📌 معماری و شهرسازی همگام با محیط زیست
📝 مصالح مناطق معتدل و مرطوب
🔸 بیشتر ساختمانها با مصالحی با حداقل ظرفیت حرارتی بنا شدند و در صورت استفاده از مصالح ساختمانی سنگین، ضخامت آنها در حداقل میزان ممکن حفظ شده میشود. زمانی که نوسان دمای روزانه هوا کم است، ذخیره حرارت هیچ اهمیتی ندارد و علاوه بر این، مصالح ساختمانی سنگین تا حدود زیادی تاثیر تهویه و کوران را که یکی از ضروریات در این منطقه است کاهش میدهند.
🔸 به دلیل وجود پوشش گیاهی مناسب و فراوانی چوب در این منطقه، این عنصر یکی از مصالح پر مصرف در این منطقه است.
#همگام_با_محیط_زیست
#معماری_پایدار
💠واحد معماری و شهرسازی مصاف
💠 @masaf_memari
📌 استفاده از گیاهان دارویی در طراحی فضای سبز شهری
📝 جبران بخشی از هزینهها
🔸اختصاص منابع مرغوب آب و خاک به احداث فضای سبز که بواسطه رشد شهرهای بزرگ در اراضی درجه یک کشاورزی امری غیرقابل اجتناب گردیده است، سطح وسیع و در حال گسترش فضای سبز و هزینههای کاشت و داشت و کادر فنی و اجرایی احداث فضای سبز، بهای سنگینی است که شهروندان برای سلامت خود و محیط زیست باید پرداخت کنند، بهایی که صرفه جویی و گریز از آن، مخارج بهداشتی و هزینههای اجتماعی بسیار بیشتری ببار خواهد آورد.
🔸در دید کلان برآورد ارزشهای معنوی، زیست محیطی، حفاظتی، تفریحی و مانند آن در فضای سبز نیاز به امکاناتی گسترده و تخصصهایی است که بتوان بر اساس آن به بیان ارزش واقعی پرداخت. این ارزشها برای اکثریت مردم بخوبی ارزشهای ریالی قابل لمس نیست.
🔸با کشت گیاهان دارویی درفضای سبز بخشی از هزینههای ریالی قابل بازیافت است و با توجه به نزدیکی این مکانها به مراکز صنعتی و تجاری هزینه حمل و نقل نیز کاهش می یابد.
#همگام_با_محیط_زیست
#اقتصاد_مقاومتی_معماری
#نه_به_نهال_مضر
#شهر_پایدار
💠واحد معماری و شهرسازی مصاف
💠 @masaf_memari
📌 استفاده از گیاهان دارویی در طراحی فضای سبز شهری
📝 گیاهان دارویی از نظر سازگاری و تحمل شرایط
🔸تحمل شرایط ماندابی: در مناطقی که سطح آب تحت الأرض بالاست گیاهانی مانند اکالیپتوس بخوبی رشد کرده و در کاهش آب تحت الأرض و خشک کردن خاکهای اشباع نقش اساسی دارند. پونه و نعناع از دیگر گیاهان متحمل شرایط ماندابی هستند.
🔸تحمل هرس شدید: گیاهانی مانند مورد، رزماری، اسطوخودوس و دارچین براحتی شکل پذیرند و متناسب با هدف و مکان انتخاب شده در فضای سبز قابل شکل دهی هستند.
🔸سازگاری با سطوح شیب دار: در شیب های تند بزرگراهها و یا در پارکهای کوهستانی می توان از گیاهان دارویی مانند کورک، خارشتر، شیرخشت و گونه هاییاز جنس علف چای استفاده کرد. همچنین جهت پوشش دیوارهای بتونی که برای مهار شیب هاساخته می شوند می توان از بنه، زرشک معمولی، گل محمدی، برگ بو و سماق بهره جست.
#همگام_با_محیط_زیست
#اقتصاد_مقاومتی_معماری
#نه_به_نهال_مضر
#شهر_پایدار
💠 واحد معماری و شهرسازی مصاف
💠 @masaf_memari
📌 استفاده از گیاهان دارویی در طراحی فضای سبز شهری
📝 زیبایی گیاهان دارویی
🔸گیاهان با تنوع در فرم، اندازه و رنگ هر کدام میتوانند زیبایی خاصی را باعث شوند.
