📚 تحلیلی بر شورش مردم در زمانه عثمان بن عفان(6)
- گفتیم که عثمان بن عفان با نوع رفتار حکومتی خویش و شیوه تقسیم قدرت و ثروت، همه را - جز بنی امیه - از خود ناراضی کرد. عده ای از در خیر خواهی و نصیحت برآمدند که سرکوب و تبعید و یا مورد بی اعتنایی قرار گرفتند و عده ای مردم را علیه او تحریک کردند، تا اینکه عثمان بر اثر کینه های متراکم و افراط شورشیان کشته شد.
- افرادی از صحابه مشهور در این تحریکات دست داشتند که بعضی از آنها در تاریخ شهرت زیادی دارند؛ مثل عایشه، طلحه، زبیر، عمرو بن عاص، محمد بن ابی حذیفه و... .
💠 دیدگاه طلحه نسبت به عثمان
او تندترین صحابى بر ضدّ عثمان بود و شک نداشت که به دلیل سابقه اش در اسلام، پسر عمو بودنش با ابوبکر و نیز گشاده دستى و سخاوتش، حکومت پس از عثمان به او مى رسد. او حتی در زمان ابوبکر، با عمر کشمکش داشت و دوست داشت که ابوبکر خلافت را پس از خود به او وا گذارد. او پیوسته چیزهایى درباره عثمان مى بافت و در همه جا مى پراکند و دل ها را با او دشمن و مردم را از او دل چرکین مى ساخت و اهالى مدینه و صحرانشین و شهرنشین را بر او مى شوراند.
💠 تحریک اهالی مصر توسط طلحه علیه عثمان!
در کتاب «الامة و السیاسة» آمده: طلحه ضمن نامه ای به اهالی مصر، آنها را به قتل عثمان تحریک نمود. او نوشت: «به سوى ما بیایید و جانشینى پیامبر خدا را به دست گیرید، پیش از آن که از سزاواران آن گرفته شود؛ چرا که کتاب خدا تبدیل و سنّت پیامبر خدا دگرگون و احکام دو خلیفه پیشین، دگرسان شده است. پس اگر به خدا و روز آخرت ایمان دارید، به سوى ما بیایید. بر حقّ ما چیره و بر سهم ما از بیت المال، مسلّط شده اند و خلافت پس از پیامبر(ص) اکنون، سلطنت ستم است که هر کس بر چیزى چیره شود، آن را مى خورد».
💠 نقش طلحه و زبیر در قتل عثمان در بیان ابن عباس
ابن عبّاس در نامه اى خطاب به معاویه، نقش طلحه و زبیر در قتل عثمان را بازگو کرده و می نویسد: «و امّا طلحه و زبیر پس آن دو علیه او سپاهى گرد آوردند و گلوى او را تنگ کردند سپس خارج شدند و بیعت را شکستند و خواهان پادشاهى شدند پس ما با آن دو به خاطر پیمان شکنى جنگیدیم چنانکه با تو به خاطر تجاوز جنگ کردیم».
💠 نقش عمرو عاص در قتل عثمان
عمرو بن عاص که کارگزار عثمان در مصر بود؛ وقتی عثمان او را برکنار کرد، کینه او را به دل گرفت. عمرو گاه على(ع) را بر ضدّ عثمان تحریک مى نمود و گاه زبیر و گاه طلحه را. او بر سر راه حاجیان مى ایستاد و خلافکارى هاى عثمان را به آنان مى گفت. او در فلسطین وقتی شنید عثمان کشته شده گفت: من ابو عبد الله هستم. وقتى دملى را بخراشم، بازش مى کنم! من آن قدر بر ضد او تحریک کردم که حتى چوپان گله بر سر کوه را بر او شوراندم.
💠 نقش محمد بن ابی حذیفه در قتل عثمان!
او که پسر دایى معاویه بود، پس از شهادت پدرش در دامان عثمان، نشو و نما کرد ولی به هنگام شورش مردم علیه عثمان، یکى از مخالفان سرسخت عثمان گشت و اهالى مصر را بر علیه او شورانید و ظاهراً در محاصره خانه عثمان و قتل او هم شرکت داشت.
