▪️شاخصه‌های محلۀ مطلوب (۴۲)/محور چهارم: #معنویت_در_محله ۳۷. دغدغه‌مند و تلاش‌گر در برقراری عدالت اجتماعی و قضایی و عاری از ظلم محله مانند هر عرصۀ مدیریتی خاص و عام دیگر، به شرطی که به‌دست افراد دارای عدالت اخلاقی و نفسانی مدیریت شود، تجلی‌گاه عدالت اجتماعی نیز خواهد شد. محلۀ مطلوب در شناسایی انواع محرومیت‌های اقتصادی و غیراقتصادی تلاش مستمر دارد و از تمام ظرفیت‌های موجود در داخل و خارج محله برای محرومیت‌زدایی استفاده می‌کند. شورای صلح‌یاری محله با جلوگیری از تشکیل و انباشته شدن پرونده‌ها در محاکم رسمی قضایی از طریق ترویج فرهنگ صلح و سازش و کدخدامنشی نقش مهمی در تسریع و تقویت عدالت در دادرسی ایفا می‌کند که در دادگاه‌ها عملاً چنین امکانی وجود ندارد. همچنین شورای محله‌یاری نیز به‌عنوان حلقۀ میانی و مفقودۀ حکمرانی مردمی، با ارتباط و پیگیری مستمر از نهادهای دولتی، نقش مؤثری در جهت احقاق حقوق پایمال‌شده و رفع محرومیت‌ها و تبعیض‌ها ایفا می‌کند. شورای امناء با رصد عملکرد، دعوت و مطالبه‌گری از مسئولان مختلف محلی و شهری، زمینۀ شناسایی و رفع نیازهای مردم را فراهم می‌کند. امام به‌عنوان ستون خیمۀ تشکیلات محله، همواره با راهنمایی و رهنمود مسئولان به سوی تحقق عدالت اجتماعی و مانع‌زدایی از آن به‌عنوان یکی از اصلی‌ترین اهداف تشکیل نظام امامت و ولایت ایفاء نقش می‌کند. @madineyefazele

♦گزیده‌ای از سی‌و‌چهارمین نشست مسأله شهر با عنوان «تمنای بهشت؛ تأملی در نسبت باغ ایرانی و پارک‌های معاصر» 🔸لادن اعتضادی: یکی از درخشان‌ترین دوره‌های تاریخ باغ‌سازی ما دوران قاجاریهاست. مهم‌‌ترین اتفاقی که در دوران قاجاریه رخ داد تاثیر غرب و گرفتن پدیده‌های بسیاری بود که زاییده پیشرفت فرهنگی و هنری در غرب و ورود آن به ایران بوده است. این پدیده‌های فرهنگی بر اساس ذائقه ایرانی و سلیقه ایرانی به کار گرفته شد و بازتاب پیدا کرد نه بر اساس کپی‌کردن از فرهنگ غرب. کاری که در این دوران ما آن را انجام نمی‌دهیم. یکی از نکات قابل تحسین دوران قاجار در معماری، تزئینات و نقاشی بوده است که فرهنگ ایرانی را می‌توان در آن ردیابی کرد. در آن دوران ما «باغ‌های ملی» را داشتیم که به عقیده من گرچه الگوبرداری از غرب است ولی بشدت به ذهنیت ایرانی در مقیاس، ابعاد و طراحی کاملا سازگار است. به تدریج در اواخر دهه چهل و بخصوص دهه پنجاه با پدیده پارک‌های شهری به‌عنوان فضای شهری مواجه می‌شویم که الگوی کاملا تقلیدی، بدون توجه به مسائل فرهنگی و مسائل اقلیمی ما و کاملا کپی‌برداری از غرب بوده است. این اتفاق ابتدا در شهرهای بزرگ و بعدها در شهرهای کوچک رخ داد. بعد از دوران انقلاب نیز این پدیده همچنان تکرار می‌شود. 🔸سیدفاضل سجادی: آنچه که در فلات ایران و معماری ایران به نظر می‌آید لازم است مورد توجه قرار بگیرد، مساله سرسبزی یکی از خشک‌ترین مناطق جهان یعنی «فلات مرکزی» است. در فلات مرکزی ایران جایی که کمبود آب در آن بشدت احساس می‌شود «باغ ایرانی» متولد می‌شود که گویای شعور زیسته چند هزار ساله مردم ایران و خرد جمعی است که تکنولوژی، فرهنگ و مهارت را در کنار سلیقه و ذوق هنری به کار می‌گیرد و چیزی را به‌عنوان «معجزه معمار ایرانی» خلق می‌کند. با توجه به فرهنگی که در بین حکمای ایران چه قبل از اسلام و چه بعد از اسلام در رابطه با اهمیت‌دادن به فضای سبز و جایگاه آب و مساله نور وجود داشته است ما شاهد یک پشتوانه و بنیان‌های فکری قدرتمند در رابطه با این موضوع هستیم. وقتی این بنیان‌های فکری در وجود معمار ایرانی که صاحب مهارت است، قرار می‌گیرد، بازنمایش آن به «باغ ایرانی» تبدیل می‌شود. 🔻مشروح گزارش: www.rcica.ir #پژوهشکده_فرهنگ_و_هنر_اسلامی 🌍 rcica.ir ♨️ @rcica_ir

