🎇🎇🎇🎇🌿🌹🌿🎇🎇🎇🎇
💠و درود خدا بر او فرمود: به رگهای درونی انسان پاره گوشتی آويخته كه شگرف ترين اعضا درونی اوست، و آن قلب است، چيزهایی از حكمت، و چيزهایی متفاوت با آن، در او وجود دارد. پس اگر در دل اميدی پديد آيد، طمع آن را خوار گرداند، و اگر طمع بر آن هجوم آورد حرص آن را تباه سازد، و اگر نوميدی بر آن چيره شود، تاسف خوردن آن را از پای درآورد، اگر خشمناك شود كينه توزی آن فزونی يابد و آرام نگيرد، اگر به خشنودی دست يابد، خويشتن داری را از ياد برد، و اگر ترس آن فراگيرد پرهيز كردن آن را مشغول سازد. و اگر به گشايشی برسد، دچار غفلت زدگی شود، و اگر مالی به دست آورد، بی نيازی آن را به سركشی كشاند، و اگر مصيبت ناگواری به آن رسد، بی صبری رسوايش كند، و اگر به تهيدستی مبتلا گردد، بلاها او را مشغول سازد، و اگر گرسنگی بی تابش كند، ناتوانی آن را از پای درآورد، و اگر زيادی سير شود، سيری آن را زيان رساند، پس هرگونه كندروی برای آن زيانبار، و هر گونه تندروی برای آن فسادآفرين است.
📒 #نهج_البلاغه #حکمت108
🎇🌹🕊
🎇🌿🌹
🎇🎇🎇🎇
┄┅═══✼🍃🌼🍃✼═══┅┄
#حکمت108
1⃣:منظور از قلب ،قلب مادی است ؟ و متفاوت با دل ؟
2⃣:منظور از حکمت چیست؟
3⃣:چطور جمع اضداد در قلب و یکجا امکان پذیر است؟
#جواب:
🔴اولا مراد حضرت در این حکمت از قلب همان قلب صنوبری مادی است اما نباید فراموش کرد که کل جسم انسانی ما در دوران زندگی دنیوی تحت اشراف و فرمان نفس ماست و قلب اولین و مهمترین عضوی است که تحت امر نفس ، عمل می کند. یعنی همانطور که مغز یک جسم مادی است ولی به واسطه تسلط نفس، مسایل را می فهمد و محاسبه می کند و ... قلب مادی هم به برکت روح و نفس انسانی مرکز عواطف و شهود انسان است. محبت، کینه، حرص، طمع، شوق، ترس و... از احساساتی هستند که توسط قلب ابراز می شوند.
در حقیقت این نفس است که درک می کند ولی از طریق ابزاری به نام مغز و این نفس است که احساس می کند ولی به وسیله ابزاری به نام قلب
🔴ثانیا حکمت اثر یک سخن یا دانش است که قلب را تحت تاثیر قرار داده نسبت به حقیقتی بینا می کند یا بینایی انسان را عمیق می کند.
4⃣:لطفاً حکمت را توضیح بفرمایید.
#جواب:
✅در پاسخ به قسمت اول سوال باید گفت ، این که جایگاه درک معارف و علوم حقیقی قلب گوشتی ظاهری یا همان قلب جسمانی است یا قلب روحانی و معنوی که همان روح انسان است ؟ در آن بحث بسیار دقیقی است که در این جا مجالش نیست .اما آنقدر عرض کنم که یک نسبتی بین آن روح و قلب معنوی و این قلب جسمانی که درون سینه انسان است ، وجود دارد که رابطه ای بسیار دقیق و پیچیده است که ما خیلی از آن آگاهی نداریم.اما اجمالا آنچه که حقایق و ملکوت را درک میکند ، روح انسان است اما بی ارتباط با قلب جسمانی نیست .