🔸از نظر رنگ گل، شاخه و برگ: رنگ گلهای آبی (رزماری، اسطوخودوس)، زرد (مغربی و علف چای)، و انواع رنگهای زرد و نارنجی (گلرنگ،همیشه بهار) سفید، بنفش، صورتی (زوفا، ماریتیغال، گل محمدی) در بین گیاهان دارویی دیده می شود. از نظر رنگ اندام هوایی، زیتون،بومادران، سانتولینا و اسطوخودوس دارای شاخ و برگ خاکستری هستند، عناب برگهایی بهرنگ سبز براق دارد و بومادران استاندارد دارای اندام هوایی به رنگ سبز چمنی است.
🔸از نظر اندازه: انواع بوتهای کوتاه (گل گاوزبان، زوفا و علف چای) متوسط (کرچک و گل محمدی) و انواع بلند (عناب، اکالیپتوس، سنجد، سنا) و گونه های دارای اندام های هوایی رونده (توت روباه) هستند. گیاهانی مانند غارگیلاس و خرزه و همیشه سبز است.
#همگام_با_محیط_زیست
#اقتصاد_مقاومتی_معماری
#نه_به_نهال_مضر
#شهر_پایدار
💠 واحد معماری و شهرسازی مصاف
💠 @masaf_memari
🌴 نخل باید نماد کریسمس باشد نه کاج
🔸 درخت کریسمس واقعی درخت نخل است.
🔸 قرآن درباره تولد حضرت عیسی(ع) میفرماید:
{وَ هُزِّي إِلَيْكِ بِجِذْعِ النَّخْلَةِ تُساقِطْ عَلَيْكِ رُطَباً جَنِيًّا}؛ هنگامیکه درد زایمان حضرت مریم را فرا گرفت زمستان بود.
📚 سوره مریم، آیه 25
🔸 حضرت مریم به کنار درخت خرمای کهنسال و خشکی رفت و به آن تکیه داد. در مدت کوتاهی درخت خشک سبز شد و برگ درآورد و خوشههای خرما از آن آویزان شد.
🔸 (برخی از فرقههای اصولگرای مسیحی درخت کریسمس را ویژۀ مشرکان میدانند و خود از آراستن درخت کاج در ایام کریسمس پرهیز میکنند.)
#شهرسازی_اسلامی_ایرانی
#همگام_با_محیط_زیست
#نه_به_نهال_مضر
#شهر_پایدار
💠واحد معماری و شهرسازی مصاف
💠 @masaf_memari
📌 نخل
📝نخل بومی ایران است
🔸 آثار به دست آمده نشان میدهد كه ايرانيان عصر هخامنشی نیز برای نخل آن چنان ارزش و اهميتی قائل بودند كه در دو سمت چپ و راست مهر داريوش هخامنشی تصوير نخل قرار دادهاند.
🔸 بسياری از شرقشناسان، مجموعه كاخهای تختجمشيد را به مثابه باغ سنگی زيبايی و يا يك بيشه مقدس تصور كردهاند، زيرا در نقش برجستههای آنجا هم به وضوح درختان نخل و سرو دیده میشود.
🔸 در ادبیات فارسی نیز درخت نخل نشان از بخشندگی است. در شعر سعدی آمدهاست:
گرت ز دست برآید چو نخل باش کریم
ورت ز دسـت نیـاید چو سرو باش آزاد
📌 حتی یكی از قدیمیترین و كهنترین داستانهای تمثیلی ادبیات فارسی، داستان درخت آسوریك است که مناظره درخت نخل و بز را با زبان نمادین بیان میدارد.
#شهرسازی_اسلامی_ایرانی
#همگام_با_محیط_زیست
#نه_به_نهال_مضر
#شهر_پایدار
💠واحد معماری و شهرسازی مصاف
💠 @masaf_memari
واحد معماری و شهرسازی مصاف
🌴 مزایای کاشت نخل در فضای سبز (بخش اول)
🔸 نخل به عنوان بهترین و زیباترین و مناسبترین درخت برای کاشت در فضاهای سبز در پارکها، خیابانها، معابر، جنگلکاریها، بیابان زدایی و… میباشد که هم اکنون در شهرهای جنوبی ایران کاشته میشود.
