♦️گسترش فضای یاس از مشکلات امروز فرهیختگان ما است
آیت الله ایازی: مسأله صبر در مجموعه مفاهیم اخلاقی قرآن که جزء مفاهیم اخلاق اجتماعی است، جایگاه بسیار کلیدی و متعالی دارد. به نظر ما مسأله صبر یعقوب کار بسیار بزرگی در آن تاریخ در حوزه خانواده بود و امکان الگوگیری کردن از این مسأله برای امروز وجود دارد.
قرآن کریم میخواهد مسأله صبر، خویشتنداری و تحمل را در قالب یک داستان عینیِ حساس خانوادگی در بیت پیامبری بزرگ بیان کند و شاید امروز که در ادبیات اجتماعی مسأله تابآوری را مطرح میکنند، قرآن در حوزه نه فقط فردی، بلکه در حوزه اجتماعی میخواهد بگوید که چگونه جامعه در برابر مشکلات و سختیها تابآوری کند؛ مأیوس نشود، از کشور فرار نکند و در کشور بماند و با سختیها دست و پنجه نرم کند تا این کشور ساخته شود.
یکی از مشکلات امروز فرهیختگان ما این است که از مشکلات، ستمها و ناکارآمدی میگویند و فضای یأس را میگسترانند؛ در حالی که باید در ضمن بیان هشدار به مردم بگویند، مأیوس نشوید.
به گزارش جماران، آیتالله محمدعلی ایازی در نشستی با موضوع «صبر جمیل» که توسط انجمن مباحثات قرآنی برگزار شد، با اشاره به اینکه در مباحث روانشناسی و جامعهشناسی مسأله ایستادگی در برابر مشکلات و سختیها را به عنوان یک مسأله مهم در زندگی فردی و اجتماعی تلقی میکنند، گفت: اگر صبر یکی از فضایل انسانی تلقی میشود، «صبر جمیل» قله این فضیلت اخلاقی است.
⬅️ادامه مطلب در لینک زیر
🍀http://majmaqom.ir/%D9%86%D8%B4%D8%B3%D8%AA-%D9%87%D8%A7%DB%8C-%D8%B9%D9%84%D9%85%DB%8C/%DA%AF%D8%B3%D8%AA%D8%B1%D8%B4-%D9%81%D8%B6%D8%A7%DB%8C-%DB%8C%D8%A7%D8%B3-%D8%A7%D8%B2-%D9%85%D8%B4%DA%A9%D9%84%D8%A7%D8%AA-%D8%A7%D9%85%D8%B1%D9%88%D8%B2-%D9%81%D8%B1%D9%87%DB%8C%D8%AE%D8%AA%DA%AF%D8%A7%D9%86-%D9%85%D8%A7-%D8%A7%D8%B3%D8%AA
🆔@majmaqomh
نهج البلاغه و امروز ما
محمدرضا یوسفی
🔹 اين روزها مصادف با ايام شهادت اميرالمومنين است. يكي از سوالاتي كه معمولا در اين ايام مطرح مي شود اين است كه چه نسبتي ميان علي و دنياي امروز ماست. اين پرسش از جهات مختلف حائز اهميت بوده و از زواياي گوناگون مي توان به آن نگاه كرد.
🔹اگر رويكرد ما صرف بيان تاريخ باشد، آن دوران مدتهاست كه به پايان رسيده است. انسانهاي درگير آن روز، چه خوب و چه بد، قرنهاست كه در زير خاك آرميده اند. از اين رو صرف دانستن مسائل خاص آن زمان و نام بردن از اسامي آنان نسبتي با امروز ما ندارد.
🔹 آنچه كه براي ما اهميت دارد اين است كه آيا در نهج البلاغه و يا دوره حكومت علي، پيامي براي پيروان وي وجود دارد كه انجام آن، دنياي بهتري براي آنان بسازد؟ براي پاسخ به چنين پرسشي بايد از وقايع تاريخي عبور كرد و به روح و محتوای سخن حضرت و پيام وي چشم دوخت. مي توان نمونه هايي از پيامهاي اميرالمومنين را در اين يادداشت مختصر مورد توجه قرار داد.
🔹مرور بر نهج البلاغه، نگاه دینی متفاوتی به جامعه عرضه می کند. دینی عقلانی، اخلاقی و عادلانه در حوزه های اجتماعی ملموس است. این رویکرد مورد نیاز حکومت و مردم ماست.
🔹به عنوان نمونه در حوزه اقتصاد، در سال 1402، جمعیت زیرخط فقر، 30 درصد برآورد شده است. چند سال است که این رقم تثبیت شده است. و این به معنای عمیق تر و با ثبات تر شدن دام فقر برای گروههایی از جامعه ایران است. این در حالی است که یکی از محورهای جدی حکومتی و اجتماعی نهج البلاغه، دغدغه محرومیت زدایی از طبقات ضعیف جامعه است. چگونه کشوری می تواند دم از نهج البلاغه بزند و به گفته رئیس کمیته امداد، یازده میلیون فقیر در کشور داشته باشد.
🔹محور دوم، فاصله طبقاتی شدیدی است که در جامعه ایران وجود دارد. عده ای شب را بدون نان شب سپری می کنند و عده ای ثروتهای آن چنانی دارند. این امری است که حضرت در خطبه سوم مبارزه با آن را تکلیف حکومت خویش بیان کرده است.
🔹محور سوم، توجه به رفاه عمومی جامعه است. حضرت بر نظام مالیاتی عادلانه با نرخهایی که تولیدگنندگان انگیزه فعالیت بیشتر بیابند تاکید کرده است. وی نگاه به مالیات از زاویه تامین مالی هزینه های دولت را نادرست دانسته و اعتقاد دارد که نظام مالیاتی باید به گونه ای طراحی شده که انگیزه فعالیت اقتصادی بیشتر شده و در نتیجه رشد اقتصادی و رفاه افزایش یابد. همچنین حضرت معتقد به نظارت و نه دخالت در بازار است.
🔹 توزیع درست اموال عمومی و مبارزه با فساد مالی هم از اصول بسیار مهم است که حضرت تحت هیچ شرایطی نسبت به آن کوتاه نیامد. ما نمیتوانیم عذر بیاوریم که به دلیل مشکلات مختلف نتوانستیم در این مسیر حرکت کنیم زیرا مشکلات امیرالمؤمنین در زمان خودش، کمتر از مشکلات ما نبوده است.
🔹برای عملی کردن دستورات نهج البلاغه سه مرحله را باید طی کرد. در مرحله نخست، دریافت پیامهای نهج البلاغه است. پیامهایی همچون کاهش فاصله طبقاتی، مشروعیت آزادیهای سیاسی، حرمت حقوق انسانها، دوری از تبعیض و امثال آن. در مرحله دوم، وضعیت کنونی خود را ارزیابی کرده و با نگاه حضرت امیر مقایسه کنیم.
🔹 در مرحله سوم، به بررسي علمی چگونگی تحقق آرمان های نهج البلاغه پرداخته شود و گاه می توان از برخی توصیه های سیاستی حضرت نیز که در دنیای امروز امکان تحقق دارد، بهره جست. به عنوان مثال، امیرالمؤمنین بسیار تاکید بر پرداخت یارانه به گروههای فقیر دارد. دو دیدگاه در دنیایامروز در این ارتباط وجود دارد. یک دیدگاه بر پرداختهای جنسی و دیدگاه دیگر بر پرداختهای نقدی تاکید دارد. هر دیدگاه، استدلالهایی دارد. به عنوان مثال قائلین به پرداخت نقدی، معتقدندکه پرداخت نقدی این امکان را به افراد می دهد تا پول را در مسیری که بیشترین مطلوبیت را دارد، هزینه کنند. اما قائلین به پرداخت جنسی معتقدند که پرداخت پول نقد، چه بسا به دلیل اعتیاد به مواد مخدر، قمار و.. سرپرست خانوار، لزوما به معنای هزینه کردن در راه صحیح نیست. بنابراین پرداخت جنسی بهتر است. اما توصیه سیاستی امیرالمؤمنین، یارانه ترکیبی از جنسی و نقدی است. این ترکیب میتواند با توجه به نیازها و حساسیت های خاص در جامعه دنبال شود.
🔹 یکی از محورهای مورد توجه نهج البلاغه، برابری همگان در برابر قانون و برابری در برخورداری از حقوق شهروندی است که این نیز با وضع کنونی جامعه ما تفاوت زیادی دارد.
🔹 سخن امیرالمؤمنین به مالک که «با مردم مدارا کن چرا که آنها یا برادر دینی تو هستند یا همانند تو انسانند و دارای حقوق برابر» بسیار گویاست.
@majmaqomh
🌙🌙سی گام خودسازی
بر پایه دعاهای روزانه ماه مبارک رمضان -محمودصلواتی
🌿🍃🌿🍃
@mahmoudsalavati
🔴🔵گام بیست و سوم: توبه (پیراستن از آلودگی)
«اَللّهُمَّ اغْسِلْنی فیهِ مِنَ الذُّنُوبِ وَطَهِّرْنی فیهِ مِنَ الْعُیُوبِ»، «بار خدایا مرا از گناهان شسته و از عیبها پیراسته کن».
شب قدر، شب توبه و بازگشت به درگاه خداوند متعال و شب شستشوی اندام از آلودگی به گناهان است؛ این شب، شب پیراستن روح و جان از عیوب معنوی مانند کبر، ریا، حسد و عُجْب با آب توبه است که همهی گناهان را پاک میکند؛ در همین زمینه فرمودند: «التائب من الذنب کمن لاذنب له»، «توبه کننده از گناه گویی هیچ گناهی مرتکب نشده است».
فیض بیکران خداوندی در طول ماه مبارک رمضان، که ماه ضیافت الهی است، بر همگان جاری است و گستردهتریناش در شبهای مبارک قدر است. سالک همواره انتظار چنین لحظاتی را میکشد تا نفخهی رحمانی بوزد و دل مردهاش با نسیم بهاری و نغمهی ملکوتی زنده شود.
پیر هرات در میدان توبه پیرامون آیه شریفه: «توبوا الی الله توبة نصوحأ»، «به درگاه خدا با توبهای بی بازگشت توبه کنید»، گوید:
«توبه نشانِ راه است و سالار بارگاه و کلید گنج و شفیع وصال و میانجی پذیرش و شرط قبولی عمل و سرِّ همه شادیها.
