🔶بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَٰنِ الرَّحِيمِ ﺑﻪ ﻧﺎم ﺧﺪﺍﻭﻧﺪ ﻫﺴﺘﻰ ﺑﺨﺶ ﻣﻬﺮﺑﺎﻥ🔶 #نهج_البلاغه #کلام_امیر🌻🌻 #شرح_حکمت_پنجاه_و_چهارم #ارزشهای_اخلاقی #اخلاقی #اجتماعی قسمت 1/2 ☀️ امام علی عليه السّلام فرمودند: هیچ ثروت و بى نیازى همچون عقل، و هیچ فقرى همچون جهل و هیچ میراثى همچون ادب و هیچ پشتیبانى همچون مشورت نیست. #شرح_و_تفسیر ✅چهار جمله پربار: امام(علیه السلام) در این کلام حکیمانه و پرمایه خود در ضمن چهار جمله کوتاه به چهار مطلب مهم اشاره کرده، مى فرماید: «هیچ ثروت و بى نیازى چون عقل»; (لاَ غِنَى کَالْعَقْلِ); «و هیچ فقرى همچون جهل»; (وَلاَ فَقْرَ کَالْجَهْلِ); «و هیچ میراثى چون ادب»; (وَلاَ مِیرَاثَ کَالاَْدَبِ); «و هیچ پشتیبانى چون مشورت نمى باشد»; (وَلاَ ظَهِیرَ کَالْمُشَاوَرَهِ). 👈درباره اهمیت عقل همین بس که اگر عقل و تدبیر باشد همه چیز به دنبال آن خواهد آمد مال و ثروت را با عقل و تدبیر به دست مى آورند، مقام و شخصیت نیز زاییده عقل است و آسایش و آرامش و سعادت دو جهان با عقل حاصل مى شود. به گفته بعضى از شارحان نهج البلاغه در قرآن مجید واژه عقل و علم و مشتقات آنها ۸۸۰ مرتبه آمده است و این نشانه اهمیت فوق العاده قرآن و اسلام به مسأله عقل است. روایات اسلامى نیز درباره اهمیت عقل فوق حد احصا و شمارش است. 🌸مرحوم کلینى در جلد اول کافى در کتاب العقل والجهل احادیث بسیار فراوان و پرمایه اى درباره اهمیت عقل از پیغمبر اکرم و امامان معصوم(علیهم السلام) نقل کرده است. ابن ابى الحدید بخشى از آن را در شرح خود ذیل همین کلام حکمت آمیز از کتاب کامل مبرد نقل کرده از جمله این که رسول خدا فرمود: «ما قَسَمَ لِلْعِبادِ أفْضَلُ مِنَ الْعَقْلِ فَنَوْمُ الْعاقِلِ أفْضَلُ مِنْ سَهَرِ الْجاهِلِ وَفِطْرُ الْعاقِلِ أفْضَلُ مِنْ صَوْمِ الْجاهِلِ وَ إقامَهُ الْعاقِلِ أفْضَلُ مِنْ شُخُوصِ الْجاهِلِ وَما بَعَثَ اللّهُ رَسُولاً حَتّی یَسْتَکْمِلَ الْعَقْلَ وَحَتّی یَکُونَ عَقْلُهُ أفْضَلَ مِنْ عُقُولِ جَمیعِ أُمَّتِهِ; خداوند هیچ نعمتى را برتر از عقل در میان بندگانش تقسیم نکرده است. 😴خواب عاقل از شب زنده دارى جاهل (و عبادت شبانه او) برتر و روزه نگرفتنش از روزه (مستحبى) جاهل برتر و توقفش از سفر جاهل (براى اطاعت پروردگار یا جهاد) مهم تر است و خداوند هیچ پیامبرى را مبعوث نکرد مگر این که عقلش کامل شد و عقل او برتر از عقول تمام امتش بود. در حدیث دیگرى از امام صادق(علیه السلام) مى خوانیم: «صَدیقُ کُلُّ أمْرء عَقْلُهُ وَعَدُوُّهُ جَهْلُهُ; دوست هر کس عقل اوست و دشمنش جهل اوست». 👈در نقطه مقابل عقل جهل و نادانى بدترین فقر و تنگدستى است، زیرا انسان جاهل و نادان هم ثروتش را از دست مى دهد و هم آبرو و حیثیتش را و در یک کلمه دین و دنیایش را تباه مى کند. البته منظور از عقل، همان گونه که در روایات اسلامى آمده همان هوش و فراستى است که انسان را به خدا و اطاعت او نزدیک مى کند و از زشتى ها دور مى سازد. در دنیاى دیروز و امروز افراد ظاهراً عاقلى بوده اند که سال ها بر کشورهایى حکومت کرده اند ولى بسیارى از آنها فاقد عقل به معنایى که در بالا آمد بوده اند. 👌هوش و ذکاوت آنها نوعى شیطنت بوده است، همان گونه که در حدیثى از امام صادق(علیه السلام) مى خوانیم که بعضی از یاران آن حضرت درباره عقل از محضرش سؤال کردند فرمود: «ما عُبِدَ بِهِ الرَّحْمانُ وَاکْتُسِبَ بِهِ الْجِنانُ; عقل چیزى است که انسان به وسیله آن خدا را پرستش مى کند و بهشت را به دست مى آورد». راوى عرض کرد مى گویند معاویه عاقل است؟ فرمود: این نوعى شیطنت شبیه عقل است و عقل نیست. #ادامه_دارد... 🗂 آرشیو نهج البلاغه به جمع عاشقان امیرالمومنین علی (ع) بپیوندید. @MaeMaein3 ☀️اَللّهُمَّ عَجِّل لِوَلیِّکَ الفَرَج☀️

🔶بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَٰنِ الرَّحِيمِ ﺑﻪ ﻧﺎم ﺧﺪﺍﻭﻧﺪ ﻫﺴﺘﻰ ﺑﺨﺶ ﻣﻬﺮﺑﺎﻥ🔶 #نهج_البلاغه #کلام_امیر🌻🌻 #شرح_حکمت_پنجاه_و_چهارم #ارزشهای_اخلاقی #اخلاقی #اجتماعی ☀️ امام علی عليه السّلام فرمودند: 📒 لاَ غِنَي كَالْعَقْلِ وَ لاَ فَقْرَ كَالْجَهْلِ وَ لاَ مِيرَاثَ كَالأَْدَبِ وَ لاَ ظَهِيرَ كَالْمُشَاوَرَهِ 📋 هيچ بي نيازي چون خرد نيست و هيچ درويشي چون ناداني وهيچ ميراثي چون فرهيخته بودن و هيچ پشتيبان چون مشورت نمودن. #شرح_و_تفسیر قسمت 2/2 👌اما در مورد ادب همین بس که امیرمؤمنان على(علیه السلام) در حدیثى که در غررالحکم آمده مى فرماید: «خَیْرُ ما وَرَّثَ الاْباءُ لِلاْبْناءِ الاْدَبُ; بهترین چیزى که پدران براى فرزندان به ارث مى گذارند ادب است». و در حدیث دیگرى در همان کتاب از آن حضرت مى خوانیم: «قَلیلُ الاْدَبِ خَیْرٌ مِنْ کَثِیرِ النَّسَبِ; کمى ادب بهتر از برجستگى بسیار نسب است». ✨منظور از ادب حسن معاشرت با مردم و تواضع در برابر خلق و خالق و برخورد پسندیده با همه افراد است. معنى اصلى واژه ادب دعوت کردن است و از آنجایى که اخلاق نیک و برخورد شایسته مردم را به خوبى ها دعوت مى کند آن را ادب نامیده اند. جمله زیبایى نیز از حکیم ایرانى بزرگمهر در این زمینه نقل شده است که مى گوید: بهترین میراثى که پدران براى فرزندان گذارده اند ادب است، زیرا کسى که داراى ادب باشد به وسیله آن مى تواند اموال فراوانى کسب کند; ولى اگر پدر مال فراوانى بدون ادب براى فرزند گذاشته باشد . 