🏠@markaztf

🔅خلاصه نشست «فقه سنت های الهی» 🎙حجت الاسلام و المسلمین استاد سید حسین میرمعزی 🕌مرکز تفقه علوم اسلامی 🔸موضوع نشست: پیشنهاد تأسیس دانش «فقه السنن» 🔻طرح بحث: 🔽لزوم تأسیس دانش های: 1️⃣فقه السنن 2️⃣اصول فقه السنن 3️⃣فلسفه فقه السنن ◀️جایگاه دانش: فقه السنن در مقابل فقه الاحکام و در عرض آن قرار می گیرد ◀️ضرورت تأسیس دانش: نقش تأثیرگذار در علوم انسانی اسلامی به عنوان نرم افزار ساخت تمدن اسلامی 🔷تعریف دانش فقه السنن: 🔻معانی سنت: 🔸در لغت: طریقه و روش 🔹در اصطلاح: 1️⃣در مقابل بدعت: امری که خارج از دین نیست 2️⃣در مقابل کتاب: روایات اهل بیت علیهم السلام 3️⃣در مقابل حکم: مستحبات فقهی ❗️در این علم، مقصود ما هیچ یک از معانی فوق نیست ✅مقصود از سنت در این دانش، سنت الهی به معنای روش خداوند در تدبیر و اداره این عالم و جامعه انسانی است؛ مطابق اصطلاح قرآنی سنت که به قوانین تکوینی جاری در جوامع انسانی اطلاق می شود ✳️سنن را می توان به صورت قضایای شرطیه «اگر الف آنگاه ب» بیان کرد. 🔰چند تقسیم برای معنای سنت به جهت تبیین دقیق معنا: 🔷 یک. سنت به معنای قانون: ✅1- سنت تکوینی ❌2- سنت تشریعی 🔷دو. سنت تکوینی: ❌1- صرفا مربوط به جهان ماده و بی ارتباط با انسان ✅2- مربوط به انسان و جوامع انسانی: فعلی از انسان یا جامعه انسانی، علت تحقق فعلی از سوی خداوند می شود. 🔸نمونه سنت فردی: وَ مَنْ يَتَّقِ اَللّٰهَ يَجْعَلْ لَهُ مَخْرَجاً وَ يَرْزُقْهُ مِنْ حَيْثُ لاٰ يَحْتَسِبُ ﴿طلاق، 3-4﴾ 🔸نمونه سنت اجتماعی: وَ لَوْ أَنَّ أَهْلَ اَلْقُرىٰ آمَنُوا وَ اِتَّقَوْا لَفَتَحْنٰا عَلَيْهِمْ بَرَكٰاتٍ مِنَ اَلسَّمٰاءِ وَ اَلْأَرْضِ ﴿اعراف، 96﴾ 🔷 سه. سنت تکوینی مربوط به انسان: ❌1- سنت مطلق: سنت الهی که مشروط به فعل انسان نیست: سنت هدایت و موت ⚠️در قرآن کریم به این موارد اطلاق سنت نشده است! 💢جایگاه بحث از سنن مطلق: مبحث خداشناسی در مبانی علوم انسانی ✅2- سنت مشروط: سنت الهی مشروط به فعل انسان چهار. سنت تکوینی انسانی مشروط: ❌1- منجر به فعل الهی در آخرت 💢علیرغم اهمیت، خارج از محل بحث ✅2- منجر به فعل الهی در دنیا 🔻نمونه های این قسم از سنت: 🔸يٰا قَوْمِ اِسْتَغْفِرُوا رَبَّكُمْ ثُمَّ تُوبُوا إِلَيْهِ يُرْسِلِ اَلسَّمٰاءَ عَلَيْكُمْ مِدْرٰاراً وَ يَزِدْكُمْ قُوَّةً إِلىٰ قُوَّتِكُمْ ﴿هود، 52﴾ 🔸إِنَّ اَللّٰهَ لاٰ يُغَيِّرُ مٰا بِقَوْمٍ حَتّٰى يُغَيِّرُوا مٰا بِأَنْفُسِهِمْ ﴿الرعد، 11﴾ 🔸وَ لَوْ أَنَّ أَهْلَ اَلْقُرىٰ آمَنُوا وَ اِتَّقَوْا لَفَتَحْنٰا عَلَيْهِمْ بَرَكٰاتٍ مِنَ اَلسَّمٰاءِ وَ اَلْأَرْضِ﴿الأعراف‏، 96﴾ 🔸بالعدل‏ تتضاعف‏ البركات. (غرر الحکم ص297) 🔷ویژگی های سنن الهی: 🔹تبدیل ناپذیر 🔹تحویل ناپذیر 🔹دائمی و تکرارپذیر 🔹عمومی 🔷تبیین جایگاه سنن الهی در علوم انسانی: 🔻کارکردهای چهارگانه علوم انسانی: 1️⃣توصیف 2️⃣تبیین 3️⃣پیش بینی 4️⃣تجویز ▪️مراحل پیش بینی و تجویز مبتنی بر تبیین هستند؛ در تبیین نیز به قوانین عِلّی-معلولی کلی حاکم ذیل موضوع آن علم پرداخته می شود ✖️اما در نظام علوم انسانی غربی، سنن الهی هیچ جایگاهی ندارد و تمامی قوانین، از سنخ علل و معلول های مادی است ✔️هر چند سنن الهی خارق نظام عِلّی-معلولی نیست؛ لکن فراتر از نظام علی معلولی مادی است 🏠@markaztf

