✅ بی‌حجابی هویتی، حجاب ابزاری! (این تیزر خوش‌ساخت و خوش‌رنگ به خوبی نشان می‌دهد موضوع حجاب را تنها می‌شود در بستر هویت پیگیری کرد.) این تیزر دارد راجع به زن بودن حرف میز‌ند و نه راجع به آرایش کردن. این تیزر دارد زن را در منظومه‌ی گفتمانی خودش توضیح می‌دهد. می‌گوید من زن را این طور می‌فهمم و آن را تبدیل به گفتمان می‌کند. اساساً همین گفتمان‌ها هم تبدیل به واقعیت می‌شود و ما می‌بینیم که ساختارهای عینی واقعا بر اساس چنین طرحی از هویت زن کار می‌کنند. برخلاف ما منطق غربی هرگز زدودن حجاب را از ورطه‌ی هویت خارج نکرده است بلکه اتفاقاً تلاش کرده بگوید زن بهنجار این است و غیر از آن نابهنجاری و تخلف از طبیعت است. دنیای خودش را هم بر همین اساس محقق کرده است. در این اثر ما هیچ دعوت مستقیمی به انجام یک کردار عارضی و اضافی نمی‌بینیم. نمی‌گوید همان که هستی باش فقط این کارها را هم انجام بده. او میگوید اصلاً زن باید اینگونه باشد و اصلا زن یعنی همین. زن آن کسی است که «مشغول شیک بودن بیست و چهاری» و «فن بی‌چون‌وچرای میک‌آپ» است. برخلاف گفتمان حجاب ما که حجاب را از ساحت هویت برانداخته و به یک رفتار حداقلی فروکاهیده و تمام توان و قدرتش را گرفته است‌. ما هویت و جایگاه حقیقی زن را نشان نمی‌دهیم (چون اصلا جایگاه زن را نفهمیده‌ایم) برای همین نمیتوانیم تمایز زن مسلمان شریف را از زن شرقی نشان بدهیم. برای همین نمی‌توانیم نشان دهیم چطور حجاب بیش از هرچیزی به استقلال، عزت، قدرت و تشخص زن کمک می‌کند. گویی از حیث هویتی، نظام شخصیت و جایگاه اجتماعی هیچ تفاوتی میان زن محجبه و زن بدون‌حجاب نیست؛ تنها اینکه زن‌ها باید به مصلحت خانواده و جامعه این رفتار خاص (پوشیده بودن) را رعایت کنند. این اوج مطالبه و آمال ماست. اما طرحی که به طور کلی منطق غربی برمی‌سازد مستقیماً معنای زن بودن را نشانه می‌گیرد. گویی زن بودن و میک‌آپ به این نحو با هم عجین‌اند. آنها عملاً می‌گویند زن تنها با به علاوه شدن با این چیزها و با تظاهر به این چیزها به عنوان موجودی اجتماعی قابل پذیرش است. یعنی زن خودش کافی نیست و یعنی زن باید باج عضویت در جامعه را بدهد و الا طردکردنی است؛ و باج آن تسلیم در برابر این استاندارد‌های زن بودن است. معنای پنهان و ناگفته‌ی این مضمون هم این است که زن ذاتاً و بیرون از این نوع از «بودن» چیز قابل عرضه‌ای ندارد و هم‌تراز با مرد ارزشمند نیست. پس زن باید اینگونه «باشد» و فقط زنی را که ذیل این الگوی هویتی دسته‌بندی می‌شود و اینگونه «هست» می‌شود بازی داد. اصلا زن یعنی همین و بقیه زنها که این طور نیستند یک موجود اجتماعی ناکافی و دست‌چندم‌اند. به هر میزان این ایده‌ی مردانه‌ی زن غربی پیشروی دارد یعنی زن مستقل و شریف نتوانسته «نحوه‌ی بودن خود» را هنجاری و پیشفرض کند و عینیت اجتماعی را از آن خود شکل بدهد. ما هم نمی‌توانیم با گفتمان حجاب غیرهویتی مقابل گفتمان بی‌حجابی هویتی بایستیم. @Mahdi_Takallou

