارند، اطلاق كنند. به تعبير ديگر سنت در اصطلاح سنت‌گرايان در معناي كلي آن، به اصولي اطلاق مي‌شود كه از عالم بالا وحي شده و انسان را به مبدأش پيوند مي‌دهد. و در معناي محدودترش، اطلاق و به كارگيري آن اصول است. به عبارت ديگر سنت گرايان معتقدند سنت عبارت است از اصولي كه از مبدأ كلي كه هر چيزي از آن شأن گرفته و به آن باز مي‌گردد، مي‌آيد. اين است كه سنت همه چيز را به مراحل بالاتر هستي و در نهايت به اصول غايي ـ كه مسايل كاملاً ناشناخته براي بشر جديد هستند ـ ارجاع مي‌دهد. بنابراين سنت گرايي يعني تعلق خاطر و التزام نظري و عملي به آن اصول و حقايق همه جايي و هميشگي. ❇️ ادامه مطلب در فایل pdf 📚منبع: نشریه معارف 60. 🌐 کانال نشریه معارف| عضو شوید🔻 https://eitaa.com/maarefmags_ir

#اختصاصی #واژه_شناسی 🌗 سياق ✍️علي اكبر بابايي 🔻لغت‌شناسان براي سياق معاني متعددي مانند: راندن، اسلوب، روش، طريقه، فن تحرير محاسبات به روش قديم، مهر و كابين و تتابع (از پي يكديگر درآمده) ذكر كرده و «سياق كلام» را به اسلوب سخن و طرز جمله‌بندي معنا كرده‌اند ولي در باب معناي اصطلاحي سياق، علماي فقه، اصول و تفسير با اينكه فراوان از سياق ياد كرده و آن را مورد استناد قرار داده‌اند، ولي بيشتر آنان تعريف دقيقي از آن ارائه نكرده‌اند، در اين ميان شهيد سيد‌محمدباقر صدر(ره) درصدد تعريف برآمده و نوشته است: مقصود ما از سياق هرگونه دليل‌هاي ديگري است كه به الفاظ و عباراتي كه مي‌خواهيم آن را بفهميم، پيوند خورده است، خواه از مقوله الفاظ باشد مانند كلمات ديگري كه با عبارت مورد‌نظر يك سخن به هم پيوسته را تشكيل مي‌دهند و خواه قرينه حالي باشد، مانند اوضاع و احوال و شرايطي كه سخن در آن اوضاع و احوال مطرح شده است و در موضوع و مفاد لفظ مورد بحث، نوعي روشنگري دارد. 🔸 طبق اين تعريف، سياق تمام قراين متصل را شامل مي‌شود، ولي به نظر مي‌رسد موارد استعمال اين واژه در آثار دانشمندان با اين تعريف گسترده سازگار نيست زيرا سياق در بيان آنان يكي از قراين پيوسته لفظي است؛ ❇️ ادامه مطلب در فایل pdf 📚منبع: نشریه معارف 67. 🌐 کانال نشریه معارف| عضو شوید🔻 https://eitaa.com/maarefmags_ir

#اختصاصی #واژه_شناسی 🌗اگزيستانسياليسم 🔻1. معناي اگزيستانسياليسم فعل existo و existere در زبان لاتيني به معناي خروج از ظاهر شدن و بر آمدن است. اين اصطلاح با بودن و هستي نيز متعارف است ولي در اصطلاح فلسفه‌هاي اگزيستانس اين اصطلاح به موجودات آگاه از واقعيت خاص گفته‌ مي‌شود؛‌ به عبارت ديگر، اگزيستانس به نحوه خاص هستي انسان اطلاق مي‌شود و اگر گاهي از اگزيستانسياليسم به اصالت وجود تعبير مي‌شود ربطي با نظريه اصالت وجود ملاصدرا كه در باب مطلق وجود است ندارد. در اين فلسفه‌ها بايد به ريشه لفظ Existence كه مشتق از Existere لاتيني است توجه داشت اين لفظ مركب از دو جزء: ex (از ـ بيرون) و sistere (قيام ـ ايستادن)‌ و معناي آن در لاتين ظهور و بروز و تجلي است و از اينجا مناسبت اصطلاح «قيام يا تقرر ظهوري» براي اين اصطلاح معلوم مي‌گردد. در اگزيستانسياليسم كه گفته‌ مي‌شود قيام ظهوري و يا گاهي وجود تعالي يافته، مراد وجودي است كه مرتب مي‌خواهد گذر داشته باشد و شئ جديدي شود كه اين وجود تنها بر وجود انساني منطبق مي‌شود؛ پس در فلسفه‌هاي اگزيستانس، وجود داشتن به معناي تعالي دائمي يعني گذر از وضع موجود مي‌باشد؛ از اين رو وجود داشتن مستلزم صيرورت مي‌باشد. ❇️ ادامه مطلب در فایل pdf 📚منبع: نشریه معارف 68. 🌐 کانال نشریه معارف| عضو شوید🔻 https://eitaa.com/maarefmags_ir