💠 قاتلان عثمان در کلام امیرالمومنین(ع)
ایشان می فرماید: «به خدا سوگند طلحه در خونخواهى عثمان شتاب نکرد، مگر از ترس آن که از او بازخواست شود؛ زیرا کسى بر ریختن خون عثمان حریص تر از او نبود. به خدا سوگند، طلحه و زبیر و عایشه،... خونى را طلب مى کنند که خود بر زمین ریختند و خودشان عهده دار آن بودند، پیامد خون عثمان تنها بر گردن آنان است و آنان همان گروه ستمکارند».
📖 مطالعه تفصیلی:
https://makarem.ir/maaref/fa/category/articles/30097
#عثمان #بنی_امیه #ام_المومنین
#مدینه #معاویه #شام #مصر
#صحابه #عدالت_صحابه #طلحه
#مروان #عایشه #استبداد #ابوبکر
#پیراهن_عثمان #حکومت #مکه
#عمرو_بن_عاص #ابن_عباس
__
هدایت شده از پاسخ به شبهات
نگاهی کوتاه به حیات علمی و اخلاقی علّامه امینی
«عبدالحسین امینی»، به سال ۱۳۲۰هـ ق در شهر تبریز به دنیا آمد. او فرزند «میرزا احمد امینی»، امام جماعت یکی از مساجد تبریز و عالمی شناخته شده در این شهر بود. عبدالحسین که در تبریز مبارزات انقلابيون و مشروطه خواهانى همچون شيخ محمّد خيابانى، باقرخان و ستارخان را از نزديك ديده بود در همان شهر و در «مدرسه طالبیه»، علوم مقدمات را فرا گرفت و پس از یادگیری علوم مقدماتی، برای فراگیری فقه و اصول، نزد اساتیدی همچون سیدمحمد مولانا، و سید مرتضی خسروشاهی و شیخ حسین مؤلف هدایة الانام تلمذ کرد. پس از آن و هنگامی که به 22 سالگی رسید برای تکمیل تحصیلات خود راهی نجف شد و نزد اساتیدی چون سید محمد فیروزآبادی و سید ابوتراب خوانساری، به فراگیری دانش پرداخت...
🔷مباحث یادداشت:
🔹حیات علمی علامه امینی در یک نگاه
🔹تألیفات علامه امینی
🔹الغدیر و علامه امینی
🔹نگاهی اجمالی به فهرست کتاب الغدیر
🔹امتزاج الغدیر با آیات قرآن کریم
🔹امانت داری علامه امینی
🔹علامه امینی و رعایت ادب علمی
🔹اعتنای علامه به وحدت اسلامی
🔹علامه امینی و تأسیس کتابخانه امیرالمؤمنین(ع)
🔹نظر علامه امینی درباره کیفیت و کمیت چاپ کتب دینی
🔹نگاه اصلاح گرانه علامه امینی به منابر، آیین ها و مناسک مذهبی
🔹علامه امینی و تلاش برای غنی سازی مفهوم زیارت
🔹عبادت و اخلاق در سیره علامه امینی
🔹وفات علامه امینی
📖 مطالعه:
makarem.ir/maaref/l/0419677
#حديث_غدير #الغدیر
#امام_علی #حضرت_علی
#شیعه #علامه_امینی
#امیرالمؤمنین
______________
📚 تحلیلی بر شورش مردم در زمانه عثمان بن عفان(7)
- عثمان تمام مناصب قدرت را در میان طایفه و بستگانش از بنی امیه تقسیم و بخش بزرگی از امکانات و ثروت حکومت را نیز در اختیار آنها قرار داده بود.
- این رویه او باعث نارضایتی در میان عامه مردم شد و همچنین باعث کینه توزی کسانی از صحابه شد که توقعات بالایی بواسطه عادت به بخشش های دو خلیفه اول و دوم، از عثمان داشتند و برخی از آنها نیز در بخشی از قدرت طمع داشتند.