🔻مسأله شهر؛گفتگوهای انتقادی مدیریت شهری و علوم‌انسانی در باب شهر ♦️مسأله سی‌‌وچهارم:«تمنای بهشت»؛ تأملی در نسبت باغ ایرانی و پارک‌های معاصر 🗓️بیست‌ونهم آبان‌ماه ۱۴۰۲ #پژوهشکده_فرهنگ_و_هنر_اسلامی 🌍 rcica.ir ♨️ @rcica_ir

▪️به امید روزی که در نتیجۀ این گقتمان‌سازی‌ها باغ‌های اصیل ایرانی و اسلامی و معنوی در سراسر فضاهای شهری احیا شده و پارک‌های غربی از شهرها و محله‌های ما برچیده شوند. @madineyefazele

▪️شاخصه‌های محلۀ مطلوب (۴۳)/محور چهارم: #معنویت_در_محله ۳۸. برخوردار از نظام اقتصاد مقاومتی، خودکفا و متکی به اقتصاد خانگی و صنایع دستی محله بهترین مقیاس برای تحقق اقتصاد مقاومتی و درون‌زا است که این مهم از طریق شکل‌دهی به الگوی تولید و توزیع درون‌محله‌ای محقق می‌شود. بخشی از تحقق این الگو منوط به فراهم‌سازی امکانات و زیرساخت‌ها، فراهم‌سازی فضاهای فعالیت‌های تولیدی، ترویج و تثبیت الگوی خانه‌سازی متناسب با اشتغال خانگی، گسترش فرهنگ تولید خانگی و مصرف تولیدات خانگی و دستی، گسترش آموزش‌های مهارتی به زنان و حتی کودکان و نوجوانان و بالاخره ضدتبلیغ علیه الگوی مصرف مسرفانۀ نظام لیبرالی است. در شرایط مطلوب و آرمانی، هر نوع جنس و کالا یا خدمتی که درون محله تولید و ارائه می‌شود نباید از خارج محله وارد شود. در مرحلۀ بعد باید امکان صدور و تبادل تولیدات در مقیاس بین محلات، شهر و حتی کشور نیز فراهم شود. تمام این زمینه‌ها از طریق نهاد اسلامی کارآفرینی، یعنی #تعاونی محله و وجود شخصی دغدغه‌مند و باانگیزه به نام #تعاون‌یار قابل فراهم‌سازی است. اهالی محله باید نسبت به تقویت اقتصاد و اشتغال محلۀ خودشان حساسیت و عرق داشته باشند. امکانات و فضاهای موجود در بناهای عمومی محله باید به سادگی در اختیار تولیدکنندگانی که در خانه امکان فعالیت تولیدی ندارند قرار بگیرد. در نتیجۀ این اقدامات شبکه و چرخه‌ای اقتصادی در محله شکل‌ می‌گیرد که در صورت رشد می‌تواند به عنوان محل تأمین بودجۀ عمومی محله نیز مورد اتکا قرار بگیرد. @madineyefazele