ارکان توبه سه چیز است. پشیمانی در دل، پوزشخواهی به زبان و بریدن از بدی و بَدان.
و اقسام توبه سه است: توبهی مطیع، توبهی عاصی و توبهی عارف. توبهی مطیع از بسیار دیدن طاعت است، توبهی عاصی از اندک دیدن معصیت و توبهی عارف از نسیان است و منت.
بسیار دیدن طاعت را سه نشان است: یکی خود را به کردار خود ناجی دیدن، دیگر مقّصران را به چشم خواری نگریستن و سه دیگر عیب کردار خود باز ناجستن.
و اندک دیدن معصیت را سه نشان است: یکی خود را مستحق آمرزش دیدن، دیگر بر اصرار آرام گرفتن و سه دیگر با بَدان الفت داشتن. نسیان و منت را سه نشان است: چشم احتقار از خود بر گرفتن، حال خود را قیمت نهادن و از شادی آشنایی فرو ایستادن».
[ذکر این روز «استغفر الله ربّی واتوب اليه» است.]
دعاي روز بيست و سوم
🔵اَللّهُمَّ اغْسِلْنى فيهِ مِنَ الذُّنُوبِ، وَطَهِّرْنى فيهِ مِنَ الْعُيُوبِ، وَامْتَحِنْ قَلْبى فيهِ بِتَقْوَى الْقُلُوبِ، يا مُقيلَ عَثَراتِ الْمُذْنِبينَ.
🔮بارخدایا! در این ماه از گناهان بپالایم،
و از هر عیب بپیرایم،
دلم را بدانچه نشانه پرهیزگاری دلهاست امتحان گردان
، ای آمرزنده لغزشهای گنهگاران.
🆔@majmaqomh
🔳علی و اخلاص عمل
✍محمدتقی فاضلمیبدی
◾️هر انسانی ممكن است هنگام عبادت در برابر خداوند اخلاص خود را حفظ کند، ولی در برخورد با مخالف یا مخاصم و معاند، كینههای شخصی را كنارگذاشتن كار هركسی نیست. چرا مولانا از خلوص نماز حضرت علی(ع) سخن نگفت؟ برای آن هم داستانی است كه تیر را از پای حضرت كشیدند و ایشان متوجه نشدند. برای اینكه برخوردهای مخاصمتآمیز كه میان آدمیان صورت میگیرد، باید تا چه میزان پای حق در میان است؟ اگر كسی تاریخ جنگها را بررسی كند، خواهد دید كه این جنگها، كشتنها و غارتها غالبا برای غیر خدا بوده است. به تعبیر مولانا، غیر خدا در كار حق شركت داشته است. توهمات، لجبازیها، كینههای شخصی، پرخاشهای شیطانی و احیانا خطبازیهای سیاسی درخت خلوص را از ریشه خشكانده است. به تعبیر مولوی:
بر خیالی صلحشان و جنگشان/ وز خیالی فخرشان و ننگشان.
◾️مولانا در اینجا از امام(ع) یك انسان جنگجوی و شمشیركار خونریز نمیسازد، بلكه بزرگترین سرمایه و صفت انسانی را طرح میکند و آن تیغ حلم است كه این تیغ بردباری را از صد لشكر پرزورتر میداند. خلوص امام علی در دوران حكومت در برخورد با مخالفانش بیشتر آشكار است. از بحثهای مهمی كه در این روزگار وجود دارد، حقوق مخالفان است.
◾️اگر كسی با حاكمیت سر مخالفت داشت، با او چه باید كرد؟ آیا باید مخالفان را از حقوقشان محروم و از كار بیكار كرد؟ خلوص امام علی(ع) در حكومتداری تا آنجا گسترش مییابد كه حقوق مخالفان خود را كه عمدتا از خوارج بودند، به رسمیت میشناسد. آنگاه که خوارج راهشان را از على(ع) جدا کردند، امام(ع) تا وقتى که آنان قیام مسلحانه نکرده بودند، با آنها حداکثر مدارا را مى کرد، حتى حقوقشان را از بیتالمال قطع و آزادیشان را محدود نکرد. در برابر دیگران به او جسارت و اهانت مىکردند، ولى ایشان حلم مىورزید.
◾️هنگامی كه حضرت از جریان طلحه و زبیر پیش ابنعباس پرده برداشت، ابنعباس گفت: «چرا به آنها اجازه خروج دادی و آنان را به بند نکشیدی و به زندان نفرستادی؟» امام علیهالسلام در پاسخ فرمود: ای فرزند عباس! آیا به من دستور میدهی قبل از نیکی و احسان، به ظلم و گناه اقدام کنم و بر اساس گمان و اتهام قبل از ارتکاب جرم مؤاخذه کنم(شیخ مفید، الجمل، ص166- 167). ظاهر سخن امام علیهالسلام این است که قبل از ارتکاب جرم، هیچ اقدامی برای جلوگیری از آن جایز نیست و تنها پس از ارتکاب جرم است که میتوان مجرم را دستگیر کرد. اینها نمونههایی از اخلاص امام علی(ع) در امر حکومتداری است.
@majmaqomh
🌙🌙سی گام خودسازی
بر پایه دعاهای روزانه ماه مبارک رمضان -محمودصلواتی
🌿🍃🌿🍃
@mahmoudsalavati
🔴گام بیست و چهارم: استعاذه (به خدا پناهندگی)
«وَاَعُوذُبِکَ مِمّا یُؤْذیکَ»، «از آنچه تو را میآزارد به تو پناه میبرم».
پس از توبه و انابه به درگاه خدا و شستشوی دل و جان و روان از پلیدیها و آلودگیها، گام بعدی پناه بردن به خدا برای سپاسگزاری از سلامت نفس و پیشگیری از آلودگیِ دوباره به معصیت و نافرمانی خداست. باید از شرّ نفس اماره و شیطان گمراهکنننده به حول و قوهی الهی پناه برد؛ «لاحول ولا قوة الا بالله».
علمای عرفان و اخلاق دو مقام و میدان را برای پناه بردن به خدا مطرح کردهاند: یکی میدان «رغبت» است در آیهی شریفه «و انّا الی ربنا راغبون» و دیگری میدان «اعتصام»، «چنگ زدن به ریسمان محکم الهی» در آیه شریفه «واعتصموا بحبل الله جمیعأ و لا تفرّقوا».
در کتاب صد میدان خواجه عبدالله گوید :
«میدان هشتاد و یکم «اعتصام» است؛ از میدان استسلام، میدان اعتصام زاید. اعتصام دست بر زدن است. اعتصام بر سه رشته است: اول دست در توحید زدن که «فقد استمسک بالعروة الوثقی» است. دوم به قرآن چنگ زدن که «حبل الله» است: «واعتصموا بحبل الله جمیعأ» و سوم دست به حق در زدن که «و من یعتصم بالله» است».
«الهی! تو مؤمنان را پناهی، قاصدان را بر سر راهی».
«و در منزل و مقام رغبت زیر آیهی شریفه «و زکریا اذ نادی ربّه ربّ لاتذرنی فردأ وانت خیرالوارثین. فاستجبناله ووهبناله یحیی واصلحنا له زوجه انهم کانوا یسارعون فی الخیرات ویدعوننا رغباً ورهباً وکانوالنا خاشعین»، نویسد:
«یادکن زکریا را که خدا را فرا خواند و گفت خدایا! مرا تنها و بی فرزند مگذار و تو بهترین وارثانی. پس ندای او را اجابت کردیم و یحیی را به او دادیم و همسر او را زاینده کردیم. چون آنها در کارهای نیک شتابان بودند و ما را از روی بیم و امید میخواندند و برای ما فروتن بودند.» به مذاق عارفان معنی آیه این است: خداوندا، پرده عصمت از من باز مگیر و مرا بر یادکرد خود میدار و از خود به دیگران مشغول مدار.
خداوند بندگان را بنواخت تا بشناختند. توفیق داد تا پرستیدند. تلقین کرد تا بخواستند. دل آنها را معدن نور کرد تا دوست داشتند. خدایی که بی رشوت دوست دارد، بیمنت عطا دهد و بی وسیلت گرامی گرداند. هر که نیاز بدو برد، توانگرش سازد. هر که ناز بدو کند، عزیزش دارد. اگر سالها بنده گناه کند و گوید: توبه! گوید: پذیرفتم».
[ذکر این روز «اعوذبالله من الشيطان الرجيم» است.]
دعاي روز بيست و چهارم
🔵اَللّهُمَّ اِنّى اَسْئَلُكَ فيهِ ما يُرْضيكَ، وَاَعُوذُ بِكَ مِمّا يُؤْذيكَ، وَاَسْئَلُكَ التَّوْفيقَ فيهِ لاِنْ اُطيعَكَ وَلا اَعْصِيَكَ، يا جَوادَ السّاَّئِلينَ.
🔮بارخدایا! در این ماه آنچه را مورد خشنودی توست از تو میخواهم
، و از آنچه تو را میآزارد پناه به تو میبرم،
و توفیق اطاعت و ترک معصیتت را از تو میخواهم،
ای بخشنده درخواستکنندگان.
🆔@majmaqomh
♦️در جامعهای که عدالت اجتماعی قوام نداشته باشد، دین هیچ معنایی نمیدهد
استاد فاضل میبدی: یکی از ارکان مهم حفظ هر حکومت، دقت روی بیتالمال است/ جایی که سفره خالی است، ایمان نخواهد آمد./ داشتن خانه برای یک انسان، از داشتن مسجد برای یک مسلمان مهمتر است./ اگر در جامعه جیبی خالی شد، بدانید جیبهای دیگری پر شده است؛ تا یک مافیا پشت داستان نباشد، جیب یک فقیر خالی نمیشود و سفرهای خالی نمیماند./ اگر در جامعهای زندگی کردید که یک روزنامهنگار از یک مسئول مسلح ترسید، آن جامعه استبدادی است.
