🔸آموزه‌ای اخلاقی از امام رضا(ع) درباره بهره‌گیری خردگرایانه از احادیث معصومین ✍#محمدجعفر_سعیدیان‌فر قالَ إِبْرَاهِيمُ بْنُ أَبِي مَحْمُودٍ فَقُلْتُ لِلرِّضَا يَا ابْنَ رَسُولِ اللَّهِ إِنَّ عِنْدَنَا أَخْبَاراً فِي فَضَائِلِ أَمِيرِ الْمُؤْمِنِينَ ع وَ فَضْلِكُمْ أَهْلَ الْبَيْتِ وَ هِيَ مِنْ رِوَايَةِ مُخَالِفِيكُمْ وَ لَا نَعْرِفُ مِثْلَهَا عِنْدَكُمْ أَ فَنَدِينُ بِهَا فَقَالَ... يَا ابْنَ أَبِي مَحْمُودٍ يَا ابْنَ أَبِي مَحْمُودٍ إِنَّ مُخَالِفِينَا وَضَعُوا أَخْبَاراً فِي فَضَائِلِنَا وَ جَعَلُوهَا عَلَى ثَلَاثَةِ أَقْسَامٍ أَحَدُهَا الْغُلُوُّ وَ ثَانِيهَا التَّقْصِيرُ فِي أَمْرِنَا وَ ثَالِثُهَا شالتَّصْرِيحُ بِمَثَالِبِ‏أَعْدَائِنَا فَإِذَا سَمِعَ النَّاسُ الْغُلُوَّ فِينَا كَفَّرُوا شِيعَتَنَا وَ نَسَبُوهُمْ إِلَى الْقَوْلِ بِرُبُوبِيَّتِنَا وَ إِذَا سَمِعُوا التَّقْصِيرَ اعْتَقَدُوهُ فِينَا وَ إِذَا سَمِعُوا مَثَالِبَ أَعْدَائِنَا بِأَسْمَائِهِمْ ثَلَبُونَا بِأَسْمَائِنَا وَ قَدْ قَالَ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَ‏« وَ لا تَسُبُّوا الَّذِينَ يَدْعُونَ مِنْ دُونِ اللَّهِ فَيَسُبُّوا اللَّهَ عَدْواً بِغَيْرِ عِلْمٍ‏:انعام آیه: 108» ...(عيون أخبار الرضا عليه السلام، ج‏1، ص303) ✅جاعلان سه‌گانه حدیث از دیدگاه امام رضا(ع) شخصی به نام ابراهيم بن ابى محمود می‌گوید به امام رضا (ع) گفتم: اى فرزند پيامبر خدا، ما درباره فضايل اميرمؤمنان(ع) و فضايل شما اهل بيت، اخبارى در دست داريم كه راويانِ آنها، مخالفان شما هستند و چنان اخبارى را از شما سراغ نداريم. آيا آنها را بپذيريم؟ امام رضا(ع) فرمود : «اى پسر ابو محمود! مخالفان ما، درباره فضايل ما اخبارى را جعل كرده‌اند كه بر سه دسته‌اند: يك دسته از آنها غلو آميزند. دسته دوم، كوتاهى در حقّ ماست و دسته سوم، تصريح به معايب دشمنان ماست. هرگاه مردم اخبار غلوآميز را درباره ما بشنوند، شيعيان ما را تكفير مى‌كنند و آنان را معتقد به ربوبيت ما مى‌خوانند. هرگاه اخبار تقصيرآميز در حقّ ما را بشنوند، به آنها معتقد مى‌شوند. هرگاه اخبارى را بشنوند كه در آنها به نامِ دشمنان ما، بد گفته شده است، از ما صراحتا بد مى‌گويند، حال آنكه خداوند عزوجل فرموده است: «آنان را كه [مشركان] به جاى خدا مى‌خوانند، دشنام مدهيد كه آنان نيز خدا را به ستم و از روى نادانى دشنام خواهند داد» . وَ لا تَسُبُّوا الَّذِينَ يَدْعُونَ مِنْ دُونِ اللَّهِ فَيَسُبُّوا اللَّهَ عَدْواً بِغَيْرِ عِلْمٍ‏: انعام آیه:۱۰۸» آموزه اخلاقی مهمی که از این روایت زیبا می‌آموزیم که بدون فکر و تحقیق کارشناسی رجالی