🔸 پیامبر (ص) فرمود:
«إِنْ قَامَتِ السَّاعَةُ وَ فِي يَدِ أَحَدِكُمُ الْفَسِيلَةُ فَإِنِ اسْتَطَاعَ أَنْ لَاتَقُومَ السَّاعَةُ حَتَّى يَغْرِسَهَا فَلْيَغْرِسْهَا»؛
اگر رستاخيز بر پا شود در حالیکه نهال نخلی در دست يكى از شماست اگر میتواند آن را بكارد بايد بكارد.
📚 مستدرک الوسائل و مستنبط المسائل، ج13، 460.
🔸 این روایت اهمیت کشت نخل را میرساند. در بی آبی و زلزله و…خرما به داد گرسنگان میرسد، گرسنگی و فقر را ریشه کن میکند.
🔸 از آنجا كه در كهن سالی نيز ثمره خوبی میدهد مظهر طول عمر و كهن سالی توام با سلامتی است.
🔸 درخت خرما با انسان در چند چیز مشترک است:
۱ . مانند انسان نر و ماده دارد؛
۲ . فقط ماده آن ميوه مىدهد؛
۳ . نیاز به انسان دارد چون اگر انسان نباشد باد و حشرات نمیتوانند نخل را تلقیح کنند؛
۴ . واحد شمارش آن نفر است؛
۵ . حداكثر ۱۲۰ سال عمر مىكند.؛
۶ . اين درخت اگر از قسمت فوقانى ضربه ببيند مىخشكد، همان طورى كه اگر انسان از ناحيه سر ضربه ببيند، مىميرد؛
۷ . در برابر توفانها و سختىهاى محيطى، همچون انسان مقاوم است؛
۸ . تنه آن مانند انسان راست قامت است؛
۹ . الياف آن مانند موى بدن انسان است.
🔸 نخل مرتبط ترین درخت به انسان است و از طرفی نخل به انسان نیاز دارد پس دوست دارد نزد انسان زندگی کند پس بهترین درختان فضای سبز است.
🔸 بسیاری از جانداران از نخل تغذیه می کنند و جانداران تمایل دارند اطراف نخل زندگی کنند.
🔸 پرندگان روی نخل و طراف نخل لانه سازی میکنند تا جایی که نام برخی پرندگان با نام نخل عجین شده است مانند بلبل خرما لذا کاشت فراوان نخل باعث ازدیاد تنوع زیستی جانوری میشود.
#شهرسازی_اسلامی_ایرانی
#همگام_با_محیط_زیست
#نه_به_نهال_مضر
#شهر_پایدار
💠واحد معماری و شهرسازی مصاف
💠 @masaf_memari
🌴 مزایای کاشت نخل در فضای سبز
(بخش دوم)
🔸 نخل هم در کویر میروید تا جایی که نام فرمانروای بیابانها (امیرة الصحراء) را کسب کرده است و هم در درون آب، اما پوسیده نمیشود و چند ماه غرق را تحمل میکند.
🔸 نخل، به درختان دیگر شبیه نیست، زیرا شاخههای جانبی ندارد. قطرش افزایش نمییابد، بلکه تنها قدّ آن بلند میشود.
🔸 تاج و تنه و ریشه نخل هیچ صدمهای به تأسیسات شهری از ساختمانها، سیم برق، آسفالت، لولههای آب و… وارد نمیکند.
🔸 نخل بسیار درخت زیبایی است و این آیه شریفه زیبایی نخل را به بهترین نحو بیان می فرماید:
☀️ {وَ النَّخْلَ باسِقاتٍ لَها طَلْعٌ نَضِيدٌ . رِزْقًا لِّلْعِبَادِ…}؛
و نخل سر فراز با خوشههای زیبا. روزی برای مردم… .
📚 سوره ق، آیه 10 و 11
🔸 قرآن کریم در این آیه دو ویژگی نخل را بیان میفرماید زیبایی نخل و ارزش تغذیهای آن «والنخل باسقات» یعنی بلند قامت، زیبا و برافراشته و دارای رشد عمودی كه ميوههای متراكم زیبا دارند.
🔸 بلندقامت «رِزْقاًلِلْعِبادِ»رزق و روزی برای بندگان است.خوراک انسان و حیوانات میباشد. آرد هسته خرما غذای مناسبی برای دام میباشد.