حجتالاسلام و المسلمین محمدتقی فاضل میبدی در مراسم احیاء شب بیست و سوم ماه مبارک رمضان بنیاد خیریه زینب کبری(ع)، گفت: مسئولین ببینند در روستاها چه خبر است. بیتالمال به کام مردم آنجا هست یا نیست؟ جاده، مدرسه، بیمارستان و درمانگاه هست؟ اگر هست و پولی اضافه مانده، یک گوشهای که مسجد ندارد، مسجد بسازید؛ کسی منکر نیست. اما حسین پناهی در شعری میگوید «جایی که سفره خالی است، ایمان نخواهد آمد». چند درصد مردم این کشور متمدن در حاشیههای شهر زندگی میکنند؟ داشتن خانه برای یک انسان، از داشتن مسجد برای یک مسلمان مهمتر است. چون قرآن میگوید این خانهها جای آرامش شما هستند.
عضو مجمع محققین و مدرسین حوزه علمیه قم با تأکید بر اینکه در جامعهای که عدالت اجتماعی قوام نداشته باشد دین هیچ معنایی نمیدهد، گفت: یک جای عهدنامه مالک اشتر پیدا کنید که بگوید مواظب باش خانمهای آنجا سبطی، قبطی و مسیحی و لذا بدحجاب و بی حجاب هستند و تو با آنها مبارزه کن. یا اصلا نمیگوید اول که آنجا میروی یک مسجد یا مصلی بساز. یک جا پیدا کنید که کارهایی که ما امروز به نام دین عمل میکنیم، بر سر همدیگر میزنیم و فوج فوج جوانان را از دین بری میکنیم، در نامه علی(ع) باشد؛ میگوید سعی کن مسائل مالی اطرافیان تو را به بیراهه نبرد. بعد دستور میدهد که ریشه فسادهای مالی که اطرافیان تو مرتکب میشوند را قطع کن.
ادامه مطلب در لینک زیر
🍀http://majmaqom.ir/%DA%AF%D9%81%D8%AA%D8%A7%D8%B1/%D8%AF%D8%B1-%D8%AC%D8%A7%D9%85%D8%B9%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C-%DA%A9%D9%87-%D8%B9%D8%AF%D8%A7%D9%84%D8%AA-%D8%A7%D8%AC%D8%AA%D9%85%D8%A7%D8%B9%DB%8C-%D9%82%D9%88%D8%A7%D9%85-%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B4%D8%AA%D9%87-%D8%A8%D8%A7%D8%B4%D8%AF%D8%8C-%D8%AF%DB%8C%D9%86-%D9%87%DB%8C%DA%86-%D9%85%D8%B9%D9%86%D8%A7%DB%8C%DB%8C-%D9%86%D9%85%DB%8C%E2%80%8C%D8%AF%D9%87%D8%AF
🆔@majmaqomh
♦️حکومتی که فقط به فکر گرفتن مالیات و سرکوب باشد در سراشیب سقوط است
آیت الله ایازی: برای هر جامعهای شناخت تغییرات بسیار مهم است. بدون تأمل و بازاندیشی در تجربه های پیشین و گفتارهایی که در عوامل تغییرات در جامعه دینی بیان شده، توسعه و تغییر ناممکن است.
در این بحث به این پرسشها پاسخ داده که: ۱) تغییرهای اجتماعی چیست و ۲)در بستر چه زمینه هائی تغییرات مثبت و منفی شکل گرفته است و ۳) فرایند تحول چه مسائل بنیادینی خواهد بود.
جامعه در بستری از اتفاقات و علل اجتماعی و سیاسی در معرض تغییر قرار میگیرد. هیچ اتفاق اجتماعی تصادفی نیست.
تحقق اخلاق اجتماعی بدون درنظر گرفتن واقعیت های اجتماعی و چالشها و آسیبها، سرابی بیش نیست، فرایند رشد اخلاق اجتماعی وابسته به شرایط اجتماعی است.
بهطورکلی در جامعهای که نیازهای اساسی انسانها در آن تأمین نمیشود، افراد بر پایۀ موازین اخلاقی هم زندگی نمیکنند. بدین جهت است که هر نظام سیاسی مشروع به جای مشغول کردن خود به امور فرعی شریعت در مرتبه نخست باید به برنامه هائی برای رسیدن به عدالت تلاش کند.
به گزارش اندیشه ما- چهار صدیکمین جلسه از سلسله جلسات نظریه پردازی موسسه فرهنگی- پژوهشی فهیم با حضور اساتید حوزه ودانشگاه وجمعی کثیری از طلاب وفضلایی حوزه در تاریخ۱/۱۶/ ۱۴۰۳ در سالن اجتماعات موسسه فهیم با سخنرانی آیت الله سید محمد علی ایازی با عنوان« فرایند تحول و تغییرات اجتماعی از دیدگاه امام علی (ع) با محوریت نهج البلاغه» بر گزار شد که چکیده ومتن کامل سخنرانی استاد ایازی را در لینک زیر می خوانید:
🍀http://majmaqom.ir/%D9%86%D8%B4%D8%B3%D8%AA-%D9%87%D8%A7%DB%8C-%D8%B9%D9%84%D9%85%DB%8C/%D8%AD%DA%A9%D9%88%D9%85%D8%AA%DB%8C-%DA%A9%D9%87-%D9%81%D9%82%D8%B7-%D8%A8%D9%87-%D9%81%DA%A9%D8%B1-%DA%AF%D8%B1%D9%81%D8%AA%D9%86-%D9%85%D8%A7%D9%84%DB%8C%D8%A7%D8%AA-%D9%88-%D8%B3%D8%B1%DA%A9%D9%88%D8%A8-%D8%A8%D8%A7%D8%B4%D8%AF-%D8%AF%D8%B1-%D8%B3%D8%B1%D8%A7%D8%B4%DB%8C%D8%A8-%D8%B3%D9%82%D9%88%D8%B7-%D8%A7%D8%B3%D8%AA
🆔@majmaqomh
🌙🌙سی گام خودسازی
بر پایه دعاهای روزانه ماه مبارک رمضان -محمودصلواتی
🌿🍃🌿🍃
@mahmoudsalavati
🔴🔵گام بیست و پنجم: محبت (مهرورزی)
«اَللّهُمَّ اجْعَلْنی فیهِ مُحِبَّاً لاِوْلِیاَّئِکَ»، «بار خدایا در این روز مرا دوستدار دوستانت قرار ده».
محبت، دوستی و مهر ورزی است و این از عالیترین و والاترین مقامات است، دوستی خدا و دوستی با دوستان خدا. در پایان کتاب صد میدان آمده است:
و این صد میدان همه در میدان محبّت مستغرق است قوله تعالی: «یحبّهم و یحبونه» ــ «خدا آنان را دوست میدارد و آنان دوستدار خداوندند». «و دوستی را سه مقام است: اول راستی، دوم مستی و سوم نیستی».
هنگامی که محبت به نهایت کمال رسد، عاشق در معشوق فانی میشود. در کتاب عللالمقامات نیز آمده است:
«محبت بنده، درخشش وی در برابر عزت پروردگار است و این در مذهب عوام عمده ایمان و در مکتب خواص علت «فنا» است.» .
پیر هرات در تفسیر سوره لقمان گوید:
«دلیل یافتِ دوستی؛ دو گیتی به دریا انداختن است و نشان حقیقت دوستی، به غیر نپرداختن!»
«اول دوستی داغ است و آخر آن چراغ. اول دوستی اضطرار است و میانه آن انتظار و آخر آن دیدار!»
در جای دیگر گوید:
«همه دوستی میان دو تن باشد. سه دیگر در نگنجد. در این دوستی همه تویی، من در نگنجم».
و به راستی در وادی دوستی جای اغیار نیست، عاشق جز به معشوق نیندیشد و جز وصل و دیدار او نخواهد و در این راه دیگر خود را نمیبیند.
پیر هرات در مناجات نامهای گوید:
«الهی! ار زبان محبت خاموش است، حالش همه زبان است! و رجان بر سر دوستی کرد. چون دوست به جای جان است! غرق شده، آب نبیند، که گرفتار آن است! به روز چراغ نیفروزند، که روز چراغ جهان است!»
[ذکر این روز «اللهم اجعلنی محبّاً لاوليائک ومعادياً لاعدائک» است.]
دعاي روز بيست و پنجم
🔵اَللّهُمَّ اجْعَلْنى فيهِ مُحِبَّاً لاِوْلِياَّئِكَ، وَمُعادِياً لاِعْداَّئِكَ، مُسْتَنّاً بِسُنَّةِ خاتَِمِ اَنْبِياَّئِكَ، يا عاصِمَ قُلُوبِ النَّبِيّينَ.
🔮بارخدایا! در این روز مرا دوستدار دوستانت
و دشمن دشمنانت،
و پیرو روش پایانبخش پیامبرانت گردان،
ای نگهدارنده دلهای پیامبران.
🆔@majmaqomh
🌙🌙سی گام خودسازی
بر پایه دعاهای روزانه ماه مبارک رمضان -محمودصلواتی
🌿🍃🌿🍃
@mahmoudsalavati
🔴🔵گام بیست و ششم: طمأنینه (آرامش خواهی)
«اَللّهُمَّ اجْعَلْ سَعْیی فیهِ مَشْکُورا»، « بار خدایا تلاشم را در این روز پاداش عنایت فرما».
حرکت و تلاش انسان باید برای دستیابی به هدف و رسیدن به نتیجهای باشد؛ کشاورز به امید درو میکارد، باغبان به امید میوه درخت مینشاند، تاجر به امید سود تجارت میکند، غواص به امید یافتن دُرِّ گرانبها به ژرفای دریا میرود و سالک به امید نتیجه به نماز و روزه و عبادت میپردازد. آن که نمازهایش را با حضور قلب میخواند، به بیچارگان و بینوایان رسیدگی میکند، اموالش را در راه خدا میبخشد، در روزهای گرم تابستان روزه میگیرد و در شبهای طولانی زمستان به عبادت و راز و نیاز با معبود میپردازد، بیتردید انتظار پاداش و مزدی از خداوند متعال دارد. بدون شک این تلاش و عبادت او نیز از دید خداوند رئوف و رحیم پوشیده نیست و تلاشهای وی را بینتیجه نمیگذارد. همچنانکه فرمود: «وکان سعیکم مشکورا»، «تلاش شما مورد سپاس خواهد بود و خدا به چندین و چند برابر پاداش خواهد داد».
