کشته شدن عمر بن الخطاب در نهم ربیع الاول‼️
✍از میان علما و محققین جمعی قائل به کشته شدن عمربن الخطاب در نهم ربیع شده اند. هر چند خیلی ها این مسئله را نپذیرفته اند، اما نظر تحقیقی برخی بزرگان از متاخرین چنین است:
1⃣ سید نعمت الله جزایری:
روناه من كتاب الشيخ الامام العالي ابي جعفر محمد بن جرير الطبري قال المقتل الثاني يوم التاسع من شهر ربيع الاول¹
🔸روایت کردیم از کتاب محمد بن جریر طبری که گفت: کشته شدن دومی در روز نهم از ماه ربیع الاول بوده است.
2⃣ آیت الله خویی:
أقول: قد عرفت أنّ المشهور بين جمهورى الشّيعة هو أنّه في شهر الرّبيع فدعوى الاجماع على كونه في ذي الحجّة ممنوعة²
🔸میگویم: دانسته شد که مشهور بین جمهور شیعه این است که آن(کشته شدن دومی) در ماه ربیع است. پس ادعای اجماع بر واقع شدنش در ذی الحجه ممنوع است.
3⃣ سید جعفر مرتضی عاملی:
فإن النتيجة هي: أن قتله قد كان في أوائل شهر ربيع الأول..³
🔸نتیجه این است که قتل او در اوائل ماه ربیع الاول بوده است.
4⃣ همچنین بزرگانی از متقدمین نیز قائل به این تاریخ بوده اند. چنانکه علامه مجلسی نوشته اند:
يظهر من الكتب المعتبرة و كما هو مشهور الآن بين عوام الشيعة- أن قتله كان في اليوم التاسع من ربيع الأول، و كان ذلك مشهورا أيضا في السابق بين جمع من محدثي الشيعة⁴
🔸ظاهر میشود از کتب معتبره ی شیعه همانطور که الان بین عوام شیعه مشهور است و همچنین در گذشته بین جمعی از محدثین شیعه مشهور بوده است.
📚منابع:
📕۱) الأنوار النعمانية ج۱ ص۸۴
📕۲) منهاج البراعة خويى ج۳ص۷۶
📕۳) الصحيح من سيرة الإمام علي (عليه السلام) ج۱۴ص۱۸۳
📕۴) زاد المعاد مجلسی ج۱ص۲۵۳
🌐𝕞𝕒𝕓𝕒𝕙𝕖𝕤ℝ𝕒𝕗𝕖𝕫𝕚𝕠𝕟
📌داستان کشته شدن عمربن الخطاب‼️
زمانیکه جسارت کرد در کوچه به مادر
و زد زهرای زخمی را زمین یکبار دیگر
به ضرب سیلی اش بشکست زیور
و بر روی زمین چون غنچه پرپر
سند را کرد دوباره پاره پاره
و بر زهرا فقط یک راه چاره¹
به ثانی شقی، لعن و غضب کرد
و با نفرین خود او را ادب کرد
بگفتش که خدا بشکافد اِشکم
ز تو که کرده ای شادیِ ما کم²
گذشت از آن زمان ایام بسیار
و زهرا مُرده بود از درد مسمار
به روزی میگذشت ثانی ز بازار
غلامی در پی اش از پشت دیوار
شکایت کرد ز مولایش به ثانی
مُغَیرة في خَراجي قَدْ جَفانی³
بگو پس کم کند از من خراجم
که حکم تو بُوَد تنها علاجم
بپرسیدش که شغل تو مگر چیست
بگفتا کارِ چوب و رنگ و کاشی ست
بگفتش که تو را با اینهمه کار
نمیباشد جفا خرجِ دو دینار
و ایضا گر به اینها اوستادی
توانی که بسازی آسِ بادی؟
بگفتا پاسخش فیروز کاشی
بلی آقای من، در این حواشی
بسازم آسِ بادیی به یک ضَرب
کزان پیچد خبر از شرق بر غرب
سه روزی که گذشت از این سخنها
و ثانی توی مسجد بین صفها
به ناگه تیغ تیزی شد نثارش
و کرد پاره شکم را⁴ پورِ آرَش⁵
چو آوردند خبر را نزد مولا
بشد گریان شدیدا شاه والا
بگفتا کاش این روز خجسته
کنارم بود آن پهلو شکسته⁶
✍به قلم: رضوانی فرد
📚منابع:
📕۱) الإختصاص مفید ج۱ ص۱۸۵
📕۲) انوار العلویه نقدی ج۱ ص۲۹۳
▪️۳) مغیره در خراج گرفتن بر من جفا کرده است.
📕۴) الکامل فی التاریخ ج۳ ص۴۹و۵۰
▪️۵) آرش کمانگیر
📕۶) مجمع النورین ج۱ ص۲۲۵
#البرائة_هويتنا
🌐𝕞𝕒𝕓𝕒𝕙𝕖𝕤ℝ𝕒𝕗𝕖𝕫𝕚𝕠𝕟
📌تاریخ کشته شدن عمر بن الخطاب به روایت یعقوبی:
1⃣ ثم استخلف عمر بن الخطاب .... يوم الثلاثاء لليلتين بقيتا من جمادى الآخرة، و قيل لسبع بقين منه سنة 13. ¹
🔸عمر بن الخطاب خلیفه شد در روز سه شنبه ۲۸جمادی الاخری سال سیزده هجری
كانت ولايته عشر سنين و ثمانية أشهر.²
2⃣ ایام ولایت و حکومتش ۱۰ سال و هشت ماه بود.
✍جمادی الثانی ششمین ماه از ماههای قمری میباشد و پس از افزودن هشت ماه به آن به پایان صفر و اوائل ربیع الاول میرسیم.