👈فرزند با بى ادبى و نادانى همه را تلف کرده و از مال و ادب تهى دست مى شود. ✨ آنچه امام(علیه السلام) درباره مشورت در اینجا بیان فرموده و آن را بهترین پشتیبان شمرده است مطلبى است که به تعبیرات دیگر در سایر سخنان امام(علیه السلام) وارد شده است. حقیقت این است که اسلام دین استبداد به راى نیست; اسلام مى گوید: خداوند تمام علم و دانش و عقل را به یک یا چند نفر نداده بلکه در میان بندگان خدا تقسیم کرده است. 🌼اگر کسى مى خواهد به کمالِ علم و دانش وعقل برسد باید از افکار دیگران استفاده کند و چه بسا یک مشورت، جلوى خطاهاى بسیارى را مى گیرد به خصوص این که کسى که قصد کارى را دارد آنچه را مطابق میل اوست بر غیر آن ترجیح مى دهد و نمى تواند به قضاوت بى طرفانه بنشیند و به همین دلیل ممکن است گرفتار اشتباهات وسیعى شود; اما افرادى که از محدوده کار او خارجند بهتر و روشن تر مى توانند درباره آن قضاوت و داورى کنند. همان گونه که در روایات متعدد وارد شده باید طرف مشورت عاقل و خداترس و راستگو و راز نگه دار و شجاع و خیرخواه باشد تا بتوان از مشورت او بهره گرفت. ✨درست است که غیر معصومین ممکن است گرفتار خطا شوند; ولى ضریب خطا در یک نفر هر قدر باشد در دو نفر نصف مى شود و در ده نفر به یک دهم مى رسد و احتمال آن بسیار کمتر مى شود، از این رو نقل است که مرد عربى مى گفت: من هرگز مغبون نمى شوم مگر این که تمام قبیله من مغبون شوند. به او گفتند: چرا و چگونه؟ گفت: براى اینکه من بدون مشورت آنها کارى انجام نمى دهم. اگر همه اشتباه کنند آن گاه من هم اشتباه مى کنم. شاعر مى گوید: مشورت ادراک و هشیارى دهد عقل ها مر عقل را یارى دهد گفت پیغمبر بکن اى راى زن مشورت المُسْتَشارُ مُؤتَمَن 🗂 آرشیو نهج البلاغه به جمع عاشقان امیرالمومنین علی (ع) بپیوندید. @MaeMaein3 ☀️اَللّهُمَّ عَجِّل لِوَلیِّکَ الفَرَج☀️

🔶 بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَٰنِ الرَّحِيمِ ﺑﻪ ﻧﺎم ﺧﺪﺍﻭﻧﺪ ﻫﺴﺘﻰ ﺑﺨﺶ ﻣﻬﺮﺑﺎﻥ🔶 #نهج_البلاغه #کلام_امیر🌻🌻 #شرح_حکمت_پنجاه_و_پنجم. #اقسام_بردباری ☀️ امام علی عليه السلام فرمودند الصَّبْرُ صَبْرَانِ صَبْرٌ عَلَي مَا تَكْرَهُ وَ صَبْرٌ عَمَّا تُحِبُّ 📋 شكيبايي دو گونه است: شكيبايي بر آنچه خوش نمي شماري و شكيبايي از آنچه آن را دوست می داری امام(علیه السلام) مى فرماید: صبر بر دو قسم است صبر در برابر انجام کار خوبى که دوست ندارى و صبر بر ترک کار بدى که دوست دارى. #شرح_و_تفسیر ✅ دو شاخه مهم صبر امام در این گفتار حکیمانه، صبر و شکیبایى را بر دو گونه تقسیم مى کند. مى فرماید: «صبر بر دو قسم است صبر در برابر انجام کار خوبى که دوست ندارى و صبر بر ترک کار بدى که دوست دارى»; (الصَّبْرُ صَبْرَانِ: صَبْرٌ عَلَى مَا تَکْرَهُ، وَصَبْرٌ عَمَّا تُحِبُّ). در واقع نوع اول اشاره به صبر در برابر مشکلات عبادت است و نوع دوم اشاره به شکیبایى در مقابل ترک معصیت و آنچه بعضى از شارحان گفته اند: نوع اول از نوع دوم سخت تر است، گفتار صحیحى به نظر نمى رسد، زیرا موارد، کاملاً مختلف است; گاه مورد اول مهم تر است و گاه مورد دوم تا اطاعت چه اطاعتى باشد و معصیت چه معصیتى. 🔰 نیز آنچه بعضى دیگر از آنان گفته اند که صبر در این دو مورد از دو مقوله و دو ماهیت است آن هم به نظر درست نمى آید، زیرا صبر به معناى کف نفس و خویشتن دارى و مقاومت در برابر مشکلات است; گاه مشکل انجام طاعتى است و گاه مشکل ترک معصیتى. بر این پایه پیمودن راه حق و رسیدن به مقام قرب پروردگار و حتى رسیدن به اهداف و مقامات مادى در دنیا راه صاف و هموارى نیست. 🔰 در این راه سنگلاخ ها، گردنه هاى صعب العبور، پرتگاه ها و حیوانات درنده و دزدان خطرناک وجود دارد. اگر صبر و مقاومت انسان کم باشد، با برخورد به این موانع از راه مى ماند و به مقصد نمى رسد. به همین دلیل صبر و استقامت مهم ترین وسیله پیروزى انسان در دنیا و آخرت است، از این رو قرآن مجید مى فرماید: «(إِنَّ الَّذینَ قَالُوا رَبُّنَا اللّهُ ثُمَّ اسْتَقَامُوا تَتَنَزَّلُ عَلَیْهِمُ الْمَلائِکَهُ أَلاّ تَخافُوا وَلا تَحْزَنُوا وَأَبْشِرُوا بِالْجَنَّهِ الَّتی کُنْتُمْ تُوعَدُونَ); به یقین کسانى که گفتند: پروردگار ما خداى یگانه است سپس استقامت ورزیدند فرشتگان بر آنان نازل مى شوند و مى گویند: نترسید و غمگین مباشید و بشارت باد بر شما به آن بهشتى که به شما وعده داده شده است». 👌 بنابراین نزول و حمایت فرشتگان از مؤمنان در درجه اول مشروط به صبر و استقامت است و در جاى دیگر، قرآن مجید مى گوید: «فرشتگان بر بهشتیان از هر درى وارد مى شوند به آنها به خاطر صبر و استقامتشان درود مى گویند. چه نیکو است سرانجام آن سراى جاویدان; (وَالْمَلائِکَهُ یَدْخُلُونَ عَلَیْهِمْ مِنْ کُلِّ باب سَلامٌ عَلَیْکُمْ بِما صَبَرْتُمْ فَنِعْمَ عُقْبَى الدّارِ). 🗂آرشیو نهج البلاغه👇 به جمع عاشقان امیرالمؤمنین بپیوندید @MaeMaein3 ☀️اَللّهُمَّ عَجِّل لِوَلیِّکَ الفَرَج☀️

