▪️▫️▪️ 📌 قصۀ پر غصۀ بی‌شناسنامه‌های بلوچستان #بی‌شناسنامه‌ها #بلوچ 🆔 @MakoIran_ir

▪️▫️▪️ 📌 قصۀ پر غصۀ بی‌شناسنامه‌های بلوچستان #بی‌شناسنامه‌ها #بلوچ 🔹 هم‌زمانی دو اتفاق سفر وزیر خارجۀ هند به ایران و کنش‌های نظامی میان ایران و #پاکستان، علاوه بر بحث‌های متعدد، مسئلۀ مهم وضعیت نامناسب بی‌شناسنامه‌ها در بلوچستان را دوباره در انظار عمومی قرار داد. 🔸 شناسنامه به عنوان مهم‌ترین سند هویت ایرانی، مدرکی است برای اثبات شهروندی و بهره‌مندی از همۀ مزایای آن. استان سیستان و بلوچستان بیشترین آمار بی‌شناسنامه‌های کشور را دارد که این افراد شامل سه دسته می‌شود: 1. کسانی که پدر ایرانی دارند؛ ۲. کسانی که پدر و مادر هر دو هیچ مدرکی برای اثبات ایرانی بودن ندارند ۳. کسانی که مادر ایرانی دارند. حدود ۵۳‌هزار نفر از این افراد از دستۀ سوم هستند. سال ۱۳۹۸ قانونی برای تابعیت فرزندان از مادر ایرانی تصویب شد؛ اما در طی دو سال ابتدایی به درستی اجرایی نشد و بعد از آن هم لغو گردید. 🔹 ماجرای بی‌شناسنامه‌ها در سیستان و بلوچستان به این بازمی‌گردد که صد سال پیش که دریافت مدرک هویتی (شناسنامه) باب شد، چندان مورد توجه مردم استان قرار نگرفت. 🔸 دور بودن از زبان فارسی از نظر فرهنگی، دوری جغرافیای آن سرزمین از حاکمیت مرکزی و بی‌اهمیتی و ناکارآمدی آن در زندگی روزمرۀ آن دوران، بی‌توجهی به این موضوع را دامان زد؛ اما در سال‌های اخیر به دلیل افزایش اهمیت مدارک هویتی، توجه و درخواست برای آن نیز افزایش یافت. 🔹 در این میان محرومیت استان در ابعاد مختلف جهت شناسایی و اثبات ایرانی بودن و همچنین مرزی بودن استان و رفت‌وآمد بسیار مهاجران به آن، روند اثبات شهروندی و دریافت شناسنامه را تبدیل به گره‌ای کور کرده است که چندان نمی‌توان پاسخی روشن برای باز کردن آن ارائه کرد. ---------------------------------------------- 🎥 فیلم روایتی مستند است از حامد هادیان دربارۀ بی‌شناسنامه‌های استان و مسائلی که جهت دریافت شناسنامه و اثبات هویت پیش‌رویشان است. ✴️ مکُ‌ایران را دنبال کنید، بخوانید و در صورتی که پسندیدید به دوستان خود پیشنهاد دهید. 🔗 ایتا | تلگرام | توییتر | بله 🆔 @MakoIran_ir