انسان سالک به خدا اطمینان دارد و خدا نیز این اطمینان را به بندگان خود داده است که به وعدههایش با آنان وفا کند؛ چنان که فرمود: «اوفوا به عهدی اوف بعهدکم»، «شما به پیمانتان با من وفا کنید، من نیز به پیمانم با شما وفا خواهم کرد».
صاحب نفس مطمئنه هیچگاه در نتیجهبخش بودن عبادت و تلاش خود تردید نخواهد کرد. پیر هرات در تفسیر عرفانی آیه شریفه «الذین آمنوا وتطمئن قلوبهم بذکرالله الا بذکرالله تطمئن القلوب» گوید:
«به زبان اشارت این آیه از دو کس خبر میدهد: یکی مرید و دیگری مراد. یکی کسی که اوقات خویش به ذکر زبان مستغرق دارد، گهی نماز کند، گهی تسبیح گوید، گهی قرآن خواند، و آن دیگری که مانند غریق در دریای بیکران ذکر حق را با جان مینوازد. این یک در راه دین است رونده، و در بند ذکر خویش درمانده و آن یک بر بساط قرب از مردم و اسباب دنیوی ربوده شده و به جذبهی الهی ویژه گشته. آن را گویند ذکر نگهدار! و این را گویند: ذکر را گوش دار! گروهی در آرزوی بهشتند و گروهی بهشت در انتظار آنهاست. که مصطفی فرمود: بهشت به چهار گروه اشتیاق دارد: روزهداران رمضان، خوانندگان قرآن، نگاهدارندگان زبان و سیر کنندگان گرسنگان».
البته عارفان وارستهای که پیروان راستین مولا امیر مؤمنان علی(ع) هستند، خدا را به طمع بهشت یا ترس از دوزخ عبادت نمیکنند، بلکه چون او را شایسته عبادت یافتهاند میپرستند؛ زبان حال اینان این مناجات پیر هرات است که گوید:
«الهی! هر کس را امیدی است و امید عارف دیدار.
عارف را بی دیدار، نه به مزد حاجت است نه به بهشت کار.
همگان در زندگانی عاشقند و مرگ برایشان دشوار؛
عارف به مرگ محتاج است به امید دیدار».
[ذکر این روز «شکراً لله» است.]
دعاي روز بيست و ششم
🔵اَللّهُمَّ اجْعَلْ سَعْيى فيهِ مَشْكُورا، وَذَنْبى فيهِ مَغْفُورا، وَعَمَلى فيهِ مَقْبُولاً، وَعَيْبى فيهِ مَسْتُورا،ً يا اَسْمَعَ السّامِعينَ.
🔮بارخدایا! در این روز کوششم را پاسداشته
گناهم را آمرزیده،
عملم را پذیرفته،
و عیبم را پوشیده گردان،
ای شنواترین شنوایان.
🆔@majmaqomh
♦️دین راستین را از میوهاش باید شناخت، نه از سخنان بزرگان و مدعیانش!
🍥 دین درست را باید از میوهاش شناخت، نه از استدلالهای کلامی. دین صحیح باید به مردم خدمات دهد، راه را نشان دهد. وقتی که دین میوهای داد، مثلا انسانهای بیسواد باسواد شدند، افراد بینظم، با نظم شدند، فقر کم شد،بیاخلاقی کم شد، بداخلاقی حذف شد و...
آن وقت میگوییم دین این جامعه درست است. چرا که آدم درست تربیت میکند. حرف امام موسی صدر این است که میگوید احتیاجی به استدلال نداریم، باید دین را در خدمت جامعه بگذاریم و بقیه را رها کنیم. و مهمترین وجه دین خدمت اجتماعی است که انجام میدهد و نه وجه کلامی آن.
دین به معنای درستش پیروان خود را منزوی نمیکند و آنان را به رها کردن فعالیت اجتماعی و خدمات عمومی فرا نمیخواند. زیرا تقرب به خدا در منطق دین از راه خدمت به خلق است. هدف ما ارتقای سطح زندگی شیعیان، تحقق آرزوهایشان، تحقق طرحهای شکوفایی و غلبه بر عقب ماندگی است.
📝 دکتر داوود فیرحی
🆔@majmaqomh
🌙🌙سی گام خودسازی
بر پایه دعاهای روزانه ماه مبارک رمضان -محمودصلواتی
🌿🍃🌿🍃
@mahmoudsalavati
🔴گام بیست و هفتم: درک شب قدر(شب ارزشیابی)
«اَللّهُمَّ ارْزُقْنی فیهِ فَضْلَ لَیْلَةِ الْقَدْرِ»، «بار خدایا در این روز فضیلت شب قدر را روزیم فرما».
قَدْر به معنی ارزش و اندازه است. شب قدر به شبی گفته میشود که سرنوشت انسان در آن رقم میخورد و تحولی بزرگ در رفتار وی پدید میآید؛ از کردار ناشایست و ناصواب گذشتهی خود پشیمان شده و توبه میکند و تصمیم میگیرد در آیندهای روشن و بدون گناه زندگی کند. این شب بهتر از هزار ماه است و فرشتگان در آن، با اجازهی پروردگارشان، بر انسان فرود میآیند. این شب، شبِ رحمت، برکت و سلامتی است تا این که فجرِ درخشان بدرخشد و صبح روشن زندگی آغاز شود.
شب قدر شب نزول قرآن بر پیامبر اکرم(ص) است. خداوند در سوره قدر میفرماید:«انا انزلناه فی لیلة القدر، وماادریک مالیلة القدر، لیلة القدر خیر من الف شهر، تنزل الملائکة والروح فیها باذن ربهم من کل امر، سلام هی حتی مطلع الفجر».
در اینکه شب قدر در سال چه شبی است اختلاف است. اما بیشتر آن را در ماه مبارک رمضان و یکی از شبهای پانزدهم، نوزدهم، بیست و یکم، بیست و سوم، بیست و هفتم و شب آخر ماه مبارک میدانند. بیش از اینکه بدانیم شب قدر کدامیک از این شبهاست، باید به این بیندیشیم که شب قدر را چگونه درک کنیم و چگونه به این فیض عظیم نایل شویم. ممکن است سالیان درازی بر برخی بگذرد و آنان شب قدری در زندگیشان نداشته باشند و تنبّه و تحوّلی در ایشان به وجود نیاید. ممکن است برخی افراد هم در طول زندگی، بارها و بارها به درک شب قدر نایل شده و با فرشتگان همآغوش شوند. شب قدر در شبهای سال ناپیداست، این آدمی است که باید شب قدرش را مشخص کند و به درک این فیض عظیم نایل شود. البته این زمینه در ماه مبارک رمضان به ویژه در دهه آخر آن فراهمتر است و سفره ضیافت الهی گستردهتر. خوشا به حال کسانی که از این سفره متنعّم میشوند. هر شب، شبِ قدر است اگر قدر بدانی؛ «و طوبی لاصحاب النعیم نعیمهم». هرگز مباد که فرصتها را از کف دهیم و از این چند روز عمر به ویژه روزها و شبهای پربرکت ماه مبارک رمضان استفاده نکنیم.
منقول است که امام زینالعابدین(ع) در شب بیست و هفتم رمضان، از آغاز شب تا پایان، پیوسته این دعا را میخواند:
اَلّلهُمَّ ارْزُقْنیِ التَجافیِ عَنْ دارِالْغُرُورِ
وَ الْاِنابَةِ اِلی دارِالخُلُودِ
وَالْاِسْتِعْدادَ لِلْمَوْتِ
قَبْلَ حُلُولِ الْفَوْتِ.
بارخدایا!
دل برکندن از سرای کژمدار
و بازگشت به سوی سرای ماندگار
و آمادگی برای مردن
پیش از فرارسیدن زمان رفتن را روزیم فرما.
اوقات خوش آن بود که با دوست به سر شد
باقی همه بیحاصلی و بی خبری بود
پیر هرات در میدان غیرت از کتاب صد میدان گوید:
«غیرت رشک بردن به چیزی است که چیزی جایگزین آن نیست و آن «عمر» است و «دل» و «وقت». عمر، دکان است و خِرَد، پیرایه و دین، سرمایه و مؤمن، بازرگان. آنچه از عمر گذشت، تاوانی است نادرمان. و آن نَفَس که در آنیم، یا تحفه است یا داغ؛ و آنچه از عمر مانده است یا زهر است یا تریاق.
دل، خزینهی مردان است و شیطان، دشمن؛ و مراقبت، قفل، و
مؤمن، محتاج؛ هر چه از نَفَس میکاهد، در دل میافزاید، و هر چه بر دنیا میافزاید، از قیمت میکاهد. وقت مرد، ساعت غیبت مرد است از خود. وقت بر خداوندِ وقت، گرانتر است از دو جهان».
[ذکر این روز «اللهمّ ارزقنی فيه فضل ليلة القدر» است.]
دعاي روز بيست وهفتم
🔵اللّهُمَّ ارْزُقْنى فيهِ فَضْلَ لَيْلَةِ الْقَدْرِ، وَصَيِّرْ اُمُورى فيهِ مِنَ الْعُسْرِ اِلَى الْيُسْرِ، وَاقْبَلْ مَعاذيرى وَحُطَّ عَنّىِ الذَّنْبَ وَالْوِزْرَ، يا رَؤُفاً بِعِبادِهِ الصّالِحينَ.
🔮بارخدایا! در این روز فضیلت شب قدر را بهرهام گردان
، و کارهای سخت و دشوارم را نما آسان،
عذرم را بپذیر و گناهانم را بریز، ای با بندگان شایسته خویش مهربان.
🆔@majmaqomh
🔸امکان و چگونگی نظامسازی اخلاق بر اساس قرآن
آیت الله سید محمدعلی ایازی: آموزههای اخلاقی قرآن به صورت منظم در کنار یکدیگر جمع میشوند و پیوند عرضی و طولی دارند.
✔️بخش اعظمی از مباحث اخلاقی قرآن شامل رابطه انسان با دیگران است
✔️یکی از مباحث مهم اخلاقپژوهی، شیوه نگرش موضوعات اخلاق قرآنی است. فصل برجستهای از معارف قرآن کریم مربوط به معارف اخلاقی است هرچند حجم این معارف در برخی از سورهها فراوانی بیشتری دارد اما به صورت پراکنده در همه سورهها، این معارف وجود دارد.