📚منبع:
📕۱) تاريخ اليعقوبي ج۲ ص۱۳۹
📕۲) تاريخ اليعقوبي ج۲ ص۱۵۹
🌐𝕞𝕒𝕓𝕒𝕙𝕖𝕤ℝ𝕒𝕗𝕖𝕫𝕚𝕠𝕟
📌سن حضرت خدیجه سلام الله علیها هنگام ازدواج به روایت بیهقی:
1⃣ أن النبي، (صلّى اللّه عليه و آله و سلّم)، زوّج بها و هو ابن خمس و عشرين سنة، قبل أن يبعثه اللّه نبيا بخمس عشرة سنة.¹
🔸پیامبر با خدیجه در ۲۵سالگی ازدواج کرد و این ۱۵ سال قبل از بعثت بود.
2⃣ أنهم خرجوا من الشعب قبل الهجرة بثلاث سنين و في هذه السنة توفيت خديجة²
🔸مسلمانان سه سال قبل از هجرت از شعب ابیطالب خارج شدند و در این سال خدیجه فوت شد.
3⃣ و يقال خمسين سنة. و هو أصح.³
🔸و گفته شده در پنجاه سالگی و این قول صحیحتر است.
✍وقتی جناب خدیجه در پنجاه سالگی فوت شدند و از سیزده سال حضور پیامبر در مکه(قبل از هجرت) سه سال کم کنیم که وفات ایشان در آن واقع شده است، ده سال باقی میماند. که این ده سال پس از بعثت با ۱۵ سال قبل از بعثت مجموعا ۲۵ سال میشود. و پس از کم کردن از کل سن ایشان هنگام فوت(۵۰ سالگی) به سن ۲۵ میرسیم.
لذا طبق این روایت، ایشان در سن ۲۵ سالگی با حضرت رسول ازدواج نموده اند.
📚منابع:
📕۱) دلائل النبوة بیهقی ج۲ ص۷۲
📕۲) دلائل النبوة بیهقی ج۲ ص۳۵۳
📕۳) دلائل النبوة بیهقی ج۲ ص۷۱
🌐𝕞𝕒𝕓𝕒𝕙𝕖𝕤ℝ𝕒𝕗𝕖𝕫𝕚𝕠𝕟
📌سن حضرت خدیجه هنگام ازدواج به روایت ابن عباس:
1⃣ عَنِ ابْنِ عَبَّاسٍ قَالَ: كَانَتْ خَدِيجَةُ يَوْمَ تَزَوَّجَهَا رَسُولُ اللَّهِ - صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ - ابْنَةَ ثَمَانٍ وَعِشْرِينَ سَنَةً ومهرها اثنتي عَشْرَةَ أُوقِيَّةً.¹
🔸از ابن عباس نقل است که گفت: خدیجه روزیکه پیامبر با او ازدواج کرد، ۲۸سال بود و مهریه اش ۱۲ اوقیه.
2⃣ ابن عماد حنبلی نیز قول چهل سالگی را هنگام ازدواج صحیح دانسته اما قول ۲۸ سال را به عنوان یکی از نقل ها آورده است:
وتزوج خديجة وهو ابن خمس وعشرين سنة، وهي بنت أربعين على الصحيح فيهما، ورجّح كثيرون أنها ابنة ثمان وعشرين²
🔸پیامبر ازدواج کرد با خدیجه در حالیکه ۲۵ساله بود و خدیجه ۴۰ ساله بود طبق قول صحیح. و ترجیح داده اند بسیاری، که خدیجه ۲۸ ساله بوده است.
3⃣ بلاذری نیز پس از اینکه قول چهل سالگی را ثابت نزد علما دانسته است، به قول ۲۸ سالگی اشاره کرده:
وتزوج رَسُول اللَّه صَلَّى اللَّه عَلَيْهِ وَسَلَّمَ خديجة وهو ابن خمس وعشرين سنة، وهي ابنة أربعين سنة. وذلك الثبت عند العلماء. ويقال إنه تزوجها وهي ابنة ست وأربعين سنة، وهو ابن خمس وعشرين سنة. ويقال: تزوجها وهو ابن ثلاث وعشرين سنة، وهي ابنة ثمان وعشرين سنة.³
🔸ازدواج کرد رسول خدا با خدیجه و پیامبر ۲۵سال داشت و خدیجه ۴۰ سال. و این قول ثابت است بین علما. و گفته شده که خدیجه هنگام ازدواج ۴۶ سال و پیامبر ۲۵ سال داشته است.
و گفته شده: ازدواج کرد پیامبر با خدیجه درحالیکه ۲۳ سال داشت و خدیجه ۲۸ سال.
📚منابع:
📕۱) الطبقات الكبرى ابن سعد ج۸ ص۱۳
📕۲) شذرات الذهب ابن العماد ج۱ ص۱۳۴
📕۳) انساب الاشراف بلاذری ج۱ ص۹۸
🌐𝕞𝕒𝕓𝕒𝕙𝕖𝕤ℝ𝕒𝕗𝕖𝕫𝕚𝕠𝕟
📌سن حضرت خدیجه هنگام ازدواج:
✍ابن کثیر دمشقی یکی دیگر از کسانی ست که قول پنجاه سالگی حضرت خدیجه هنگام وفات را صحیح میداند:
وَبَلَغَتْ خَدِيجَةُ خَمْسًا وَسِتِّينَ سَنَةً، وَيُقَالَ خَمْسِينَ. وَهُوَ أَصَحُّ.¹
🔸خدیجه به شصت و پنج سالگی رسید و گفته میشود پنجاه سالگی و این صحیح تر است.
🛑خیلی از علما نیز زمان فوت ایشان را ۱۰ سال بعد از بعثت دانسته اند که از جمله ی آنها:
1⃣ قال الواقدي: توفّيت خديجة بعد أن مضى من النّبوّة عشر سنين²
🔸خدیجه ۱۰سال پس از بعثت وفات یافت.
2⃣ و توفيت خديجة بنت خويلد في شهر رمضان قبل الهجرة بثلاث سنين³
🔸خدیجه در ماه رمضان ۳ سال قبل از هجرت وفات یافت.