▪️شاخصه‌های محلۀ مطلوب (۴۴)/محور چهارم: #معنویت_در_محله ۳۹. وجود فرهنگ خدمت‌رسانی (در عوض قدرت‌طلبی) به گونه‌ای آسان، ارزان و سریع همراه با حفظ کرامت مخدومین و خادمین از جمله فرهنگ‌های مهمی که باید بر عرصۀ مدیریتی محله حاکم شود، فرهنگ خدمت است که به جای فرهنگ قدرت حاکم می‌شود و جنبه‌ای مهم از نظام امامت به شمار می‌رود. امام از طریق مرکز نیکوکاری و با یاری یاران محله حلقۀ واسط دریافت و توزیع انواع کمک‌های مالی و غیرمالی به اقشار نیازمند به شکلی آسان، ارزان و پنهان است که از یک سو کرامت نفس آنان حفظ شده و از سویی دیگر ارتباط و پیوند آنان با نهاد مسجد و علما تقویت شود. در شرایط آرمانی نهادهای خیریه و یا سازمان‌ها و ادارات مربوطه نباید خارج از چارچوب مسجد و امام محل نسبت به فعالیت‌های امدادی و محرومیت‌زدایی مبادرت کنند. مسجد باید تحت هر شرایطی به‌عنوان اصلی‌ترین و اولین ملجأ و پناهگاه اقشار ضعیف باشد و باید از هر نوع اقدامی که این کارکرد را تحت الشعاع قرار می‌دهد خودداری شود. @madineyefazele

▪️شاخصه‌های محلۀ مطلوب (۴۵)/محور چهارم: #معنویت_در_محله ۴۰. تجلی‌گاه باورها و ارزش‌های دینی، ملی و انقلابی مدیران محله نباید نسبت به منظر و ظاهر جامعه و همخوانی آن با اعتقادات، فرهنگ و ارزش‌های مطلوب بی‌تفاوت باشند. این موضوع یکی از اصلی‌ترین ضعف‌های فرهنگی حال حاضر ما در برابر غربی‌ها است؛ به‌گونه‌ای که اغلب تصور می‌کنیم ظاهر جامعه برآیند و نتیجۀ باطن آن است و همیشه ابتدا باید با کار فرهنگی باطن را اصلاح کرد تا ظاهر خودبه‌خود اصلاح شود که تصوری کاملاً صحیح نیست. ظاهر و حفظ ظاهر در بسیاری از موارد، خود، باطن‌ساز است. ما بارها در عمل فردی و اجتماعی تجربه کرده‌ایم که پوشیدن لباسی خاص، رفتار یا حتی امیال خاصی را ایجاب و ایجاد می‌کند یا رواج نوعی خاص از ساختمان‌سازی در افزایش یا کاهش حیا و غیرت در جامعه تأثیر می‌گذارد. یعنی در بسیاری از موارد، این ظاهر است که باطن را می‌سازد. از این جهت باید حساسیت و نظارت سفت و سختی بر روی مسائل ظاهری جامعه از نمای کلی شهر و ساختمان‌ها، دکوراسیون فضاهای عمومی و خصوصی، زیباسازی‌ها و تزئینات، تابلوها، نمادها، نوشته‌ها و غیرهم وجود داشته باشد؛ زیرا ظواهر امور فرهنگ‌سازند و بخش عظیمی از رفتارهای افراد متأثر از فضا و منظر حاکم بر اجتماع است. پس مرعیٰ و منظر بیرونی محله، فارغ از آنکه باطن و درون آن مطلوب هست یا خیر باید به شکل مستقل و با حساسیت زیاد نظارت شود و برنامه‌ریزی مستقل صورت گیرد تا هماهنگی چهرۀ محله با اعتقادات، باورها و ارزش‌های اسلام تحقق یابد. در آینده مبسوط‌تر به این بحث و ابعاد روان‌شناختی آن خواهیم پرداخت. @madineyefazele

✍کتاب محله فاضله از چاپ خارج شد و بزودی در آیینی عالی رونمایی خواهد شد . این کتاب متن درسی رشته مدیریت محله در دانشگاه علمی کاربردی در دوره کاردانی است. این کتاب محصول بنیاد فقهی مدیریت اسلامی است .