✔️امکان تفسیر اصول بر اساس ساختار حاکم بر عناصر اصلی و ارتباط منطقی بین مفاهیم و در نهایت امکان آموزش بهتر نظام فکری و عملی، از دیگر توقعات است.
✔️سنجش در مقام تعارض، از دیگر فواید است. گاهی برخی از مفاهیم اخلاقی با همدیگر تعارض پیدا میکنند و اگر اخلاق نظاممند شد در این صورت به خوبی مشخص میشود از هر کدام از این مفاهیم اخلاقی باید در چه موارد و در چه جایی استفاده کنیم.
⬅️اندیشه ما- نشست «امکان و چگونگی نظامسازی اخلاق بر اساس قرآن» امروز شنبه ۱۸ فروردینماه، از سوی مدرسه اخلاقپژوهی روشمند برگزار شد.آیت الله سید محمد علبی ایازی ستادیار علوم قرآن و حدیث دانشگاه آزاد اسلامی، در این نشست به سخنرانی پرداخت که در ادامه میخوانید؛
🍀http://majmaqom.ir/%D9%86%D8%B4%D8%B3%D8%AA-%D9%87%D8%A7%DB%8C-%D8%B9%D9%84%D9%85%DB%8C/%D8%A7%D9%85%DA%A9%D8%A7%D9%86-%D9%88-%DA%86%DA%AF%D9%88%D9%86%DA%AF%DB%8C-%D9%86%D8%B8%D8%A7%D9%85%E2%80%8C%D8%B3%D8%A7%D8%B2%DB%8C-%D8%A7%D8%AE%D9%84%D8%A7%D9%82-%D8%A8%D8%B1-%D8%A7%D8%B3%D8%A7%D8%B3-%D9%82%D8%B1%D8%A2%D9%86
🆔@majmaqomh
🌙🌙سی گام خودسازی
بر پایه دعاهای روزانه ماه مبارک رمضان -محمودصلواتی
🌿🍃🌿🍃
@mahmoudsalavati
🔵🔴🔵🔴گام بیست و هشتم: حضور(پرده براندازی و باریابی)
«وَ اَكْرِمْنيِ فِيهِ بِاِحْضارِ الْمَسائِلِ» ، «بار خدایا، در این روز مرا با حضور در مسائل گرامی بدار».
از جمله گامهای خودسازی و در مراتب عالی آن احساس حضور است. احساس حضور در پیشگاه خدای متعال و احساس دست یابی به مسائل مورد نیاز برای انجام وظیفه در جهت عبودیت خداوند، که هدف اصلی آفرینش انسان است.
عالم محضر خداست و عالِم آگاه به مسائل دین و آشنا به تکالیف است که راه و رسم بندگی را میشناسد، و با انجام فرایض و تقرب به نوافل شرط عبودیت را به جا میآورد. نه چیزی از امور بندگان بر خداوند پوشیده است. و نه انسان سالک بین خود و خداوند پرده و پوششی میکشد و خود را از فیض ربالعالمین محروم میکند. در این کهنه سرای گیتی هر کس و هر چیز به گونهای در تلاش است که خود را به محضر پروردگار هستی برساند و در سایه سار فیض مطلق وی به آرامش برسد، زاهد با نماز، عابد با نیاز، عالِِم با تاخت و تاز، عارف با نسیمی دلنواز و نسیم صبحگاهی و گلهای بهاری با صد کرشمه و ناز.
پیر هرات در باب هشتاد و دوم منازل السائرین گوید:
«خداوند متعال فرمود: انّ فی ذلک لذکری لمن کان له قلب اوالق السمع و هوشهید ـ همانا در این [قرآن] پندی است برای کسی که دلی دارد، و گوش فرا مینهد و گواه است».
مشاهده؛ برافتادن حجاب است به یکباره؛ و آن برتر است از مکاشفه؛ زیرا مکاشفه از جمله نعمتهاست و چیزی از خطوط ترسیمی در آن باقی است اما مشاهده، دیدار عین و ذات است و آن راسه درجه است:
مشاهده «معرفت» که فراتر از علم است، مشاهده «معاینه» که ریسمانها را میگسلد و زبان اشاره را لال میسازد، و مشاهده «جمع» که سالک را به خود میکشد و بر دریای وجود میراند.
وهم او در مناجاتی گوید:
الهی! تو آنی که نور تجلی، بر دلهای دوستان تابان کردی،
چشمههای مهر، در سرهایشان روان کردی
و آن دلها را آیینه خود، و محل صفا کردی
تو در آن پیدا!
و به پیدایی خود در آن، دو گیتی ناپیدا کردی
ای نور دیده آشنایان،
و سوز سینه دوستان،
و سرور نزدیکان،
همه تو بودی و تویی،
نه دوری، تا جویند.
نه غایبی، تا پرسند.
نه تو را جز به تو یابند!
[ذکر این روز «ياحیّ و ياقيوم» است.]
دعاي روز بيست و هشتم
🔵الّلهُمَّ وَفِّرْحَظّيِ فِيهِ مِنَ النَّوافِلِ، وَاَكْرِمْنيِ فِيهِ بِاِحْضارِ الْمَسائِلِ، وَقَرَّبْ فِيهِ وَسِيلَتيِ اِلَيْكَ مِنْ بَيْنِ الْوَسائِلِ، يامَنْ لایَشْغَلُهُ اِلْحاحُ الْمُلِحِّينَ.
🔮بارخدایا! در این روز بهرهام را از مستحبات بیفزا،
و با فراهم آمدن درخواستها بر من کرم فرما،
و از میان دیگر وسایل وسیلهام را به سوی خود نزدیک نما،
ای آنکه سرگرمش نمیسازد اصرار اصرارکنندگان.
🆔@majmaqomh
🌙🌙سی گام خودسازی
بر پایه دعاهای روزانه ماه مبارک رمضان -محمودصلواتی
🌿🍃🌿🍃
@mahmoudsalavati
🔴🔵گام بیست و نهم: فناء فی الله (وارستگی و رهایی)
«اَلّلهُمَّ غَشِّنيِ فِيهِ بِالرَّحْمَة» ، «بار خدایا در این روز مرا با رحمت خود فرو پوشان».
فرو رفتن در رحمت الهی و غرق دریای بیکران لطف و عنایت او شدن که جز با فضل و عنایت او به دست نمیآید.
رحمت دو گونه است، رحمت عام ، که همه موجودات را در بر میگیرد «و رحمتی وسعت کلّّ شییء» و رحمت خاص، که ویژه مؤمنان و عارفان است که خداوند بر آنان صلوات و رحمت و درود فرستاده «اولئک علیهم صلوات من ربهم و رحمة». رحمت خدا همانند باران است که بر همه یکسان میبارد. اما برخی مردم همچون زمین شوره زار هستند که باران در آنها تأثیری جز رویدن خار و خس ندارد و برخی مردم چون سرزمین حاصلخیزی هستند که هر گیاهی در آن کشت شود سر بر میکشد و جوانه میزند و طراوت و سرسبزی به ارمغان میآورد.
غیب را ابری و آبی دیگر است آسمان و آفتابی دیگر است
ناید آن الاّ که بر خاصان پدید باقیان فی لبس من خلق جدید
هست باران از پی پروردگی نیست باران از پی پژمردگی
سالکان الی الله خود را از بند و زنجیرها و وابستگیهای دنیایی میرهانند و چون قطرهای متصل شده بر دریا به دریای بیکران رحمت خداوندی میپیوندند و از قید ما و منی میرهند. سالک آنگاه که از خواب غفلت بیدار میشود و قدم در راه سلوک معنوی میگذارد، در هر گام چند صفت از صفات بشری را فرو مینهد تا آن که از وی هیچ نماند و به مقام فنا دست یابد و از اینجاست که سیر فی الله که بقاء باالله است آغاز میگردد.
پیر هرات در میدان شصت و چهارم از کتاب صد میدان گوید:
از میدان جمع میدان انقطاع زاید. قوله تعالی«انّی مهاجر الی ربی».
انقطاع، از غیر حق بریدن و به حق پیوستن است.
منقطعان با حق سه مردند:
یکی به «عذر»، دیگری به «جهد» سیم به «کلّ»
منقطع به عذر را سه نشان است:
نفسِ مرده؛ دل زنده؛ زبان گشاده.
منقطع به جهد را سه نشان است:
تن در سعی ؛ زبان در ذکر؛ عمر در جهد.
منقطع به کل را سه نشان است:
با خلق به رعایت ؛ با خود بیگانه؛ از تعلق آسوده.
و با زبان مناجات گوید:
الهی!
تا آموختنی را آموختم
آموخته را جمله بسوختم
اندوخته را برانداختم
و انداخته را بیندوختم
نیست را بفروختم
تا هست را بیفروختم.
[ذکر این روز «کل شيئ هالک الا وجهه» است.]
دعاي روز بيست ونهم
🔵الّلهُمَّ غَشِّنيِ فِيهِ بِالرَّحْمَةِ، وَارْزُقْنيِ فِيهِ التِّوْفِيقَ وَالْعِصْمَةَ، وَ طَهِّرْ قَلْبيِ مِنْ غَياهِبِ التُّهَمَةِ، يا رَحِيماً بِعِبادِهِ الْمُؤْمِنِينَ.
🔮بارخدایا! در این روز مرا به رحمت خود پوشان،
و توفیق طاعت و خودداری از گناه را بهرهام گردان،
و دلم را پاک ساز از تهمت زدن به این و آن،
ای مهرورز به بندگان با ایمان.
🆔@majmaqomh
🔸کاش از سعدی می آموختیم!
✍#سید_علی_میرموسوی
تمییز باید و تدبیر و عقل و آن گه ملک
که ملک و دولت نادان سلاح جنگ خداست
در وصف حکیم شیرین سخن شیراز جای سخن فراوان است، اما به مناسبت روز آن بزرگمرد ادب پارسی که سهمی سترگ در شکوفایی فرهنگ ایران داشته است، نگاهی به برخی از اشارات وی درباب حکمرانی و مملکت داری نیکو به نظر می رسد.