نسبت عفاف و حجاب! هميشه ما در طول زمان هر وقت گفتيم حجاب و عفّت، عدّه‌اى گفتند آقا حجاب به عفّت چه كار دارد، خيليها حجاب دارند، عفّت ندارند خيلى هم عفّت دارند، حجاب ندارند. در طول زمان هر وقت ما اين حرف را ميگفتيم تا حالا بعضى اين را ميگويند؛ درحالى‌كه اين حرف درستى نيست. عفّت يك چيز است، حجاب يك چيز ديگر. امّا عفّت آن چيز غيرقابل دسترسى و غيرقابل تأثيرپذيرى و آن صخره‌ى آسيب‌ناپذير در انسان نيست؛ مثل همه خلقيات و خصلتهاى انسانى در معرض تهاجم قرار ميگيرد. يكى از چيزهايى كه ميتواند آن را از تهاجم به دور بدارد و عفاف زن و طهارت او و تقواى او و حالت پرهيز و عصمت را در او نگه دارد، نداشتن معاشرت نامناسب در محيط زندگى و محيط كار و محيط جامعه است. معاشرت نامناسب يعنى معاشرتى كه در او جهات فرهنگى و اخلاقى خاصّ رعايت نشده باشد. آن چيزى كه ميتواند به اين نگهدارى و مصون‌سازى و جداسازى كمك كند، حجاب است. بهترين چيز حجاب است؛ حجاب از طرف زن و حجاب از طرف مرد. حجاب مرد هم نگاه نكردن است، حجاب يعنى مانع يعنى فاصل در زن. در سمينار نقش زن در جامعه در دانشگاه تربيت معلّم (64/12/10) @Mahdi_Takallou

این جریان بیش از سی سال است دارد با تاکید مزورانه بر مفهوم انتزاعی عفاف و با تفکیک و انقطاع میان حجاب و عفاف، پروژه‌ی حجاب را تضعیف می‌کند! این ایده هم ابتکار خودشان است. آنها واقعاً معلوم نیست چقدر جامعه‌ی عفیف را بخواهند و اصلا معلوم نیست از نگاه آنها جامعه عفیف چگونه جامعه‌ایست! یعنی مشخص نمی‌کنند ما باید برای ساخت جامعه‌ای عفیف چه باید کنیم! و در مسیر تحقق آن به چه لوازمی تن بدهیم. آنها وقتی میگویند عفاف آری دارند می‌گویند حجاب را رها کنید! این رفتار سیاسی است، من حتی بعید می‌دانم دغدغه‌ی تئوریک آن خیلی جدی و واقعی باشد. وگرنه حرف علمی که بسیار است. دیگر شما لااقل در بازی نیفتید و بین عفاف و حجاب انقطاع ایجاد نکنید. عفاف و حجاب یکی نیستند اما بی‌نسبت هم نیستند. نسبتشان اتفاقاً خیلی نزدیک و منطقی است. @Mahdi_Takallou

حجاب و عفت ریشه ضعف حجاب و حتی کشف حجاب در کشور ما بی عفتی نیست. ریشه این بلیه بیشتر در فرهنگ انفعال نسبت به فرهنگ غربی است. حرکت چند ضلعی فرهنگی که در دوران سیاه پهلوی ها آغاز شد. که البته همین هم تبدیل به یک سبک رفتاری و عادت از سر غفلت و جهل شده. آمارها نشان میدهد جمع زیادی(بالای نود درصد) از زنان دارای ضعف حجاب و یا حجاب عرفی، حجاب خود را از سر اعتقاد بر سر کرده اند. بله اینکه این فرع مهم فقهی مانع بی عفتی میشود و توان تقوا و باز دارندگی و حیا را در جان انسانها تقویت میکند سخن درستی است. اما چون این فرع فقهی چنین اثری دارد دلیل نمیشود که «ضعف حجاب» را به «ضعف عفت» برگردانیم و معنا کنیم. این نفهمیدن دین است و نفهمیدن زیست بوم و هویت و فرهنگ زن ایرانی. بله فرهنگ ایرانی دچار عادتها و ضعفهایی است که با قیام و مقاومت مردم این سموم در حال خارج شدن از فرهنگ ما است. اما فهم درست ضعفها راه را برای برنامه ریزی و طراحی صحیح راه حلهای فرهنگی باز میکند. انگیزه «فاعل»، «معنا»یی را در فعل ایجاد میکند و باعث میشود. «فعل» هم «اقتضا»یی دارد برای ایجاد یک «خلق» و «معنا». اما این دو را با هم خلط نکنید. اگر رهبری به درستی ضعف و‌کشف حجاب را به غفلت و یا ندانستن مربوط میداند، یعنی در فهم معنای این فعل اشتباه نباید کرد و در برنامه ریزی های فرهنگی باید دقت و مراقبت کرد. @ali_mahdiyan