🔶 بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَٰنِ الرَّحِيمِ ﺑﻪ ﻧﺎم ﺧﺪﺍﻭﻧﺪ ﻫﺴﺘﻰ ﺑﺨﺶ ﻣﻬﺮﺑﺎﻥ🔶 #نهج_البلاغه #کلام_امیر🌻🌻 📒 #شرح_حکمت 56 الْغِنَي فِي الْغُرْبَهِ وَطَنٌ وَ الْفَقْرُ فِي الْوَطَنِ غُرْبَهٌ ☀️امام(علیه السلام) فرمود: بى نیازى در غربت وطن است و نیازمندى در وطن غربت! #شرح_و_تفسیر ✨دامنه غنا و فقر امام در این کلام پربارش اشاره به آثار غنا و فقر مى کند و مى فرماید: «بى نیازى در غربت وطن است و نیازمندى در وطن غربت»; (الْغِنَى فِی الْغُرْبَهِ وَطَنٌ; وَالْفَقْرُ فِی الْوَطَنِ غُرْبَهٌ). وطن جایى است که انسان در آنجا متولد شده و چشم به روى خویشاوندان و بستگان و نزدیکان گشوده و مورد علاقه آنها قرار گرفته و در هر گوشه و کنار، آشنایى دارد و غربت جایى است که انسان نه آشنایى دارد و نه دوست مهربانى و نه یار و مددکارى. ☀️امام مى فرماید: شخص غنى هر جا برود به موجب غنایش پیوندهاى محبت را با این و آن برقرار مى سازد و به سبب بذل و بخشش یاران و مددکارانى پیدا مى کند; ولى شخص فقیر حتى در وطن خویش دوستان و بستگان را از دست مى دهد و گاه به صورت موجودى فراموش شده در مى آید. پیام امام در این سخن این است که مؤمنان باید بکوشند و بى نیاز شوند و به هنگام غنا و بى نیازى از مال و ثروت خویش براى جلب و جذب قلوب و کمک به نیازمندان استفاده کنند، از عواقب فقر بترسند، چرا که فقر مایه ذلت و گاه مطابق بعضى از روایات سبب کفر مى شود. ✨ البته این فقر با فقرى که در روایات از آن تعریف شده تفاوت آشکارى دارد; فقر ممدوح به معناى «ساده زیستن» و یا «فقر الى الله» است. 👈در این باره در ذیل حکمت سوم شرح بیشترى داشتیم. 📒 #حکمت_پنجاه_وششم 📒 #تهیدستی_وتنهایی 🗂آرشیو نهج البلاغه👇 به جمع عاشقان امیرالمؤمنین بپیوندید @MaeMaein3 ☀️اَللّهُمَّ عَجِّل لِوَلیِّکَ الفَرَج☀️

☀️بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَٰنِ الرَّحِيم☀️ِ ☀️ﺑﻪ ﻧﺎم ﺧﺪﺍﻭﻧﺪ ﻫﺴﺘﻰ ﺑﺨﺶ ﻣﻬﺮﺑﺎﻥ 📒 #حکمت 59 مَنْ حَذَّرَكَ كَمَنْ بَشَّرَكَ 📋 آن كه تو را -از گزندي- ترساند چون كسي است كه تو را مژده رساند. 🔗ترجمه دیگر «آن كس كه تو را هشدار دهد همچون كسي است كه به تو مژده دهد.» مَنْ حَذَّرَکَ کَمَنْ بَشَّرَکَ. امام(علیه السلام) فرمود: کسى که تو را (از چیز خطرناکى) بترساند مانند کسى است که تو را(به امر خیرى) بشارت دهد. #شرح_و_تفسیر 🔹هشدارى که بشارت است! ☀️امام(علیه السلام) با هشدارى بجا در این سخن کوتاه و گرانمایه به اهمیت هشدارهاى بجا و سودمند پرداخته مى فرماید: «کسى که تو را (از امورى که خطرناک است) بترساند همچون کسى است که به تو بشارت دهد (به امورى که مایه سرور و خوشحالى است)»; (مَنْ حَذَّرَکَ کَمَنْ بَشَّرَکَ). 👈در مصادر نهج البلاغه در ذیل این حدیث شریف افزون بر ذکر مدارک، نکته قابل ملاحظه اى آمده که مى گوید: تحذیر شناساندن انسان به چیزى است که مصلحت او در آن است و زیان و خطر را از او دفع مى کند و اینکه امام مى فرماید چنین کسى مانند کسى است که به تو بشارت مى دهد مفهومش این است که باید از این هشدارها همان گونه خوشحال شوى که از خبرهاى مسرت بخش خوشحال مى شوى و باید از چنین کسى همان گونه تشکر کنى که از بشارت دهنده تشکر مى کنى، زیرا او اگر خیر تو را نمى خواست به تو هشدار نمى داد و از افتادن در شر برحذر نمى داشت. 🔹تحذیر به معناى ترساندن و هشدار دادن در برابر خطرات قطعى یا احتمالى است و تبشیر به معناى بشارت دادن در برابر پیروزى هاست. از آنجا که پرهیز از خطرات خود یک پیروزى بزرگ است امام مى فرماید: کسى که تو را از خطر و ضرر قطعى یا احتمالى برحذر مى دارد مانند کسى است که تو را بشارت دهد به امورى که مایه خوشحالى توست. 