نظم و نثر سعدی، سنتی را درباره حکمرانی بازتاب می دهد که در تداوم اندرزنامه های ایرانی و اندیشه ایران شهری شکل گرفته است. با نگاهی به این سنت به خوبی می توان دریافت که الگوی حکمرانی کنونی ایران تا چه اندازه از این سنت فاصله دارد و چرا شایسته تاریخ و فرهنگ این مرز و بوم نیست.
از جمله ویژگیهای بسیار با اهمیت حکمت جاودان سعدی گذر از صورت به معنی است، از این رو در مقوله حکمرانی نیز به جای صورت به سیرت می اندیشد و نزد او چگونگی حکومت داری بر این که چه کسی حکومت کند اولویت دارد. او گلستانش را با سیرت پادشاهان و بوستانش را با عدل و تدبیر و رای آغاز می کند تا اهمیت سیاست و نقش حکمرانی نیک و عادلانه را در صلاح ملک و نیک بختی جامعه نشان دهد.
نگاهی گذرا به این دو باب نشان می دهد که سعدی از شیوه ملک داری حاکمان زمانه اش خرسند نیست و از رنج و دردی که بر مردم این کشور می رود آگاه است و شکایت دارد.( دراین کشور آسایش و خرمی/ ندید و نبیند به چشم آدمی- غم از گردش روزگاران مدار/ که بی مایه گردد بسی روزگار).
سعدی در چارچوب اندیشه ایران شهری، عدل و داد و تدبیر و رای را مهم ترین اصول حکمرانی خوب می داند و ستم و بیداد را مایه تباهی و آشفتگی و نابسامانی ملک و مملکت می شمارد.(الا تا نپیچی سر از عدل و رای/ که مردم ز دستت نپیچند پای- گریز رعیت ز بیدادگر/ کند نام زشتش به گیتی سمر). ستم نه تنها عمر حکومت را کوتاه بلکه مایه بدنامی زمام دار است.( نماند ستم کار بد روزگار/ بماند بر او لعنت پایدار- تفو بر چنان ملک و دولت که راند/ که شنعت بر او تا قیامت بماند).
او با وجود توصیه و تاکید فراوان بر عدالت در حکمرانی، چندان به تعریف عدالت نپرداخته، بلکه معیاری عینی برای ارزیابی آن ارائه کرده است. از نظر وی رضایت و خشنودی مردم از حکومت و حاکمان اصلی ترین شاخص ارزیابی حکمرانی است و دراین باره بسیار سخن رانده است.( فراخی در آن مرز و کشور مخواه/ که دلتنگ بینی رعیت ز شاه- دگر کشور آباد بیند به خواب/ که دارد دل اهل کشور خراب). همچنان که نارضایتی مردم را نیز نشانه نادرستی و عدم مشروعیت حکومت می داند.( ریاست به دست کسانی خطاست/ که از دست شان دست ها بر خداست)
گرچه در زمانه سعدی، حقوق بشر به معنای امروزی آن اندیشه ناپذیر بوده است، ولی یگانه دانستن گوهر همه آدمیان در آفرینش به خوبی پیش رو و روشن بودن نگاه وی به انسان در آن دوران را نشان می دهد.(بنی آدم اعضای یکدیگرند/ که در آفرینش ز یک گوهرند- چو عضوی به درد آورد روزگار/ دگر عضو ها را نماند قرار- تو کز محنت دیگران بی غمی- نشاید که نامت نهند آدمی) از نظر وی آدمی موجودی خود خواه نیست که تنها به سود خود بیندیشد، بلکه دیگر خواهی نیز ساحتی اصلی از وجود اوست که او را موجودی اخلاقی ساخته است.
سعدی از این دیدگاه، رعایت صلاح مردم و حقوق آنان را از اصول بنیادین حکمرانی دانسته و بر آن تاکید می کند.( شنیدم که خسرو به شیرویه گفت/ در آن دم که چشمش ز دیدن بخفت- بر آن باش تا هر چه نیت کنی/ نظر در صلاح رعیت کنی). از نظر وی «ملوک از بهر پاس رعیت اند، نه رعیت از بهر طاعت ملوک»(پادشه پاسبان درویش است/ گرچه نعمت به فرّ دولت اوست- گوسفند از برای چوپان نیست/ بلکه چوپان برای خدمت اوست).
از این جا به خوبی می توان دریافت که چرا سعدی نیک نامی و بد نامی حکومت نزد مردم را همچون معیاری اصلی برای داوری برای خوبی و بدی آن معرفی کرده است. (بد و نیک مردم چو می بگذرند/ همان به که نامت به نیکی برند-یکی نام نیکو ببرد از جهان/ یکی رسم بد ماند از و جاودان- اگر بیداد کردی توقع مدار/ که نامت به نیکی رود روزگار) از نظر وی هر حکومتی رفتنی است، از این رو چه بهتر که حکمرانان نامی نیک از خود برجای نهند.(چنان که دست بدست آمده ست ملک به ما/ به دست های دگر همچنین بخواهد رفت)
آنچه بیان شد قطره ای از دریای دانش و حکمت این شاعر ایرانی است که همچنان در این روزگار می تواند الهام بخش باشد. از این رو سعدی افتخاری نه تنها برای ایران و ایرانیان، بلکه برای همه جهانیان است.
۱اردیبهشت ۱۴۰۳
@majmaqomh
دین ورزی خردمندانه در سخنان امام رضا(ع)
#عبدالرحیم_سلیمانی
امام رضا(ع) در پاسخ به ابن سکیت، عقل را حجت بر مردم میدانند و تأکید میکنند که با عقل میتوان حق را از باطل و سخن خدا را از سخن شیطان تشخیص داد. از نظر ایشان، دینداری بدون خردورزی و تعقل بیمعنا و گمراهکننده است و دینی که همراه با اندیشه و تفکر نباشد، نه تنها جامعه را اصلاح نمیکند، بلکه به تباهی میکشاند.
حضرت رضا(ع) ده خصلت را برای یک مسلمان خردمند برمیشمارند، از جمله: نیکی به دیگران، دوری از شر، احترام به نیکیهای دیگران، فروتنی در برابر نیکوکاران، خدمت به مردم، دانشجویی، ترجیح فقر در راه خدا به ثروت، تحمل خواری در راه حق، گمنامی به جای شهرت، و تواضع در برابر دیگران.
در مکتب رضوی، عقل نقشه راهی برای دینداری خردمندانه ارائه میدهد و دینداری بدون تعقل و اندیشه، بیارزش و گمراهکننده خواهد بود.
🆔@majmaqomh
هدایت شده از نسیم تاریخ
☘️ خرنامه، بیداری ایرانیان
آدرس کانال تلگرامی نسیم 👇👇👇👇
https://t.me/Nasim_Tarikh
آدرس کانال واتساپ نسیم تاریخ 👇👇👇👇👇👇👇👇
https://chat.whatsapp.com/IcaiaEPDT76EBieB4a1zZc
آدرس کانال ایتا نسیم تاریخ https://eitaa.com/Nasim_Tarikh
رضا احمدی
🟢 یکی از کتابهایی که در آستانه انقلاب مشروطه ترجمه شد و در بیداری ایرانیان و آشنایی آنها با حقوق طبیعی و اساسی خود آشنا ساخت، «کتاب خرنامه» اثر خانم کنتس «دوسگور» فرانسوی بود. این کتاب بوسیله امین الدوله از رجال اصلاح طلب قاجاریه ترجمه و در سال 1300ق به چاپ رسید.
در این دوره اکثر ایرانیان بی سواد بودند. این کتاب در قهوه خانه، جمع های کوچک و بزرگ خصوصاً در تهران توسط باسوادانی خوانده می شد و دیگران گوش می داند.
🟣 توقیف خرنامه
وقتی که ناصرالدین شاه از محتوای آن آگاهی یافت دستور داد آن را توقیف نمایند. کتاب خرنامه از زبان خری آزادی خواه نوشته شده است.
🔵قبله عالم من
زنی بود، چاق، سلیطه، او بر شوهرش سلطه داشت، هر روز بار سنگینی بر پشتم می گذاشت و خودش بر آن می نشست. با زنجیر بلندی در پشت و گردنم می کوبید و از ترس و درد می دویدم. اگر ناله می کردم با قوت بیشتری میزد. این کار هر روز او با من بود.
مستبدین و ظالمین اینگونه هستند هر چه طرف مقابل را ضعیف تر ببینند، بیشتر ستم می کنند.
🟢 مخلص بار کش
من به روزگار جوانی هوا پرست و زیر دست بودم و از شرارت نفس متابعت نمودم و از هوس چه بدبختی و نکبت ها دیدم. لاجرم به سرانگشت تقدیر گوشمالی ها گرفتم و به صراط مستقیم هدایت شدم.
🔵 شورش و قیام
روزی در میدان بارفروشها صبرم به پایان رسید، سه لگد نثار آن سلیطه مستبد کردم. ما خران وقتی سرکش می شویم، چموش می گردیم و تلافی می نماییم.
🟣 فرار از سلطه
پا به فرار گذاشتم، به سوی جنگل رفتم، درباره من قضاوتها کردند. دیگر امر و نهی آدامیزاد نبود. به چراگاه گاوان رفتم، در مرتع گاو، خران می چریدند، به هم آزار نمیرساندند. آدمیان مقهور هوای نفسند، مغرور، حریص و طمعکارند، می خواهند همه چیز را به تنهایی بخورند. خران نه احمقند نه حق ناشناس، قلبی پاک و حساس دارند.
🟢 شکوفایی
خر چون خود را آزاد یافت، اندیشه او هم آزاد شد، افکارش شکوفا گردید. او در نظام طبیعی و قانون مساوات به تفکر پرداخت. در فرد و اجتماع اندیشه کرد.
🟣 شناخت حقوق
دراز گوش اندیشمند، از دست ستمگران آزاد شد، در آزادی حقوق خود را شناخت، واز برگ خشک درختان می خورد، سرمای زمستان را تحمل می کرد. تنها خوشحالی او آزاد زندگی کردن بود. چون به آزادی دست یافته بود می چمید. آزادی بزرگترین نعمت الهی است.