پشتوانه‌ى اجرايى قانون حجاب كار فرهنگى است! «قانون الزامى بودن حجاب هم در جامعه لازم است. حجاب يك حكم اسلامى است. آيات صريح قرآن بر حجاب دلالت ميكند و جامعه‌ى ما جامعه‌ى اسلامى است و نميتواند اين حكم در جامعه اجرا نشود. همه‌ى كسانى كه در جامعه‌ى اسلامى زندگى ميكنند، موظّف هستند كه اصول دين جامعه و مقرّرات اين جامعه را رعايت كنند و اين يك مقرّرات و قانون است و اين قانون با همه جوانب و اطرافش از قبيل ممنوعيّت توليد و عرضه‌ى كالاهايى كه ضدّ حجاب است؛ مثل لباسهاى مبتذل و امثال اينها بايد در مجلس شوراى اسلامى تصويب و به مورد اجرا گذاشته شود و پشتوانه‌ى اجرايى اين قانون هم همان كار فرهنگى است.» در خطبه‌هاى نماز جمعه (65/8/9) پ.ن: عزیزانی که به دنبال «بازدارندگی قانون و ضمانت اجرایی آن» هستند این بیانات خاک‌خورده از دهه‌ی شصت را بخوانند! تأکید ما هم بر «طرح کلی حجاب»‌ است. یک طرح کلی و جامع لازم است که سهم و نقش قانون هم در آن به اندازه‌ی خودش مشخص شده باشد. صرف تمام انرژی بر روی قانون و لایحه اشتباه است! دوگانه‌ی کار فرهنگی و کار قانونی موهوم است. کار فرهنگی به معنای دقیق و اصیل کلمه، «همه چیز»‌ است. قدرت سخت بدون پشتوانه‌ی گفتمانی و مردمی نه اعمال شدنی است و نه نتیجه‌بخش. @Mahdi_Takallou

«نشان دهید زن مسلمان ایرانی تسخیرناپذیر است» «اى خواهران عزيزى كه مراعات حجاب اسلامى را نميكنيد! شما همان كسانى هستيد كه در هنگام اشتغال مبارزه‌ى ملّت ايران، عليرغم دشمن، با حجاب در راهپيمايى‌ها شركت كرديد، نشان داديد كه به اسلام و انقلاب اسلامى معتقد و به آن وفاداريد. امروز هم انقلاب محتاج وفادارى شماست. اى خواهران كارمند دولت! اى كسانى كه هيچ عنادى با انقلاب اسلامى نداريد؛ امّا بى‌توجّهى‌ها موجب آن ميشود كه وظايف انقلابى را آن‌چنان كه بايد مراعات نكنيد! امام به شماها خطاب ميكند، فضاى ادارات دولتى را، فضاى جامعه‌ى انقلابى را، فضاى عفاف عمومى قرار بدهيد؛ كارى كنيد كه با پوشش شما، با بى‌اعتنايى شما به زيورها، آرايشها، مدها، لباسهاى رنگارنگ، دشمن يك بار ديگر احساس كند كه زن مسلمان ايرانى تسخيرناپذير است.» در خطبه‌هاى نماز جمعه (59/4/13) پ.ن: تفاوت نگاه و بیان را ملاحظه کنید! #فهم_حجاب_در_بستر_هویت #حجاب_سیاسی @Mahdi_Takallou

📝 #درسگفتار | آشنایی‌زدایی از پیام کنگره پیام رهبری به کنگره‌ی هفت‌هزار زن شهید در سال 91 از معدود متن‌های مکتوب ایشان در حوزه زنان و به جرأت مهم‌ترین موضع‌گیری اندیشه‌ای ایشان است. در واقع هویت جدیدی که ضمن انقلاب اسلامی در زن مسلمان ایرانی ظهور کرد، در این متن کوتاه صورت‌بندی شده است. پیام کنگره از حیث معرفت‌شناختی هم نشان‌دهنده‌ی موضع نظری و اجتهادی ایشان است و هم بر تجربه‌ی واقعی زن مسلمان ایرانی استوار گردیده است. متن مذکور علیرغم این که در دهه‌ی گذشته همواره مورد توجه و محل بحث واقع شده اما بسیاری از زوایای فکری و راهبردی آن در فضای عمومی و حتی نخبگانی مغفول مانده است؛ در حالیکه نکات مهم و حساسی در جای‌جای آن طرح گردیده است و می‌تواند مبنای بسیاری از تحلیل‌ها و اقدامات واقع شود. از سویی اهمیت بازخوانی این متن زمانی بیشتر می‌شود که می‌بینیم قرائت‌های فاصله‌دار و متناقضی از «الگوی سوم هویت زن» متداول شده است. در این درسگفتار قصد داریم قدری حجاب معاصرت را از این متن کنار بزنیم و قدری از چهره‌ی آن زنگارِ برداشت‌های غلط را بزدائیم و در نحوه‌ی تعامل با آن و نیز محتوای آن تجدیدنظر کنیم. 🚹 مدرس: مهدی تکلو (پژوهشگر جامعه‌شناسی جنسیت) 🟢 مجازی تاریخ درسگفتار : 1 تیرماه ساعت 16 مدت‌زمان درسگفتار: 3 ساعت مهلت ثبت‌نام: 31 خردادماه سطح: متوسط 🔗 لینک ثبت‌نام: https://gesostu.ir/product/sch003/ 🚻 دفتر مطالعات جنسیت و جامعه @gesostu_ir www.GESOSTU.ir