▪️شاخصه‌های محلۀ مطلوب (۴۶)/محور چهارم: #معنویت_در_محله ۴۱. برخوردار از فناوری پیشرفته برای رفع نیازهای موجود با پیوست‌های دقیق فرهنگی محلۀ مطلوب باید از فناوری پیشرفته در ابعاد مختف از جمله در جهت تسهیل مدیریت، آموزش و توانمندسازی، تأمین امنیت، گسترش ارتباطات مطلوب و مشروع و تسهیل خدمت‌رسانی استفاده کند. هم‌چنین باید استعدادهای گوناگون محله در حوزه‌های مختلف فناوری از جمله شاخه‌های مختلف علوم رایانه‌ای و سایبرنتیک کشف و زمینۀ رشد آن‌ها در محله فراهم شود. بخش مهمی از پیوست فرهنگی این فناوری‌ها، وجود برنامه، ساختار و مسئول معین در جهت پیگیری امور آموزشی مرتبط با فناوری‌های جدید است که با هدف کنترل آسیب‌ها و خطرات مختلف آن‌ها ضروری است. این آموزش‌ها باید برای اقشار و مخاطبان مختلف به صورت جداگانه، از جمله کودکان، نوجوانان و جوانان، بانوان خانه‌دار و مسئولان محل طراحی و به صورت دائم برگزار شود. یکی از ذهنیت‌های اشتباهی که به‌خصوص در بین اقشار تحصیل‌نکرده رایج است نگاه سادۀ ابزارانگارانه به تکنولوژی‌های ارتباطی است که باید اصلاح شود. ابزارهای تکنولوژیک برای مردم باید در درون شبکۀ پیچیده و نظام‌مند و ساختار تمدنی حاکم بر جهان معنا شود، در غیر این صورت، نگاه ابزارانگارانه به این فناوری‌ها باعث بی‌عملی و انفعال مردم در قبال تهدیدات و خطرات آن‌ها خواهد شد. بنا بر این، هم آگاهی و تسلط بر این فناوری‌ها، هم استفاده از آن‌ها در جهت حل مشکلات و هم درک عمیق فلسفی از ماهیت فناوری‌های هوشمند باید در برنامه‌های آموزشی به شکل توأمان دنبال شود. @madineyefazele