- همانطور که اصل واگذاری قدرت و ثروت به بنی امیه زمینه تنش ها و شورش را بوجود آورد، اعمال این عاملان حکومتی و نیز سیاست ها و برنامه های شخصی آنها نیز در ایجاد زمینه شورش سهم بسزایی داشت.
💠 نقش مروان در شورش علیه عثمان
- مروان شخصی مرموز، فتنه گر و فرصت طلب بود، او از معارف اسلامى بهره اى نداشت؛ زیرا در کودکی به خارج مدینه تبعید شده بود.
- عثمان بعد از رسیدن به خلافت، مروان را به مدینه بازگرداند و اکرام کرده و گرداننده اصلی کار حکومت نمود؛ عثمان مروان را داماد و مشاور و معاون عالی خود قرار داد.
- نفوذ مروان به گونه اى بود که چنین به نظر مى رسید، عثمان فقط به اسم، خلیفه است و خلیفه واقعى مروان است.
- مروان پس از کشته شدن عثمان به مکّه گريخت و به یاران جمل پیوست و در جنگ صِفّین نیز نقش پر رنگی داشت.
- او کارگزار اصلی عثمان بود، لذا مدیریت او در ایجاد نارضایتی ها نقش مهمی داشت. ضمن اینکه در جریان شورش مردم با مشاوره های غلط عثمان را به مهلکه خشم مردم انداخت.
💠 محاصره اول خانه عثمان توسط مردم
- مردم و کسانی که از اقصی نقاط سرزمین های اسلامی مثل مصر آمده بودند، بعد از اینکه تذکرات صحابه را در عثمان بی اثر یافتند، خانه عثمان را به اشاره تحریک کنندگان محاصره کردند.
- عثمان وقتی دید مردم به کشتن وی رأی داده اند نزد على(ع) آمد و در خواست کمک کرد. امام(ع) فرمود: من بارها تو را نصیحت کردم ولی تو سخن خود مى گویى [و کار خود مى کنى]... و به سخن مروان بن حکم و سعید بن عاص گوش مى دهى.
- عثمان گفت: از این پس سخن تو را گوش مى دهم.
- علي(ع) به نمایندگی از مردم با عثمان گفتگو کرد و عثمان در جواب امام گفت: با مردم گفتگو کن و برايم مهلت بگير تا از ستمى که بر آنان رفته، به درآيم و هر يک از کارگزارانم را که مسلمانان نمى پسنديد، برکنار نمايم و ... .
- اما مروان بن حکم او را از تصميمش باز داشت و گفت: مردم بر تو گستاخ مى شوند. پس، هيچ يک از آنان را برکنار مکن.
- بعد از سخنرانی عثمان و اعلان توبه، مروان به او گفت: ماندن بر خطا، زیباتر از توبه اى است که از سر ترس باشد... .
- سپس مروان بیرون آمد و به مردم گفت: رویتان زشت باد به خانه هایتان باز گردید، اگر قصد ما کنید، کارى با شما خواهیم کرد که خرسندتان نمى کند. ما آنچه را در دست داریم، از دست نمى دهیم.
💠 شکستن توبه توسط عثان
- عثمان بعد از پراکنده شدن مردم و به تحریک مروان توبه خود را شکست.
- امام على(ع) پس از شنیدن خبر به عثمان فرمود: مروان از تو، جز به انحراف از دین راضى نشده؛ مروان نه در دین صاحب نظر است و نه در کار خودش. به خدا سوگند، او را مى بینم که تو را در ورطه هلاکت مى افکند.
- عثمان شبانه به خانه علی(ع) رفت و گفت: من به خطاهاى پیشین باز نمى گردم. امام(ع) به او گفت: بعد از توبه ات، مروان به سوى مردم، بیرون آمد و آنان را جلوى درِ خانه ات دشنام و آزار داد. تو سخن مروان را بر گفته من ترجیح مى دهى و او را در کار، دخالت مى دهى.
