💠 تأملی بر نظر استاد احمد #آکوچکیان دربارۀ #پژوهش_اجتهادی_و_تفسیری
🔸 #تفسیر_قرآن کریم در آستانۀ #مدرنیته و #تجدد درون‌زای جهان اسلامی ـ ایرانی است.
🔸 براساس شواهد موجود از مکاتب و متون تفسیری، اطلاعاتی که ما از جریان تاریخی #فهم_قرآن کریم داریم چیزی جز تفسیرهای متعدد و مختلف از کلام الهی نیست که در واقع بر مبنای قواعد رایج در عرف و نظم خطی و طولی حاکم بر متون بشری بروز یافته‌اند. تمرکز صرف بر این امر از یک‌سو مخاطب قرآن را از واقعیت متن و #نظم_فراخطی، #حلقوی، #ساختاری، #سازوکاری و #نظام‌وارۀ آن دور ساخته است و از سوی دیگر سبب پیدایش توجیهات نامناسب و وجوه بعیدی در ربط‌دهی و پیوند آیه‌ها و سوره‌ها با یکدیگر شده است.
🔹 بی‌شک مقصود ما نفی مطلق #نظم_خطی قرآن نیست، بلکه توجه به ساختار متن و نظم قرآن است. این مهم به‌جهت شبکه‌ای و فراخطی و سازوکاری بودن، هم مبانی #تفسیر_موضوعی، وحدت موضوعی و بنایی قرآن را تحکیم می‌بخشد و هم نگرش نوینی در #فهم_و_تفسیر قرآن القا می‌کند.
🔹 رهیافت این نگرش نوین، ازجمله اثبات توقیفی بودن ترتیب موجود، انسجام درونی متن به‌مثابۀ وجه معقول و جامع اعجاز قرآن، هم‌پوشانی نشانه‌ها و دلالت‌های آیات با یکدیگر، کشف نظریۀ قرآنی در موضوعی خاص، عینیت‌بخشی به منطق شهادت و تنطیق آیات و کاربرد مطالعات معناشناختی و زبان‌شناختی متن در شناسایی ظرفیت‌های متن قرآنی و از همه مهم‌تر، زمینۀ ظهور «#الگوی_تفسیر #دین‌شناخت_پیشرفت و #پیشرفت‌شناخت_دین» از قرآن کریم و به تعبیری دیگر، «#الگوی درون‌زای #سازوکاری تفسیر قرآنی کریم ناظر به تفسیر و تدبیر جهان انسانیْ با سازِوکار درون‌زای پیشرفت فراگیر پایدار» با توجه به موقعیت و شرایط جهان معاصر خواهد بود.
🔸 کامل‌ترین شکل این ساخت فراخطی، #الگوی_سازوکاری_تفسیر در برآیند سه نظام #ترتیبی، #تنزیلی و #موضوعی قرآن کریم است.
🔸 #نظریۀ «#تفسیر_سازوکاری» راهبرد و رویکردی از تفسیر است که با لحاظ نظر به حیث #سازوکاری (#فرایند_روشمند) تغییر و تحول و به‌طور مشخص #پیشرفت (#رشد ـ #توسعه)، #الگوی_تفسیری قرآن کریم را، بر مدار سامان سازوکاری دو اصل پیوستاری «#تبیین» و «#تدبیر» تغییر و تحول مزبور، در دادوستد مستمر پارادایم تا واقعیت و واقعیت تا پارادایم از گام #تبیین_حقیقت_دین به گام #تدبیر_تحقق_دین در سطوح #تفسیر_استنباطی تا #استنتاجی تا #کاربستی و تا #گفتمانی پیوند می‌زند تا بتوان در برآیند دو #نظام_ترتیبی (#مفهومی) و #تنزیلیِ (#برنامه‌ای ـ #کاربردی) قرآن کریم، با رویکردی #موضوعی، رهسپار انسان رشدیافته، جامعۀ توسعه‌یافته و مدنیت تمدن‌آفرین شد.
