▪️شاخصه‌های محلۀ مطلوب (۴۱)/محور چهارم: #معنویت_در_محله ۳۶. وجود افق ترسیم‌شده برای کوتاه‌مدت، میان‌مدت و بلندمدت و برنامۀ مدون برای تحقق چشم‌انداز محله از جمله ابتدایی‌ترین مراحل و لوازم مدیریت خوب، چشم‌اندازنویسی و برنامه‌نویسی است که در سطوح و زمان‌بندی‌های متفاوت صورت می‌گیرد. چشم‌انداز پیشنهادی محلۀ فاضله که در همین مجموعه پست‌ها در حال بیان آن هستیم، بر اساس ساختار موضوعی دانش مدیریت تدوین شده است و کمک می‌کند که افقی ملموس با شاخصه‌های قابل اندازه‌گیری و سنجش نصب‌العین برنامه‌ریزان محله باشد. برنامه‌ریزان که اعضاء اندیشه‌ورز شورای امناء محله هستند، برای تحقق هر یک از این شاخصه‌ها باید برنامه‌هایی بلندمدت (فی‌المثل ده ساله یا بیشتر)، میان‌مدت (فی‌المثل پنج‌ساله) و کوتاه‌مدت (کم‌تر از یک سال) تدوین کنند و مراحل پیشرفت برنامه‌ها و زمان‌بندی آن را پیش‌بینی نمایند. آن‌ها باید با دقت و توأمان بر برنامه‌ها نظارت کنند و مجریان برنامه‌ها را ارزیابی نمایند. بنا بر این، بدون در دست داشتن چشم‌انداز، ولو موجز و مختصر و برنامه‌ریزی، تحقق محلۀ مطلوب با تمام شاخصه‌های آن ممکن نیست. @madineyefazele

▪️ بافت جدید شهری همگام با سبک زندگی نو با تغییر سبک زندگی نسل جدید، می‌توان بخشی از این تغییرات را در سبک شهرسازی و سبک زندگی آنان مشاهده کرد. عمدۀ جوانان طبقۀ متوسط خصوصاً در تهران به شغل‌های خدماتی مشغول هستند. درصد کمتری از آنان به لطف دلالی و نوکیسگی به خرید و فروش مسکن، خودرو و غیره اشتغال دارند. آنانی هم که جوان‌تر هستند و تجربه‌ای ندارند را می‌توانید در فروشگاه‌های زنجیره‌ای و پاساژها مشغول ببینید. این تغییرات را به روشنی بیشتری در غرب تهران می‌توان دید. در دهۀ اخیر توسعه و ساخت‌وساز‌های مطابق با سبک زندگی جدید، به دلیل خرید خانه توسط نسل جدید در این مناطق بیشتر شده است. این بافت از غرب تهران با مجتمع‌های لانه‌زنبوری، مال‌های عظیم، فروشگاه‌های زنجیره‌ای و مراکز تفریحی آغاز شد. فضای محیطی این مناطق که از منطقه 22 تهران آغاز می‌شود و شهرهایی مانند گرم‌دره و دیگر مناطق را شامل می‌شود طبق همین الگوی نو برنامه‌ریزی شده است. فضای این مناطق بی‌روح، صنعتی، مصرفی و آشفته است که حتی احداث یک دریاچۀ مصنوعی و فضای سبز هم تار و پود آن را تلطیف نمی‌کند. در پس ساخت‌و‌سازهای به اصطلاح مدرن و عظیم این مناطق یک نوع بی‌رحمی خاصِّ اقتصاد اولیگارشی‌محور وجود دارد که با رجوع به عمق زندگی روزمره به آن پی می‌بَرید. حال که رسانه و اولیگارش‌های محلی و جهانی، نسل جدید را باهوش‌ترین نسل تاریخ، گول‌نخورترین نسل تمام ازمنۀ بشریت، فهیم‌تر از گذشتگان و آزادترین آنان می‌دانند؛ اینان بردۀ یک سیستم مخوف شده‌‍‌اند که زندگی پوچ خود را با پاساژگردی و کافه‌گردی معنا می‌بخشند. خستگی حمّالی برای این سیستم را با مصرف ماریجوانا و مسکرات پنهان می‌کنند؛ افسردگی روابط نامقید خود را با ریختن پول در شکم روان‌درمان و نهادهای انگیزشی جبران می‌کنند؛ و تنهایی خود را با انوع سرگرمی‌های تخدیری می‌پوشانند. طبیعی‌ است که چنین سبک زندگی و نسلی باید در یک گلخانۀ جدید و بافت نو به زندگی خود ادامه دهد. ازاین‌رو ساخت شهر و شهرک‌های نو در این مناطق آغاز گسترش این نوع زندگی وابسته به اقتصاد مافیایی است. عجیب‌تر این است که نسل جدید بردگی خود را آزادگی تلقی می‌کند و گمان می‌بَرد تا به‌حال «بردۀ» مفاهیم «ارتجاعی» همچون خانواده، خاک و مذهب بوده است. @madineyefazele