- بعد از نصیحت امام علی(ع) به عثمان و بی توجهی او، همسرش به وی گفت از مروانْ پیروى کردى، او تو را به هر سو که بخواهد مى کشانَد. مردمْ تو را به خاطر مروان وا نهاده اند. اصلاح کار را از علی(ع) بخواه.
💠 آخرین کار مروان که به قتل عثمان انجامید؟
- مروان کاتب عثمان بود و مُهر عثمان در نزد او بود. او به عثمان خیانت کرد و پس از عهد و پیمان عثمان با معترضین که با وساطت علی(ع) بسته شد، از جانب عثمان دستور قتل معترضین را برای والی مصر نوشت که معترضین از آن آگاه شدند و بر ضدّ عثمان گرد آمدند و او را به قتل رساندند.
- مصریانْ آمده بودند که نزد عثمان از بد رفتاری عبدالله بن سعد شکایت کنند و گفتند: ما از مصر آمدیم و جز خون تو را نمى خواستیم، امّا با وساطت على(ع) و محمدبن مسلمه بازگشتیم، تا آن که در بُوَیب، غلام تو را گرفتیم و نامه و مُهرت به عبد الله بن سعد را به دست آوردیم که در آن، به تازیانه زدن بر پشت هایمان و... فرمان داده بودى.
- عثمان نامه را انکارکرد و گفت نمی دانم آن را چه کسی نوشته.
- مصریان گفتند: تو شایستگى حکومت نداری، و او را در محاصره داشتند تا او را کشتند.
📖 مطالعه تفصیلی:
https://makarem.ir/maaref/fa/category/articles/30097
#عثمان #بنی_امیه #مصر
#مدینه #صحابه #مروان
#شورش #امام_علی
__
#احکام_شرعی #احکام_زکات
🔹جواز کسر مخارج زراعت قبل از محاسبه زکات
🔹زکات درختى که در سال، دو بار ميوه مى دهد
🔹زکات در صورت خریداری باغ یا زراعت
🔹کسر مقدار بذری که زکاتش در سال قبل پرداخت شده
🔹معیار قیمت بذر در محاسبه زکات
🔹نصاب زکات گاو
عناوین بالا به همراه عناوین بیشتر در شاخه "احکام ویژه زکات":
http://mk6.ir/EwPiC
#حضرت_آیت_الله_مکارم_شیرازی
🆔 @makarem_ir
هدایت شده از makarem.ir
#معارف_اسلامی
واجدین صلاحیّت «قانون گذاري»؟!
حکم «جریمه دیرکرد» و «مستثنیات دِین»؟
حدّ «مالکیّت شخصی» در مکتب اقتصادی اسلام؟
عناوین بالا به همراه عناوین بیشتر در شاخه "موضوعات متفرّقه":
http://mk6.ir/XgTnV
#حضرت_آیت_الله_مکارم_شیرازی
🆔 @makarem_ir
هدایت شده از makarem.ir
#معارف_اسلامی
قیاس در احکام اسلام
قرآن و اعتبار رأى اکثریت
سخن صحابه از منابع تشریع!
عناوین بالا به همراه عناوین بیشتر در شاخه "منابع اجتهاد":
http://mk6.ir/DsFsV
#حضرت_آیت_الله_مکارم_شیرازی
🆔 @makarem_ir
📚 تحلیلی بر شورش مردم در زمانه عثمان بن عفان(8)
- چنانکه گفتیم سیاست انحصار و رانت قبیلگی و بخشش های بی حساب و کتاب عثمان به بنی امیه و گماشته شدن بسیاری از آنها به امارت استان های مختلف، سبب نارضایتی عمومی گردید.
- اعتراض به سیادت یافتن بنی امیه فقط به خاطر انحصار یا حسادت صحابه ای چون طلحه نبود، بلکه این تنفری عمومی بود که همه مردم و صحابه از آنها داشتند. این تنفر تاریخی با توجه به سابقه تقابل و عداوت آنها با رسول خدا(ص) و شکنجه اولین مسلمان توسط آنان و جنگ با حکومت نوپای مدینه قابل توضیح است.