و تیپ‌شناسی راویان حدیث‌ها و روایات نقل شده و منتسب به امامان معصوم(ع) را باور نکنیم و نشر ندهیم که سبب دین‌گریزی می‌شود. چون مخالفان با سه هدف احادیثی را جعل و در کنار روایات صحیح ما قرار داده‌اند یکم: احادیثی غلوآمیز برای نشان دادن خرافاتی بودن پیروان اهل بیت جعل کرده‌اند که همان گونه که امام رضا(ع) می‌فرماید با جعل احادیث غلوآمیز پیروان اهل بیت را مشرکان قائل به الوهیت [خدا بودن] ائمه معرفی کنند. دوم: از سوی دیگر روایاتی جعل کردند که ائمه(ع) را از جایگاه واقعی آنها پائین می‌آورند و به تعبیر امام(ع) «التَّقْصِيرُ فِي أَمْرِنَا» تا آن‌ها از حالت قابل پیروی و اسوه بودن خارج کنند. سوم: با یک نوع جعل دیگر وحدت امت اسلام را نشانه گرفتند که با دشنام و سب افراد مورد احترام مذاهب اسلامی پیروان آنها را به عکس‌العمل هتاکی و دشنام به امامان معصوم(ع) به‌ویژه امیرمؤمنان امام علی(ع) وادار کنند و وحدت امت اسلامی را دچار تفرقه کنند درصورتی‌ که امام(ع) با تمسک به قرآن می‌فرمایند. و زبان به دشنام بت‌هایی مگشایید که اینان بجای خدا می‌خوانند! تا آنان نیز خدای یگانه را با مرزشکنی بی‌هیچ دانشی دشنام گویند. #آموزه‌های_اخلاقی 🆔@majmaqomh

🔸آموزه‌های کوتاه اخلاقی از امام جواد(ع) ✍#محمدجعفر_سعیدیان‌فر ۱)مرگ زودرس در اثر گناه قالَ الإمام الجواد علیه السلام: مَوْتُ الاْنْسانِ بِالذُّنُوبِ أكْثَرُ مِنْ مَوْتِهِ بِالاْجَلِ، وَحَیاتُهُ بِالْبِرِّ أكْثَرُ مِنْ حَیاتِهِ بِالْعُمْرِ. (كشف الغمّه، ج۲، ص۳۵۰)؛ فرا رسیدن مرگ انسان‌ها، به جهت معصیت و گناه، بیشتر است تا مرگ طبیعی و عادی، (طبیعت بر اساس عدل و تعادل آفریده شده و گناهان به‌ویژه گناه رعایت نکردن قوانین طبیعت و محیط زیست و آلوده نمودن آب و هوا سبب مرگ بسیاری از انسان‌ها می‌شود که مرگ طبیعی آنها فرا نرسیده است) همچنین حیات و زندگی ـ لذّت‌بخش ـ به‌وسیله نیكی و احسان به دیگران و ارتباط و تعامل با افراد جامعه بیشتر و بهتر است از عمر بی‌ثمر در انزوا و منفعت‌طلبی فردی و اندوه‌هایی که تضاد منافع بر انسان فردگرای منفعت‌طلب وارد می‌کند. ۲) عمل بدون علم فساد آور است قَالَ الامام الْجَوادُ عليه السلام: مَنْ عَمِلَ عَلى غَيْرِ عِلْمٍ ما يُفْسِدُ اَكْثَرَ مِمّا يُصْلِحْ. (احقاق الحق، ج۱۲، ص۴۳۹). هر كس بـدون دانش و آگاهى كـار كـند، بيش از آنكه کاری را درست انجام دهد، خراب مى‌كند و نتیجه کار بدون فکر و کارشناسی سقوط و نابودی است. ۳) سقوط در اثر تبعیت غیر عقلائی قالَ علیه‌السلام: مَنِ انْقادَ إلَى الطُّمَأنینَةِ قَبْلَ الْخِیَرَةِ فَقَدْ عَرَضَ نَفْسَهُ لِلْهَلَکَةِ وَالْعاقِبَةِ الْمُغْضِبَةِ(اعلام