➺@markaz_strategic_roshd
🏴 انَّا لِلَّهِ وَ إِنَّا إِلَيْهِ راجِعُون
🔸 پیام تسلیت رئیس مرکز تحقیقات استراتژیک توسعه و بنیاد اندیشۀ دینی و مطالعات توسعه در پی شهادت رئیس جمهور خدوم جمهوری اسلامی ایران و همراهانشان:
▪️ رسم خدومی حقیقت دین به تحقق دین و سربلندی مُلک هم‌چنان برقرار و در تداومی زنده است، با اوج‌هایی چون شهادت برادر آموزگار معناداری مهربانانۀ دین زندگی، حاج قاسم سلیمانی. جناب رئیسی رئیس جمهور محترم و همراهان نیز در خط این خدومی در بضاعت خویش در میدان بودند. خدایشان رحمت کناد و نور میلاد امام علی ابن موسی الرضا، بر تداوم این خدومی باد!
خادم کوچک دین و مُلک، رئیس مرکز تحقیقات استراتژیک توسعه (رشد) و بنیاد اندیشۀ دینی و مطالعات توسعه
31 اردیبهشت 1403
➺@markaz_strategic_roshd
💠 تأملی بر نظر استاد احمد #آکوچکیان دربارۀ #علوم_انسانی
🟨 #علوم_انسانی در ایران، همپای سدۀ دوم ظهور مدرنیتۀ نیم‌بند ایرانی، در دهۀ هشتم یا نهم عمر خویش است و نزدیک دو دهه نیز از ظهور قرائت دین‌شناخت (اسلامی) آن می‌گذرد و دوران پرفرازونشیبی را در چند دهۀ اخیر در دو ساحت برجستۀ «مباحثات #پارادایمی_علوم_انسانی_محض و نیز علوم_انسانی_دین‌شناختِ در حال ظهور» و «کارکرد هر این دو عرصۀ دانشی» داشته است. اینک با لحاظ تجربۀ وضعیت کاربردی و کارکردی علوم انسانی و اجتماعی می‌توان دربارۀ نوع تجربۀ کاربرد و کارکرد علوم انسانی و اجتماعی دین‌شناخت جست‌وجو نمود. جامعۀ ایران از علوم انسانی برای چه منظورها و کارکردهایی استفادۀ واقعی و عملی کرده است و در این راستا، چه کاربردی و به‌طور خاص اقتدار توسعه‌ای می‌توان برای قرائت دین‌شناخت این علوم دانست؟
🟨 فصلی از #پژوهش_علوم_انسانی در مرکز تحقیقات استراتژیک توسعه (رشد) بر آن است تا از طریق بررسی و تحلیل گفتمان علوم انسانی در ایران معاصر به پرسش از چیستی و چرایی کاربردی‌سازی علوم انسانی دین‌شناخت بپردازد و از طریق این تحلیل، به فلسفۀ وجودیِ بهره‌مندی، بهره‌وری و سودمند بودن این علم در ایران امروز نظری انتقادی بیفکند. #علوم_انسانی به‌عنوان یک مجموعۀ خاص هنوز شکل نگرفته است. این علوم هنوز نظامی بنا نکرده است که در آن حقایق منفرد بتوانند طبق نسبت وابستگی به حقایق دیگرْ تجربه، ترتیب و انسجام یابند.