- اعمال شخصی و حکومتی این کارگزاران اثر مهمی در فراهم آمدن آتش شورش عمومی داشت. به طور مثال «ولید بن عقبه» شراب خورد و نماز جماعت صبح را چهار رکعت خواند و در رکوع و سجودش مى گفت: «إشرب واسقنی»، سپس در محراب قى کرد. آنگاه نماز را سلام داد و گفت: برایتان زیادتر بخوانم؟ لکن عثمان بجای ولید، شهود را تازیانه زد! ولید همچنین اموالی را که از بیت المال کوفه گرفته بود باز پس نداد.
- مصریانی هم که با خشم و غضب به مدینه روی آورده بودند، آمده بودند تا نزد عثمان از بد رفتاری «عبدالله بن سعد» شکایت کنند.
- در کنار عملکرد منجر به فتنه و شورش دیگر کارگزران حکومتی، و در کنار دخالت ها و خیانت های «مروان»، سیاست جاه طلبی «معاویه» نیز قابل توجه است.
- مردم شام به لحاظ فکری در کنترل معاویه بودند و اسلام را با تبلیغ بنی امیه شناخته بودند و لذا درکی از خلاف های او نداشتند تا آتشی هم از شام روانه مدینه شود.
- معاویه با تعلل به تماشای آتش فتنه نشست تا بر خرابه ها و خاکستر آن حکومت خویش را بنا کند.
💠 یاری خواهی عثمان و ترک حمایت توسط معاویه
- هنگامی که معترضین از همه شهرهای اسلامی در مدینه جمع شدند، خلیفه نامه ای به معاویه نوشت و از او خواست با لشکری عظیم هر چه سریعتر خودش را به مدینه برساند.
- اما معاویه که از عمق تنفر مردم به خلیفه مطلّع بود و قتل عثمان را راهی برای نزدیک تر شدن خودش به منصب خلافت می دید از اجابت این خواسته سر باز زد.
- او منتظر شد تا خون عثمان ریخته شود، آنگاه پیراهن او را علم کرد و با ادعای خون خواهی قصد سرکوب بسیاری از مردم و صحابه و حکومت نوپای جدید علوی را داشت تا بر تخت خلافت جلوس کند.
💠 نقش معاویه در قتل عثمان از دیدگاه امیرالمؤمنین(ع)
امام علی(ع) در نامه ای به معاویه، نقش وی را در قتل عثمان، بازگو کرده و مى فرماید: «به خدا سوگند، کسى جز تو پسر عمویت را نکشت و من امید دارم که تو را با گناهى همچون او و خطایى بزرگ تر از خطاى او ، به وى ملحق کنم». هم چنین امام(ع) در ادامه نامه مى فرماید: «امّا پرگویى ات درباره عثمان و کشندگان وى: تو عثمان را هنگامى یارى کردى که به سود خودت بود و آن گاه که به سود او و نه تو بود، او را وا نهادى. و السلام».
💠 نقش معاویه در قتل عثمان از دیدگاه صحابه
- در نامه ابن عبّاس به معاویه آمده است: «...به خدا سوگند مى خورم، که تو دوستدار هلاکتش بودى و مردمت را از کمکش باز داشته بودى، با آن که فریاد کمک خواهى اش به تو رسیده بود و از تو یارى مى جست و تو اعتنایى نکردى تا همان گونه که مى خواستى، کشته شد. تو مى دانستى که مردم، ما را با تو برابر نمى نهند. از این رو مرگ عثمان را دستاویز خود قرار دادى و خونش را به گردن ما انداختى و پس از آن، پیوسته بالا و پایین کردى و با نابخردان، در حقّ ما ستیزه نمودى تا به آنچه خواستى رسیدى...».
- مسور بن مخرمه به سوى معاویه آمد و در حالى که شامیان نزدش بودند، بر او وارد شد. معاویه گفت: اى شامیان! این شخص، از کشندگان عثمان است. مسور گفت: به خدا سوگند، من عثمان را نکشتم بلکه سیره ابو بکر و عمر او را کشت و به تو نامه نوشت و از تو سپاه کمکى خواست؛ امّا تو سپاه را از او دریغ داشتى تا کشته شد، در حالى که آنان در زرقاء بودند.