▪️جامعۀ بی‌پدر بدون لطافت زنانه چطور می‌توان در این جهان زیست؟ از روزی که به آغوش کشیده می‌شوید عطوفت و فداکاری مادر را تجربه می‌کنید. پشتیبانی‌های خواهر است که اجازه نمی‌دهد عقب‌نشینی کنید. و آن‌زمان که خسته و ناامید هستید، محبت همسر و دست نوازش اوست که شما را به میدان جنگ بازمی‌گرداند. زن زندگی‌بخش و امیدبخش است. اوست که زندگی خاکستری مردان را رنگی می‌کند. نگاه‌ معصوم و زیبایشان به جزئیات، خواست‌های کمابیش کودکانه اما جذاب‌شان، گرمای حضورشان، روح ذاتی مادرانه و دلسوزش‌شان، زیبایی مسحورکننده‌شان، تنوع احساسات‌شان، ظرافت طبع‌شان و خلاقیت بی‌انتهایشان همان خصایصی است که مردان را به ادامۀ راه ترغیب می‌کند. زنان روح زندگانی بشر هستند. اما اگر بخشی از زنان سرگشته و هراسان شده‌اند، رفتار وقیحانه از خود نشان می‌دهند، وظایف خود را از یاد بُرده‌اند، استقلال خود را اولویت قرار داده‌اند، مستمراً در حال مشاجره هستند، عفیف و دلسوز نیستند، لذت‌پرست و مصرف‌گرا شده‌اند، عصمت خود را ارزان فروخته‌اند و مردان را تحقیر می‌کنند، دلیل آن جامعۀ «بی‌پدر» است. گرانیگاه یک جامعۀ سالم مردانگی و پدر است. اگرچه رابطۀ زن و مرد در یک فراز و نشیب مستمر و پویا جریان دارد، اما مردانگی ستون خیمۀ آن است. حذف نقش پدر در یک جامعه و اخته کردن او باعث شده تا دخترانشان در یک وضعیت نامطلوب رشد پیدا کنند و زنان به تفکر آنان شکل دهند. پدر نماد اصول و قانون است که در مقابل زنانگی و رفتارهای جمعی می‌ایستد و آن‌چه که برای فرزند و خانوادۀ خود طبق سنت اجدادش مطلوب است انتخاب می‌کند. با افول مردانگی، مردان عملاً از تربیت و تأثیرگذاری روی فرزندان خود حذف شده‌اند. هیچ پدری امروز جرئت تنبیه فرزند خود را ندارد. مخالفت پدران با نازپروری و رنج و سختی نکشیدن فرزندان به مثابۀ تعصب و عقب‌ماندگی لحاظ می‌شود. احترام به عقاید فرزندی که وقیح و دریده و بی‌ادب است عادی تلقی می‌شود و به جای این‌که پدر به سرشت خود گوش فرا دهد، تحت تأثیر فشار رسانه‌ای-اجتماعی از هرنوع مداخله‌ای منع می‌شود. این امر در دختران بسیار تشدید می‌شود، زیرا فرزند دختر اشتباهات فاحش و جبران‌ناپذیری را در نوجوانی و جوانی مرتکب می‌شود که تنها قدرت و صلابت و تشر مردانه می‌توانست او را نجات دهد. حال که مردان بی‌خاصیت شده‌اند و ترجیح می‌دهند به جای درگیری با خانوادۀ خود پای تلویزیون بنشینند و کودکانشان را در این جامعۀ فاسد رها کنند، زنان در یک تنگنا قرار می‌گیرند که نه تنها احترامی برای مردان قائل نیستند (به دلیل نداشتن هیچ اتوریته) بلکه از آنان به دلیل نداشتن اصول و همان اتوریته بعدها کینه به دل می‌گیرند. خانواده، محله، مدینه، اجتماع و امت نیازمند کسی است که اصول مستحکم و اعتقادات راسخ داشته باشد و حقیقتاً خیر فرزندان و خانوادۀ خود را بخواهد. تحقق این امر با اتوریته و قدرت و در صورت نیاز تنبیه و سرکوب همراه است. واگذاری این اتوریته و خود را کنار کشیدنِ مردان، باعث شده تا نقش پدر از میان برود و جامعه بی‌پدر شود. جامعۀ بی‌پدر عصیانگر و دیوانه است. جامعه‌ای است که در آن آشوب، احساسات‌گرایی و دیوانگی جریان دارد. جامعه‌ای مضمحل و متعفن است که جوانانش بی‌عرضه، بی‌تجربه، نازپرورده، راحت‌طلب، بی‌ادب، پرتوقع و بی‌آرمان هستند. غلبۀ زنانگی تنها با شانه‌ خالی کردن مردانگی به این وضعیت می‌رسد. اوضاع آشفتۀ حال حاضر ما تماماً به دلیل بی‌مسئولیتی مردان و حذف آنان از معادله است. @madineyefazele