✅✅درمورد بخش دوم و سوم سوال ، دو نکته قابل عرض است :
✳️یکی این که به متن این حکمت دقت کنیم :
در ابتدای این متن میفرماید: در درون این قلب عجیب و غریب دو چیز کنار هم قرار دارد که متضاد و مخالف همدیگر هستند، از یک طرف چیزهایی از حکمت ، از طرف مقابل چیزهای متفاوت با آن . پس وقتی حضرت دوگانه هایی را فهرست میکنند ، منظور این است که زمانی چیزی در قلب شما شکل میگیرد مثل امید، اگر مواظب نباشیم و امید به افراط یا به تفریط کشیده شود ، دچار آفت خواهد شد ،مثل این که امید اگر به افراط کشیده شود به طمع منجر میشود ، یک سرمایه خوب براثر غفلت و جهالت به فتنه ای در درون تبدیل میشود به اسم طمع که انسان را خوار خواهد کرد .
یا وقتی میفرمایند: انسان وقتی دچار فقر شد البته فقر ناخواسته ، چون اساسابه معنای نداری و گرفتاری و محتاج مردم شدن ، محبوب خدانیست .وقتی فقر به هر دلیلی به عنوان آزمایشی آمد ، سراغ شما ، باید مواظب باشید ، که اگر همه همت و وجودتان بخواهد معطوف این مساله و گرفتاری مالی شود ، از خیلی از کمالات باز خواهید ماند ، خیلی از نقاط قوت وجود خود را فراموش میکنید ، استعدادهای دیگر را از دست خواهید داد،
این دوگانه هایی که عرض کردم ، نقطه مقابل هم هستند ، یکی خوبست ، یکی آفت است ،یکی با افراط از حد خارج میشود ، یکی با تفریط از حد خارج میشود .
✳️نکته دومی که در این حکمت است در پایان حکمت باید به آن توجه کرد ، که فرمود :" پس هرگونه کند روی برای آن زیان بار و هرگونه تندروی برای آن فساد آفرین است .
🖊حجتالاسلام مهدوی ارفع
┄┅═══✼🍃🌼🍃✼═══┅┄
═─═ঊঈঊ🌿🌸🌿ঈঊঈ═─═
#حکمت147
1⃣چرا یک حاکم اسلامی برای سخن گفتن با یکی از اصحابش به قبرستان کوفه میرود ؟ آن هم بیان اقسام مردم و... مگر شرایط زمانه چگونه بود؟
#جواب:
🔴یک نکته: شرایط و روحیات غالب بر مردم کوفه است که در نهج البلاغه در موارد بسیاری بیان شده است؛ مثلا:
📒√ بدنهای کنار هم اما خواسته های پراکنده(#خطبه29)
📒√ در شعار، سخت ولی در عمل، سست(#خطبه29)
📒√ بهانه جو برای فرار از جهاد (#خطبه29)
📒√ مانند زن بارداری که روزهای آخر بارداری جنین خود را سقط کند...(#خطبه71)
📒√ نسبت دروغگویی به علی زدن
📒√ آرزوی مرگ کردن مولا از دست مردم کوفه (#نامه35 و #خطبه180)
📒√ گرفتارگناه،به سازشکاری همداستان، جوانانشان بداخلاق و پیرانشان گناهکار و عالمشان دو رو و نزدیکانشان سودجو ، کودکان به بزرگترها احترام نمی گذارند و اغنیا دست فقرا را نمی گیرند(#خطبه233)
📒√ عدم اطاعت از امام (#خطبه180)
📒√نه دینی دارند و نه غیرتی(#همان)
📒√مردم بی اصل و ریشه(#خطبه39)
📒√ آنگونه که باطل را می شناسند حق را نمی شناسند!(#خطبه69)
📒√آنگونه که در نابودی حق تلاش می کنند در نابودی باطل تلاش نمی کنند.(#همان)
📒√شایستگی درک سخنان علی را ندارند(#خطبه71)
و....
که نشان می دهد لااقل از اواسط دوران ۴سال و ۵ ماهه حکومت امیرالمومنین ، ذائقه و گفتمان مردم با گفتمان مولا که همان اسلام ناب محمدی باشد، زاویه جدی بلکه تضاد جدی پیدا کرده است.