▪️▫️▪️ 🏜 سرزمین سوخته 💬 #گفت‌وگو با مرحوم اکبر ترکان 🆔 @MakoIran_ir

▪️▫️▪️ 🏜 سرزمین سوخته 💬 #گفت‌وگو با مرحوم اکبر ترکان 🔸 یکی از افسران دورۀ رضاشاه کتابی به نام کهنه سرباز نوشته است. در این کتاب توضیح می‌دهد که استراتژی انگلستان برای جلوگیری از دسترسی روسیه به سرزمین هند، استراتژی سرزمین سوخته بود. چرا؟ به‌خاطر اینکه آن زمان هنوز جهان موتوریزه نشده بود و لجستیک بسیار سخت بود. اگر تو می‌خواستی یک لشکر را پانصد کیلومتر به آن طرف ببری، احتیاج به امکانات و پشتیبانی داشتی. چطوری لجستیک کنی؟ پس باید ایستگاه‌های بین‌راهی داشته باشی که هر صد کیلومتر ایستگاه و انبار لجستیک وجود داشته باشد تا بتوانی پانصد کیلومتر آن طرف‌تر عملیاتی را انجام دهی. 🔹 حالا روسیه از آن سمت می‌خواست به شبه‌قارۀ هند برود. استراتژی انگلیس این بود که ما باید هر چه سرزمین در این میان است به سرزمین سوخته تبدیل کنیم. این سرزمین سوخته موجب می‌شود کسی طمع نکند که به شبه‌قاره بیاید. چون به فرض اینکه دو لشکر هم به آنجا بیایند، از نظر لجستیک مشکل پیدا می‌کنند. 🔸 کهنه سرباز ایرانی می‌گوید که توسعه نیافتن بلوچستان ایران و بلوچستان پاکستان در راستای استراتژی سرزمین‌های سوخته است. انگلیسی‌ها گفتند که اگر نگذاریم این مناطق آباد شوند، امکان دسترسی روسیه به شبه‌قارۀ هند از بین می‌رود. 🔹 حالا وقتی که ما استراتژی بحری و بری را می‌شناسیم، می‌فهمیم که اسپانیایی‌ها و پرتغالی‌ها چطور آسیا را گرفتند و فیلیپین را ایجاد کردند، چطور انگلیسی‌ها شبه‌قارۀ هند و پرتغالی‌ها سواحل ایران را گرفتند. این امر نشان‌دهندۀ آن است که یک استراتژی وجود داشته است که این مناطق نباید آباد شوند. 🔸 این آباد نشدن را روی زمین هم می‌توانیم مشاهده کنیم. از بندرعباس تا گواتر، تمام ساحل با این عظمت و وسعت، برهوت است. ممکن است بگویید به خاطر آن است که این مناطق گرم هستند و آب‌وهوای خوبی ندارند، آب ندارند و رشد نکرده‌اند. مثل دبی است. نیست؟ 🔹 بنابراین به دلیل آب‌وهوا و گرما نیست. در واقع یک استراتژی را پیاده کردند برای اینکه این‌ها برهوت بمانند. انگیزۀ اصلی این استراتژی هم حفظ شبه‌قارۀ هند است. با وجود اینکه سیستان یکی از مراکز تمدنی دیرینۀ ایران است، ولی آن را هم از بین بردند. چطوری آن را از بین بردند؟ با نفوذ در افغانستان و ممانعت از حقابۀ ایران در هیرمند. سال‌های سال است که حق آب ایران را بالا کشیده‌اند. ‌------------------------------------------------------ 🔰 بخشی از گفت‌وگوی تحریریۀ مَکُ‌ایران و مرحوم اکبر ترکان که در آبان ۱۳۹۹ صورت گرفته است. ✴️ مَکُ‌ایران را دنبال کنید، بخوانید و در صورتی که پسندیدید به دوستان خود پیشنهاد دهید. 🔗 ایتا | تلگرام | توییتر | بله 🆔 @MakoIran_ir

▪️▫️▪️ 🌅 #دروت_مکران 🔹 کلوتی شبیه یک قلعه در کوه‌های #بلوچستان جا مانده است. از دور که نگاه می‌کنی شبیه به تلی خاک است؛ اما کافی است کمی نزدیک شوی تا زیبایی این قلعۀ خیالی چشمانت را متحیر کند. 🔸#کلوت ترکیب واژه‌ای از کل و لوت به معنای شهر لوت است. به غیر از مناظر مشخصی که در غرب لوت نام کلوت دارند، به کلیۀ عوارض و برآمدگی‌های مناطق غربی لوت، کلوت می‌گویند. واژۀ کل در خراسان و سیستان و بلوچستان ریشۀ کلاته و کلات است که به معنای قلعه و دژ یا آبادی و روستایی است که در بلندی قرار گرفته و به محیط اطراف مشرف است. 🔹 شگفتی‌های این سرزمین به اندازۀ تمام وسعتش گسترده است. ✴️ مَکُ‌ایران را دنبال کنید، بخوانید و در صورتی که پسندیدید به دوستان خود پیشنهاد دهید. 🆔 @MakoIran_ir