⬛️چند مسئله: ◼️یک. نسبت میان نظام عِلّی-معلولی مادی و نظام عِلّی-معلولی مجرد و رابطه میان این دو؛ هم عرض یکدیگر یا یکی در طول دیگری؟ ◾️جایگاه بحث از این مسئله: فلسفه فقه السنن ✔️نظر مختار بر اساس ادله متعدد: تأثیرگذاری مستقیم علل مجرد روی معلول های مادی ✔️ثمره مسئله: با پذیرش تأثیرگذاری مستقیم علل مجرد، قوانین علمی در علوم انسانی به دو بخش قوانین مادی و قوانین مجرد تقسیم شده و تحلیل های حوزه علوم انسانی متفاوت می شود. ◼️دو. چگونگی کشف سنن الهی 1️⃣بهره مندی از عقل و تجربه؛ در برخی موارد مورد توصیه قرآن کریم هم قرار گرفته است: قَدْ خَلَتْ مِنْ قَبْلِكُمْ سُنَنٌ فَسِيرُوا فِي اَلْأَرْضِ ﴿آل ‏عمران‏، 137﴾ 2️⃣بهره مندی از ادله نقلی و آیات و روایات ◀️نکته مهم: این ادله بر خلاف تصور اولیه، حاکی از تعداد محدودی سنت کلی نبوده و دامنه وسیعی از سنن را شامل می شوند. 🔰اصول فقه السنن: در نسبت با اصول فقه الاحکام، به اقتضای تفاوت در موضوع، مسائل متفاوتی را دربر خواهد گرفت ✳️به عنوان نمونه، به جای بحث از هیئات امر و نهی که از راههای شناخت احکام الزامی بود، از مواد و هیئات حاکی از سنت بحث می کند؛ مانند: 1️⃣لفظ سنت 2️⃣ماده کتابت: كَتَبَ عَلىٰ نَفْسِهِ اَلرَّحْمَةَ ﴿الأنعام‏، 12﴾ / كَتَبَ اَللّٰهُ لَأَغْلِبَنَّ أَنَا وَ رُسُلِي ﴿المجادلة، 21﴾ 3️⃣استناد فعل مضارع به خداوند: وَ نُرِيدُ أَنْ نَمُنَّ عَلَى اَلَّذِينَ اُسْتُضْعِفُوا فِي اَلْأَرْضِ وَ نَجْعَلَهُمْ أَئِمَّةً وَ نَجْعَلَهُمُ اَلْوٰارِثِينَ ﴿القصص‏، 5﴾ 4️⃣قضایای شرطیه ای که مورد استثنا واقع نشده اند 5️⃣لفظ کلمة الله: وَ لَقَدْ كُذِّبَتْ رُسُلٌ مِنْ قَبْلِكَ فَصَبَرُوا عَلىٰ مٰا كُذِّبُوا وَ أُوذُوا حَتّٰى أَتٰاهُمْ نَصْرُنٰا وَ لاٰ مُبَدِّلَ لِكَلِمٰاتِ اَللّٰهِ ﴿الأنعام‏، 34﴾ / وَ لَقَدْ سَبَقَتْ كَلِمَتُنٰا لِعِبٰادِنَا اَلْمُرْسَلِينَ ﴿الصافات‏، 171﴾ 6️⃣الفاظ مِثل و مَثَل 7️⃣تعبیر «ما کان» و «لم یکن» 8️⃣تعبیر علینا: ثُمَّ نُنَجِّي رُسُلَنٰا وَ اَلَّذِينَ آمَنُوا كَذٰلِكَ حَقًّا عَلَيْنٰا نُنْجِ اَلْمُؤْمِنِينَ ﴿يونس‏، 103﴾ و ... ✳️بخش دیگری از اصول فقه السنن را بایستی به تعارضات بدوی میان سنن و راهکارهای حل اختلاف میان آنها اختصاص داد 🔰نقطه آغاز پژوهش و تدوین فقه السنن: ✅مطالعه و بررسی ادله نقلی یعنی آیات و روایات ❌ناصحیح بودن شروع از مباحث انتزاعی بدون توجه به ادله نقلی ❇️کلام آخر: طبق آنچه بیان شد، روشن می شود که اگر به بحث فقه السنن پرداخته نشود، محصول علوم انسانی ما با نقصانی جدی مواجه شده و تفاوت چندانی با علوم انسانی غیر دینی نخواهد داشت 🏠@markaztf #مرکزتفقه‌علوم‌اسلامی‌والگوهای‌حکمرانی