3⃣ ثم روى عن حكيم بن حزام أنها توفيت سنة عشر من البعثة بعد خروج بني هاشم من الشّعب⁴
🔸حکیم بن حزام میگوید: ۱۰ سال پس از بعثت بعد از خروج بنی هاشم از شعب ابیطالب وفات یافت.
✍پیامبر در چهل سالگی به نبوت رسیدند. ده سال پس از بعثت فوت حضرت خدیجه واقع شده و ایشان پنجاه سال داشته اند. خود حضرت رسول نیز ده سال پس از بعثت، ۵۰ ساله میشوند.
فلذا سن پیامبر و خدیجه هنگام ازدواج برابر بوده و وقتی پیامبر را ۲۵ساله بدانیم، سن حضرت خدیجه نیز ۲۵ سال میباشد.
📚منابع:
۱) السيره النبويه ج۱ ص۲۶۴
۲) تذكرة الخواص ج۲ ص۳۱۰
۳) تاريخ اليعقوبي ج۲ ص۳۵
۴) سبل الهدى و الرشاد ج۲ ص۴۳۴
🌐𝕞𝕒𝕓𝕒𝕙𝕖𝕤ℝ𝕒𝕗𝕖𝕫𝕚𝕠𝕟
May 11
📌سن حضرت خدیجه سلام الله علیها هنگام ازدواج:
1⃣ عماد الدين يحيى بن أبي بكر العامري مینویسد:
تزوجها (صلى اللّٰه عليه و آله و سلم) و له من العمر خمس و عشرون سنة و هى يومئذ ابنة ثمان و عشرين سنة.
و روى انه أصدقها اثنتى عشرة أوقية من ذهب و قيل عشرين بكرة و بقيت عنده قبل الوحي خمس عشرة سنة و بعده الى ما قبل الهجرة بثلاث سنين¹
🔸رسول الله او را تزویج کرد در حالیکه خودش ۲۵ سال داشت و خدیجه آن زمان ۲۸ ساله بود....و با پیامبر ۱۵ سال قبل از نبوت و بعد از نبوت تا سه سال قبل از هجرت بود.
2⃣ مرحوم اربلی نیز در کشف الغمه ۲۸سالگی حضرت خدیجه را نقل میکند:
وقال ابن حماد بلغني أن رسول الله صلى الله عليه وآله وسلم تزوج خديجة على اثنتى عشرة اوقية ذهبا وهى يومئذ ابنة ثمانى وعشرين سنة²
🔸ابن حماد گفت: به من خبر رسیده است که رسول خدا خدیجه را با ۱۲ اوقیه طلا تزویج کرد و خدیجه در آن روز ۲۸ سال داشت.
📚منابع:
📕۱) بهجة المحافل ج۱ ص۴۸
📕۲) كشف الغمة ج۲ ص۱۳۳
🌐𝕞𝕒𝕓𝕒𝕙𝕖𝕤ℝ𝕒𝕗𝕖𝕫𝕚𝕠𝕟
📌نظر آیت الله العظمی مکارم شیرازی در مورد سن حضرت خدیجه هنگام ازدواج:
✍مشهوراتی مانند 40 سالگی حضرت خدیجه(س) هنگام ازدواج با پیامبر اکرم(ص)، یا ازدواج های ایشان پیش از وصلت با آن حضرت، به هیچ وجه تأییدات تاریخی قوی و غیرقابل مناقشه ندارند و صرفا نظریات تاریخی ای هستند که به دلایلی غیرعلمی مشهور شده اند و در برابر پژوهش های دقیق تاریخی تاب مقاومت ندارند. علامه جعفر مرتضی یکی از پژوهشگرانی است که در دهه های اخیر در تألیف ارزشمند خود یعنی «الصحیح من سیرة النبی الأعظم»، شواهد و قراین فراوانی را بر اختلاف سنی بسیار کم پیامبر اکرم(ص) و خدیجه(س) و ازدواج نکردن آن بانو پیش از وصلت با حضرت رسول(ص) اقامه می کند. شواهد و قراین و پژوهش هایی که مورد تأیید بسیاری از علما و مراجع شیعه، از جمله حضرت آیت الله مکارم شیرازی نیز هست.
🌐مشاهده در سایت معظم له
🌐𝕞𝕒𝕓𝕒𝕙𝕖𝕤ℝ𝕒𝕗𝕖𝕫𝕚𝕠𝕟
📌نظر آیت الله سند در مورد عزاداری اول ربیع الاول‼️
📝سوال:
آیا درآوردن جامۀ عزا (سیاه) در انتهایِ ماهِ صفر و ابتدایِ ماهِ ربیعالاول بهتر و افضل است یا ادامۀ سیاه پوشیدن تا شهادتِ حضرتِ امام حسن عسکری (علیهالسلام)؟ کدامیک بهتر و افضل است⁉️
✍الجواب :
در برخی روایات وارد شدهاست پوشیدن سیاه را تا هشتم ربیعالاول ادامه دهید و در نهم ربیع، سیاه و جامۀ عزا را درآورید. میدانیم که در روزهای نخستین ماه ربیع، بر اهلبیت عصمت و طهارت (علیهمالسلام) رفت آنچه رفت و این معاضد مضمون روایات است.
🌐منبع: سایت معظم له
🌐𝕞𝕒𝕓𝕒𝕙𝕖𝕤ℝ𝕒𝕗𝕖𝕫𝕚𝕠𝕟
مناسبت نهم ربیع⁉️
✍در بین بزرگان کسانی قائل به قتل عمر در نهم ربیع هستند و برخی خیر. اما همواره خیلیها به شهرت قتل در نهم ربیع بین شیعیان اشاره کرده اند.