#اختصاصی #واژه_شناسی 🌗 تبيين و نقد كثرت گرايي ديني ✍️حميد آرمين* اشاره: بحث كثرت گرايي يا پلوراليسم ديني، موضوعي است در فلسفة دين، موضوعي كه مولود يك رويكرد برون ديني به مسئلة تعدد بالفعل اديان موجود در جامعة بشري است و مي‌توان آن‌را واكنشي در برابر ديدگاه‌هاي تنگ نظرانة حصرگرايان دانست كه دين حق را واحد و در انحصار خود دانسته و ساير اديان را بر باطل و پيروان آنها را اهل شقاوت و هلاكت مي‌پندارند. حضور دين‌هاي متعدد در جوامع بشري نه تنها امر تازه‌اي نيست بلكه يك واقعيت خارجي است كه امروزه به يكي از مهمترين دغدغه‌هاي فكري متكلمان، مورخان و فلاسفة دين تبديل شده است. در عرفان اسلامي راههاي رسيدن به خداوند به اندازه تعداد مردمان است. هندوها در كتاب مقدس خود «بهگود گيتا» مي‌خوانند: «انسانها از هر راهي كه بسوي من آيند؛ پذيراي آنها هستم؛ آنها همه جا، به راه من مي‌روند». بحثي كه براي هر انديشمند ديني در مواجهه با اين تنوع و تكثرمطرح مي‌شود اين است كه آيا اين واقعيت؛ بهره اي از حقيقت هم دارد؟ آيا همة اين اديان بر حقند؟ آيا پيروان اديان مختلف اهل نجاتند؟ و نهايتا اين تعدد و تكثر بالفعل در حوزه اديان را چگونه بايد تفسير نمود؟ ❇️ ادامه مطلب در فایل pdf 📚منبع: نشریه معارف 72. 🌐 کانال نشریه معارف| عضو شوید🔻 https://eitaa.com/maarefmags_ir

#اختصاصی #واژه_شناسی 🌗مدرنيسم (تجددگرايي) گروه مباني نظري اسلام مركز برنامه‌ريزي و تدوين متون درسي 🔻1ـ جهاني كه در آن زندگي مي‌كنيم از جهات گوناگون تحت تأثير يكي از سه گرايش مهم قرار دارد كه عبارتند از: سنت‌گرايي، تجددگرايي و پساتجددگرايي؛ با كمي دقت و ژرف‌انديشي مي‌توان مشاهده كرد كه در روزگار ما هم‌سنت‌گرايي از قوت و قدرت چشمگيري برخوردار است، هم تجددگرايي همچنان سلطه و قدرت دارد و هم پساتجددگرايي به آرامي به صورت جدي و چشمگيري وارد لايه‌هاي گوناگون جامعه بشري شده است و نمايندگان هر سه گرايش ضمن اينكه در حال تحكيم پايه‌هاي فكري خويشند به صورت عميق و وسيع در حال گفتگو و تبادل رأي و نظرند. از اين روست كه دانستن اينكه سنت‌گرايي چيست؟ تجددگرايي به چه معناست و پساتجددگرايي چيست از اهميت بالايي برخوردار است. 🔹2ـ براي اينكه از سطحي‌نگري در بازشناسي اين اصطلاحات بپرهيزيم شايسته است مؤلفه‌هاي اصلي هر سه گرايش به درستي فهميده شود. 🔸3ـ نكته مهم ديگر اينكه واژه‌هاي سنت با سنت‌گرايي، تجدد با تجددگرايي و پساتجدد با پساتجددگرايي، متفاوتند و نبايد با يكديگر اشتباه شوند. به تعبير ديگر Tradition چيزي است و Traditionlism چيز ديگر. همين طور modernity چيزي است و modernism چيزي ديگر و نيز Postmodernity چيزي است و Postmodernism چيز ديگري است. ❇️ ادامه مطلب در فایل pdf 📚منبع: نشریه معارف 55. 🌐 کانال نشریه معارف| عضو شوید🔻 https://eitaa.com/maarefmags_ir