🔹بنابراین، دوستان خوب کسانى هستند که هم انسان را نسبت به پیروزى ها دلگرم سازند و هم نسبت به خطرات آگاه نمایند و این که یکى از حقوق مؤمنان بر یکدیگر نصیحت شمرده شده اشاره به همین گونه هشدارهاست، بلکه گاه مى شود برحذر داشتن و هشدار دادن به خطرها اثرات مهم ترى از بشارت ها دارد، زیرا بشارت دهنده بسیار مى شود که به کارهاى نیک انجام شده و پیروزى ها بشارت مى دهد، بشارتى که تغییرى در سرنوشت نخواهد داشت; ولى تحذیرکننده همیشه پیش از خطر هشدار مى دهد و چه بسا سبب برطرف شدن خطرات مهمى مى گردد. ✨ پیام این گفتار حکیمانه مولا این است که هنگام ترساندن و برحذر داشتن نسبت به خطرات نه تنها ناراحت نشوید، بلکه آن را به منزله یک بشارت براى خود تلقى کنید. ✨در حدیثى در کتاب شریف کافى از امام باقر(علیه السلام) مى خوانیم که به یکى از یاران خود فرمود: «اِتَّبِعْ مَنْ یُبْکیکَ وهُو لَکَ ناصِحٌ وَلا تَتَّبِع مَن یُضحِکَکَ وَهُو لَکَ غاشٍّ; از کسى پیروى کن که تو را مى گریاند ولى خیرخواه توست از کسى که تو را مى خنداند اما به تو دروغ مى گوید و حقایق را وارونه نشان مى دهد، پیروى مکن». 📒 #حکمت_پنجاه_ونهم #ارزش_تذکر_دادن_اشتباهات 📒 آرشیو نهج البلاغه👇 @MaeMaein3 ☀️التماس دعای فرج ☀️

☀️بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَٰنِ الرَّحِيم ﺑﻪ ﻧﺎم ﺧﺪﺍﻭﻧﺪ ﻫﺴﺘﻰ ﺑﺨﺶ ﻣﻬﺮﺑﺎﻥ☀️ 📒 #حکمت_شصت 📒#ضرورت_کنترل_زبان اللِّسَانُ سَبُعٌ إِنْ خُلِّيَ عَنْهُ عَقَرَ 📋 زبان درنده اي است، اگر واگذارندش بگزد. 🔗ترجمه دیگر «زبان را اگر به حال خود رها كنند، چون درنده اي است كه مي گزد». 🖇شرح_کوتاه كلمه سبع را از آنرو براي زبان استعاره آورده است كه اگر آن را از كنترل عقل آزاد كنند، سخني خواهد گفت كه مانند درنده اي يله و رها، باعث نابودي صاحبش مي گردد. ✅ #شرح_و_تفسیر سَبُعٌ، إِنْ خُلِّیَ عَنْهُ عَقَرَ. ☀️امام(علیه السلام) مى فرماید: زبان درنده اى است که اگر رهایش کنى به تو آسیب مى رساند و مى دَرَد. خطرات #زبان ☀️امام(علیه السلام) در این گفتار حکیمانه خود به خطرات زبان اشاره کرده مى فرماید: «زبان درنده اى است که اگر رهایش کنى به تو آسیب مى رساند و تو را مى دَرَد»; (اللِّسَانُ سَبُعٌ، إِنْ خُلِّیَ عَنْهُ عَقَرَ). 👈شک نیست که یکى از بزرگترین افتخارات انسان نطق و بیان است که به وسیله زبان انجام مى گیرد و به واسطه آن بر تمام جانداران ترجیح دارد به همین دلیل خدا در سوره «الرحمن» که سوره شرح نعمت هاى الهى است بعد از آفرینش انسان به نعمت نطق و بیان اشاره مى کند و مى فرماید: (الرَّحْمَنُ * عَلَّمَ الْقُرْآنَ * خَلَقَ الاِْنسَانَ * عَلَّمَهُ الْبَیَانَ) و قسمت عمده علوم و دانش ها از طریق زبان از نسلى به نسل بعد منتقل شده و دامنه تمدن انسان را گسترش داده است و اگر زبان نبود انسان همچون حیوانى بود. نعمت ها هر چه بزرگ تر باشد چنانچه از آن به طرز بدى استفاده شود خطراتش عظیم تر است. 👌هیچ عضوى از اعضاى انسان به اندازه زبان بى قیدوبند خطرناک نیست به طورى که گاه مى شود یک جمله آتش جنگى را مى افروزد و سبب ریختن خون ها و هتک نوامیس و از بین رفتن آرامش و امنیت جامعه مى گردد، لذا در حدیثى از پیغمبر اکرم(صلى الله علیه وآله) مى خوانیم که خداوند زبان را عذابى مى کند که هیچ یک از اعضاى بدن را با آن عذاب نمى کند. 👅 زبان عرضه مى دارد اى پروردگار تو مرا مجازاتى کردى که هیچ چیز را با آن مجازات نکردى خداوند به او مى فرماید: «خَرَجَتْ مِنْکَ کَلِمَهٌ فَبَلَغَتْ مَشارِقَ الاْرْضِ وَمَغارِبَها، فَسَفَکَ بِها الدَّمُ الْحَرامُ وَانْتَهَبَ بِهَا الْمالُ الْحَرامُ وَانْتَهَکَ بِهَا الْفَرجُ الْحَرامُ، وَعِزَّتى وَجَلالى لاَُعَذَّبَنَّکَ بِعَذاب لا أُعَذِّبُ بِهِ شَیْئاً مِنْ جَوارِحِکَ; سخنى از تو خارج شد و به شرق و غرب زمین رسید و به سبب آن خون بیگناهان ریخته شد و اموال مردم غارت گردید و نوامیس مردم بر باد رفت به عزت و جلالم سوگند تو را مجازاتى مى کنم که هیچ یک از اعضا را با آن مجازات نخواهم کرد». 👈 قبلاً نیز گفته ایم که قسمت مهمى از گناهان کبیره و خطرناک (حدود سى گناه) با زبان انجام مى شود. زبانى خالى از قید و بند و بدون مانع و قانع در حالى که این زبان مى تواند بهترین وسیله خیر و سعادت باشد. ✨🔹به همین دلیل در حدیثى از امام باقر(علیه السلام) مى خوانیم که ابوذر(رحمه الله) مى گفت: «یا مُبْتَغِی الْعِلْمِ إنَّ هذا اللِّسانَ مِفْتاحُ خَیْر وَمِفْتاحُ شَر فَاخْتِمْ عَلى لِسانِکَ کَما تَخْتِمُ عَلى ذَهَبِکَ وَوَرَقِکَ; اى طالب علم این زبان کلید خیر و شر است، بنابراین بر زبانت قفل و بند نه همان گونه که بر درهم و دینارت قفل و بند مى نهى». 📒 آرشیو نهج البلاغه👇 @MaeMaein3 التماس دعای فرج 🏴