▪️▫️▪️ 📌 شریان مکران 🆔 @MakoIran_ir ‌

▪️▫️▪️ 📌 شریان مکران 🛢 #گوره_به_جاسک 📚 #کتاب 🔸 یکی از بخش‌های پروژۀ عظیم خط لولۀ گوره به جاسک، ساخت مخازن ذخیرۀ نفت در پایانۀ جاسک است. در پایانۀ نفتی قرار است ۲۰ مخزن ۵۰۰‌هزار بشکه‌ای ساخته شود تا بتواند در مجموع ۱۰ میلیون بشکه نفت را ذخیره کند. اما سؤالی که پیش می‌آید آن است که اگر قرار است نفت را از طریق دریا صادر کنیم، چرا باید در خشکی و در محل پایانی خط لوله مخزن داشته باشیم؟ 🔹 وجود این مخازن چندین دلیل مهم دارد. اول اینکه تولید نفت فرآیندی روتین و ادامه‌دار است؛ یعنی قرار است که جریان تولید نفت قطع نشود. در نتیجه همیشه باید کشتی برای بار زدن نفت وجود داشته باشد؛ اما چنین چیزی امکان‌پذیر نیست و باید نفت تولید شده در جایی ذخیره شود. 🔸 نکتۀ بعدی این است که مخزن‌ها به نوسان‌گیری از بازار نفت کمک می‌کنند. مخالفان مخازن می‌گویند ما یک تا دو میلیون بشکه نفت مازاد تولید می‌کنیم؛ یعنی اگر بخواهیم ۱۰ میلیون بشکه ذخیره کنیم، می‌شود تولید ۵ تا ۱۰ روز. چه کاری است که برای این تعداد روز مخزن بزنیم. این حرف ممکن است از لحاظ تئوریک درست باشد، ولی در واقعیت درست نیست. به‌خاطر اینکه تولید نفت سنگین ایران با تولید نفت سبک مساوی نیست. ایران هم بیشتر تولید نفت سنگین دارد تا نفت سبک. به‌خاطر همین برای اینکه بتواند میان مشتریِ سبک و سنگینش موازنه ایجاد کند، به مخزن‌هایی نیاز دارد که ولو برای یک روز نفت سنگین یا نفت سبک را نگه دارد. 🔹 از طرفی نفت خام به دلیل ویسکوزیتۀ بالا چند روزی طول می‌کشد که هزار کیلومتر را طی کند؛ پس باید زمان کافی برای اینکه نفت با مشخصات مختلف به پایانه برسد، وجود داشته باشد. این تنوع محصول قدرت جذب و چانه‌زنی را افزایش می‌دهد. 🔸 نکتۀ دیگر هم این است که مخزن می‌تواند با ایجاد سکون در نفت، درجۀ ای‌پی‌آی را بالا ببرد که در واقع مرغوبیت نفت را مشخص می‌کند. به این ترتیب اگر مشتری، نفتی با ای‌پی‌آی پایین خواست، نفت لوله را به آن‌می‌دهیم و اگر با ای‌پی‌آی بالا خواست، نفت مخزن را می‌دهیم. 🔹 مسئلۀ دیگری که دربارۀ مخازن نفت وجود دارد، این است که ما یک زمانی صادرکنندۀ نفت هستیم و یک زمانی تاجر نفت؛ و این‌ها دو موضوع مختلف است. چین غیر از اینکه مصرف‌کنندۀ نفت است، تاجر نفت هم هست. یعنی در فصل ارزانی می‌خرد و در گرانی می‌فروشد؛ آن هم فقط با داشتن مخزن. این کار با مخازنی مثل خارک امکان‌پذیر نیست. آن مخازن فقط به درد صادرات و فروش می‌خورد؛ ولی با مخازن گوره و جاسک می‌توان تجارت نفت کرد. تاجر نفت می‌تواند چند میلیون بشکه نفت ایران را بخرد و در همان مخازن نگه‌اش دارد و اجارۀ مخزن را بدهد و بعد از چند ماه و در زمان مناسب بفروشد. 🔸 در ایران این کار فعلاً انجام نمی‌شود. ولی مثلاً در دالیان چین کلی از این مخازن و به‌تبع آن کلی تاجر وجود دارد که در فصل گرم می‌خرند و در فصل سرد می‌فروشند. یعنی هم اجارۀ کشتی، هم پول نفت و هم اجارۀ ذخیره آن در خشکی می‌دهد و باز هم برایش می صرفد. بنابراین خود مخزن‌داری یک شغل است. 🔹 بزرگ‌ترین مخزن‌دار دنیا یک شرکت هلندی‌آمریکایی است که در خود آمستردام مخزن با ظرفیت ۶ میلیون بشکه و در دبی با ظرفیت ۲ میلیون بشکه دارد و سرجمع نزدیک ۵۰ میلیون بشکه مخزن نفت دارد. کارش اجاره دادن و اجاره گرفتن است. 🔸 در زمانۀ تحریم مخازن نفت بسیار به کار ما می‌آید. هزینۀ ذخیره‌سازی نفت در مخازن بسیار کمتر از شناورسازی و ذخیرۀ آن در نفت‌کش‌های روی دریاست و در دوران تحریم ما مجبور شدیم نفت‌مان را شناورسازی کنیم. یعنی بریزیم در مخازن کشتی‌های نفت‌کش و گوشه‌ای در دریا نگه داریم بلکه برایش مشتری پیدا بشود که این کار بسیار گران‌تر تمام می‌شود. --------------------------------------------------------------- 🔰 بخش‌هایی از کتاب شریان مکران نوشتۀ مهدی قزلی که روایتی است شفاهی از احداث خط لولۀ هزار کیلومتری انتقال نفت گوره به جاسک. ✴️ مَکُ‌ایران را دنبال کنید، بخوانید و در صورتی که پسندیدید به دوستان خود پیشنهاد دهید. 🔗 ایتا | تلگرام | توییتر | بله 🆔 @MakoIran_ir