- ابو ایّوب در نامه ای به معاویه می نویسد: ما را با کشندگان عثمان چه کار؟ کسى که عثمان را منتظر گذاشت و شامیان را از یارى او باز داشت، تو هستى. آنان که عثمان را کشتند، افرادى غیر از انصار بودند.
- ابو طفیل، عامر بن واثله صحابى بر معاویه وارد شد. معاویه به او گفت: چه چیز، تو را از یارى عثمان باز داشت؟ گفت: اى امیر مؤمنان! تو که مردم شام را با خود داشتى، چرا یارى اش نکردى؟ معاویه گفت: همین که به خونخواهى او برخاسته ام، یارى او نیست؟ ابو طفیل خندید و سپس گفت: تو و عثمان، مانند گفته آن شاعرید که گفت: تو را نبینم که پس از مرگ، برایم گریه مى کنى در حالى که در زندگى ام، توشه اى همراهم نکردى.
📖 مطالعه تفصیلی:
https://makarem.ir/maaref/fa/category/articles/30097
#عثمان #بنی_امیه #شام #مروان
#مدینه #صحابه #معاویه #ولید
#شورش #امام_علی #ابن_عباس
#ابوطفیل #ابوایوب_انصاری
__
هدایت شده از makarem.ir
#احکام_شرعی
🔹نصاب زکات گوسفند
🔹مصارف هشت گانه زکات
🔹شرط سنّی گوسفند پرداختی برای زکات
عناوین بالا به همراه عناوین بیشتر در شاخه "احکام ویژه زکات":
http://mk6.ir/WtCeV
#حضرت_آیت_الله_مکارم_شیرازی
🆔 @makarem_ir
هدایت شده از makarem.ir
#یادداشت_روز
🔰به مناسبت 23 ذی القعده:
بررسی ابعاد غزوه بنى قريظه از منظر آیت الله العظمی مکارم شیرازی(مدظله)
یهودیان مدینه / پیمان شکنی یهود / خیانت یهودیان بنی قریظه / جلوه ای از اقتدار و قاطعیت رسول اعظم (صلی الله علیه و آله) / پیشنهاد کعب بن اسد به بنی قریظه / توبه ابولبابه و تسليم شدن يهود بنی قريظه / آثار و پیامد های غزوۀ بنی قریظه / داستان آوارگی قوم یهود / مهم ترین درس غزوه بنیقریظه
http://mk6.ir/UwUtB
#حضرت_آیت_الله_مکارم_شیرازی
🆔 @makarem_ir
راه تقرّب و رسیدن به خدا؟
تقّرب و رسیدن به خدا مهم ترین دغدغه هر مؤمنی است که برای دستیابی به آن تلاش می کند. بهترین راه رسیدن به خدا و رضوان الهی، همان راهی است که خود خداوند بیان و مشخص کرده است. این امر محقّق نمی گردد جز با شناخت خداوند متعال، حرکت در مسیر بندگی، رعایت اخلاق و مراقبت از نفس. علاوه بر این، باید موانع قرب الهی را رفع نمود که ارتکاب گناه از جمله آن موانع است.
makarem.ir/maaref/l/0412291
____
#معارف_اسلامی
🔸شفاعت ابراهیم(ع) براى قوم لوط!
🔸استغفار حضرت ابراهیم(ع)، برای یک بت پرست!
🔸پدر حضرت ابراهیم(ع)، موحّد یا بت پرست؟!
🔸ابراهیم(ع) و خدا خواندن اجرام آسمانی!
🔸عدم باور ابراهيم(ع) به «معاد» و درخواست «احياي مردگان»؟!
🔸شک و تردید برخی پیامبران در وجود الهی و معاد!
عناوین بالا به همراه عناوین بیشتر در شاخه "حضرت ابراهيم (ع)" با 37 مطلب:
https://makarem.ir/maaref/fa/category/articles/27401
#پاسخ_به_شبهات
makarem.ir/maaref/fa