🔴نکته دوم: این که مطالب #حکمت147 اگرچه آن روز برای ما و بظاهر امور روشن و غیر اسرارآمیزی است اما در روزگاری که معاویه با راهبرد زر و زور و تزویر ، هم فرهنگ عمومی مردم و هم فرهنگ خواص انقلابی را تحت الشعاع سیاست دوبعدی رفاه طلبی و عافیت طلبی قرار داده و در این سیاست تا حدود زیادی کامروا شده است، فهم اینکه حاکم مظلوم جامعه برای بیان چنین مسایلی هم ناگزیر باشد که تقیه گونه رفتار کند، چندان دشوار نخواهد بود.
استمرار این فضا در زمان امام مجتبی کار را بجایی رسانده که حتی یک حدیث فقهی _ در طول ده سال _ از شهادت ایشان تا کربلا_ از امام حسین پرسیده نپرسیده اند!!!
2⃣: با توجه به این که «بهترین قلب ها فراگیرترین آنهاست»، چگونه قلبی فراگیرتر است و قلب دیگری خیر. و برای آنکه قلب ما کاملا یادگیرنده و فراگیر باشد باید چه مقدماتی فراهم کنیم و چگونه آن را تقویت کنیم؟
#جواب:
ابتدا باید حقیقت و جایگاه و اهمیت قلب را شناخت برای این منظور #حکمت108 و #حکمت388 را مطالعه و مورد تامل قرار دهید
سپس باید راه های مدیریت حالات قلب را فراگرفته و پیاده کرد #نامه31 بند ۲ و #خطبه214 بند ۳ و #حکمت312 و #حکمت409 و #حکمت193 را مطالعه بفرمایید.
✳️ما برای تنوع جلسه بخشی از #نامه31 را میخوانیم:
دلت را با اندرزِ نیکو زنده کن!
هوای نفسش رابا بی اعتنایی به حرام بمیران!
جان رابا یقین نیرومند کن وبا نور حکمت روشنایی بخش!وبا یاد مرگ آرام کن و به نابودی از او اعتراف بگیر وبا بررسی تحولات ناگوار دنیا به او آگاهی بخش واز دگرگونی روزگار وزشتی گردش شب وروز او را بترسان !
تاریخ گذشتگان را بر او بنما و آنچه که بر سر پیشینیان آمده است به یادش آور
دردیار وآثار رفتگان گردش کن وبیاندیش که آنها چه کردند؟ از کحا کوچ کرده ودر کجا فرود آمدند؟ ازجمع دوستان جدا شده و به دیار غربت سفر کردند گویا زمانی نمیگذرد که تو هم یکی از آنانی!
3⃣: با توجه به این که حضرت خطاب به کمیل میفرمایند مردم 3 دسته هستند، آموزندگان بر راه رستگاری چه کسانی هستند؟ فقط آنهایی هستند که علوم اسلامی کسب می کنند؟ پس افراد دیگری که علوم غیر دینی کسب می کنند شامل پشه های سرگردان هستند؟؟؟
#جواب:
در هر تقسیم بندی یک وجه قسمت هست در این فرمایش وجه قسمت میزان توجه و اهتمام افراد به فراگیری و نشر و عمل به معارف دینی است فارق از اینکه چه رشته تحصیلی چه شغلی و چه موقعیتی دارند. یک پزشک یک راننده و یک کارمند هم موظف است در جستجوی معارف دینی اش باشد.
حالا هر کس با توجه به میزان اهتمامش در این زمینه در یکی از اقسام قرار می گیرد.
4⃣: منظور حضرت از " علم نگهبان توست " چیست؟
#جواب:
با توجه به اینکه یکی از عوامل اصلی انحراف و سقوط انسانها جهالت آنهاست لذا علم بواسطه روشن کردن حق و باطل و راه از چاه در حقیقت به نوعی نقش نگهدارنده از خطا را برای ما بازی می کند.