مرحوم افندی در ذیل نام ابولولو مینویسد:
هو فيروز الاعجمي الفارسي المعروف بين الشيعة ببابا شجاع الدين، 👈و اليه ينسب عيد بابا شجاع، أعني يوم قتل عمر بن الخطاب، و هو يوم التاسع من شهر ربيع الاول،👉 و قيل يوم الرابع و العشرين من ذي الحجة، و قيل الثامن و العشرين منه، و قيل السادس و العشرين منه و ان يوم التاسع من شهر ربيع الاول انما هو يوم قتل عمر بن سعد قاتل الحسين عليه السلام أو يوم ورد فيه رأسه من الكوفة الى المدينة بخدمة مولانا علي بن الحسين عليه السلام. فلاحظ
🔸یعنی: ابولولو فیروز عجمی و فارسی است که بین شیعه به باباشجاع الدین معروف است. و عید بابا شجاع الدین به او نسبت داده میشود یعنی روز کشته شدن عمر که نهم ربیع الاول است. و گفته شده روز ۲۴ذی الحجه، و گفته شده ۲۸ ذی الحجه و گفته شده ۲۶ ذی الحجه.
و همانا روز نهم ربیع الاول روز قتل عمربن سعد قاتل امام حسین علیه السلام است یا روز رسیدن سرش پیش امام سجاد علیه السلام.
📚۱) ریاض العلماء ج۵ ص۵۰۷
🌐𝕞𝕒𝕓𝕒𝕙𝕖𝕤ℝ𝕒𝕗𝕖𝕫𝕚𝕠𝕟
📌مرگ عمربن الخطاب در نهم ربیع‼️
✍شیخ علی کورانی در کتاب خود در مورد عیدالزهرا مینویسد:
المشهور بين جمهور الشيعة أن التاسع من ربيع الأول هو يوم عيدٍ وفرحة ويسمونه عيد الزهراء وفرحة الزهراء . وقيل إن سبب تسميته بذلك ونسبته إلى الزهرء : أنه يوم هلاك عمر بن سعد قاتل ابنها الحسين وقيل إنه يوم هلاك عمر بن الخطاب ، لكن اتفق المؤرخون على أن عمر ابن الخطاب مات في آخر ذي الحجة ، وليس في ربيع الأول .¹
🔸مشهور بین جمهور شیعه این است که نهم ربیع روز عید و شادی است و آن را عید الزهرا یا فرحه الزهرا نامیده اند.
و گفته شده که سبب تسمیه اش به این و نسبت دادنش به حضرت زهرا، این است که عمربن سعد قاتل پسرش حسین این روز هلاک شد.
و گفته شده: این روز هلاک عمربن الخطاب است. ولی اتفاق مورخان بر این است که عمر بن الخطاب در ذی الحجه مرد و در ربیع الاول نیست.
🖇ایشان اضافه میکند: عمده استدلال موافقان قول نهم ربیع، روایتی از طبری شیعه است. سپس بعد از آوردن متن روایت میگوید:
ويشكل بعضهم على الرواية بأن رواتها : علي بن مظاهر الواسطي ومحمد بن العلا الهمداني الواسطي ، ويحيى بن جريح البغدادي ، وهم مجهولون ، لم يذكرهم علماء الجرح والتعديل بتوثيق أو غيره .
لكن فقهاءنا أفتوا باستحباب غسل يوم التاسع من ربيع ²
🔸اشکال میکنند بعضیها بر روایت به اینکه راویانش مجهولند و آنان را علمای جرح و تعدیل توثیق نکرده اند.
✅سپس در مقام جواب میگویند: ولی فقهای ما طبق این روایت فتوا داده اند برای استحباب غسل روز نهم ربیع.
📚منابع:
📕۱) الإمام الحسن العسكري ج۱ ص۲۰۵
📕۲) الإمام الحسن العسكري ج۱ ص۲۰۷
🌐𝕞𝕒𝕓𝕒𝕙𝕖𝕤ℝ𝕒𝕗𝕖𝕫𝕚𝕠𝕟
📌زمان قتل عمربن الخطاب‼️
✍کشته شدن عمربن الخطاب در ذی الحجه اختلافات بسیاری دارد. و اصلا در مورد مقدار خلافتش ، سن او هنگام مرگ و غیره اختلاف است. فلذا اجماع بر ۲۶ذی الحجه به نظر ادعای باطلی میباشد.
در مورد سن او هنگام مرگ، ۵۹ سال و ۶۱ سال و ۶۳ سال و... گفته شده
و در مورد ایام خلافتش نیز در تعداد ماهها اختلافات زیادی است.
ابونعیم نیز به این اختلافات اشاره کرده است:
وَاخْتُلِفَ فِي مُدَّةِ وِلَايَتِهِ¹
🔸در مقدار زمان خلافت عمر بن الخطاب اختلاف است.
✅و سپس به بیان اقوال مختلف پرداخته است.
با اینحال چگونه است که عده ای قول ۲۶ ذی الحجه را متفق و اجماع شده میدانند⁉️
📚۱) معرفة الصحابة ج۱ ص۳۸
🌐𝕞𝕒𝕓𝕒𝕙𝕖𝕤ℝ𝕒𝕗𝕖𝕫𝕚𝕠𝕟
📌امام صادق علیه السلام و لعن علنی:
📝شیخ کلینی در باب تعقیبات بعد از نماز و دعا حدیث شماره ی ده نقل میکند:
مُحَمَّدُ بْنُ يَحْيى ، عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ الْحُسَيْنِ ، عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ إِسْمَاعِيلَ بْنِ بَزِيعٍ ، عَنِ الْخَيْبَرِيِّ ، عَنِ الْحُسَيْنِ بْنِ ثُوَيْرٍ وَأَبِي سَلَمَةَ السَّرَّاجِ ، قَالَا : سَمِعْنَا أَبَا عَبْدِ اللهِ عليهالسلام وَهُوَ يَلْعَنُ فِي دُبُرِ كُلِّ مَكْتُوبَةٍ أَرْبَعَةً مِنَ الرِّجَالِ ، وَأَرْبَعاً مِنَ النِّسَاءِ : فُلَانٌ وَفُلَانٌ وَفُلَانٌ وَمُعَاوِيَةُوَيُسَمِّيهِمْ وَفُلَانَةُ وَفُلَانَةُ وَهِنْدٌ وَأُمُّ الْحَكَمِ أُخْتُ مُعَاوِيَةَ.¹
🔸حسین بن ثویر و ابی سلمه سراج گفتند: شنیدیم امام صادق علیه السلام بعد از هر نماز واجب چهار نفر از مردان و چهار نفر از زنان را لعن میکند.