▪️شاخصه‌های محلۀ مطلوب (۴۲)/محور چهارم: #معنویت_در_محله ۳۷. دغدغه‌مند و تلاش‌گر در برقراری عدالت اجتماعی و قضایی و عاری از ظلم محله مانند هر عرصۀ مدیریتی خاص و عام دیگر، به شرطی که به‌دست افراد دارای عدالت اخلاقی و نفسانی مدیریت شود، تجلی‌گاه عدالت اجتماعی نیز خواهد شد. محلۀ مطلوب در شناسایی انواع محرومیت‌های اقتصادی و غیراقتصادی تلاش مستمر دارد و از تمام ظرفیت‌های موجود در داخل و خارج محله برای محرومیت‌زدایی استفاده می‌کند. شورای صلح‌یاری محله با جلوگیری از تشکیل و انباشته شدن پرونده‌ها در محاکم رسمی قضایی از طریق ترویج فرهنگ صلح و سازش و کدخدامنشی نقش مهمی در تسریع و تقویت عدالت در دادرسی ایفا می‌کند که در دادگاه‌ها عملاً چنین امکانی وجود ندارد. همچنین شورای محله‌یاری نیز به‌عنوان حلقۀ میانی و مفقودۀ حکمرانی مردمی، با ارتباط و پیگیری مستمر از نهادهای دولتی، نقش مؤثری در جهت احقاق حقوق پایمال‌شده و رفع محرومیت‌ها و تبعیض‌ها ایفا می‌کند. شورای امناء با رصد عملکرد، دعوت و مطالبه‌گری از مسئولان مختلف محلی و شهری، زمینۀ شناسایی و رفع نیازهای مردم را فراهم می‌کند. امام به‌عنوان ستون خیمۀ تشکیلات محله، همواره با راهنمایی و رهنمود مسئولان به سوی تحقق عدالت اجتماعی و مانع‌زدایی از آن به‌عنوان یکی از اصلی‌ترین اهداف تشکیل نظام امامت و ولایت ایفاء نقش می‌کند. @madineyefazele