▪️▫️▪️ 📌 کپر نماد سنت منطقه است؛ نه سمبل محرومیت 🆔 @MakoIran_ir

▪️▫️▪️ 📌 کپر نماد سنت منطقه است؛ نه سمبل محرومیت #کپرنشینی #بلوچ 🔹 کپر بخشی از میراث فرهنگی و شیوۀ زیست مردمان جنوب شرق ایران است که بسیاری از مردم محروم یا متمکن تمایل به زندگی در این سازه‌‌های قدیمی را دارند. 🔸 کپرنشینی ناشی از موقعیت خاص آب‌وهوایی جنوب و جنوب شرق ایران است که معمولاً از ساختمان‌ها و چادرها خنک‌تر هستند و جایی دلپذیر برای زندگی در اقلیمی گرمسیری محسوب می‌شوند. 🔹 سازۀ کپر یک پلان بسیار ساده دارد. این پلان، مستطیلی‌شکل یا دایره‌ای‌شکل است و جداره‌های آن با شاخه‌های درخت خرما پوشیده می‌شود. این بنای مخصوص که با تنه، شاخه و برگ درخت نخل به وجود آمده، کپر نامیده می‌شود و قدمتی برابر با تاریخ معماری یکجانشینی دارد. بی‌شک ساخت این بنا به این سبک نه‌تنها محصول مصالح بومی این منطقه بوده است، بلکه مزایایی داشته که باعث محبوبیت و دوام آن در طی سالیان دراز شده است. 🔸 علاوه بر سهل‌الوصول بودن و در دسترس بودن درختان خرما و نخل وحشی شاید انعطاف‌پذیر بودن این نوع معماری از دلایلی است که باعث حفظ و دوام آن شده است. زیرا در فصل‌های مختلف سال این سازه امکان تغییر دارد. در تابستان با برداشتن شاخ و برگ درختان از اسکلت‌بندی اصلی کپر، سازه به ‌صورت مشبک در می‌آید و با ایجاد پنجره‌هایی شبکه‌ای فضای داخل آن تهویه می‌شود. در پاییز و زمستان هم با پوششی از شاخ و برگ و حصیرهای بافته‌شده از برگ درختان نخل وحشی بنا را عایق‌بندی می‌کنند. 🔹 کپر نماد سنت منطقه است؛ نه سمبل محرومیت و به گونه‌ای با فرهنگ مردم برخی مناطق ایران عجین شده که امکان حذف آن از چرخه زندگی شاید ممکن نباشد. 🔸 امروزه استفاده از سازه‌های کپری برای اقامتگاه‌های بومگردی یا ساخت هتل‌های کپری از اقداماتی است که ضمن احترام و حفظ سنت‌های بومی، گامی مهم در جهت توسعۀ گردشگری در سواحل مکران و به طور کل جنوب شرق ایران برداشته است. حرکتی که رضایت و همراهی مردم بومی را نیز به دنبال داشته است. ✴️ مَکُ‌ایران را دنبال کنید، بخوانید و در صورتی که پسندیدید به دوستان خود پیشنهاد دهید. 🔗 ایتا | تلگرام | توییتر | بله 🆔 @MakoIran_ir