🟩 # علوم_انسانیْ فصل بنیان‌پرداز هویت هر ملت است و ماهیت و کارکرد این علومْ در حقیقت ماهیت و سطح اقتدار توسعه‌ای آن ملت را نشان می‌دهد. دانشیْ بنیان توسعۀ فراگیر پایدار است که بتواند فراورندۀ اقتدار درون‌زای توسعه‌ای (پیشرفت برنامه‌ای) باشد. «#اقتدار_توسعه‌ای» کارکردداری حوزه‌های گوناگون ادراکات وجدانی، حقیقی و اعتباری به‌حسب ظرفیت معرفت‌شناخت خویش در راهبری فرایند رشد ـ توسعه است. «#رشد» جریان جهت‌دار پدیدار انسانی رو به امر نامتناهی غایی و «#توسعه» جریان برنامه‌ای مکتب رشد برگزیده است. خودتکاپویی توسعه‌ای ملت ـ دولت ایران، وامدار خودتکاپویی توسعه‌ای و کارآمدی و بهره‌وری اندیشه و دانش مبنای این نظام است. به‌ویژه هنگامی که دریابیم ورود #دین به عرصۀ عینیت توسعه‌ای و آینده‌نگاری «وامدار دانش کارکردیِ رشد و علم تجربه‌پذیر در مدیریت راهبردی» است و این نیاز، هم از وجه نظر منطق عینیت‌یابی برنامه‌ای و هم از منظر تدبیر توسعه‌ای نظام معاصری جمهوری اسلامی ایرانْ «دین خدا»ست. از این رهگذر، سطوح پنج‌گانۀ مسئلۀ #علم_دینی و به طور خاص #علوم_انسانی_دین‌شناخت و پی‌جویی امکان و در صورت پذیرش آن، ضرورت و بر فرض ضرورت و امکان آن، الگوی اصول و شاخصه‌های آن و در تدبیر فرایند تحقق آن، نقشۀ جامع تولید این‌گونه علم و علومی، زیرساز معرفت‌شناخت آن خواهانی اقتدار توسعه‌ای است.
🟨 از سوی دیگر #توسعۀ_دانش‌بنیان وامدار پردازش دانشِ بنیان پیشرفت (رشد ـ توسعه) است. ازهمین‌روی #دانشِ_بنیان_پیشرفتْ مضمون ناگزیر فراوری دانش مبنای هر بوم‌اقلیمی چونان مدنیت معاصر ایرانی و نظام جمهوری اسلامی ایران است.
🟨 رویکرد غالب در تحلیل #علوم_انسانی در ایران امروز ما این بوده است و هست که این علومْ سودمند، کارآمد و کاربردی نیستند. این رویکرد از سوی برخی اهل‌نظر با دفاع از ماهیت گفتمانی علوم انسانی محض پذیرفته نیست، درحالی‌که با گذشت چند دهه از عصر انقلاب اسلامیْ ـ در حوزۀ علم دینی و علوم انسانی قابل‌برآمدن از آن ـ تنها به‌مثابۀ ابزاری برای کرسی‌نشینی قدرت تعریف شده و پاسخی درخور نیافته است. رأی برگزیدۀ این مرکز تحقیقاتی آن است که #فراوری_اقتدار_توسعه‌ای (و نه ابزار تصدی‌گری قدرت) علم یا #ایدۀ_کاربردی‌سازی_علوم و ازجمله #علوم_درون‌دینی و #علوم_انسانیْ در متن فرایند تحقق پیشرفت جامع‌نگر و به این قرار سازوکار روش‌شناخت آن ممکن می‌شود. #پیشرفت در نتیجۀ کارکرد سازوکارهای مستمر و بالنده اتفاق می‌افتد. بدینسان ساحت و معیار داوری در تحلیل مسئله مهیاست.
➺@markaz_strategic_roshd
هر روزمان را با نام خدا
آغاز می‌ڪنیم
ڪہ زیباترین و مطمئن‌ترین
سر آغاز است!
➺@markaz_strategic_roshd
☘️ سرآغازی که اوج ممکن ادامه است تا فلسفه‌داری برای زندگی، پس فلسفۀ دین رخ دهد. بدینسان فلسفه‌داری برای منی که اینک سالک یک آغاز درست شده‌ام شکل گرفته است. و اکنون می‌آموزم که این هویت‌داری اصیل نیاز به یک الگوی مبنا دارد تا همۀ آن فلسفه‌ها رهسپار واقعی جنس زندگی شوند تا در متن واقعیت زندگی فردی، اجتماعی، تاریخی و تمدنی امروز من، اصیل‌ترین الگوی فلسفه‌مند معادلۀ تفسیر و تدبیر زندگی، رشد، رویش و بلوغ وجودی‌ام باشد.
