#یادداشت_فیلم
#باغ_کیانوش
شنیدهاید وقتی کسی زیاد غر میزند میگویند: اگه راست میگی خودت آستین بالا بزن و یه کاری بکن!
حالا بالاخره بعد از چند سال یک عده بلند شدهاند و یک کاری کردهاند کارستان!
سالهاست هروقت گفته شده برای کودک و نوجوان ایرانی، فیلم ایرانی بسازید، گفتهاند:
نمیشود!
امکانات نیست!
و هزار بهانه دیگر!
آخرش هم فیلمهایشان یا فیلم بزرگسال بوده با بازیگر نوجوان و کودک یا شده فیلمهایی که فقط پر از رقص و آوازند و عمو فلانی که مجری محبوبی است میآید خودی در آن نشان میدهد!
البته چند سالی است در زمین انیمیشن کارهای نسبتا خوبی تولید شده، هرچند آن هم نهایتا سالی یکی! ولی در برخی از آنها هم نمادهای خاصی از فرهنگ ایرانی نمیبینیم. یعنی اگر آنها را بزنند تولید مالزی یا اندوزی، خیلی نیاز به تغییر خاصی ندارند. خصوصا بعد از اینکه فهمیدم یکی از آنها را با حذف برخی قسمتهای انیمیشن، کاملا فرهنگزدایی کرده و در سرزمینهای اشغالی هم اکران کردهاند!!
در دوره زمانهای که دیگران برای فرزندان ما خوراکهایی میسازند که ذره به ذرهاش پر از نماد و نشانه پنهان و آشکار برای جذبشان به فرهنگ سکولار غربی است، ما هنوز در فکر لایت کار کردن و پنهانی کار کردنیم!
بگذریم...
سالهاست از اکران کلاه قرمزی و خواهران غریب در سینما گذشته و شاید اینها آخرین خاطرات من از دیدن فیلم غیر بزرگسال در سینما بودهاند. اما همینها هم یا مخاطبشان خردسال بود یا اقتباس از داستانهای خارجی!
بالاخره بعد از سالها، فیلمسازان ما رفتهاند سراغ اقتباس از کتابهای نوجوان ایرانی (کتاب باغ کیانوش از انتشارات کانون). در نتیجه محصول میشود یک فیلمنامه قوی، با فضاسازی و فرهنگ کاملا ایرانی، که هم خشونت و ضد فرهنگ ندارد و هم هیجان به قدر کافی دارد.
باغ کیانوش داستان چند نوجوان روستایی است در دوران جنگ که تلاش میکنند خلبان هواپیمای عراقیِ سقوط کرده در روستایشان را دستگیر کنند.
فیلم از تعلیق و کشش بالایی برخوردار است. در عین اینکه ریتم تند و غیر یکنواختی دارد، به حد کافی فرصت تنفس به مخاطب کم سن و سال میدهد تا اتفاقات در ذهنش تهنشین شود و دچار گیجی ناشی از انباشت اتفاقات پیدرپی و سریع نشود.
همچنین در بخشهایی، به زیبایی از جلوههای ویژه فانتزی و انیمیشنی استفاده شده که کودکِ درونِ بزرگسالان را هم جذب میکند. طنز هم کمابیش در صحنههایی وجود دارد که ممکن است مخاطب را بخنداند. اما طنزها بیشتر کودکانهاند. قسمتهایی از داستان هم برای دهه شصتیها بیشتر قابل فهم است تا دهه ۸۰ و ۹۰ی ها. بخصوص بحث شوخیها درباره موز.
گروه سنی مخاطب +۹ سال انتخاب شده است. این مساله دو دلیل دارد. اول وجود صحنههای خشن یا کمی ترسناک مثل چاقو خوردن خلبان عراقی یا درختان با شاخههای متحرک در شب، که میتواند برای کودکان زیر ۸،۹ سال ترسناک باشد.
و دلیل دوم روند و ریتم فیلم است. داستان فیلم در بخشهایی خطی نیست و فلشبک دارد. خصوصیتی که فیلم را نوجوانپسندتر میکند. این روال میتواند برای کودکان کم سن و سال، فهم ماجرا و دنبال کردن فیلم را سخت کند.
البته که در دیالوگها الفاظی مثل دیوانه و ... هم وجود دارد که برای خردسالان ممکن است بدآموزی شمرده شود.
در نهایت اگر کودک دبستان دو یا نوجوان دارید، یا اگر کودک و نوجوان درونتان زنده است، دیدن این فیلم را از دست ندید.
@macktubat