فلانی و فلانی و فلانی و معاویه و اسم آنها را در لعن میبرد، و همچین فلان زن و فلان زن و هند و ام حکم خواهر معاویه.
✍در مورد سند و دلالت این روایت باید گفت:
✅ علامه ی مجلسی سند این روایت را مجهول دانسته اند:
الحديث العاشر : مجهول²
البته این روایت در کتاب تهذیب الاحکام با اختلافی در سند نقل شده است و در سند آن الخیبری که مشکل سند است، ذکر نشده است.³ و علامه ی مجلسی نیز در شرح تهذیب با فرض نبودن الخیبری در سند، سند را صحیح دانسته اند.⁴ اما درستتر این است که الخیبری از سند افتاده است و سند روایت مشکل دارد و خود علامه ی مجلسی نیز این نظر را پذیرفته است.⁵
البته آقای خویی سند را معتبر دانسته و گفته اند: و طريق الشيخ إليه صحيح، و إن كان فيه الخيبري، لأنه ثقة على ما يأتي.⁶
🔸طریق شیخ طوسی به آن صحیح است اگرچه خیبری در سند آن باشد. زیرا او ثقه است طبق آنچه خواهد آمد.
اما در مورد دلالت آن باید گفت:
1⃣ اولا امام صادق علیه السلام بعد از نماز و به صورت خفی این کار را انجام میدادند،(یلعن فی دبر کل مکتوبه) تا جایی که دو نفر از اصحاب نزدیک ایشان میگویند ما چنین شنیدیم، و حضرت در علن چنین کاری نکردند.
2⃣ اینکه عده ای لعن را فقط زیر زبان و شخصی میپندارند هم چندان صحیح به نظر نمیرسد، زیرا لعن حضرت به گونه ای بوده است که اصحابِ نزدیک ایشان متوجه شده اند.(سمعنا اباعبدالله) و چه بسا بشود از آن جواز مجالس خصوصی را فهمید به شرط آنکه افراد آن مورد اعتماد باشند.
📚منابع:
📕۱) الکافی ج۶ ص۲۳۴
📕۲) مرآة العقول ج۱۵ ص۱۷۴
📕۳) تهذيب الأحكام ج۲ ص۳۲۱
📕۴) ملاذ الأخيار ج۴ ص۴۸۴
📕۵) مرآة العقول ج۱۵ ص۱۷۵
📕۶) معجم رجال الحديث ج۶ ص۲۲۵
🌐𝕞𝕒𝕓𝕒𝕙𝕖𝕤ℝ𝕒𝕗𝕖𝕫𝕚𝕠𝕟
📌لعن علنی عثمان‼️
📝 در کتاب سلیم بن قیس هلالی آمده است:
عثمان به حضرت علی علیه السلام فرمود: آیا نزد تو و اصحابت حدیثی از پیامبر در مورد من هست؟
فقال عثمان: يا أبا الحسن، أما عندك وعند أصحابك هؤلاء حديث في؟
امیرالمومنین علیه السلام پاسخ داد: بله؛ شنیدم پیامبر تو را دو مرتبه لعن کرد و اسغفار نکرد برایت
فقال علي عليه السلام: بلى، سمعت رسول الله يلعنك مرتين ثم لم يستغفر الله لك بعد ما لعنك.¹
✍ما در سند روایت مناقشه نمیکنیم و کتاب سلیم را از کتب معتبر میدانیم، هر چند افرادی آن را کم اعتبار یا بی اعتبار میدانند که بحث آن را بعدا به تفصیل می آوریم ان شاءالله.
اما در مورد دلالت این روایت بر جواز لعن به اسم و علنی باید گفت:
1⃣ اولا این روایت از امیرالمومنین علیه السلام در زمان خلافت ابوبکر و آغاز بیعت گیری بوده است. در آن زمان اصلا عثمان خلیفه نبود و تبدیل به مقدسات نشده بود و بعبارتی دیگر هنوز فعل یدعون (یدعون من دون الله) در مورد او به وقوع نپیوسته بود که مشمول حکم (لا تسبوا) شود.²
2⃣ دوما لعن عثمان نقل قولی از زبان پیغمبر بوده است و پیامبر وجه مشترک بین شیعه و سنی میباشد و احدی در حجیت فعل ایشان شک ندارد. منتها انجام اینکار توسط پیغمبر، توسط اهلسنت به این صراحت نقل نشده است.
📚منبع:
📕۱)كتاب سليم بن قيس ج۱ ص۱۶۲
📕۲) آیه 108 سوره انعام
🌐𝕞𝕒𝕓𝕒𝕙𝕖𝕤ℝ𝕒𝕗𝕖𝕫𝕚𝕠𝕟
📌لعن علنی حضرت زهرا سلام الله علیها بر شیخین‼️
📝در برخی اخبار آمده است:
هنگامی که جسارتها به حضرت زهرا سلام الله علیها صورت گرفت و ایشان بیمار شدند و در بستر بودند ، شیخین تصمیم به عیادت از ایشان میگیرند اما حضرت به آنها اذن ملاقات نمیدهد.
آنها امیرالمومنین علیه السلام را واسطه میکنند و اجازه ی ملاقات میگیرند.
حضرت زهرا از آنان میپرسد: شنیده اید پدرم گفته بود غضب من غضب خداست؟
گفتند: بله
فرمود: بخدا قسم شما من را به خشم آورید. و الله لادعون الله علیک فی کل صلاه¹
به خدا قسم در هر نمازم تو را نفرین میکنم.
✍پاسخ:
با تتبعی در اخبار میبینیم اصل واقعه در کتب شیعه وارد شیعه است.²
اما بخش والله لادعون الله علیک در اخبار شیعی نیست و از طریق اهلسنت نقل شده است و اعتباری ندارد.