بدحجابی و اینها به‌خودی‌خود حل خواهد شد.... «به نظر من، آن چيزى كه امروز مجموعه‌ى شما و هر مجموعه‌اى از زنان - كه در شكلها و با هدفهاى مختلف كار ميكنند - برعهده دارند، اين است كه باور غلطى را كه فرهنگ غربى و اروپايى در اين دهها سال اخير در ذهن زن ايرانى وارد كرده است، بزدايد. البتّه باور غلطى هم در گذشته بوده است؛ يعنى گرايش به برخى از شكلهاى غلط مصرف و تجمّل، از گذشته هم وجود داشته است. با ورود فرهنگ اروپايى، اين مدگرايى و نوگرايى در مصرف، به شكل عجيبى تشديد شد. اين، محاسبه شده و پيش‌بينى شده بود. سردمداران سياستهاى غربى - كه غالباً صهيونيستها و استعمارگران بودند - به قصدى و با نيّتى اين كار را كردند. اين باورهاى غلط را بايد بزداييد؛ و اين نميشود، مگر با ارائه‌ى بحثها و كارهاى اسلامى. اگر اين كار بشود، ريشه‌ى اين مشكلاتى كه گاهى اوقات مطرح ميشود - بدحجابى و رواج فساد و فحشا و اين چيزها - به خودى خود كنده خواهد شد. اينها غالباً معلولند؛ علل، همان باورها و فرهنگها هستند كه بايد روى آنها كار بشود.» در ديدار با اعضاى شوراى فرهنگى - اجتماعى زنان (69/10/16) @Mahdi_Takallou

تفسیر امام (ره) از «لا اکراه فی الدین» «طريق وصول به سعادت را باز نموده و چاه را از راه روشن فرموده. تو خود به پاى خود در چاه مى‌افتى و از راه معوج مى‌شوى، رحمت را چه نقصانى است‌؟ اگر ممكن بود طريق خير و سعادت را به مردم به طور ديگر نشان بدهند، مى‌دادند، به موجب وسعت رحمت، و اگر ممكن بود اكراها مردم را به سعادت برسانند مى‌رساندند، لكن هيهات! راه آخرت راهى است كه جز با قدم اختيار نمى‌توان آن را پيمود، سعادت با زور حاصل نشود، فضيلت و عمل صالح بدون اختيار فضيلت نيست و عمل صالح نمى‌باشد، و شايد معنى آيۀ شريفۀ لاٰ إِكْرٰاهَ فِي اَلدِّينِ‌ نيز همين باشد. بلى، آنچه در آن، اعمال اكراه و اجبار مى‌توان نمود صورت دين الهى است نه حقيقت آن. انبياء عليهم السلام مأمور بودند كه صورت را با هر طور ممكن است تحميل مردم كنند تا صورت عالم صورت عدل الهى شود و مردم را ارشاد به باطن نمايند تا مردم به قدم خود آن را بپيمايند و به سعادت برسند. بالجمله، اين نيز از غرور شيطان است كه دست انسان را با طمع رحمت از رحمت كوتاه كند.» امام خمینی (ره)، آداب الصلاة (چاپ قدیم)، صفحه 37 @Mahdi_Takallou

اگر خانمها خيال كردند كه‌ كنار بروند و .... «اين آشفتگيها بايد به دست ما و شما، به دست ملت و دولت، تنها هيچ‌كدام نمى‌توانند اين كارها را درست بكنند. اگر خانمها خيال كردند كه‌ كنار بروند و مردها اين كارها را انجام بدهند و يا مردها خيال بكنند كنار بروند و خانمها اين كار را انجام بدهند، يا هر دو خيال بكنند دولت انجام بدهد، و يا هر سه خيال كنند روحانيت انجام بدهد، اين‌خيال، خيال صحيحى نيست براى اينكه كارها اين قدر آشفته است، گرفتاريها اين قدر زياد است كه هر شخصى در هر محلى هست، تكليفى كه دارد اين است كه آنجا را خوب بسازد.» امام خمینی (ره)، 58/6/22 @Mahdi_Takallou