🔘علمای شیعه و دجال 🔸در منابع روایی #شیعه برخلاف منابع اهل سنت، کمتر به موضوع #دجال پرداخته شده است تا آنجا که در کتاب هایی مانند #الکافی ثقه الاسلام #کلینی(ره)، کتاب الغیبه #نعمانی(ره) و #الإرشاد #شیخ_مفید(ره) که در آنها روایات فراوانی در مورد نشانه های ظهور نقل شده، حتی یک روایت هم درباره دجال نیامده است. 🔸 مجموع روایاتی که در کمال الدین و تمام النعمة #شیخ_صدوق(ره) و کتاب الغیبة #شیخ_طوسی(ره) دراین باره نقل شده است، به ده مورد هم نمی رسد. افزون بر این، بیشتر روایت هایی که از طریق اهل سنت درباره دجال و ویژگی های او نقل شده گرفتار ضعف سند یا افسانه پردازی و بیان مطالب عجیب و غریب و دور از ذهن است. 🔸با توجه به مطالب یاد شده، برخی از نویسندگان معاصر، در اصل وجود دجال یا ویژگی های او تردید کرده و در نهایت معتقد به رمزی و کنایه ای بودن ویژگی های دجال و انطباق نداشتن این ویژگی ها بر شخص یا موجود معین و مشخص شده اند. 🔸سید #محمد_صدر، پس از آنکه دوازده ویژگی دجال را با استفاده از روایات برمی شمارد، در بررسی این ویژگی ها می نویسد: بی تردید، اگر از مفاهیم رمزی و کنایی این عبارات صرف نظر کنیم هیچ یک از آنها را نمی توانیم بپذیریم و نمی شود آنها را صحیح دانست؛ 🔸زیرا از نظر ضوابط سندی اکثر آنها اخبار واحدی می باشند که قابل #اعتماد نیستند و اگر از ضوابط سندی نیز صرف نظر کنیم می بینم که در این روایات مطالبی اعجازآمیز به دجال نسبت داده شده است. با اینکه وی شخصی کافر و سرکش و طاغی است و قبلاً گفتیم که صدور معجزه از یک شخص کافر ممکن نیست... 🔸با وجود این نقاط ضعف، امر از دو حال خارج نیست. یا باید تمامی این اخبار را مردود بدانیم یا اینکه بر یک معنای رمزی و کنایی برخلاف معنای ظاهری حمل کنیم و روشن است که حمل بر معنای رمزی از کنار گذاشتن و مردود دانستن بهتر است. 📚 برگرفته از کتاب #درسنامه_فرهنگ_مهدویت_و_انتظار, ج 4: #اینک_آخرالزمان؛ اثر #ابراهیم_شفیعی_سروستانی @mouood_org