☀️بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَٰنِ الرَّحِيم ﺑﻪ ﻧﺎم ﺧﺪﺍﻭﻧﺪ ﻫﺴﺘﻰ ﺑﺨﺶ ﻣﻬﺮﺑﺎﻥ☀️ 📒 #حکمت 61 📒 #حکمت_شصت_ویکم 📒 #شیرینی_آزار_زن ألْمَرْأَهُ عَقْرَبٌ حُلْوَهُ اللَّبْسَهِ. ☀️امام(علیه السلام) مى فرماید: زن عقربى است که نیش او شیرین است. ✅ #شرح_و_تفسیر گزیدن شیرین! ☀️امام(علیه السلام) در این سخن حکیمانه به یکى از ویژگى هاى متضاد زنان اشاره کرده مى فرماید: «زن عقربى است که نیش زدن او شیرین است»; (ألْمَرْأَهُ عَقْرَبٌ حُلْوَهُ اللَّبْسَهِ). 👈شارحان نهج البلاغه هم در تفسیر این جمله اختلاف فراوان دارند و هم در این که آیا نسخه اصلى لَسبه است یا لِبسه (بر وزن حسبه). در نسخه محمد عبده لِبسه آمده که به معناى معاشرت و ملابست است، بنابراین نسخه، تفسیر جمله بالا چنین است: زن گرچه همچون عقرب گزنده است; 🔹اما معاشرت با او داراى فواید و برکات و آثار مثبتى است که آن را جبران مى کند و به دلیل این آثار معاشرت با او مطلوب است. همان گونه که قرآن مجید هم به آن اشاره کرده مى فرماید: «(وَمِنْ آیَاتِهِ أَنْ خَلَقَ لَکُمْ مِّنْ أَنفُسِکُمْ أَزْوَاجاً لِّتَسْکُنُوا إِلَیْهَا); از آیات خدا این است که براى شما همسرانى از جنس شما آفرید تا در کنار آنها آرامش پیدا کنید» و در جایى دیگر مى فرماید: «(هُنَّ لِبَاسٌ لَکُمْ وَأَنْتُمْ لِبَاسٌ لَهُنَّ); زنان براى شما همچون لباس هستند و شما براى آنها همانند لباس (هر دو زینت هم هستید و هر دو سبب حفظ یکدیگر)». ولى در غالب نسخه هاى دیگر مانند نسخه مورد بحث ما «لَبسه» آمده است که به معنى نیش زدن است. 👈 در این که اگر زن همچون عقرب باشد چگونه نیش زدن او شیرین است شاید از آن رو که در کنار نیش هاى او نوش هاى فراوانى نیز وجود دارد که نیش هاى او را قابل تحمل بلکه شیرین مى کند. با توجه به این که آنچه در مورد عقرب مناسب مى رسد نیش است نه معاشرت کردن این تفسیر از تفسیر عبده مناسب تر است. 👈 در اینجا تفسیر سومى است که مرحوم کمره اى آن را در شرح نهج البلاغه خود آورده و مى گوید: منظور از این کلام حکمت آمیز این است که به همه مردان و مخصوصاً جوانان هشدار داده شود که از زنان آلوده بپرهیزند، زیرا آنها همچون عقربند، هرچند ظاهراً نیش شیرینى دارند; ولى هرگز نباید فریب ظاهر زیباى آنها را خورد و در دام سم کشنده آنها افتاد. این تفسیر نیز مناسب به نظر نمى رسد، زیرا لحن جمله حکمت آمیز بالا برحذر داشتن نیست، بلکه تحمل کردن و مدارا نمودن است که با همسران مشروع سازگار است. 👌بنابراین همان تفسیر دوم بهترین تفسیرها براى این جمله حکیمانه است. در اینجا این سؤال پیش مى آید که آیا این تعبیر درباره همه زنان صادق است یا درباره گروهى از آنها؟ به یقین منظور همه زنان نیستند، زیرا بسیارى از آنان داراى چنان ایمان و تربیت و اخلاقى هستند که هرگز همسرانشان از آنها نیشى احساس نمى کنند، بنابراین منظور این است که در طبیعت زن اگر تربیت کافى نداشته باشد و از ایمان و معرفت، روح او سیراب نشود حالت گزندگى به خود مى گیرد و این سخن حکیمانه براى همسران این گونه زنان این پیام را دارد که به دلیل فواید وجودى آنان نیش هاى آنها را تحمل کنند. در حدیثى از ☀️امام صادق(علیه السلام) مى خوانیم که فرمود: «یکى از حقوق زن بر مرد این است که اگر کار جاهلانه اى انجام دهد او را ببخشد و از او درگذرد»; (وَاِنْ جَهِلَت غَفَرَ لَها). منبع :شرح حکمت ها ی نهج‌البلاغه 🌹 سایبری 14خورشید 📒 آرشیو نهج البلاغه👇 @MaeMaein3 ☀️التماس دعای فرج ☀️

☀️بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَٰنِ الرَّحِيم ﺑﻪ ﻧﺎم ﺧﺪﺍﻭﻧﺪ ﻫﺴﺘﻰ ﺑﺨﺶ ﻣﻬﺮﺑﺎﻥ☀️ 📒 #شرح_حکمت_64 📒 #حکمت_شصت_وچهارم 📒 #غفلت_دنیا_پرستان 🔹الدُّنْیَا کَرَکْب یُسَارُبِهِمْ وَ هُمْ نِیَامٌ. ☀️امام(علیه السلام) مى فرماید: اهل دنیا همچون کاروانیانى هستند که آنان را به سوى مقصدى مى برند و آنها در خوابند. #شرح_و_تفسیر سوارانى در خواب! ☀️امام(علیه السلام) در این کلام حکیمانه تشبیه جالبى درباره غافلان اهل دنیا دارد مى فرماید: «اهل دنیا همچون کاروانیانى هستند که آنان را به سوى مقصدى مى برند و آنها در خوابند». مى دانیم دنیا مسیر آخرت است و در این مسیر منزلگاه هایى است که در آنجا باید زاد و توشه براى آخرت برگرفت تا هنگامى که انسان به مقصد مى رسد دستش خالى نباشد; ولى دنیاپرستانى که در تمام عمر به دنیا مشغول اند، همچون کسانى هستند که بر مرکب سوار و در خوابند و ساربان آنها را به سوى مقصد مى برد. انتهاى این مسیر همان مرگ است آنها زمانى که سیلى اجل در گوششان نواخته شود از این خواب غفلت بیدار مى شوند و تهى دست به سوى آخرت مى روند. همان گونه که در روایت معروف آمده است: «النّاسُ نِیامٌ فَإذا ماتُوا انْتَبَهُوا». مردم در خوابند هنگامى که بمیرند از خواب بیدار مى شوند. به بیان دیگر انسان ها سرمایه دارانى هستند که وارد بازار دنیا مى شوند مدت این بازار ـ مانند بسیارى از بازارهاى جهانى محدود است ـ و سرمایه آنها ساعات و شب ها و روزهاى عمر آنهاست هرگاه در این مدت در خواب باشند سرمایه از دست مى رود و تجارتى حاصل نمى شود. به گفته شاعر: سرمایه ز کف رفت و تجارت ننمودیم جز حسرت و اندوه متاعى نخریدیم نهج البلاغه کلام امیر ع 👇 @MaeMaein3 التماس دعای فرج ❤️