🔊صوت جلسه فقه سنت های الهی استاد میرمعزی 🏠@markaztf

📝گزارش جلسه فقه سنت های الهی استاد میرمعزی 🏠@markaztf

جلسه پنجم گروه «انسان شناسی و روان شناسی» ، پنجشنبه 10 اسفند، ساعت 15:30 با حضور حجج اسلام و آقایان حسنی‌نژاد، دستور، یحیی عبداللهی، مهرگان، موسوی، مهدی عبداللهی برگزار گردد. دراین جلسه حجت الاسلام حسنی نژاد به ارائه بحثی در رابطه با مختصات انسان در روان‌شناسی پرداختند و ضمن تأکید بر ابتنای نظریات و مکاتب روانشناسی بر یک مبنای مشخص و اثرگذاری وثیق آن مبنا بر دانش روانشناسی، به مبنا و نظریه آقای دکتر خاکبان اشاره نمودند که طبق دیدگاه ایشان، پالایش علوم انسانی می‌بایست بر اساس نظریه مبنا واقع گردد و ایشان در نظریه مبنای خود غایت و نهایت انسان را قرب الی الله و سعادت بشر در مسیر قرب الهی می‌داند و به نوعی خدامحوری را در برابر اسنان محوری و اصالت انسان مطرح می‌نماید... ایشان افزودند: هر چند در برهه‌ای با عبور از الهیات مسیحی و متافیزیک، مبنا اصالت خود را از دست داد و در رویکرد پراگماتیستی و کارکردگرایی، نتیجه، هدف و کارآمدی برجسته شد، اما خود این رویکرد نیز یک مبنای نانوشته دارد که قابل توجه و نقد است.... ایشان ضمن بیان تعریف و اهداف علم روانشناسی که عبارت است از کشف زمینه‌های رفتار و در نتیجه کنترل، هدایت و تغییر و درمان، منشاء این تعریف و مبنای آن را تعریف از انسان و ساحات و ابعاد او دانستند که عبارت است از جسم، روان و روح (اعتقاد و باور و زمینه‌های معنوی) و نیز از روان دو گونه تفسیر شده است که عبارت است از روان متأثر از جسم و وران متأثر از روح (شناختی و معنوی)... ایشان ضمن اشاره به روانشناسی معنویت گرا و مثبت گرا در 20 سال اخیر ، از آلپورت به عنوان پدر علم شخصیت دارای ایده ثبات شخصیت با دین اسلام و مذهب تشیع یاد نمودند... در پایان جلسه، مقرر گشت مبنای دین‌شناسی به عنوان نظریه بنیادین و مبنای تولید علوم انسانی در لایه جهان‌بینی و دین شناسی با استناد به دیدگاه علمای معاصر مورد بررسی و تدوین قرار گیرد و با تأیید ایشان در فضای تولید علم رسمیت یابد. مشروح و صوت این جلسه به پیوست تقدیم می‌گردد. 🏠@markaztf

🏠@markaztf

🏠@markaztf

🏠@markaztf