🔵 وظیفه ما
خران در خیالات، اخلاق و استعداد و آرزوها متفاوتند.هریک از ما تکلیفی جداگانه دارد. هیچکس نمی تواند حقوق ما را مانع گردد، به قانون عادلانه تمکین کنیم، از هر ظالم مستبد، که ظلم و زور خود را آلت ضعف و ذلت ما قرار داده است، اطاعت نکنیم. انسان هم بدون آزادی انسان نیست در عین آزادی باید مقید جماعت بود.
🟣 انحصار طلبی
جمعی نعمت بیدریغ خداوند را برای خود شمرده و دیگران را منع می کنند. جهل و ترک حقوق و قبول ذلت، موجب حرمان است.
🟢 برابری
هیچ یک از شما خران بر دیگری مزیت ندارد، آنکه متولد شود و شاه گردد و دیگری تولد شود و فقیر باشد، در خلقت مساویند.
🟣نفی حکومت مطلقه
حیوان زبان بسته حکمرانی مطلق را خلاف نظام طبیعی می شمارد.
🔵 منفعت طلبی
خران در حالت جمعی مواسات دارند، ولی آدمیزاد، مغرور و خود خواه است. وقتی فایده ای دید، مواسات و مساوات را رعایت نکند و هر چه یابد به نفع خود مصادره می کند.
🟣دروغگویی
شما در دروغ متولد و با دروغ نموکردید، دروغ طبیعت ثانوی و ترک آن موجب خلاف طبیعتان شده است.
🔵 تملق دوستی
شخصی که رتبه عالی یافت بر او باران تمجید می بارد، صفات نداشته را به او دهند. شعرا مدح کنند. آن احمق ملتفت نیست که تا دیروز کسی به او اعتناع نمی کردند.
🟢حقیقت ستیزی
از حق گویان دوری و متملقین و دروغگویان رتبه می یابند. در گذشته حاکمان طرخان و تلخک داشتند، بی تملق عیوب در محضر آنها بیان می شد. امروز روزنامه ها تلخک هستند.
بر کشیدن ناکارآمدان
ضعیفان را برقدرت برکشند.اگر بزرگان را شریک قدرت کنم کم خردی و نادانی من ظاهر شود، پس اشخاص ناتوان و ناقابل را بر سرکارها می گذارم تا خود بر آنها تفوق داشته باشم.
▪️پیام تسلیت مجمع مدرسین و محققین حوزه علمیه قم بهمناسبت درگذشت حاجیه خانم معصومه حائری
بسمه تعالی
انّا لله وانّا الیه راجعون
محضر بیت شریف امام خمینی(ره) و حضرت حجت الاسلام والمسلمین حاج سید حسین خمینی(زیدعزه)
ضایعه درگذشت بانوی با فضیلت و پرهیزکار، سرکار حاجیه خانم معصومه حائری، فرزند بزرگوار مرحوم آیتالله شیخ مرتضی حائری یزدی(ره) و همسر گرانقدر شهید آیتالله سید مصطفی خمینی(ره) را که سالها در مسیر مبارزات ملت ایران رنجها و مصائب زیادی تحمل کرد، به بیت شریف مرحوم امام خمینی(ره) و بیوت معظم آیت الله حائری یزدی و محقق داماد تسلیت میگوئیم.
از خداوند متعال برای آن مرحومه مغفوره حشر با حضرت زهرا سلام الله علیها و برای همه بازماندگان صبر و اجر مسالت داریم.
مجمع مدرسین و محققین حوزه علمیه قم
۱۴۰۲/۲/۶
🆔@majmaqomh
♦️عدم رضایت مراجع از وضع موجود کشور
آیت الله سید محمدعلی ایازی: امروز در قم هیچکدام از مراجع را نمیشناسم که نسبت به وضع موجود کشور راضی باشند و یا حرفی و سخنی نداشته باشند. خصوصا در دو موضوع همه متفقالقول هستند، یکی اینکه مدیریت کشور ناکارآمد و معلول است و دوم اینکه وضعیت اقتصادی و اجتماعی کشور به شدت بحرانی و دچار فلاکت است
مراجع باید بیشتر از این فعال میبودند. مردم توقع داشتند و بارها و بارها به ما اعتراض میکردند که چرا مراجع هیچ حرفی نمیزنند؟! ما حرف میزدیم و انتقاد میکردیم؛ ولی میگفتند که خوب چرا مراجع حرفی نمیزنند؟! مصداق اکمل (کاملتر) امر به معروف و نهی از منکر میتواند همین نقد حکومت باشد که به حاکمیت گوشزد کند این شیوهی برخورد با مردم معترض درست نیست!
جالب این است که از افراد حکومت این کار که من آن را نفوذیهای دشمن میدانم، مسائلی را برای تخریب دین و روحانیت مطرح میکنند. نفوذی لازم نیست فقط اطلاعات کشور را در اختیار دشمن بگذارد. نفوذی لازم نیست که افراد دانشمند را ترور کند. نفوذی برای تخریب دین از این روش استفاده میکند به این ترتیب که «از دین بد دفاع کن تا دین را خراب کنی». گاهی به زعم خودشان حتی در قالب طرفداری از نظام سخنانی میگویند که مضحکه عام و خاص میشود. اشخاصی از همین گروههای نفوذی هستند که بعدا مشخص میشود جاسوس اسرائیل بودهاند. اتفاقا این گروهها قدرت و ثروت هم دارند. هر دو سوی این قضیه را نباید در تخریب دین و روحانیت نادیده گرفت.
⬅️گفت وگویی انصاف نیوز را ایت الله سید محمدعلی ایازی عضو مجمع محققین و مدرسین حوزه علمیه قم و استاد دانشگاه در مورد انتظارات وتوقع جامعه از مراجع تقلید وجامعه روحانیت به شرح زیر میخوانید.
🍀http://majmaqom.ir/%DA%AF%D9%81%D8%AA%D8%A7%D8%B1/%D8%B9%D8%AF%D9%85-%D8%B1%D8%B6%D8%A7%DB%8C%D8%AA-%D9%85%D8%B1%D8%A7%D8%AC%D8%B9-%D8%A7%D8%B2-%D9%88%D8%B6%D8%B9-%D9%85%D9%88%D8%AC%D9%88%D8%AF-%DA%A9%D8%B4%D9%88%D8%B1
🆔@majmaqomh
🔺کارزار تلخ خیابان ها
محمدرضا یوسفی
🔹 این روزها با وقایعی تلخ روبرو هستیم که با منطق دین و اخلاق سازگاری ندارند. روزی روحانیت نماد معنویت محسوب می شد. اما اکنون گروهی از آنان در تشکل های سازماندهی شده و با بهره گیری از امکانات رسانه ای و بدون در نظر گرفتن تبعات کوتاه مدت و بلندمدت عمل خویش، لباس رزم می پوشد و مهر تاییدی بر اتفاقات رخ داده می زنند. اکنون می توان معنای گوشت تلخ که چندی پیش یکی از همین روحانیون بیان کرده بود را درک کرد.
🔹 این حرکت به جز تشدید دو قطبی در جامعه و قرار دادن مردم در برابر مردم، ایجاد تنفر از دین و روحانیت و نظام اثر دیگری ندارد. زیرا لایه های زیرین جامعه تحت تاثیر متغیرهای تاثیرگذار و ماندگاری شکل گرفته است که با این حرکات تغییر نخواهند یافت. گیرم به زور ظاهر را درست کردید، با اندیشه و درون و تنفر انباشته شده که هر لحظه ممکن است فوران کند، چه می کنید.
🔹هر چند که ممکن است گروهی باشند که از اجرای این سناریو اهدافی را دنبال کرده و شاید هم به مرادشان برسند. اما دین، روحانیت و نظام بیش از گذشته از این حرکت زیان خواهد دید.
@majmaqomh
@yousefimohamadreza
🔸زیست اخلاقی در یک حدیث از امام صادق(ع)
✍محمدجعفر سعیدیانفر
عَنْ حَمَّادِ بْنِ عُثْمَانَ قَالَ: كُنْتُ حَاضِراً عِنْدَ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع إِذْ قَالَ لَهُ رَجُلٌ أَصْلَحَكَ اللَّهُ ذَكَرْتَ أَنَّ عَلِيَّ بْنَ أَبِي طَالِبِ- كَانَ يَلْبَسُ الْخَشِنَ يَلْبَسُ الْقَمِيصَ بِأَرْبَعَةِ دَرَاهِمَ وَ مَا أَشْبَهَ ذَلِكَ وَ نَرَى عَلَيْكَ اللِّبَاسَ الْجَيِّدَ قَالَ فَقَالَ لَهُ إِنَّ عَلِيَّ بْنَ أَبِي طَالِبٍ ص- كَانَ يَلْبَسُ ذَلِكَ فِي زَمَانٍ لَا يُنْكَرُ وَ لَوْ لَبِسَ مِثْلَ ذَلِكَ الْيَوْمَ لَشُهِرَ بِهِ فَخَيْرُ لِبَاسِ كُلِّ زَمَانٍ لِبَاسُ أَهْلِهِ...(کافی، ج۶، ص444)
مقابله با تحجر و شکلگرایی در کیفیت پوشش و لباس
بهترین لباس هر زمانى لباس مردم آن زمان است «فَخَيْرُ لِبَاسِ كُلِّ زَمَانٍ لِبَاسُ أَهْلِهِ»
يكي از نيازهاي ضروي بشر، داشتن پوشش مناسب است. لباس يك نماد فرهنگي، ملي، مذهبي و اجتماعي براي افراد محسوب ميشود، لباس در هر زمان و جامعهاي تابع شرايط اقليمي، اجتماعي، فرهنگي هر منطقه است البته بايد و نبايدهاي كلي و ثابتي دارد كه فرا زماني و فرا مكاني است. حليت، ستر، طهارت، عدم تحريك، [عدم شهرت انگشت نما نبودن] و... برخي از ويژگيهاي ثابت براي پوشش است.
نوع لباس در زمانهاي مختلف، متغير بوده و تابع شرايط عرف زمانه است و از اينرو لباس امام صادق(ع) با امام علی (ع) متفاوت بود.