▪️▫️▪️ 💬 #گفت‌وگو 🔰 تازه‌ترین نشست تخصصی مجلۀ تصویری تمام‌رخ به موضوع توسعۀ مکران و چالش‌های پیش‌روی آن پرداخته است. در این نشست آقای امیر امیر‌ی‌فر به‌عنوان مدیرمسئول رسانۀ رسمی مَکُ‌ایران به همراه کارشناسان دیگر این حوزه به بحث و تبادل آرا پرداخته‌اند. ضمن تشکر از گروه رسانه‌ای تمام‌رخ برای پرداخت به این موضوع مهم، مَکُ‌ایران شما را به تماشای فیلم کامل این گفت‌وگو در کانال یوتیوب تمام‌رخ دعوت می‌کند. 🔻 youtu.be/gQj2us3JHic 🆔 @MakoIran_ir

▪️▫️▪️ 📌 تحلیلی بر آب‌‌وهوا/ اقلیم کشور و اثر دریای مکران بر تغییرات آن 💧#آب ✍️ #یادداشت به قلم زهرا میری 🔹 از اقلیم، به‌عنوان معرف آب‌‌وهوای یک منطقه یاد می‌شود و در واقع نتیجه پیدایش و شکل‌گیری مجموعه‌ای از مشخصه‌های هواشناسی است که در مدت زمانی نسبتاً طولانی، آب‌وهوای یک منطقۀ جغرافیایی را به وجود می‌آورد. حال آنکه آب‌وهوا معمولاً در بازه‌ای بسیار کوتاه‌مدت یا در زمان حال سنجیده می‌شود؛ چراکه طبیعت بسیار پیچیده‌تر از آن است که با قطعیت بتوان پیشاپیش و در بازه‌ای طولانی از زمان، فعل و انفعالات آن را قضاوت کرد. 🔸 مثال ساده بر این ادعا پیش‌بینی‌های هواشناسی است که با وجود نقشه‌ها و مدل‌های پیشرفتۀ هواشناسی همچون GCM، با ۳۰ درصد خطا در سطح جهانی و ۴۰ درصد خطا در سطح منطقه‌ای و کشوری همراه است و در تحلیل آن برهمکنش آب اقیانوس‌ها نادیده انگاشته شده و کیفیت و شدت بارش‏‎ها بدون بیان درصد احتمال وقوع اعلام می‌شود. 🔹 گزارش‌هایی که همواره با استناد به نقشه‌های مرکز ملی اقلیم‌شناسی درست و قاطع تلقی می‌شود و محقق نشدن آن نارضایتی مردم خصوصاً کشاورزان و اضطراب نبود آب و اضافه برداشت‌ها را در پی دارد. 🔸 نادیده‌گرفتن نزدیک‌ترین اقیانوس به پهنۀ وسیع جغرافیایی کشور یعنی اقیانوس هند و دریای مکران با ویژگی‌های منحصر‌به‌فرد آن از جمله خطاهای هواشناسی است که شکل‌گیری مشکلاتی به مراتب بیشتر و جدی‌تر را به دنبال خواهد داشت. 🔹 ابتدای تابستان سال ۱۴۰۱ بود که اعلام شد به بارش‌های مونسونی دلخوش نباشید و در مصرف آب صرفه‌جویی کنید. اما به یک‌باره در مردادماه، بخش اعظمی از کشور با پدیدۀ مونسون روبه‌رو شد. پدیده‌ای پربارش، سیل‌آسا و بسیار خسارت‌بار. 🔸 باران‌های موسمی که از سمت اقیانوس هند و دریای مکران وارد کشور شد، فلات مرکزی را در نوردید و به راحتی سدها را در مدت کوتاهی پر کرد. نعمتی که همواره می‌تواند با آمدنش جریانات فصلی پرتلاطمی را به راه انداخته و رواناب‎ها و رودخانه‌هایی را به وجود آورد که مستقیم و بدون مهار شدن، بار دیگر به اصل خود یعنی دریای مکران منتهی شود. 