با توجه به اینکه یکی از عوامل اصلی انحراف و سقوط انسانها جهالت آنهاست لذا علم بواسطه روشن کردن حق و باطل و راه از چاه در حقیقت به نوعی نقش نگهدارنده از خطا را برای ما بازی می کند.
ازآنجا که یکی از مهمترین دلایل سقوط در چاههای انحراف و ضلالت و گمراهی جهل انسانهاست بنابراین کسی که به علم دسترسی پیدا میکند این علم مانع میشود که او دراین چاله های گمراهی گرفتار شود.
بنابراین علم درحقیقت نقش نگهبان انسان را دارد!
🖊حجتالاسلام مهدوی ارفع
═─═ঊঈঊ🌿🌸🌿ঈঊঈ═─═
•┈┈••••✾•✨🌿🌺🌿✨•✾•••┈┈
#حکمت388
1⃣: لطفاً تفاوت فقر مذموم را با انواع فقر بیان بفرمایید؟
#جواب:
✅ اولاً: فقر به معنای ضعف مالی در نظر امیرالمومنین علیه السلام اصلاً امر پسندیده ای نیست.
🔴بلکه حضرت آن را از عوامل کفر آور می دانند و به فرزندشان محمد حنفیه می گویند که من بر تو از فقر می ترسم که فقر باعث نقص در دین و ترس عقل و ... میشود.
✳️اما از طرفی در دوره ای که دوستی با امیرالمومنین مستلزم خیلی محرومیتها بود مانند غصب فدک و محروم کردن دوستان مولا از بیت المال و...
📢می فرمودند: هر کس ما را دوست دارد برود لباس فقر خود را آماده کند یعنی آماده سختیهای تحمیلی و بلاها باشد.
2⃣:چگونه تقوایی دل عامل سلامت جسم میشود؟
3⃣:از صدر و ذیل این حکمت میتوان نتیجه گرفت که تقوایی عامل رفع فقر خواهد شد؟
✳️رابطه بین قلب صنوبری با اخلاق و اعتقادات و اعمال ما ، حقیقتی بس عمیق است که جز با راهنمایی خدا و اولیاء طاهرینش نمی توان به اصل و فرع آن پی برد.
👈اما همین قدر که امیرالمومنین ادعا می کنند، یقیناً رابطه هست.
♨️حضرت بخشی از این ارتباط را در #حکمت108 به زیبایی تشریح فرموده اند که حتما بخوانید و تامل کنید.
📢و فرمود (ع): به رگ دل انسان، پاره گوشتى آويخته است كه از شگفت ترين چيزهاست و آن قلب اوست كه در آن مايه هايى از حكمت است و مايه هايى ضد آن و خلاف آن.
🔹هرگاه اميدوارى به او روى آورد، آزمندى خوارش مى سازد.
🔹و اگر آزمندى به او روى نهد حرص تباهش كند.
🔹و اگر نوميدى بر آن دست يابد، تأسف او را بكشد
🔹و اگر خشم بر او مسلط شود، كينه توزيش شدت گيرد.
🔹و اگر خشنودى و رضا سبب سعادتش شود، خويشتن داريش را از دست بدهد.
🔹واگر وحشت گريبانش را بگيرد، حذر از كار به خود مشغولش دارد.
🔹و اگر امن و آسايش نصيبش شود، غرور و غفلتش بربايد.
🔹اگر مالى بدستش افتد، بى نيازى به سركشيش وادارد.
🔹اگر مصيبتى به او رسد، بي تابى رسوايش گرداند .
🔹و اگر به فقر دچار آيد، به بلا افتد.
🔹اگر گرسنگى او را بيازارد، ناتوانى از پايش در اندازد.
🔹اگر در سيرى افراط كند، پرى شكم آزارش دهد.
🔹اگر در كارى كوتاه آيد، زيان اوست و اگر از حد گذراند، مايه فسادش باشد.
🖊حجتالاسلام مهدوی ارفع
•┈┈••••✾•✨🌿🌺🌿✨•✾•••┈┈؛