#اختصاصی #واژه_شناسی 🌗نگاهي به خلافت امام حسن(ع) بر مبناي اهل سنت ✍️ اكبر سعادتي درآمد از عناويني كه نزد اهل سنت بسيار ارزشمند تلقي مي‌گردد عنوان «خليفه راشد» است. آنان حاكمان را به «خليفه» و غير خليفه تقسيم مي‌كنند و مي‌گويند اين تقسيم به جهت حديث نبوي است كه خلافت را تا سي سال پس از پيامبر مي‌داند؛ هرچند در محاورات اهل سنت تنها به چهار خليفه نخستين «خلفاي راشدين» اطلاق مي‌گردد. با این وصف اما بزرگان تاريخ و حديث و كلام اهل سنت، امام حسن(ع) را هم خليفه راشد دانسته‌اند؛ که به تصريح مورخين حكومت ايشان در محدوده همان سي سال پس از پيامبرخدا(ص) مي‌گنجد. البته ايشان از دیدگاه اهل سنت همه شرايط یک خليفه راشد مانند عدالت و شجاعت و دانايي را دارا بوده‌اند و در تشكيل خلافت آن حضرت، موازين خلافت خلفاي راشدين مانند بيعت مردم و اهل حل و عقد و تنصيص پيامبر(ع) و خليفه قبلي، تحقق داشته است. در اين مقاله با بررسي منابع حديثي، تاريخي و اعتقادي اهل سنت در سه فصل به این تبیین این مسئله پرداخته مي‌شود. ❇️ ادامه مطلب در فایل pdf 📚منبع: نشریه معارف 100. 🌐 کانال نشریه معارف| عضو شوید🔻 https://eitaa.com/maarefmags_ir

#اختصاصی #واژه_شناسی 🌗 كتاب مقدس، عهد قديم و عهد جديد «كتاب مقدس» عنوان مجموعه‌‏اي از نوشته‏‌هاي كوچك و بزرگ است كه مسيحيان همه و يهوديان بخشي از آنها را «كتاب آسماني و الهي» خود مي‌‏دانند. عنوان معروف اين مجموعه در زبان انگليسي و بيشتر زبان‌هاي اروپايي (Bible) و يا كلمه‌هاي هم‏‌خانوادة آن است كه از كلمه يوناني Biblia ، به معناي «كتاب‌ها»، گرفته شده است. در زبان‌هاي فارسي و عربي عنوان «عهدين» نيز براي اين كتاب به كار مي‏رود. اين عنوان به اين اعتقاد مسيحيان اشاره دارد كه خدا دو عهد و پيمان با انسان بسته است: يكي «عهد قديم‏» ، كه در آن خدا از انسان پيمان گرفته است كه بر شريعت الهي گردن نهد و آن را انجام دهد. اين عهد و پيمان ـ كه نماد آن ختنه كردن است ـ ابتدا با حضرت ابراهيم (ع) بسته شده و سپس در زمان حضرت موسي (ع) تجديد و تحكيم شده است. ❇️ ادامه مطلب در فایل pdf 📚منبع: نشریه معارف 58. 🌐 کانال نشریه معارف| عضو شوید🔻 https://eitaa.com/maarefmags_ir