✅ فلذا از این خبر اثبات جواز لعن علنی ممکن نیست.
📚منبع:
📕۱) الإمامة والسياسة ج۱ ص۳۱
📕۲) أسرار آل محمد عليهم السلام ج۱ص۵۶۷
🌐𝕞𝕒𝕓𝕒𝕙𝕖𝕤ℝ𝕒𝕗𝕖𝕫𝕚𝕠𝕟
📌لعن علنی امیرالمومنین علیه السلام بر اهل جمل‼️
📝در روایاتی چنین آمده است: قَالَ حَدَّثَنَا فُرَاتُ بْنُ إِبْرَاهِيمَ الْكُوفِيُّ فُرَاتٌ قَالَ حَدَّثَنَا الْحَسَنُ بْنُ مُحَمَّدٍ مُعَنْعَناً عَنْ أَبِي الطُّفَيْلِ رَضِيَ اللَّهُ عَنْهُ قَالَ سَمِعْتُ أَمِيرَ الْمُؤْمِنِينَ عَلِيَّ بْنَ أَبِي طَالِبٍ ع يَقُولُ لَقَدْ عَلِمَ الْمُسْتَحْفَظُونَ مِنْ أَصْحَابِ مُحَمَّدٍ ص وَ عَائِشَةَ بِنْتِ أَبِي بَكْرٍ أَنَّ أَصْحَابَ الْجَمَلِ وَ أَصْحَابَ النَّهْرَوَانِ مَلْعُونُونَ عَلَى لِسَانِ النَّبِيِّ ص وَ لا يَدْخُلُونَ الْجَنَّةَ حَتَّى يَلِجَ الْجَمَلُ فِي سَمِّ الْخِياطِ.¹
🔸ابی طفیل گفت: شنیدیم امیرالمومنین علیه السلام میگوید: همانا مستحفظون از اصحاب حضرت محمد و عایشه بنت ابی بکر میدانند که اصحاب جمل و اصحاب نهروان ملعونند بر زبان نبی، و داخل بهشت نمیشوند مگر شتر از سوراخ سوزن عبور کند.
✍پاسخ: این خبر ، خبر معتبری ست که در کتب دیگری نیز از جمله کتاب سلیم² و کتاب فصول المختاره شیخ مفید³ نیز وارد شده است.
اما در دلالت آن، آیا واقعا دلالت بر جواز لعن علنی مقدسات اهلسنت دارد⁉️
قطعا چنین نیست.
حضرت امیر علیه السلام در مقام بیان حقیقتی از جانب رسول خدا میباشند و میگویند: اصحاب جمل ملعون بر زبان پیامبر بودند. و مراد ایشان این بود که افراد از جنگ جمل دست بشویند و از مصداق اصحاب جمل خارج شوند.
پس لعن به اسمی نبوده و اصلا توسط حضرت امیرالمومنین علیه السلام هم گفته نشده. بلکه صرفا ایشان یادآوری میکند چیزی را که دیگران نیز میدانستند.
📚منابع:
📕۱) تفسير فرات الكوفي ج۱ ص۱۴۱
📕۲) كتاب سليم بن قيس ج۱ ص۳۲۷
📕۳) الفصول المختارة ج۱ ص۲۳۲
🌐𝕞𝕒𝕓𝕒𝕙𝕖𝕤ℝ𝕒𝕗𝕖𝕫𝕚𝕠𝕟
📌لعن علنی امیرالمومنین علیه السلام بر عمر بن الخطاب‼️
📝قَوْلِ أَمِيرِ الْمُؤْمِنِينَ لَعَنَ اللَّهُ ابْنَ الْخَطَّابِ فَلَوْلَاهُ مَا زَنَى إِلَّا شَقِيٌّ أَوْ شَقِيَّةٌ.¹
🔸امیرالمومنین علیه السلام گفت: خداوند لعنت کند پسر خطاب را، اگر او نبود زنا نمیکرد مگر مرد یا زن شقی.
✍پاسخ: اولین پاسخی که به این روایت داده میشود ضعف این خبر است. حسین بن حمدان صاحب کتاب هدایه الکبری شخصی فاسد العقیده است و علمای رجالی آن را در کتب خود تضعیف کرده اند.²
اما از آن طرف افرادی این نظر را رد کرده اند و سعی در توثیق حسین بن حمدان نموده اند. از جمله ی آنها:
مرحوم نمازی شاهرودی میگوید: ابن غضائری و نجاشی او را تضعیف کرده اند، اما وجهی برای تضعیف او نمیبینم جز اینکه برخی روایات او باعث تضعیفش شده است.
سپس با بیان مطالبی از او اضافه میکند: تفيد هذه الروايات حسن عقيدته وكماله ويبين لنا وجه الاستضعاف.³
یعنی از این روایات استفاده میشود حسن عقیده و کمال او، و وجه استضعاف او نیز مشخص میشود.(اتهام به غلو)
شخص دیگری که اتهامات وارده به حسین بن حمدان را رد میکند صاحب اعیان الشیعه است که مفصل به شخصیت او و علل تضعیفش میپردازد و آنها را رد میکند.⁴
رد کردن روایات حسین بن حمدان چندان کار درستی به نظر نمیرسد.
از آن طرف مضمون اینروایت به اشکال مختلف در کتب شیعه و سنی آمده است:
سمعت أمير المؤمنين عليه السلام يقول لولا ما سبق من ابن الخطاب في المتعة ما زنى إلا شقي ⁵
🔸شنیدم امیرالمومنین علیه السلام میگوید: اگر نبود آنچه از ابن خطاب در متعه، زنا نمیکرد مگر شقی.