➺@markaz_strategic_roshd
🏴 «#دین» الگوی عینی تفسیر و تدبیر جهان، انسان و زندگی، در پیوست با آرمان رشد برای انسان و جمع‌های انسانی است و راهبری این سازوکار برای تحقق عینی در انسان و جامعۀ مخاطب تا گام رخداد تمدنی با رویکردی آینده‌نگار در اصل اعتقادی، اصل روحی، اصل رفتاری، وجودی و مدنی «#امامت» است. #امامت نظام هر دو فرایند #نظام‌شناسی_دین و #نظامسازی_دین‌شناخت توسعه‌ای را شامل است و مضمون اصیل ولایت فقه نظام دین است.
🏴 آموزۀ بلند آن‌که: ولایت فقه نظام دین در الگوی #امامت_نبی تا امامت وصی، با مضمون #امامت نظام فهم #پیشرفت‌شناخت_دین و #دین‌شناخت_پیشرفت بر مدار الگوی #امامت_قرآنی، نبوی و اوصیایی در دو عرصۀ یادشدۀ #نظام‌شناسی_دین و #نظامسازی_دین‌شناخت توسعه‌ای جاری است که در الگوی چهارعرصۀ زیستمانی، فردی، اجتماعی و تمدنی سامان عینی می‌گیرد.
🏴 #امام_رضای مرتضای علوی، ازجمله فرصت این آموزگاری‌ها است:
۱. آموزگاری سرجمع #الگوی نظر _ عمل رشد؛
۲. ورود به عرصۀ #آینده‌نگاری_راهبردی؛
۳. عینیت‌گیری فرصت حضور بنیان #سنت_تشیع در جهان ایرانی و تأثیرگذاری در سده‌های بعدی در برآیند دو فرصت پیشین؛
۴. طرح ایدۀ #پساحاکمیتی در سنت امامان پس از خویش.
➺@markaz_strategic_roshd
💠 تأملی بر نظر استاد احمد #آکوچکیان دربارۀ #اخلاق و #سبک_زندگی
🟦 در راستای عرصۀ #هست‌ها و تحلیل‌های #هستی‌شناخت میدان رشد ـ توسعه، هستی‌داری انسانی یا زیستمان و وجود انسانی در نسبت با #ارزش‌ها و به‌طور خاص #اخلاق و #سبک_زندگی دیده می‌شود. کانون #زیستمانی و وجودی هر گونه تغییر و تحول انسانیْ جنس، گستره و ژرفای خواهانی‌های مطلوب آدمی در وضعیتی است که در حقیقت از خویش خواسته شود. درست و در این جایگاه، «#نظریۀ_زیستمان_رشد» به میان می‌آید و همۀ جان و همۀ زندگی را مخاطب می‌گیرد و الگوی انگیزشی زندگی سرشار را هدف تحلیل قرار می‌دهد تا الگوی چرایی‌ها و چگونگی‌های انگیزشی و اصول #زندگی_معنی‌دار و رشدیافته را در دسترس گذارد.
🟨 در عرصۀ #هستی ـ #ارزش‌پژوهی، قرآن کریم کتاب ترسیم نظام‌واره و آینده‌نگار #الگوی_رشد انسان پیوسته با امر نامتناهی غایی الهی با آموزه‌هایی چون «یهدی الی‌الرشد»، «یهدی للتی هی اقوم» و ... است که در بالاترین سطح وحی انبیایی به محمد مصطفای رسول (ص) نازل شده و برای برترین زیست ممکن رشد انسانی عرضه شده است.
در کانون #تجربۀ_اخلاقی و #سبک_زندگی، «#نیایش» خواهانی خودآگاه این رشد است.