♦گزیده‌ای از سی‌و‌چهارمین نشست مسأله شهر با عنوان «تمنای بهشت؛ تأملی در نسبت باغ ایرانی و پارک‌های معاصر» 🔸لادن اعتضادی: یکی از درخشان‌ترین دوره‌های تاریخ باغ‌سازی ما دوران قاجاریهاست. مهم‌‌ترین اتفاقی که در دوران قاجاریه رخ داد تاثیر غرب و گرفتن پدیده‌های بسیاری بود که زاییده پیشرفت فرهنگی و هنری در غرب و ورود آن به ایران بوده است. این پدیده‌های فرهنگی بر اساس ذائقه ایرانی و سلیقه ایرانی به کار گرفته شد و بازتاب پیدا کرد نه بر اساس کپی‌کردن از فرهنگ غرب. کاری که در این دوران ما آن را انجام نمی‌دهیم. یکی از نکات قابل تحسین دوران قاجار در معماری، تزئینات و نقاشی بوده است که فرهنگ ایرانی را می‌توان در آن ردیابی کرد. در آن دوران ما «باغ‌های ملی» را داشتیم که به عقیده من گرچه الگوبرداری از غرب است ولی بشدت به ذهنیت ایرانی در مقیاس، ابعاد و طراحی کاملا سازگار است. به تدریج در اواخر دهه چهل و بخصوص دهه پنجاه با پدیده پارک‌های شهری به‌عنوان فضای شهری مواجه می‌شویم که الگوی کاملا تقلیدی، بدون توجه به مسائل فرهنگی و مسائل اقلیمی ما و کاملا کپی‌برداری از غرب بوده است. این اتفاق ابتدا در شهرهای بزرگ و بعدها در شهرهای کوچک رخ داد. بعد از دوران انقلاب نیز این پدیده همچنان تکرار می‌شود. 🔸سیدفاضل سجادی: آنچه که در فلات ایران و معماری ایران به نظر می‌آید لازم است مورد توجه قرار بگیرد، مساله سرسبزی یکی از خشک‌ترین مناطق جهان یعنی «فلات مرکزی» است. در فلات مرکزی ایران جایی که کمبود آب در آن بشدت احساس می‌شود «باغ ایرانی» متولد می‌شود که گویای شعور زیسته چند هزار ساله مردم ایران و خرد جمعی است که تکنولوژی، فرهنگ و مهارت را در کنار سلیقه و ذوق هنری به کار می‌گیرد و چیزی را به‌عنوان «معجزه معمار ایرانی» خلق می‌کند. با توجه به فرهنگی که در بین حکمای ایران چه قبل از اسلام و چه بعد از اسلام در رابطه با اهمیت‌دادن به فضای سبز و جایگاه آب و مساله نور وجود داشته است ما شاهد یک پشتوانه و بنیان‌های فکری قدرتمند در رابطه با این موضوع هستیم. وقتی این بنیان‌های فکری در وجود معمار ایرانی که صاحب مهارت است، قرار می‌گیرد، بازنمایش آن به «باغ ایرانی» تبدیل می‌شود. 🔻مشروح گزارش: www.rcica.ir #پژوهشکده_فرهنگ_و_هنر_اسلامی 🌍 rcica.ir ♨️ @rcica_ir

🔻مسأله شهر؛گفتگوهای انتقادی مدیریت شهری و علوم‌انسانی در باب شهر ♦️مسأله سی‌‌وچهارم:«تمنای بهشت»؛ تأملی در نسبت باغ ایرانی و پارک‌های معاصر 🗓️بیست‌ونهم آبان‌ماه ۱۴۰۲ #پژوهشکده_فرهنگ_و_هنر_اسلامی 🌍 rcica.ir ♨️ @rcica_ir

▪️به امید روزی که در نتیجۀ این گقتمان‌سازی‌ها باغ‌های اصیل ایرانی و اسلامی و معنوی در سراسر فضاهای شهری احیا شده و پارک‌های غربی از شهرها و محله‌های ما برچیده شوند. @madineyefazele