✅ اما با اینحال این فقره از خبر (لعن الله ابن الخطاب) یقین آور نیست، چون خبر واحد است و قرینه ای برای تصحیح آن نیست. و امکان جعل توسط مخالفین قوی میباشد(طبق روایت امام رضا علیه السلام: ان مخالفینا وضعوا اخبارا....)⁶
📚منابع:
📕۱) الهداية الكبرى ج۱ ص۴۲۴
📕۲) الرجال ابن الغضائري ج۱ص۵۴
📕۳) مستدركات علم رجال الحديث ج۳ ص۱۲۲
📕۴) أعيان الشيعة ج۵ ص۴۹۰
📕۵) الشافي في الإمامة ج۴ ص۱۹۸
📕۶) عيون أخبار الرضا(ع) ج۱ ص۳۰۴
🌐𝕞𝕒𝕓𝕒𝕙𝕖𝕤ℝ𝕒𝕗𝕖𝕫𝕚𝕠𝕟
📌لعن علنی⁉️‼️
📝چگونه لعن کنیم⁉️
✍امام صادق علیه السلام چنین فرموده:
فقال له الصادق عليه السلام: حدثني أبي، عن أبيه، عن جده عليهم السلام، عن رسول الله صلى عليه وآله [أنه] قال من ضعف عن نصرتنا أهل البيت، 👈فلعن في خلواته أعداءنا👉، بلغ الله صوته جميع الاملاك من الثرى إلى العرش، فكلما لعن هذا الرجل أعداءنا لعنا ساعدوه فلعنوا من يلعنه....¹
🔸ترجمه: امام صادق علیه السلام فرمود: حدیث کرد مرا پدرم از پدرش از جدش از رسول خدا که او گفت: هرکس که از یاری دادن ما اهلبیت ناتوان است پس در👈 خلوتهای خود دشمنان ما را لعن کند.👉 خداوند صدای او را به جمیع فرشتگان از خاک تا عرش میرساند. پس هرگاه این مرد لعن کرد دشمنان ما را، او را یاری میدهند و لعن میکنند آن کسی را که لعن میکند.
📕۱) تفسير الإمام العسكري ج۱ص۴۷
🌐𝕞𝕒𝕓𝕒𝕙𝕖𝕤ℝ𝕒𝕗𝕖𝕫𝕚𝕠𝕟
📌امام صادق علیه السلام و لعن علنی‼️
✍وَ قِيلَ لِلصَّادِقِ- عَلَيْهِ السَّلَامُ: يَا ابْنَ رَسُولِ اللَّهِ، إِنَّا نَرَى فِي الْمَسْجِدِ رَجُلًا يُعْلِنُ بِسَبِّ أَعْدَائِكُمْ وَ يُسَمِّيهِمْ. فَقَالَ: «مَا لَهُ- لَعَنَهُ اللَّهُ- يَعْرِضُ بِنَا». و قال اللّه تعالى: وَ لا تَسُبُّوا الَّذِينَ يَدْعُونَ مِنْ دُونِ اللَّهِ فَيَسُبُّوا اللَّهَ عَدْواً بِغَيْرِ عِلْمٍ.¹
🔸ترجمه: به امام صادق علیه السلام گفته شد: ای پسر رسول خدا، ما مردی را در مسجد دیدیم در حالیکه علنی سبّ میکرد دشمنان شما را و نام آنها را میبرد.(لعن به اسم و علنی میکرد)
حضرت فرمود: چه شده او را؟ خدا لعنتش کند. باعث اذیت ما میشود.
خداوند فرموده است: کسانی را که بجای خدا میخوانند دشنام ندهید، چرا که خدا را دشنام میدهند بدون علم.
✅ طبق این روایت، حضرت صادق علیه السلام از لعن به اسم و علنی نهی کردند و شخصی که مرتکب این کار شده را لعن فرمودند.
اگر کسی بگوید این روایت مرسل است و سند ندارد، پاسخ میدهیم: شیخ صدوق داناتر است که چه روایتی را نقل میکند. شیخ صدوق این خبر را در کتاب الاعتقادات نقل میکند و به استناد آن عقیده ی شیعه در مورد تقیه را بیان میکند. اگر ایشان روایت را ضعیف میدانست چگونه با آن عقیده ی شیعه را بیان میکرد و مستند به آن مینمود؟
📚منبع:
📕۱) الإعتقادات الشيخ الصدوق ج۱ ص۱۰۷
🌐𝕞𝕒𝕓𝕒𝕙𝕖𝕤ℝ𝕒𝕗𝕖𝕫𝕚𝕠𝕟
زمان ولادت و وفات حضرت معصومه سلام الله علیها‼️⁉️
✍شیخ ذبیح الله محلاتی در این باره مینویسد:
1⃣بنت موسى بن جعفر المدفونه بارض قم 👈لا يخفى كه تاريخ تولد و وفات اين بانوى عطمى فاطمه معصومه تاكنون معلوم نشده است👉 بلكه زندگانى اين مخدره و دوره حيوة او مجهول مانده كه آيا شوهر كرده است يا خير آيا اولادى داشته است يا خير آيا چند سال در اين دنيا زندگانى كرده در چه ماهى از مدينه حركت كرده و چه سالى و چه ماهى و چه روزى از دنيا رفته آيا فوت او قبل از شهادت حضرت رضا ع بوده يا بعد از شهادت ايشان بى اعتنائى بشان تاريخ مستلزم اين مجهولات است
و اما آنچه را كه بعضى از جهت بعضى از اغراض نسبت ميدهند كه فلانه مجتهد در مدينه طيبه تعيين يوم وفات و تولد آن مخدره را استخراج از كتاب لواقح الانوار كرده بى اصل است براى اينكه كتاب لواقح الانوار در نظر اين قاصر موجود است و اصلا چنين مطلبى در او نيست حقير احتمال دادم شايد كتاب ديگرى باشد تا اينكه خدمت علامۀ نسابۀ دانشمند آقا نجفى شهاب الدين تبريزى شرفياب شدم اين مطلب را عنوان كردم فرمودند كسيكه چنين 👈جعلى👉 كرده من او را ملاقات كردم معلوم شد غرضى داشته كه ذكر آن مصلحت نيست تجاوز اللّه عن زلله)¹
2⃣همچنین آیت الله العظمی شبیری زنجانی میگویند: تاریخ ولادت و وفات حضرت معصومه سلام الله علیها مجعول است.²
📚منابع:
📕۱) ریاحین الشریعه ج۵ ص۳۱و۳۲
📕۲) جرعه ای از دریا ج۲ ص۵۱۶
🌐𝕞𝕒𝕓𝕒𝕙𝕖𝕤ℝ𝕒𝕗𝕖𝕫𝕚𝕠𝕟
شهادت حضرت معصومه سلام الله علیها⁉️
✍مرحوم سید جعفر مرتضی عاملی چنین مینویسد:
فأرسل المأمون إلى هذه القافلة، فقتل وشرد كل من فيها، وجرحوا هارون المذكور، ثم هجموا عليه وهو يتناول الطعام فقتلوه. وأما زعيمة القافلة السيدة فاطمة بنت موسى (عليه السلام) فيقال إنها هي الأخرى قد دس إليها السم في ساوة، ولهذا لم تلبث إلا أياماً قليلة واستشهدت¹.