#شهرسازی_اسلامی_ایرانی
#همگام_با_محیط_زیست
#نه_به_نهال_مضر
#شهر_پایدار
💠واحد معماری و شهرسازی مصاف
💠 @masaf_memari
واحد معماری و شهرسازی مصاف
🌴 نخل درخت همیشه سبز
🔸 نخل درخت همیشه سبز است. جزء سبزترین درختان است که برگش هیچگاه نمیریزد.
☀️رسول خدا(ص)فرمود: «الْمُؤْمِنُ كَمِثْلِ شَجَرَةٍ لَا يَتَحَاتُّ وَرَقُهَا فِي شِتَاءٍ وَ لَا صَيْفٍ قَالُوا يَا رَسُولَ اللَّهِ وَ مَا هِيَ قَالَ النَّخْلَة؛
مؤمن مانند درختى است كه برگش در زمستان و تابستان نريزد. گفتند: يا رسول اللَّه آن چه درختی است؛ فرمود: درخت خرما.
📚 شیخ حر عاملی، وسائل الشیعه، ج2، ص859
🔸 «و لاينحات ورقها»برگهای آن جدا نمیشوند، خشکیده نمیشود.
🔸 ولی اگر سر آن بریده شود خشک میشود، اما چوب آن سالهای سال در زمین به همان شکل باقی میماند.
🔸 ساقۀ راست و ثابت دارد.«فرعها فی السماء»شاخههایش روبه آسمان، مزاحم هیچ کسی نمیشوند، مزاحم دید خودروها، دید ساختمانها و تیربرقها نمیشود.
🔸 تنهاش یک نواخت است و قاعدهاش قطورتر نیست لذا کمترین جا را اشغال میکند. خاک پای درخت نخل حاصلخیز است و بیشترین کشتزار و علفزار در پای آن میروید.
🔸 نخل، بهترین پوشش اطراف مزارع و باغهای انگور است و همراه نخل انواع درختان و انواع زراعت کاشته میشود و این نکته نیز در طول تاریخ حتی در نقاشیها به اثبات رسیده است.
🔸 «توتی اکلها کل حین باذن ربها»بهترین و مقویترین میوهها را به اذن خدا میدهد.
🔸 برگ درخت خرما هرگز نمیریزد و برگهای خشک شده بر درخت باقی میمانند که با هرس بریده میشوند.
🔸 هیچ یک از اجزای درخت خرما بیفایده و حتی کم فایده نیست چوب، لیف؛ برگ، تنه، پنیر وسط تنه و…
از چوب آن در بنّایی استفاده میشود و برگهای بزرگ آن برای ساختن كاردستیهایی مانند بادبزن، طناب، چوب دستی، حصیر و غیره به كار می رود.
🔸 از ضایعات و لاشبرگ نخل مانند برگهای هرس شده کاغذ تولید میشود و همچنین از آنها ام دی اف تولید میشود.
#شهرسازی_اسلامی_ایرانی
#همگام_با_محیط_زیست
#نه_به_نهال_مضر
#شهر_پایدار
💠واحد معماری و شهرسازی مصاف
💠 @masaf_memari
واحد معماری و شهرسازی مصاف
📌 تاثیر محیط بر سلامت انسان
📝تابش و روشنایی و رابطه آن با راحتی و آسایش
🔸امروزه ارزش نور روز شناخته شده است پژوهشهای انجام شده نه تنها تأثیر قابل ملاحظه نور را بر سیستم بصری، بلکه نقش مثبت آن بر سلامت جسمی و روانی افراد و نیز افزایش کارایی آنان را نشان میدهد.
🔸نور روز بر ساکنان فضا هم به طور محسوس و هم غیرمحسوس تاثیر میگذارد، نور ریتمی طبیعی برای تشخیص زمان روز و فصول، همچنین محرکی بیولوژیکی برای هورمون های تنظیم کننده سیستم های بدن، فراهم می کند. نور روز با تأثیر بر چرخه سیرکادین، سبب تنظیم عملکرد های فیزیولوژیک مانند خواب، گوارش، هوشیاری افسردگی و سلامت عمومی میشود.