الدین، ص۳۰۹)   هر كس بدون تفّكر و اطمینان نسبت به جوانب [هر كاری، فرمانی، حركتی و ...] مطیع و پذیرای آن شود، خود را در معرض سقوط قرار داده، و نتیجه‌ای جز خشم و عصبانیّت نخواهد گرفت. ۴) وحدت ثمره سکوت جاهلان قالَ(ع): لَوْسَكَتَ الْجاهِلُ مَا اخْتَلَفَ الناسُ (كشف الغمّة : ج۲، ص۳۴۹) چنانچه افراد جاهل و بى‌تجربه ساكت باشند مردم دچار اختلافات و تشنّجات نمى‌شوند (گفتمان عالمانه وحدت بخش است و گفتگوی جاهلانه تفرقه انگیز و تشنج‌آفرین است.) ۵) عدم ترک مدارا با دیگران قَالَ الامامُ الجَوادُ عَليهِ السَلام مَن هَجَرَ المُداراةَ قارَبَهُ المَكرُوهُ ؛ (مسند الامام الجواد(ع)/ ۲۴۳). آن كه مدارا و تعامل با دیگران را ترك كند، ناگوارى‌ها [در روابط با دیگران ] به او رو می‌آورد ۶) هلاکت در اثر موقعیت‌نشناسی قالَ عليه السلام : مَنْ لَمْ یَعْرِفِ الْمَوارِدَ أعْیَتْهُ الْمَصادِرُ(اعلام الدّین، ص309) ُ امام جواد(ع) فرمود: هر کس موقعیت‌شناس نباشد، جریانات او را مى‌ربایند و هلاک خواهد شد ( آگاهی به زمان و حرکت و تحول به‌ویژه در جامعه پیش نیاز حرکت انسان‌های موفق است) #آموزه‌های_اخلاقی 🆔@majmaqomh

🔸آموزه‌های کوتاه اخلاقی از امام باقر(ع) ✍#محمدجعفر_سعیدیان‌فر ۱) تعاون اجتماعی عَنْ أَبِي حَمْزَةَ قَالَ سَمِعْتُ أَبَا جَعْفَرٍ ع يَقُولُ: الْخَلْقُ عِيَالُ اللَّهِ فَأَحَبُّهُمْ إِلَيْهِ أَحْسَنُهُمْ صَنِيعاً إِلَى عِيَالِهِ (مستدرك الوسائل، ج‏۱۲، ص۳۸۷) امام باقر(ع) فرمود همه مردم عيال (تحت سرپرستی و نيازمند) خداوند هستند، پس محبوب‌ترين خلق به درگاه خدا کسی است که به عيال خدا (مردم) سودی رساند (جهت تعاون در نیازمندی‌ها و رفع سختی و مشکلات آنان تلاش کند.) ۲) ویژگی‌های شیعیان عَن الباقِر عليه السلام : اِنَّ بَعْضَ اَصَحْابِهِ سَأَلَهُ فَقالَ جُعِلتُ فَدِاكَ اِنَّ الشّيعَهَ عِنْدَنا كثيروُنَ، فَقالَ:هَلْ يَعْطِفُ الغَنِىُّ عَلى الفَقيرَ، فَقالَ: يَتَجاوَزُ المُحْسِنُ عَنْ المُسى ء وَ يَتَواسُونَ؟ قُلْتُ: لا، فقالَ عليه السلام : لَيْسَ هؤُلاءِ الشّيعَةَ، الشَّيعَةُ مَنْ يَفْعَلُ هذا (قضاء حقوق المؤمنين، ص۲۱، ح ۲۲) يكى از ياران امام باقر(ع) به آن حضرت گفت: شيعيان در منطقه ما زيادند. حضرت فرمود: آيـا توانـگر آنان بر فقير مهر مى‌ورزد؟ و نيكوكار از بدكار مى‌گذرد؟ و مواسات و بذل و بخشش مالى دارند؟ گفت: خير. حضرت فرمود: اينان شيعه نيستند. شيعه كسى است كه چنين باشد. (در جفرافیای مکانی و اسمی شیعه هستند؛ ولی تشیع حقییقی نیاز به پیروی آگاهانه و عملگرایانه اخلاق مدار از اسلام، پیامبر اکرم(ص) و امامان معصوم(ع) و داشتن رابطه عاطفی با اهل بیت(ع) دارد.) ۳) پرهیز از فرصت‌سوزی و از دست دادن زمان إیّاکَ و التَّفریطَ عِندَ إمکانِ الفُرصَهِ فَإنَّهُ مَیَدانٌ یَجری لأِهلِهِ الخُسران (تحف العقول، ص۲۸۶) امام محمدباقر(ع) فرمود: مبادا فرصت‌های به دست آمده را از دست بدهی که در این میدان آن که وقت را ضایع کند (زمان را از دست بدهد) زیان می‌بیند (و فرصت‌سوزی جز زیان و خسران چیزی نیست. البته توجه داریم که استفاده بهینه از فرصت‌ها که مورد تاکید و مطلوب امام(ع ) است و غیر از فرصت‌طلبی مذموم است.) ۴) شعار دهندگان عدالت ابزار قَالَ الباقر(ع‏) إِنَّ أَشَدَّ النَّاسِ حَسْرَةً يَوْمَ الْقِيَامَةِ عَبْدٌ وَصَفَ عَدْلًا ثُمَّ خَالَفَهُ إِلَى غَيْرِه (تحف العقول، ص۲۹۸) حسرت زده‏ترين مردم به روز رستاخيز بنده‏اى است كه عدالت و عمل عادلانه‏اى‏ را توصيف كرده و بستاید ولى خود خلاف آن را به كار بسته و عملى ديگر نمايد. ۵)شعار دهندگان عدالت ابزار و سرنگونان جهنمی فى قَوْلِ اللّهِ عَزَّوَجَلَّ فَکُبْکِبُوا فیها هُمْ وَ الْغاوُنَ قالَ هُمْ قَوْمٌ وَصَفُوا عَدْلاً بِأَلْسِنَتِهِمْ ثُمَّ خالَفُوهُ إِلى غَیْرِه (اصول کافی، ج۱، ص۶۰) امام باقر(ع) درباره آیه شریفه «فَکُبْکِبُوا فیها هُمْ وَ الْغاوُنَ»؛ یعنی اینها و گمراهان در دوزخ سرنگون گردند، فرمود: ایشان گروهى باشند که عدالت را به زبان بستایند؛ (و شعار عدالت‌طلبی را ابزار رسیدن به اهداف خود قرار دهند) امّا در عمل با آن مخالفت ورزند. #آموزه‌های_اخلاقی 🆔@majmaqomh

🔳اخلاق همزیستی و معاشرت در یک حدیث فاطمی ✍#محمدجعفر_سعیدیان‌فر 🔻ابن مسعود می‌گوید: پس از رحلت رسول الله(ص) شخصی نزد حضرت فاطمه(ع) آمد و گفت: ای دختر رسول خدا آیا چیزی از پیامبر(ص) نزد شماست که به من هدیه دهید؟ زهرای مرضیه(س) با نگاه بر طومار حریری که احادیث نبوی را در آن نگاشته بود این چنین روایت کرد: پیامبر اکرم(ص) فرمودند: ✔️۱) کسی که همسایه‌اش از شر او در امان نیست از مؤمنان نخواهد بود «لَیْسَ مِنَ اَلْمُؤْمِنِینَ مَنْ لَمْ یَأْمَنْ جَارُهُ بَوَائِقَهُ» ✔️۲) و هر کس به خدا و روز قیامت ایمان دارد، همسایه خویش را آزار نمی‌دهد «وَ مَنْ کَانَ یُؤْمِنُ بِاللَّهِ وَ اَلْیَوْمِ اَلْآخِرِ فَلاَ یُؤْذِی جَارَهُ». رسول خدا اولین شرط را برای عضویت در جامعه ایمانی تقید به آداب معاشرت و حسن همزیستی دانسته و نخستین ادب را رعایت حقوق همسایه و آرامش هم‌جواران معرفی فرموده است. سخنی که البته در قرآن مجید نیز بر آن تأکید شده و رعایت حقوق همسایه در کنار پرستش خدا قرار داده شده است. جایی که خداوند می‌فرماید: «وَ اعْبُدُوا اللَّهَ وَ لا تُشْرِكُوا بِهِ شَيْئاً وَ بِالْوالِدَيْنِ إِحْساناً وَ بِذِي