🔸و اما زعیم قافله بانو فاطمه بنت موسی علیه السلام پس همانا گفته میشود: او شخص دیگریست که دسیسه کردند و سم دادند او را در ساوه، برای این بود که درنگ نکرد مگر ایام قلیلی و شهید شد.
🖇چنانکه در متن نیز دیده میشود، مولف از لفظ "یقال" استفاده نموده است. و سندی برای این مسئله بیان نفرموده است.
ایشان قول مسمومیت را به عنوان یک گفته مطرح کرده اند و این قول نه مستند است به منبعی معتبر ، نه قرینه ی قطعی و یا ظنّ آوری برای آن است.
بنابراین گفتن لفظ شهادت و مسمومیت برای حضرت معصومه سلام الله علیها، چنان که در سالهای اخیر توسط هیئات و منبری های مطرح و مشهور گفته میشود درست به نظر نمیرسد.
البته که مشقت ایشان برای سفر و دیدار امام زمانشان و بیماری ایشان و سپس وفات قطعا چون تحمل برای رسیدن به امام بوده در درجه ی شهادت است، اما مسمومیت ایشان قرینه ی قطعی ندارد.
📚منبع:
📕۱) الحياة السياسية للإمام الرضا ج۱ ص۴۲۸
#وفاتشهادتگونه
🌐𝕞𝕒𝕓𝕒𝕙𝕖𝕤ℝ𝕒𝕗𝕖𝕫𝕚𝕠𝕟
شهادت حضرت معصومه سلام الله علیها‼️⁉️
📝در کتاب بحرالانساب منسوب به ابی مخنف نوشته شده است: ...حضرت فاطمه خاتون را در شهر قم شهید کردند...¹
✍پاسخ:
اولا این کتاب اعتبارش چقدر است؟
1⃣جز آقابزرگ تهرانی که صرفا گفته اند: مولف کتاب تاریخ اولاد الاطهار کتاب بحرالانساب را بارها به سید مرتضی رازی نسبت داده است.²
2⃣و مرحوم افندی که نوشته است: کتاب مقتل ابی مخنف به نظر امام صادق و همچنین امام عسکری علیهما السلام رسیده است و امام عسکری اشتباهاتی از آن را تصحیح کردند. و علم الهدی رازی به فارسی آن را ترجمه نموده و نامش را بحرالانساب گذاشته است. و احوال کثیری از اولاد اهلبیت را به آن اضافه کرده است.³
دیگر چه کسانی این کتاب را در زمره ی کتب ابی مخنف یا سید مرتضی رازی شمرده و به اعتبارش اشاره کرده اند؟
چطور که این کتاب را دیگر بزرگان ندیده اند و در آثار این دو شخص نیاورده اند؟
دوما جدای از مسئله ی اعتبار، در متن این کتاب آمده است: حضرت را در قم شهید کردند.
در حالیکه متن سید جعفر مرتضی عاملی میگوید: ایشان را در ساوه مسموم کردند.⁴
و از آن طرف اخبار زیادی هست که بر تکریم حضرت در قم توسط مردم دلالت دارند و با این خبر منافات دارد.
لذا این خبر نمیتواند درست باشد و حضرت معصومه سلام الله علیها در قم مسموم نشدند.
اگر کسی پاسخ بدهد که شهادت ایشان در قم بوده و مسمومیت ایشان در ساوه، پاسخ میدهیم: در متن گفته شده ایشان را در قم شهید کردند. نه اینکه ایشان در قم شهید شدند. و الفرق بینهم کثیر، فتامل جدا✅
📚منابع:
📕۱) بحرالانساب ابی مخنف ترجمه سید مرتضی نسخه خطی
📕۲) الذریعه ج۲۶ ص۸۴
📕۳) ریاض العلما ج۵ ص۵۱۲
📕۴) حیاة السياسية للامام رضا ج١ص٤٢٨
#وفاتشهادتگونه
🌐𝕞𝕒𝕓𝕒𝕙𝕖𝕤ℝ𝕒𝕗𝕖𝕫𝕚𝕠𝕟
نظر آیت الله العظمی شبیری زنجانی در مورد شهادت حضرت معصومه سلام الله علیها‼️
✍ایشان اضافاتی که در برخی از نقل ها مبنی بر اینکه در بین راه ساوه جنگی رخ داده و حضرت را مسموم کردند و…👈 بی اساس دانسته و جعل و نقل این قضایای بی اساس را موجب سست شدن و بی اعتماد شدن مخاطب به سایر قضایای معتبر میدانند 👉و در ادامه می فرمایند:« اصل مطلب همین است که در اینجا نوشته شده است، دیگر عناوین ثانویه درست می کنند، با این که مهمترین چیز پایه ی دین ما روی همین راستی و درستی گذاشته شده است.
🌐مشاهده در سایت معظم له
#وفاتشهادتگونه
🌐𝕞𝕒𝕓𝕒𝕙𝕖𝕤ℝ𝕒𝕗𝕖𝕫𝕚𝕠𝕟