☀️بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَٰنِ الرَّحِيم☀️ ﺑﻪ ﻧﺎم ﺧﺪﺍﻭﻧﺪ ﻫﺴﺘﻰ ﺑﺨﺶ ﻣﻬﺮﺑﺎﻥ☀️ 📒 #حکمت_شصت_وپنجم 📒 #ترک_دوستان_وتنهایی 📒 #شرح_حکمت 65 ☀️امیر المومنین علی ع فَقْدُ الأَْحِبَّهِ غُرْبَهٌ 📋 از دست دادن دوستان، غربت است. #شرح_و_تفسیر غربت واقعى ☀️امام(علیه السلام) در این گفتار بسیار کوتاه و پرمعنایش به اهمیت دوستان صمیمى اشاره کرده مى فرماید: «از دست دادن دوستان غربت است»; (فَقْدُ الاَْحِبَّهِ غُرْبَهٌ). روشن است که انسان در وطن علاقه هاى فراوانى دارد; که در مسائل مادى و معنوى از آنها بهره مى گیرد و احساس تنهایى نمى کند چون در وطن خویش است و در مشکلات بدون پناه نیست، آرامش خاطر دارد و احساس امنیت مى کند; ولى در غربت و دورى از وطن همه اینها را از دست مى دهد، خود را تنهاى تنها مى بیند; بدون یار و یاور و بى پناه و بدون آرامش. امام مى فرماید: انسان اگر در وطن خویش هم باشد ولى دوستان را از دست دهد گویى در غربت و دور از وطن است. 👈همین مضمون در نامه ۳۱ که اندرزنامه امام به فرزند دلبندش امام حسن مجتبى(علیه السلام) است به صورت دیگرى نقل شده فرمود: «الْغَریبُ مَنْ لَیْسَ لَهُ حَبیبٌ; غریب کسى است که دوستى ندارد». 👈در حدیث دیگرى از مستدرک الوسائل از پیغمبر اکرم(صلى الله علیه وآله) نقل شده است که فرمود: «الْمَرْءُ کَثیرٌ بِأخیهِ; انسان به وسیله برادران (دینى) خود کثرت و فزونى مى یابد». اضافه بر اینها، انسان داراى روح اجتماعى است و جوامع بشرى در سایه همین روح به وجود آمد. تمدن ها، پیروزى هاى علمى و پیشرفت صنایع و علوم همه مولود این روح اجتماعى است. به همین دلیل انسان پیوسته تلاش و کوشش مى کند دوستان بیشتر و بهترى پیدا کند و آنها که علاقه به انزوا دارند و از انتخاب دوست عاجزند در واقع بیمارند. حال اگر دوستانش را از دست دهد گرفتار حالتى مى شود که گویى بخشى از وجود خود را از دست داده است. پیام این کلام حکمت آمیز این است که هر مسلمانى باید بکوشد و دوستان بیشترى براى خود فراهم سازد ولى مسلم است که هر کسى شایسته دوستى نیست بلکه باید دوستانى انتخاب کرد که کمک بر دین و دنیا باشند. نهج البلاغه کلام امیر ع 👇 @MaeMaein3 التماس دعای فرج ❤️

☀️بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَٰنِ الرَّحِيم ﺑﻪ ﻧﺎم ﺧﺪﺍﻭﻧﺪ ﻫﺴﺘﻰ ﺑﺨﺶ ﻣﻬﺮﺑﺎﻥ☀️ 📒 #شرح_حکمت 66 #روش_خواستن فَوْتُ الْحَاجَهِ أَهْوَنُ مِنْ طَلَبِهَا إِلَى غَیْرِ أَهْلِهَا. امام(علیه السلام) فرمود: از دست رفتن حاجت بهتر از طلب کردن آن از نااهلان است! #شرح_و_تفسیر 🔹طلب از نااهل ☀️امام(علیه السلام) در این کلام پربار حکمت آمیز به نکته اى اشاره مى کند که سبب عزت و سربلندى هر انسانى است، مى فرماید: «از دست رفتن حاجت بهتر از آن است که آن را از نااهل طلب کنى»; (فَوْتُ الْحَاجَهِ أَهْوَنُ مِنْ طَلَبِهَا إِلَى غَیْرِ أَهْلِهَا). بى شک انسان ها در زندگى فردى و اجتماعى به یکدیگر نیازمند اند و اصولاً فلسفه زندگى اجتماعى و مدنىّ بالتبع بودن انسان همین تعاون و برطرف ساختن حاجت و نیازهاى یکدیگر است، زیرا هر کس قدرت محدودى دارد که با آن نمى تواند همه نیازهاى خود را برطرف سازد ولى با کمک دیگران مى تواند بر مشکلات غلبه کند. کسانى که انسان دست حاجت به سوى آنها دراز مى کند دو گروه اند: گروه اهل و نااهلان; اهل کسى است که داراى سخاوت و انسان دوستى و مهر و محبت و علو طبع باشد. نااهلان آنها که بخیل اند و تنگ نظر و منت گذار. بدیهى است هرگاه انسان دست طلب به سوى نااهل دراز کند از یک سو خود را حقیر کرده و از سوى دیگر، احتمال امتناع با توجه به بخل و تنگ نظرى طرف کاملاً وجود دارد و از سوى سوم، اگر اقدام به رفع نیاز و حاجت کند ممکن است ماه ها یا سال ها دست از منت گذارى بر ندارد، پس چه بهتر که قناعت ورزد و علو همت و شخصیت خود را حفظ نماید و از دست رفتن حاجتى را تحمل کند و دست نیاز به سوى این گونه افراد دراز نکند. در حدیثى از ☀️پیغمبر گرامى اسلام(صلى الله علیه وآله) مى خوانیم که امیر مؤمنان در محضرش عرضه داشت: خداوندا مرا به احدى از خلقت نیازمند نکن. رسول خدا(صلى الله علیه وآله)فرمود: اى على! این سخن را مگو، زیرا هر انسانى نیازمند به دیگران است. ☀️امیر مؤمنان عرض کرد: اى رسول خدا! چگونه بگویم فرمود بگو: «قُلْ اللَّهُمَّ لاَ تُحْوِجْنِی إِلَى شِرَارِ خَلْقِکَ; خدایا مرا به انسان هاى شرور نیازمند مکن». ☀️ على(علیه السلام)عرض کرد: «یَا رَسُولَ اللَّهِ وَمَنْ شِرَارُ خَلْقِهِ; شرار خلق کیانند؟» فرمود: «الَّذِینَ إِذَا أَعْطَوْا مَنُّوا وَإِذَا مَنُّوا عَابُوا; کسانى که اگر چیزى ببخشند منت مى گذارند و هنگامى که منت مى گذارند بر انسان عیب مى گیرند». آرى شرار خلق و به تعبیر امیر مؤمنان، نااهلان ممکن است نیاز مادى انسان را برطرف سازند ولى صدمات روحانى و معنوى به وى وارد کنند که تحمل آن بسیار سخت و سنگین است. گاه به منت گذاردن اکتفا نمى کنند بلکه