🔹 مسئلۀ تغییر اقلیم و گرمایش جهانی مزید بر علت این پدیده شده و رخداد بارش‌های رگباری در مدت زمانی کوتاه و با شدت زیاد را طی سال‌های اخیر در کشور ما افزایش داده است. موضوعی که طبق پیش‌بینی‌های بین‌الدول روندی صعودی را طی می‌کند. اما آیا نحوۀ مدیریت منابع آب حاکم بر کشور قدرت تاب‌آوری و سازگاری لازم با این ظرفیت بی‌بدیل خدادادی را خواهد داشت؟! 🔸 در تغییرات اقلیمی و آب‌وهوایی پیش‌رو سازگاری به جای مقابله حرف اول را می‌زند و لازمۀ آن تدبیر و مدیریت صحیح منابع آبی است. مدیریت منابع آبی جنبه‌های مختلفی را در بر می‌گیرد اما مهم‌ترین موضوعی که ارتباط تنگاتنگی با پیش‌بینی‌های هواشناسی خواهد داشت، مسئلۀ اضافه‌برداشت از آب‌های سطحی و زیرسطحی است. حجم بهره‎برداری از این منابع، بسیار بیشتر از بارش‌ها بوده به گونه‌ای که حتی فرصت کافی برای تغذیه آبخوان‏‌ها ایجاد نمی‌شود. 🔹 برداشت‎‎های بی‌رویه‌ای که گاه با نام توسعه و انتقال آب بین حوضه‌ای بسیاری از دشت‎های کشور از جمله دشت میناب را علاوه بر خشک کردن رودخانه‎های دائمی و فصلی با افت شدید سطح آب آبخوان‏‌ها روبه‌رو کرده و همچنان ادامه دارد. 🔸 وضعیت کسری شدید بیلان آب در این منطقه به گونه‌ای است که علاوه بر ممنوعه شدن این دشت وسیع ۳۰ هزارهکتاری، پیدایش فروچاله‌های عمیق ۲، ۳، ۴ و حتی در برخی نقاط ۱۰ متری را به دنبال داشته است. فرونشست‌هایی که با پیشروی ۸ هزار هکتاری خود بسیاری از اهالی روستاهای شهرستان را مجبور به کوچ اجباری کرده و زندگی و آیندۀ نامعلوم ساکنین ۳۰ روستای دیگر را در معرض تهدیدی جدی قرار داده است. 🔹 این مسئله نه‌تنها مناطق جنوبی کشور بلکه بسیاری از شهرهای فلات مرکزی از جمله اصفهان را به‌عنوان قطب فولاد کشور به شدت درگیر خود کرده است. در فعالیت‌های مطالعاتی و عملیاتی منابع آبی کشور ضعف شدیدی جریان دارد و با این وجود برداشت‌های غیراصولی و بیش از توان منابع آبی همچنان در جای‌جای کشور و به بهانه‌های مختلف در حال اجرا شدن است. در یادداشت‌های آینده بیشتر به این مسئله خواهیم پرداخت. ✴️ مَکُ‌ایران را دنبال کنید، بخوانید و در صورتی که پسندیدید به دوستان خود پیشنهاد دهید. 🔗 ایتا | تلگرام | توییتر | بله 🆔 @MakoIran_ir

▪️▫️▪️ 🌅 #دروت_مکران 🔸 شرق هرمزگان که در اسناد آمایشی بخشی از سواحل مکران محسوب می‌شود، همیشه مورد بی‌مهری دولت‌ها در امر توسعه قرار گرفته است. 🔹 توسعۀ استان هرمزگان معمولاً شامل بندرعباس، غرب هرمزگان و جزایر شده و تا پیش از ساخت خط لولۀ گوره به #جاسک توجهی به شرق و بخش ساحلی مکران نشده است. سواحلی که ظرفیت‌های طبیعی بسیاری را در زمینۀ توسعۀ گردشگری، صنعتی، کشاورزی، شیلات و... در خود جای داده است. ✴️ مَکُ‌ایران را دنبال کنید، بخوانید و در صورتی که پسندیدید به دوستان خود پیشنهاد دهید. 🔗 ایتا | تلگرام | توییتر | بله 🆔 @MakoIran_ir