🟦#جان_نیایشْ «از خویش خواستن» است. حتی هنگامی که از خدا خواسته می‌شود، توقعی است که در خویش زمینه‌سازی می‌کنیم تا لیاقت آن خواستن را داشته باشیم. آنچه می‌توانیم و باید از خویش بخواهیم، از خدا می‌خواهیم تا صراط مستقیم بلوغ پیش‌روی رسم سلوک و زیست ما باشد. خداوند در این خواستنْ وجودی بیرون از خویش دیده و خواسته نمی‌شود؛ حضور او به جان تجربه می‌شود و آن میزان که تجربه می‌شود، نیایشی اتفاق افتاده است. زمزمۀ زبان اگر گزارش این تجربه باشد، #دعا و خواندن است. باید عزم و غیرت بر تحقق آن خواسته را داشته باشیم، دست به زانوهای خویش گیریم و در میانۀ میدان زندگی باشیم تا آن خواستهْ روشن‌بین و هویت‌بخش اصل زندگی و رسم تدبیر زندگی خویش و خلق باشد. پس نوع نگاه، پیش‌فرض‌ها و چشم‌اندازهای انسانی به کانون زندگی در آن نوع از خواهانی نیایشیْ توصیف‌گر #هستی‌شناسی_دعا است تا نشان دهد فصل مبنای این زبان و تجربۀ زیسته، #پارادایم برگزیدۀ زندگی است. ازهمین‌روی جان نیایش اوصیایی در مثال ژرف دعای ابوحمزهْ «اهدنااصراط‌المستقیم» بر مدار رسم وجودی «بسم الله الرحمن الرحیم» است. نگاه کنید این تصویر را که سالک ما زمزمه می‌کند:
«شناخت من، مرا به تو رسانده و راهنمای من است و عشق من به‌سوی تو کشیده و شفیع من است و من با این راهنما، این راهبرنده، این همراه و این شفیع، روی به تو آورده‌ام.»
این نگاهْ به‌درستی مضمون #پارادایمی دارد و تعبیر «وَاَنـَا واثِقٌ مِنْ دَلیلی بِدَلالَتِک وَساکنٌ مِنْ شَفیعی اِلی شَفاعَتِک» رکن باوری این شناخت و عشق است تا روح خودویژۀ این جنس خاص از زندگی شکل گیرد و خودآگاه و جهت‌بخش ژرفای #معنای_زندگی باشد تا بدین‌گونه رسم و سبک زندگی در متن تجربۀ اخلاق خودآگاه باشد.
➺@markaz_strategic_roshd
رحلت امام خمینی (ره) رهبر فقید و
بنیان‌گذار جمهوری اسلامی را
به تمام آزادی‌خواهان جهان تسلیت می‌گوییم.
➺@markaz_strategic_roshd
🔅 وقت عروج معلم جان ما
◾️ با امام خمینی ره، معلمی رخدادهای بلندی رقم خورد که رسم شاگردی صادقانه می‌طلبد:
۱. سلوک دانش‌بنیان وجودی و زیستمانی در میدان‌های فلسفه، کلام، اخلاق، فقه و عرفان، در همۀ عمر خویش؛
٢. عمل دانایی‌بنیان بر صدق در زیست شخصی و اجتماعی خود و رعایت رسم خدومی خلق در خلوت و جلوت زندگی خویش؛
٣. اهتمام بنیادین در تربیت منابع انسانی از فرزندان تا شاگردان به‌قصد عزت تشیع آل‌البیت علیهم‌السلام؛
۴. تجربۀ بلند رسم راهبری و تدبیر فرصت حضور دین قرآنی _ اوصیایی در جهان جدید با نماد مدنیت و جمهوریت اسلامی در جهان امروز ایرانی؛
۵. ترسیم خط فراوری فقه حکم به فقه دین برای ولایتمندی دین؛
۶. ادب رسم خضوع پیش خلق در اوج فرصت قدرت؛
٧. انسانیت به صدق در رسم زندگی.
◾️ و عهد ما با این مرام معلمی پاک، شاگردی به صدق در زیست فردی، اجتماعی و زیستمانی تا مهیای رخداد سربلند تمدنی تشیع آل‌البیت علیهم‌السلام.
➺@markaz_strategic_roshd