عیب ها بر انسان مى گیرند که فلان کس ضعیف و ناتوان و بى عرضه و حقیر است، ازاین رو به ما نیازمند شده است. در روایات اسلامى حاجت خواستن از تازه به دوران رسیده ها نهى شده است که قطعاً با منت و ذلت همراه است; در حدیثى از ☀️امام صادق(علیه السلام) مى خوانیم که به یکى از یارانش فرمود: «تُدْخِلُ یَدَکَ فِی فَمِ التِّنِّینِ إِلَى الْمِرْفَقِ خَیْرٌ لَکَ مِنْ طَلَبِ الْحَوَائِجِ إِلَى مَنْ لَمْ یَکُنْ لَهُ وَکَانَ; دست خود را تا مرفق در دهان اژدها کنى براى تو بهتر از آن است که حاجت از کسى بطلبى که چیزى نداشته و سپس به نوایى رسیده است». این گونه اشخاص اگر چیزى به انسان بدهند سرمایه گرانبهاترى را از بین مى برند، آبى مى دهند و آبرویى مى برند. سعدى شیرازى در کتاب گلستان خود بعد از ذکر داستانى مى گوید: حکیمان گفته اند: آب حیات اگر فروشند فى المثل به آبروى، دانا نخرد که مردن به علت به از زندگى به ذلت. هرچه از دونان به منت خواستى در تن افزودى و از جان کاستى! نهج البلاغه کلام امیر ع @MaeMaein3 التماس دعای فرج ❤️

☀️بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَٰنِ الرَّحِيم☀️ِ ﺑﻪ ﻧﺎم ﺧﺪﺍﻭﻧﺪ ﻫﺴﺘﻰ ﺑﺨﺶ ﻣﻬﺮﺑﺎﻥ☀️ 📒 #شرح_حکمت_شصت_وهفتم 📒#ارزش_ایثار_اقتصادی تَسْتَحِ مِنْ إِعْطَاءِ الْقَلِیلِ، فَإِنَّ الْحِرْمَانَ أَقَلُّ مِنْهُ. امام(علیه السلام) فرمود: از بخشش کم حیا مکن، زیرا محروم کردن، از آن هم کمتر است. #شرح_و_تفسیر #بخشش کم ☀️امام(علیه السلام) در این سخن حکیمانه اش از محروم کردن نیازمندان به هر اندازه که ممکن باشد نهى مى کند و مى فرماید: «از بخشش کم حیا مکن، زیرا محروم کردن از آن هم کمتر است»; (لاَ تَسْتَحِ مِنْ إِعْطَاءِ الْقَلِیلِ، فَإِنَّ الْحِرْمَانَ أَقَلُّ مِنْهُ). 👌بسیارند کسانى که معقتدند باید بخشش به مقدار قابل ملاحظه باشد و اگر انسان توان آن را نداشت، ترک کند، در حالى که بخشش کم (توأم با عذرخواهى و ادب) حد اقل دو فایده دارد: نخست این که در بسیارى از موارد همین مقدار حل مشکلى مى کند و دیگر این که دست رد به سینه درخواست کننده زدن نوعى اهانت است و این کار جلوى اهانت را مى گیرد. 👈 اضافه بر اینها روح سخاوت را در انسان در تمام حالات پرورش مى دهد. تعبیر به «إنَّ الْحِرْمانَ أقَلُّ مِنْهُ; محروم ساختن از آن کمتر است» نوعى کنایه و تشبیه است، زیرا محروم کردن قابل مقایسه با مقدار مالى که انسان مى بخشد نیست تا بگوییم این از آن کمتر است. ☀️امام(علیه السلام) در واقع محروم کردن را نیز نوعى بخشش بسیار کم محسوب کرده که هر بخششى از آن بیشتر است. ✨ در حدیثى از پیغمبر اکرم(صلى الله علیه وآله) مى خوانیم: «هر کار نیکى صدقه اى محسوب مى شود خواه به غنى باشد یا فقیر، بنابراین صدقه را ترک نکنید هرچند به نیمى از یک دانه خرما باشد و خود را از آتش دوزخ دور دارید هرچند به نیمى از یک دانه خرما باشد، زیرا خداوند متعال این صدقه کوچک را براى صاحبش پرورش مى دهد، همان گونه که شما بچه اسب یا بچه شتر خود را پرورش مى دهید و در روز قیامت پرورش یافته آن را به او باز مى گرداند تا جایى که بزرگ تر از کوه عظیمى خواهد بود; «کُلُّ مَعْرُوف صَدَقَهٌ إِلَى غَنِیّ أَوْ فَقِیر فَتَصَدَّقُوا وَلَوْ بِشِقِّ تَمْرَه وَاتَّقُوا النَّارَ وَلَوْ بِشِقِّ التَّمْرَهِ فَإِنَّ اللَّهَ عَزَّ وَجَلَّ یُرَبِّیهَا لِصَاحِبِهَا کَمَا یُرَبِّی أَحَدُکُمْ فَلُوَّهُ أَوْ فَصِیلَهُ حَتَّى یُوَفِّیَهُ إِیَّاهَا یَوْمَ الْقِیَامَهِ حَتَّى یَکُونَ أَعْظَمَ مِنَ الْجَبَلِ الْعَظِیمِ». 🌀در گفتار حکیمانه ۴۲۲ تعبیر دیگرى از همین موضوع مهم آمده است مى فرماید: «افْعَلُوا الْخَیْرَ وَلاَ تَحْقِرُوا مِنْهُ شَیْئاً; کار نیک را انجام دهید و هیچ مقدار از آن را کم مشمارید». مهم این است که انسان در انفاق خود، هرچند کم اخلاص داشته باشد. این خلوص نیت کم را بسیار و کوچک را بزرگ مى کند. شاهد این سخن داستانى است که در شأن نزول آیه ۷۹ سوره توبه آمده است: لشکر اسلام براى مقابله احتمالى با دشمن در جنگ تبوک آماده مى شد. ☀️پیغمبر اکرم دستور به جمع آورى کمک هاى غذایى براى سربازان اسلام داد. هرکس به اندازه توانایى خود مقدارى خرما به عنوان زکات یا تبرع به مسجد مى آورد و کسانى که امکانات بیشترى داشتند مقدار فزون ترى مى آوردند. کارگر مسلمانى به نام «ابو عقیل انصارى» که از چاه هاى اطراف مدینه آب براى منازل مى آورد و با مبلغ مختصرى که از این کار دریافت مى کرد هزینه زندگى خانواده خود را در حد پایین تأمین مى کرد نیز به فکر کمک به ارتش اسلام افتاد و چون اندوخته اى نداشت گفت: یک شب را اضافه کار مى کنم و درآمد آن را خدمت پیامبر مى آورم. محصول کار شبانه او دو من خرما بود که یک من آن را براى خانواده خود گذارد و یک من را خدمت پیامبر آورد. 