☀️بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَٰنِ الرَّحِيم☀️ِ ☀️ﺑﻪ ﻧﺎم ﺧﺪﺍﻭﻧﺪ ﻫﺴﺘﻰ ﺑﺨﺶ ﻣﻬﺮﺑﺎﻥ☀️ 📒 #حکمت62 📒 #حکمت_شصت_ودوم #روش_پاسخ_دادن_به_ستایش_ها_ #ونیکیها إِذَا حُيِّيتَ بِتَحِيَّهٍ فَحَيِّ بِأَحْسَنَ مِنْهَا وَ إِذَا أُسْدِيَتْ إِلَيْكَ يَدٌ فَكَافِئْهَا بِمَا يُرْبِي عَلَيْهَا وَ الْفَضْلُ مَعَ ذَلِكَ لِلْبَادِئِ 📋 چون تو را درودي گويند درودي گوي از آن به، و چون به تو احساني كنند، افزونتر از آن پاداش ده، و فضيلت اوراست كه نخست به كار برخاست.👌 🔗ترجمه دیگر: هنگامى كه به تو تحيتى گويند به صورتى بهتر پاسخ گوى و هرگاه هديه اى براى تو فرستند آن را به صورت افزونتر پاداش ده، با اين حال فضيلت از آن آغازگر است. 🖇شرح: امام(عليه السلام) در اين كلام حكمت آميز به يك اصل مهم قرآنى و اسلامى اشاره كرده مى فرمايد: «هنگامى كه به تو تحيتى گويند به صورتى بهتر پاسخگوى و هرگاه هديه اى براى تو فرستند آن را به صورت افزون تر پاداش ده. با اين حال فضيلت از آن كسى است كه ابتدا كرده است»; (إِذَا حُيِّيتَ بِتَحِيَّة فَحَيِّ بِأَحْسَنَ مِنْهَا، وَإِذَا أُسْدِيَتْ إِلَيْكَ يَدٌ فَكَافِئْهَا بِمَا يُرْبِي عَلَيْهَا، وَالْفَضْلُ مَعَ ذَلِكَ لِلْبَادِي). اخلاق اسلامى مى گويد هيچ كار خوبى را نبايد بدون پاداش گذاشت; خواه سخن احترام آميزى باشد يا اقدام عملى، بلكه بهتر آنست كه پاداش برترى داشته باشد; مثلاً اگر كسى به ما بگويد «سلام عليكم» بهتر آن است كه در پاسخ بگوييم «سلام عليكم ورحمة الله»💫 وهرگاه كسى هديه مختصرى براى ما بفرستد ما در موقع مناسب هديه بهتر و بيشتر براى او بفرستيم. اينكار سبب مى شود پيوند محبت و دوستى در ميان افراد جامعه روز به روز بيشتر شود، و روح حق جويى و حق طلبى و حق شناسى تقويت گردد و زندگى در چنين جامعه اى بسيار توأم با آرامش خواهد بود. در حالات بزرگان اسلام نمونه هاى عملى اين دستور به وضوح ديده مى شود. از جمله اين كه يكى از راويان اخبار مى گويد: من نزد حسن بن على(عليه السلام) بودم كنيزى بر آن حضرت وارد شد و دسته گلى تقديم آن حضرت كرد.🌺 حضرت فرمود: «أنْتِ حُرُّ لِوَجْهِ اللّهِ تَعالى; تو براى خدا آزادى». به اين ترتيب حضرت در برابر اهداى يك دسته گل اين كنيز را براى هميشه آزاد كرد. راوى مى گويد عرض كردم او فقط يك دسته گل به شما داد كه قيمت چندانى ندارد شما او را آزاد كرديد. امام در پاسخ فرمود: «(هكذا) أدَّبَني اللّهُ تَعالى; خداوند اينگونه ما را تربيت كرده است».👌 سپس امام آيه شريفه (وَإذا صُيِّبتم بِتَحِيَّة…) را تلاوت فرمود و افزود: اين كه خدا فرموده به صورت بهتر پاداش دهيد بهتر از آن همين بود كه او را آزاد كنم. ✅ اينكه امام علیه السلام در ذيل اين كلام حكمت آميز مى فرمايد: برترى و فضيلت از آنِ كسى است كه ابتدا كرده👌 به سبب اين است كه شخص دوم هركارى كند جنبه پاداش عمل دارد در حالى كه شخص اول بدون اين كه خدمتى به او بشود اقدام به نيكى كرده و مطلقاً جنبه پاداش نداشته است، بنابراين شخص اول بر دومى برترى دارد. به همين دليل در حديثى از امام حسين(صلى الله عليه وآله) مى خوانيم كه فرمود: «لِلسَّلام سَبْعُونَ حَسَنَةُ تِسْعُونَ وَسِتُّونَ لِلْمُبْتَدي وَواحِدَةٌ لِلرّادِ; سلام هفتاد حسنه دارد كه شصت و نه حسنه آن از كسى است كه سلام كرده و يك حسنه از آن كسى كه پاسخ مى گويد». اين حديث از اميرمؤمنان ع نيز در بحارالانوار و مستدرك الوسائل نقل شده است. اضافه بر اين كسى كه ابتدا به سلام و تحيت يا كار نيك مى كند يك فضيلت اخلاقى ديگرى را نيز براى خود آشكار ساخته و آن مسأله،👇 تواضع در برابر برادر دينى است در حالیكه پاسخ گوينده تواضع خاصى ندارد جزء اين كه حق شناسى مى كند. لازم به ذکر است اين قسمت كلام حكمت آميز در شرح نهج البلاغه مرحوم كمره اى و ابن ميثم و مغنيه و همچنين شرح نهج البلاغه مرحوم شوشترى در اينجا نيامده است. شايان دقت است كه واژه «أُسْدِيَتْ» از ماده «سَدْو» بر وزن «سرو» در اصل به معنى دراز كردن دست به سوى ديگرى است، بنابراين «أُسْدِيَتْ إلَيْكَ يَدٌ» در كلام امام مفهومش اين است كه دستى به سوى تو دراز شد و اين جمله كنايه از بخشش و اهداى هديه است. 📒 آرشیو نهج البلاغه👇 @MaeMaein3 التماس دعای فرج ❤️