معرفی کتاب #الگوریتم_اجتهاد
استاد عبدالحمید #واسطی
علم #اصول_فقه که مبناسازی برای #استنباط موجه را به عهده دارد سبدی از مبانی و نظریههای پشتیبان برای استنباط را در اختیار قرار داده است ولی مسیر قدم به قدم #استنباط که این مبانی و #نظریههای پشتیبان در آن مسیر جانمایی شده باشند، بیان نشده است لذا نیاز به «روش» برای رسیدن به نتایج و نیاز به تبیین مراحل قدم به قدمِ تحقق آن #روش، سبب توجه به «الگوریتمها» شد.
#الگوریتم، اصطلاحی #ریاضی است که برای تعیین #مراحل قدم به قدم حل یک مساله و انجام یک کار با تمام جزئیاتش به کار میرود و با استفاده از آن، به #دقیق سازی پرداخته میشود تا در #کوتاهترین مسیر و بدون خطا به نتیجه رسیده شود.
در کتاب «الگوریتم اجتهاد» تلاش شده تا میان کارکرد الگوریتمها و عملیات استنباط فقهی ارتباط برقرار شود و مسیر قدم به قدمی که فقهاء در #استنباط حکم طی میکنند تبیین شود و البته این تبیین براساس مبانی اصول فقهی و با استفاده از عملیات #میدانی خودِ فقهاء صورت گرفته است.
#فقیه، در مسیر کلی #استنباط، ابتدا با #مساله روبرو میشود، سپس به #ادله مراجعه میکند تا #پاسخ مساله را پیدا کند. این مسیر، حداقل با طی #فرآیندهایی انجام میشود.
این فرایندها را شامل:
#مساله شناسی،
#کشف حداکثری آیات و روایاتی که احتمالا به مساله مربوط میشوند،
#تصفیه اولیه گزارههای غیرموجه، #تنظیم و ترتیب ادله،
#تولید اصل اولیه عقلی و عقلایی، #استظهار از ادله قرآنی و
#فرآیند جمع دلالی ادله قرآنی میشود.
فرآیندهای استظهار از روایات، بررسی انسجام روایات با قرآن، جمع دلالی روایات، یافتن حداکثری اقوال فقهاء در حکم مساله و استدلال آنها، بررسی تطبیقی میان نتایج حاصل شده با استنباط انجام شده توسط فقهاء، تشخیص اصلهای محتملا متناسب با مساله، ایجاد انسجام میان اصلهای احتمالی جاری در مساله، تطبیق اصل بر مساله و صدور حکم، کشف تبعات و لوازم اجرایی حکم شرعی، حل مشکلات احتمالی اجرای حکم و فرآیند صدور متن فتوا از دیگر فرایندهای مسیر کلی در استنباط میباشد.
هر کدام از مراحل فوق، نیازمند پاسخ به این سوال است که «این فرآیند چگونه باید اجرا شود؟»؛ #برنامه پژوهشیِ «الگوریتم #اجتهاد» به دنبال پاسخ به این سوال در مراحل فوق الذکر است .
💠💠💠💠💠💠💠💠💠💠
کتاب #الگوریتم اجتهاد:
جلد اول ـ روششناسی استنباطی در سه محور #مسئلهیابی، #دلیلیابی و #قرینهیابی اثر حجتالاسلام والمسلمین عبدالحمید #واسطی با قیمت ۱۷۵۰۰۰ تومان راهی بازار نشر شد.
علاقمندان جهت تهیه کتاب و یا اطلاعات تکمیلی میتوانند به وبگاه رسمی سازمان انتشارات پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی به نشانی: www.poiict.ir مراجعه کنند.
http://ijtihadnet.ir/%D9%85%D8%A7%D9%87%DB%8C%D8%AA%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C-%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88%D8%B1%DB%8C%D8%AA%D9%85-%D8%A7%D8%AC%D8%AA%D9%87%D8%A7%D8%AF-%D8%B9%D8%A8%D8%AF%D8%A7%D9%84%D8%AD%D9%85/