🔹 منافقان عیب جو هنگامى که دیدند «ابو عقیل» مشتى خرماى خشکیده در دامن ریخته خدمت پیامبر مى آورد او را به باد مسخره و استهزا گرفتند و سخن ها گفتند. آیه شریفه نازل شد، کار «ابو عقیل» را کاملاً ستود و استهزا کنندگان را به عذاب الیم الهى تهدید کرد: «(اَلَّذِینَ یَلْمِزُونَ الْمُطوِّعِینَ مِنَ الْمُؤْمِنِینَ فِى الصَّدَقَتِ وَالَّذِینَ لایجِدُونَ إِلاّ جُهْدَهُمْ فَیَسخَرُونَ مِنهُمْ سَخِرَ اللَّهُ مِنهُمْ وَلَهُمْ عَذَابٌ أَلِیمٌ); کسانى که از صدقات مومنان اطاعت کار عیبجویى مى کنند، و آنهایى را که دسترسى جز به مقدار (ناچیز) توانائیشان ندارند مسخره مى نمایند خدا آنها را مسخره مى کند (کیفر استهزا کنندگان را به آنها مى دهد) و براى آنان عذاب دردناکى است». ببخش مال و مترس از کسى که هرچه دهى جزاى آن به یکى ده ز دادگر یابى. البته گاه به هفتصد برابر و بیشتر مى رسد. 📒 آرشیو نهج البلاغه👇 @MaeMaein3 التماس دعای فرج 🤲

☀️بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَٰنِ الرَّحِيم ﺑﻪ ﻧﺎم ﺧﺪﺍﻭﻧﺪ ﻫﺴﺘﻰ ﺑﺨﺶ ﻣﻬﺮﺑﺎﻥ☀️ 📒#حکمت 70 📒 #حکمت_هفتاد 📒 #روانشناسی_جاهل لاَ تَرَي الْجَاهِلَ إِلاَّ مُفْرِطاً أَوْ مُفَرِّطا 📋 نادان را نبيني جز كه: كاري را از اندازه فراتر كشاند. و يا بدانجا كه بايد نرساند. 🔗ترجمه دیگر: «شخص نادان جز در يكي از دو حالت تندروي و يا كندروي مشاهده نمي شود» #شرح_و_تفسیر #حکمت_هفتاد قسمت 1/2 ✅ افراط و تفریط نشانه جهل است امام در این کلام حکمت آمیز به مسئله مهمى اشاره کرده که سراسر زندگى انسان ها را در بر مى گیرد، مى فرماید: «همیشه جاهل را یا افراط گر مى بینى و یا تفریط کار»; (لاَ تَرَى الْجَاهِلَ إِلاَّ مُفْرِطاً أَوْ مُفَرِّطاً). 👈 راه صحیح به سوى مقصد راه مستقیم است که ما پیوسته در نمازها هر روز خدا را مى خوانیم تا ما را بر آن راه ثابت بدارد. در اطراف راه مستقیم خطوط انحرافى فراوانى هست که پیدا کردن راه مستقیم از میان آن خطوط نیاز به دقت و علم و دانش دارد. به همین دلیل، جاهل غالبا گرفتار خطوط انحرافى یا در جانب زیاده روى مى گردد و یا در سوى کوتاهى و کندروى. این مسئله در تمام شئون زندگى اعم از فردى و اجتماعى و سیاسى و غیر آن دیده مى شود; مثلاً حفظ ناموس و پاسدارى آن از هرگونه انحراف یک فضیلت است ولى افراد جاهل گاهى به طرف افراط کشیده مى شوند و با وسواس هر حرکتى از همسر خود را زیر نظر مى گیرند و با نگاه اتهام و گمان سوء به او نگاه مى کنند به طورى که زندگى براى آنها تبدیل به دوزخى مى شود و گاه هیچ گونه نظارتى بر وضع خانه و همسر خود ندارند که کجا رفت و آمد و با چه کسى صحبت مى کند و امثال آن. در مسائل بهداشتى فرد جاهل گاه چنان گرفتار افراط مى شود که دست به سوى هیچ آب و غذایى نمى برد به گمان این که همه آنها آلوده است، در هیچ مهمانى شرکت نمى کند، هیچ هدیه اى را نمى پذیرد و باید تنها خودش غذاى خویش را تهیه کند و گاه در جهت مخالف قرار مى گیرد و فرقى میان آلوده و غیر آلوده، بیمار مسرى و غیر بیمار نمى گذارد. 🔹بعضى از شارحان، این مطلب را با موضوع عدالت در مسائل اخلاقى پیوند زده و گفته اند: همیشه فضایل اخلاقى حد وسط در میان دو دسته از رذایل است: شجاعت حد اعتدالى است که در میان صفت تهور (بى باکى) و جبن (ترس و بزدلى) قرار گرفته است. عالم به سراغ حد وسط و جاهل یا در طرف افراط قرار مى گیرد و یا در جانب تفریط و همچنین سخاوت حد اعتدال میان بخل و اسراف است همان گونه که قرآن مجید خطاب به پیغمبر اکرم(صلى الله علیه وآله)مى فرماید: «(وَلا تَجْعَلْ یَدَکَ مَغْلُولَهً إِلى عُنُقِکَ وَلا تَبْسُطْها کُلَّ الْبَسْطِ فَتَقْعُدَ مَلُوماً مَحْسُوراً); هرگز دستت را بر گردنت زنجیر مکن (و ترک انفاق و بخشش منما) و بیش از حد آن را مگشا تا مورد سرزنش قرار گیرى و از کار فرو مانى». در مسائل مربوط به اعتقادات، گروهى از جاهلان درباره عظمت على(علیه السلام)چنان افراط کردند که قائل به الوهیت و خدایى او شده و گروه دیگر چنان کوتاه آمدند که در صف ناصبان قرار گرفتند و به یقین هر دو گروه گمراهند. خط صحیح همان پذیرش ولایت به معناى امام مفترض الطاعه بودن است. در خطبه ۱۲۷ نیز این مطلب به صورت شفاف و روشن آمده است: «وَسَیَهْلِکُ فِیَّ صِنْفَانِ مُحِبٌّ مُفْرِطٌ یَذْهَبُ بِهِ الْحُبُّ إِلَى غَیْرِ الْحَقِّ وَمُبْغِضٌ مُفْرِطٌ یَذْهَبُ بِهِ الْبُغْضُ إِلَى غَیْرِ الْحَقِّ; به زودى دو گروه در مورد من هلاک و گمراه مى شوند: دوست افراطى که محبتش او را به غیر حق (غلو) مى کشاند و دشمن افراطى که به سبب دشمنى قدم در غیر حق مى نهد (و مرا کافر خطاب مى کند). سپس افزود: «وَخَیْرُ النَّاسِ فِیَّ حَالاً النَّمَطُ الاَْوْسَطُ فَالْزَمُوهُ; بهترین مردم درباره من گروه میانه رو هستند از آنان جدا نشوید» #ادامه_دارد.. نهج البلاغه کلام امیر ع 👇 @MaeMaein3 التماس دعای فرج 🤲