الْقُرْبى‏ وَ الْيَتامى‏ وَ الْمَساكِينِ وَ الْجارِ ذِي الْقُرْبى‏ وَ الْجارِ الْجُنُبِ؛ خداوند را بپرستيد و چيزى را شريك و همتای او قرار ندهيد و به پدر و مادر و خويشاوندان و يتيمان و مستمندان و همسايه نزدیک و همسايه دور نيكى كنيد... (نساء، آیه۳۶)». ✔️۳) و هر کس به خدا و روز قیامت ایمان دارد باید که یا سخن خوب بگوید وگرنه ساکت باشد. «وَ مَنْ کَانَ یُؤْمِنُ بِاللَّهِ وَ اَلْیَوْمِ اَلْآخِرِ فَلْیَقُلْ خَیْراً أَوْ یَسْکُتْ » ✔️۴) خداوند انسان خیرمند- نیکوکار بردبار عفیف را دوست دارد و بدگوی بخیل بسیار درخواست کننده مصرّ را دشمن می‌دارد. «إِنَّ اَللَّهَ یُحِبُّ اَلْخَیِّرَ اَلْحَلِیمَ اَلْمُتَعَفِّفَ، وَ یُبْغِضُ اَلْفَاحِشَ اَلضَّنِینَ اَلسَّئَّالَ اَلْمُلْحِفَ» ✔️۵) حیاء از ایمان و ایمان جایش در بهشت است و فحش از زشتگویی و جایش در آتش است.«إِنَّ اَلْحَیَاءَ مِنَ اَلْإِیمَانِ وَ اَلْإِیمَانُ فِی اَلْجَنَّةِ، وَ إِنَّ اَلْفُحْشَ مِنَ اَلْبَذَاءِ، وَ اَلْبَذَاءُ فِی اَلنَّارِ» ◽️درسهای اخلاقی اجتماعی رواداری وحدت‌بخش که از این روایت فاطمی می‌آموزیم: ۱) رعایت حقوق همسایگان؛ ۲) پرهیز از پرگوئی و بیجاگوئی و بسنده کردن به گفتار نیک؛ ۳) کردار نیکو داشتن؛ ۴) بردبار بودن؛ ۵) پرهیز از بدگوئی، تلخ گوئی و نسبت‌های بد به دیگران دادن؛ ۶) پرهیز از بخل ورزیدن؛ ۷) پرهیز از اصرار کردن بر درخواست از دیگران (اصرار بر رفع نیازمندی از سوی دیگران دوری از پاسداشت و کرامت انسان است)؛ ۸) شرم و آزرم و حیا داشتن (در روابط اجتماعی با دیگران باید اصل بر پذیرفتن تفاوت‌ها و تعامل، احترام به منزلت اجتماعی و حفظ آبرو و کرامت انسانی بدون پرده‌دری و تحقیر و بی‌آبرو کردن دیگران باشد). 🔻امیدوارم با درسی که از تعالیم اخلاقی اجتماعی فاطمی می‌آموزیم هرچه بیشتر به وحدت امت اسلامی بیاندیشیم و از عوامل برانگیزنده تفرقه و نفرت‌پراکنی میان مسلمانان دوری کنیم که فاطمه(س) درخطبه ای که در مسجد مدینه در مقابل مهاجر و انصار ایراد کرد ضمن گفتمان تحلیلی انتقادی، فلسفه امامت شایستگان اهل بیت(ع) را ایجاد بستر امنیت با دوری از تفرقه و اختلاف و فرقه‌گرایی اعلام کرد «وَإِمَامَتُنَا أَمَانَاَّ مِنَ الفُرَقه» و سبب اساسی وحدت در میان مردم را این گونه اعلام کرد. «خدای تعالی عدالت را مایه وحدت و هماهنگی دل‌ها قرار داد (باروش حکمرانی عادلانه همبستگی اجتماعی ایجاد می‌شود و اعتماد عمومی به‌دست می‌آید) فَفَرَضَ … الْعَدْلَ تَسْكِيناً لِلْقُلُوبِ (علل الشرائع، ج‏۱، ص ۲۴۸؛ شرح خطبه حضرت زهرا(ع) اثر زنده‌یاد آیت الله العظمی منتظری ص۱۱۳) #آموزه‌های_اخلاقی 🌐https://eitaa.com/majmaqomh