🔸 عوامل مهم ایجاد یک محیط شفابخش در رابطه با نور شامل:
جهت گیری صحیح ساختمان، شکل و ایجاد مناسب پنجره ها، کنترل تابش خیره کننده، تعیین مقدار مناسب نور روز، تشعشع رنگ و درجه حرارت و تعادل بین نور الکتریکی و روشنایی روز است.
🔸جهت گیری صحیح ساختمان یکی دیگر از عوامل موثر بر سلامتی ساختمان است. جهت گیری ساختمان سایر جنبه های کالبدی را تحت تاثیر قرار می دهد. جهت گیری ساختمان به طور مستقیم بر طراحی پنجره ها تأثیر میگذارد و طراحی پنجره نیز بر کیفیت نور روشنایی روز و دید بصری به خارج، موثر است. در عین حالی که توجه به این دو عامل در ایجاد محیطی پایدار و شفا بخش مهم است. در طراحی، شکل مناسب پنجره ها نیز بر سلامت تاثیر گذار است. در رابطه با طراحی یک محیط شفابخش با نور پنجره دارای اهمیت بسیاری است. در طراحی مناسب و درخور پنجره، باید ملاحظات معماری زیست محیطی و فرهنگی را نیز در نظر گرفت.
🔸در مطالعه در یک اتاق بستری چهار تخته در مالزی، دو نوع مکانیابی برای پنجره اتخاذ شد. اول پنجرههای به صورت متقارن و متعادل: یعنی دو قاب پنجره در دو طرف و نزدیک به دیوار کناری به همراه یک دیوار وسطی متقارن. گروه دوم، چهار قاب پنجره در وسط به صورت متمرکز قرار داشت. که نور و دید در نوع اول از رضایت بیشتری برخوردار بود. جنبه دیگر توان توزیع نور بود که نتیجه مطالعات نشان داد پنجره نوع اول ارجح است. از این جهت محاسبه نور روز و تعیین محل مناسب پنجره ها واجد ارزش است.
📚درآمدی بر طراحی مسکن سالم، ص81
#همگام_با_محیط_زیست
#معماری_پایدار
#معماری_سالم
💠واحد معماری و شهرسازی مصاف
💠 @masaf_memari
🟧 کاشت درختان مثمر در سطح شهرها
🔹نقل است که روزی انوشیروان از روستایی عبور میکرد. پیرمردی را دید که نهال گردو مینشاند. انوشیروان گفت: «ای پیر زمانه! درخت نشاندن تو گذشته؛ زیرا تو پیرمرد ناتوانی و درخت گردو دیر بار میدهد.» پیرمرد گفت: «کسانی که پیش از ما بودند، درخت نشاندند، ما خوردیم، ما هم مینشانیم، بعد از ما میخورند.
• به یک عمر در کِشت زار جهان
نخوردیم جز کِشتۀ دیگران
کنونم مکافات را کار بند
بکاریم تا دیگران بَر خورَند
🔸انوشیروان، او را آفرین گفت و کیسه زری به او داد. پیرمرد گفت: دیگران درخت مینشانند و چند سالی زحمت میکشند تا درختشان به بار بنشیند و حاصل بدهد، درخت من چه زود به بار نشست و حاصل داد.
انوشیروان که از این جمله خوشش آمده بود، کیسه زر دیگری به او داد و از آنجا گذر کرد.
(برگرفته از دیوان حزین لاهیجی، ص۵۶۳)
🔹چه زیبا است که این مسئله به عنوان یک سنت ترویج گردد و برای کاشت نهالهای جدید در پارکها و خیابانها، از درختان دارای محصول و متناسب با خاک آن منطقه استفاده شود تا علاوه بر فواید ذاتی درخت، مردم از محصولات آن نیز استفاده کنند.
🔸قال الصادق(علیه السلام): لَا تَقْطَعُوا الثِّمَارَ فَیَبْعَثَ اللَّهُ عَلَیْکُمُ الْعَذَابَ صَبّاً.
درختان مثمر[که قابلیت میوه دادن دارند] را قطع نکنید؛ چرا که خداوند عذاب را بر شما فرو خواهد فرستاد.
(کافی، جلد۵، صفحه ۲۶۴ و جلد ۴، صفحه ۴۷۵)
#همگام_با_محیط_زیست
💠 واحد معماری و شهرسازی مصاف
💠 @masaf_memari