▪️شاخصه‌های محلۀ مطلوب (۴۷)/محور چهارم: #معنویت_در_محله ۴۲. برخوردار از فرهنگ عبادت و عبودیت و اقامۀ آئین‌های عبادی و معنوی به شکل شبانه‌روزی آئین نماز جماعت، محور جامعه‌سازی الهی حول فرهنگ عبودیت و پرستش خداوند متعال است که به شکل تمثیلی و رمزی، الگویی کامل از مناسبات دینی و دنیوی اجتماع مسلمان را به نمایش می‌گذارد. فرهنگ‌ها و مناسبات حاکم بر آئین جمعه و جماعت از قبیل مسجدمحوری، امام‌محوری و اقتداء و تبعیت از عالم عادل، هماهنگی و همراهی و تعاون، و نظم و ضرباهنگ دقیق که در این آئین حاکم است طبعاً در تمام عرصه‌های اجتماعی و مدیریتی جامعه نیز حاکم می‌شود. به همین جهت این آئین به‌عنوان ستون دین و محور حفظ نظام اجتماعی، باید در شکوهمندترین و منظم‌ترین شکل ممکن اقامه شود‌ و اهتمام کافی و جدی به رونق و شکوه آن وجود داشته باشد. بخش مهمی از بعد اول مدیریت مسجد که قبلاً با عنوان مدیریت «در مسجد» معرفی کردیم، شامل برگزاری آئین‌های عبادی و معنوی نظیر نماز، منبرها و مجالس وعظ، محافل قرآن، ختم جمعی اذکار، روضه‌ها، عزاها و جشن‌ها و ... می‌شود. این آئین‌ها طبعاً باید مسئول مخصوص خود را داشته باشد. جدای از آئین‌های جمعی، عبادت‌های فردی نیز باید رونق‌بخشی شود که از لوازم قطعی آن، باز بودن شبانه‌روزی مسجد یا قسمتی از آن است. @madineyefazele

▪️شاخصه‌های محلۀ مطلوب (۴۸)/محور چهارم: #معنویت_در_محله ۴۳. برخورداری از تساوی در بین خانواده‌ها از لحاظ ارائۀ خدمات علمی، تربیتی، مدنی، فرهنگی، ورزشی، امنیتی، رفاهی و بهداشتی محلۀ مطلوب باید در ارائۀ خدمات متعدد علمی و تربیتی، اجتماعی و فرهنگی امنیتی، رفاهی، خدمات شهری و توزیع امکانات، تجلی‌گاه عدالت اجتماعی باشد. این موضوع لوازم و مقدماتی از جمله وجود امام و مسئولان عادل (هم عدالت شرعی و اخلاقی و هم قدرت بر عدالت اجتماعی)، شفافیت، تعهد و مسئولیت‌پذیری کادر مدیریتی، فقدان فرهنگ‌های نامطلوب آشناسالاری و روابط ناسالم، اهتمام به تساوی در توزیع منافع، تساوی در دسترسی‌ها به امکانات عمومی و مشاع و غیره دارد. تشخیص سطح عدالت اجتماعی و وضعیت برخورداری از امکانات نیز شاخص‌های متعددی دارد، از جمله: جمعیت و نسبت آن با مساحت (تراکم)، تعداد و اندازه فضاهای خدماتی و کیفیت امکانات موجود در آن‌ها، راه‌ها و دسترسی‌ها، ضریب انواع محرومیت‌ها (شغلی، مالی، مسکن و ...)، سهم از بودجه‌ها و امکانات تخصیص‌داده‌شده از سوی نهادهای دولتی و شهری و غیره که سعی می‌کنیم در آینده به هر یک از آن‌ها بپردازیم. هدف از این پایش‌ها و رصدها کشف محرومیت‌ها و تبعیض‌هایی است که بعضاً ملموس و مشهود و گاهی هم نامشهود و ناملموس هستند. پس از وظائف مهم تشکیلات محله این است که علاوه بر پیگیری امکانات و بودجه‌های لازم از نهادهای دولتی، در توزیع امکانات موجود نیز توازن و تساوی را نصب‌العین قرار دهد و اجازه ندهد انواع مزیت‌ها، برخورداری‌ها، آشنایی‌ها و روابط نامشروع بستر و بهانه نقض حقوق اجتماعی و تبعیض‌ها شوند. @madineyefazele