▪️شاخصه‌های محلۀ مطلوب (۴۳)/محور چهارم: #معنویت_در_محله ۳۸. برخوردار از نظام اقتصاد مقاومتی، خودکفا و متکی به اقتصاد خانگی و صنایع دستی محله بهترین مقیاس برای تحقق اقتصاد مقاومتی و درون‌زا است که این مهم از طریق شکل‌دهی به الگوی تولید و توزیع درون‌محله‌ای محقق می‌شود. بخشی از تحقق این الگو منوط به فراهم‌سازی امکانات و زیرساخت‌ها، فراهم‌سازی فضاهای فعالیت‌های تولیدی، ترویج و تثبیت الگوی خانه‌سازی متناسب با اشتغال خانگی، گسترش فرهنگ تولید خانگی و مصرف تولیدات خانگی و دستی، گسترش آموزش‌های مهارتی به زنان و حتی کودکان و نوجوانان و بالاخره ضدتبلیغ علیه الگوی مصرف مسرفانۀ نظام لیبرالی است. در شرایط مطلوب و آرمانی، هر نوع جنس و کالا یا خدمتی که درون محله تولید و ارائه می‌شود نباید از خارج محله وارد شود. در مرحلۀ بعد باید امکان صدور و تبادل تولیدات در مقیاس بین محلات، شهر و حتی کشور نیز فراهم شود. تمام این زمینه‌ها از طریق نهاد اسلامی کارآفرینی، یعنی #تعاونی محله و وجود شخصی دغدغه‌مند و باانگیزه به نام #تعاون‌یار قابل فراهم‌سازی است. اهالی محله باید نسبت به تقویت اقتصاد و اشتغال محلۀ خودشان حساسیت و عرق داشته باشند. امکانات و فضاهای موجود در بناهای عمومی محله باید به سادگی در اختیار تولیدکنندگانی که در خانه امکان فعالیت تولیدی ندارند قرار بگیرد. در نتیجۀ این اقدامات شبکه و چرخه‌ای اقتصادی در محله شکل‌ می‌گیرد که در صورت رشد می‌تواند به عنوان محل تأمین بودجۀ عمومی محله نیز مورد اتکا قرار بگیرد. @madineyefazele

▪️شاخصه‌های محلۀ مطلوب (۴۴)/محور چهارم: #معنویت_در_محله ۳۹. وجود فرهنگ خدمت‌رسانی (در عوض قدرت‌طلبی) به گونه‌ای آسان، ارزان و سریع همراه با حفظ کرامت مخدومین و خادمین از جمله فرهنگ‌های مهمی که باید بر عرصۀ مدیریتی محله حاکم شود، فرهنگ خدمت است که به جای فرهنگ قدرت حاکم می‌شود و جنبه‌ای مهم از نظام امامت به شمار می‌رود. امام از طریق مرکز نیکوکاری و با یاری یاران محله حلقۀ واسط دریافت و توزیع انواع کمک‌های مالی و غیرمالی به اقشار نیازمند به شکلی آسان، ارزان و پنهان است که از یک سو کرامت نفس آنان حفظ شده و از سویی دیگر ارتباط و پیوند آنان با نهاد مسجد و علما تقویت شود. در شرایط آرمانی نهادهای خیریه و یا سازمان‌ها و ادارات مربوطه نباید خارج از چارچوب مسجد و امام محل نسبت به فعالیت‌های امدادی و محرومیت‌زدایی مبادرت کنند. مسجد باید تحت هر شرایطی به‌عنوان اصلی‌ترین و اولین ملجأ و پناهگاه اقشار ضعیف باشد و باید از هر نوع اقدامی که این کارکرد را تحت الشعاع قرار می‌دهد خودداری شود. @madineyefazele