حمّاد بن عثمان می گويد: خدمت امام صادق (ع)حضور داشتم. ناگاه مردى به ايشان گفت: خداوند كارهاى شما را اصلاح كند! شما بيان نموديد كه على بن ابى طالب(ع) لباس خشن و پيراهن چهار درهمى و مانند آن مىپوشيد و بر تن شما لباس فاخر و مرغوب مىبينم! حضرت (ع) به او فرمود: بهراستى كه على بن ابى طالب (ع)در دورانى چنين لباسى مىپوشيد كه زشت و ناشناخته محسوب نمىشد. و اگر آن لباسها را در اين دوران مىپوشيد، انگشتنما می شدو به آن شهرت مىيافت. [لباس شهرت] پس بهترين لباس هر زمانى، لباس اهل آن زمان است.
سيره اهل بيت (ع) در انتخاب لباس:
با دقّت در حدیث ياد شده و احادیث دیگری به همین معنا، مىتوان به یک معيار اساسى در انتخاب لباس در سيره اهل بيت(ع) دست يافت. اين معيار در واقع، روح سيره نبوى در پوشيدن لباس است كه مىتواند به عنوان الگو براى همه جوامع در همه زمانها باشدکه البته این معیار خوشآیند ظاهرگرایان شکلگرا نیست.
مراعات عرف جامعه:
مراعات هنجارهای عرفی جامعه معيار انتخاب و پوشیدن لباس در سيره اهل بيت(ع) است امام صادق(ع) در تبيين اين معيار به چند نكته مهم اشاره فرموده است:
اوّل: در دوران حكومت امام على (ع)، استفاده رهبر جامعه از لباس كهنه و وصله دار، در عرف مردم، ناپسند نبوده و عيب شمرده نمىشده است؛ ولى در روزگار زندگى امام صادق(ع) آن نوع لباس، لباس شهرت به شمار مىآمده و در نتيجه استفاده از آن، باعث انگشتنما شدن در جامعه [لباس شهرت] میشده و ناپسند بوده است.
بنا بر اين، كسانى كه مى خواهند از خاندان رسالت در انتخاب لباس الگو بگيرند، نمى توانند از لباسى كه موجب انگشتنما شدن آنها مىشود، استفاده كنند.
دوم: الگوى مناسب براى انتخاب لباس در هر دوران، لباس متعارفى است كه معمولاً مردم از آن استفاده مى كنند:
«خَيرُ لِباسِ كُلِّ زَمانٍ لِباسُ أهلِهِ. »
بهترين جامه براى هر روزگار، جامه مردم همان زمان است. گفتنى است كه اين معيار، شامل لباسهاى سنّتى همه اقوام و اقشار جامعه در دورانهاى مختلف مى گردد.
🆔@majmaqomh
▪️پیام تسلیت مجمع مدرسین و محققین حوزه علمیه قم بهمناسبت درگذشت مهندس فضلالله میثمی(ره)
بسمه تعالی
انا لله وانا الیه راجعون
برادر گرامی جناب آقای مهندس لطفالله میثمی
خبر درگذشت برادر ارجمند و گرامیتان جناب آقای مهندس فضلالله میثمی موجب تأثر و تأسف گردید.
مجمع مدرسین و محققین حوزه علمیه قم درگذشت ایشان را به حضرتعالی و خانواده گرامی آن مرحوم تسلیت میگوید. از خداوند منان خواهان رحمت و مغفرت بران آن مرحوم، و صبر و اجر برای همه بازماندگان هستیم.
سلامت، عزت و توفیق خدمت را برای حضرتعالی آرزومندیم.
مجمع مدرسین و محققین حوزه علمیه قم
۱۴۰۳/۲/۱۴
🆔@majmaqomh
هدایت شده از نسیم تاریخ
☘️ بازی در زمین روسها، تجزیه ایران
آدرس کانال تلگرامی نسیم 👇👇👇👇
https://t.me/Nasim_Tarikh
آدرس کانال واتساپ نسیم تاریخ 👇👇👇👇👇👇👇👇
https://chat.whatsapp.com/IcaiaEPDT76EBieB4a1zZc
آدرس کانال ایتا نسیم تاریخ https://eitaa.com/Nasim_Tarikh
رضا احمدی
🔵 قرن تعطیلی تاریخ
به قول داریوش شایگان ایرانیان، در این عصر به دو قرن تعطیلی، در تاریخ فرو رفتند و همچون گذشته به زندگی ایلی در بیابانها و شهرها خو گرفته، و با هیئت حاکمه ء خود، و نیز با اقتصاد و فرهنگ بسته و با استبداد روزگار می گذراندند.
قرن 18 عصر رقابت های استعماری سه قدرت بزرگ اروپایی، انگلیس، فرانسه و هلند بر سر مستعمرات بود. در ادامه نیز شاهد رقابت فرانسه، هلند و بریتانیا بر سر تسلط بر خان ثروت هندوستان بودیم، بریتانا توانست هلند و فرانسه را در هندوستان شکست دهد و خود به تنهایی مشغول غارت آن سرزمین شد.
در قرن نوزدهم هم قدرت نو ظهوری چون روسیه، وارد عرصه ء رقابت با انگلیس، فرانسه و عثمانی شد. روسیه توانست در حوالی مسکو ناپلئون را شکست دهد. روسیهء نوظهور توانست با بلعیدن برخی از کشورهای اروپای شرقی، خود را به دریای سیاه برساند. و با هجوم به ایران مهمترین قسمت سرزمین ایران را متصرف کرد.
روس¬ها به دنبال آن بودند تا هندوستان را از چنگ کمپانی هند شرقی انگلیس، به دست آورند.
🟢 قربانی توسعه طلبی
هنگامیکه دولت صفویه رو به زوال بود، خاندان رومانوف در سال 1613 میلادی در روسیه به قدرت رسید. در این دوره روسیه کشوری عقب ماندهء بدوی بود. سلطنت شاه سلطان حسین مصادف با پتر کبیر، چهارمین و قدرتمندترین تزارروسیه شد.
در این شرایط روسیه در بن بست کامل قرار داشت و راهی به اروپا و دریا نداشت. سیاستهای توسعه طلبانه از این دوره آغار گردید، آنها سیاست گسترش سرزمین را در برنامهء خود قرار دادند و از چهار جهت جنگ را شروع و توسعه طلبی سر زمینی را آغاز کردند.
پتر کبیر جنگهای طولانی علیه امپراتوریهای عثمانی و سوئد آغاز کرد تا به دریای بالتیک و سیاه رسید و در اینجا، روسیه به دریا دست یافت. با تسلط بر دریای بالتیک و سیاه، جایگاه روسیه در حد یک امپراتوری ارتقا یافت.
دولت روسیه در پی فتح قفقاز و سرزمین¬های غرب دریای خزر بود. با سقوط دولت صفویه در 1135 ق، روسیه از شمال به ایران حمله، و قفقاز و گیلان را تصرف کرد و تا روی کارآمدن نادرشاه، این مناطق تحت اشغال آنان بود
بار دیگر هم زمان با استقرار دولت قاجاریه، روس¬ها با همکاری عوامل خود قفقاز را اشغال کردند. در سال 1211 ق، آقا محمد خان قاجار با لشکرکشی به قفقاز آنها را سرکوب و این منطقه را دوباره به ایران ملحق کرد. با کشته شدن او، بار دیگر قفقاز به تصرف روسیه درآمد. فتحعلیشاه قاجار در سال 1218 ق به قفقار لشکر کشید و در یک نبرد ده ساله نتوانست روسیه را عقب براند و مجبور به پذیرش عهد نامه گلستان شد وآذربایجان، گرجستان و ارمنستان را به روسیه واگذار گردید.
در سال 1243 ق، ایرانیان به توهم و احساسات، عهدنامهء گلستان را نقض و وارد جنگهای دوم با روسیه شد که منجر به شکست دوبارهء ایران و پذیرش عهد نامهء ترکمنچای گردید. شرایط تحمیلی عهد نامه ترکمنچای ایران را کف بسته، تسلیم روسیه کرد.
در جنگهای 20 ساله ارتش ایران، غریبانه تلاشها و فداکاری¬های زیادی کردند ولی توان مقابله در برابر ارتش قدرتمند روسیه را نداشتند و مجبور به پذیرش این عهدنامه¬ها شدند.
🟣 اسیر چنگال دوشیر
ایران براساس عهد نامه ترکمنچای اسیر روسیه شده بود و بدون رضایت روسیه حق نداشت با دولت دیگری قرار دادی ببندد، دولت انگلیس خواهان امتیازاتی هم سان با روسیه بود.
اهداف بعدی روس¬ها دستیابی به هندوستان بود تا کمپانی هند شرقی انگلیس را از این منطقه بیرون برانند و بر هند مسلط شوند. انگستان برای دفاع از هند، طرح «بازی بزرگ» را به اجرا در آورد
بر اساس این طرح، انگلیس والی هرات، کامران میرزا، را با خود متحد ساخت. او سر اطاعت از ایران برتافت. دولت روسیه در گوش دولت ایران، نجوا، و او را تشویق به لشکرکشی به هرات می¬کرد و تضمین کرد که از ایران حمایت سیاسی و نظامی کند. روسیه به دنبال این بود که ایران، هرات را به تصرف درآورد و در اختیار روسیه قراردهد تا آن کشور از این منطقه به هندوستان حمله کند و با وعده های توخالی، به عوض هرات، روسیه منطقه¬ اشغالی از قفقاز را به ایران بدهد.
دولت ایران بی¬آنکه توجهی به شرایط کند، تحت تأثیر روس¬ها، برنامهء حمله به هرات را آغاز کردند. حمله به هرات، حمله به دولت انگلستان بود. ایالت¬های کابل و قندهار از طرفداران ایران بودند. ایران ده ماه هرات را محاصره کرد. اما نیروهای نظامی انگلیسی در هرات، مسئول دفاع از این شهر بودند.
هدایت شده از نسیم تاریخ
انگلستان برای پایان دادن به محاصرهء هرات با کشتی¬های جنگی جزیره خارک در خلیج فارس را اشغال و تهدید به اشغال بوشهر کردند. محمد شاه ناچار شد به محاصرهء هرات پایان دهد.
🔵 دل خوش کردن به وعده های روسها و بازی در زمین این دولت موجبات تجزیهء هرات و سپس ایالت کابل و قندهار گردید.