▪️شاخصه‌های محلۀ مطلوب (۴۵)/محور چهارم: #معنویت_در_محله ۴۰. تجلی‌گاه باورها و ارزش‌های دینی، ملی و انقلابی مدیران محله نباید نسبت به منظر و ظاهر جامعه و همخوانی آن با اعتقادات، فرهنگ و ارزش‌های مطلوب بی‌تفاوت باشند. این موضوع یکی از اصلی‌ترین ضعف‌های فرهنگی حال حاضر ما در برابر غربی‌ها است؛ به‌گونه‌ای که اغلب تصور می‌کنیم ظاهر جامعه برآیند و نتیجۀ باطن آن است و همیشه ابتدا باید با کار فرهنگی باطن را اصلاح کرد تا ظاهر خودبه‌خود اصلاح شود که تصوری کاملاً صحیح نیست. ظاهر و حفظ ظاهر در بسیاری از موارد، خود، باطن‌ساز است. ما بارها در عمل فردی و اجتماعی تجربه کرده‌ایم که پوشیدن لباسی خاص، رفتار یا حتی امیال خاصی را ایجاب و ایجاد می‌کند یا رواج نوعی خاص از ساختمان‌سازی در افزایش یا کاهش حیا و غیرت در جامعه تأثیر می‌گذارد. یعنی در بسیاری از موارد، این ظاهر است که باطن را می‌سازد. از این جهت باید حساسیت و نظارت سفت و سختی بر روی مسائل ظاهری جامعه از نمای کلی شهر و ساختمان‌ها، دکوراسیون فضاهای عمومی و خصوصی، زیباسازی‌ها و تزئینات، تابلوها، نمادها، نوشته‌ها و غیرهم وجود داشته باشد؛ زیرا ظواهر امور فرهنگ‌سازند و بخش عظیمی از رفتارهای افراد متأثر از فضا و منظر حاکم بر اجتماع است. پس مرعیٰ و منظر بیرونی محله، فارغ از آنکه باطن و درون آن مطلوب هست یا خیر باید به شکل مستقل و با حساسیت زیاد نظارت شود و برنامه‌ریزی مستقل صورت گیرد تا هماهنگی چهرۀ محله با اعتقادات، باورها و ارزش‌های اسلام تحقق یابد. در آینده مبسوط‌تر به این بحث و ابعاد روان‌شناختی آن خواهیم پرداخت. @madineyefazele

✍کتاب محله فاضله از چاپ خارج شد و بزودی در آیینی عالی رونمایی خواهد شد . این کتاب متن درسی رشته مدیریت محله در دانشگاه علمی کاربردی در دوره کاردانی است. این کتاب محصول بنیاد فقهی مدیریت اسلامی است .

▪️شاخصه‌های محلۀ مطلوب (۴۶)/محور چهارم: #معنویت_در_محله ۴۱. برخوردار از فناوری پیشرفته برای رفع نیازهای موجود با پیوست‌های دقیق فرهنگی محلۀ مطلوب باید از فناوری پیشرفته در ابعاد مختف از جمله در جهت تسهیل مدیریت، آموزش و توانمندسازی، تأمین امنیت، گسترش ارتباطات مطلوب و مشروع و تسهیل خدمت‌رسانی استفاده کند. هم‌چنین باید استعدادهای گوناگون محله در حوزه‌های مختلف فناوری از جمله شاخه‌های مختلف علوم رایانه‌ای و سایبرنتیک کشف و زمینۀ رشد آن‌ها در محله فراهم شود. بخش مهمی از پیوست فرهنگی این فناوری‌ها، وجود برنامه، ساختار و مسئول معین در جهت پیگیری امور آموزشی مرتبط با فناوری‌های جدید است که با هدف کنترل آسیب‌ها و خطرات مختلف آن‌ها ضروری است. این آموزش‌ها باید برای اقشار و مخاطبان مختلف به صورت جداگانه، از جمله کودکان، نوجوانان و جوانان، بانوان خانه‌دار و مسئولان محل طراحی و به صورت دائم برگزار شود. یکی از ذهنیت‌های اشتباهی که به‌خصوص در بین اقشار تحصیل‌نکرده رایج است نگاه سادۀ ابزارانگارانه به تکنولوژی‌های ارتباطی است که باید اصلاح شود. ابزارهای تکنولوژیک برای مردم باید در درون شبکۀ پیچیده و نظام‌مند و ساختار تمدنی حاکم بر جهان معنا شود، در غیر این صورت، نگاه ابزارانگارانه به این فناوری‌ها باعث بی‌عملی و انفعال مردم در قبال تهدیدات و خطرات آن‌ها خواهد شد. بنا بر این، هم آگاهی و تسلط بر این فناوری‌ها، هم استفاده از آن‌ها در جهت حل مشکلات و هم درک عمیق فلسفی از ماهیت فناوری‌های هوشمند باید در برنامه‌های آموزشی به شکل توأمان دنبال شود. @madineyefazele