#نفت
#درآمد_نفتی
#تب_هلندی
#سقوط_پهلوی
سیاست رانتیر شاه و نابودی حکومتش
🔸️یک سال بعد از سرنگونی دولت مصدق ، ابوالحسن ابتهاج به ریاست سازمان برنامه و بودجه دولت زاهدی منصوب شد .
🔸️وی بسیار قاطع ، محکم و سازش ناپذیر بود و علنا در برابر مداخلات سیاسیون و سران حکومت در امور برنامه ریزی و بودجه کشور ( حتی خود شاه و خانواده اش ) می ایستاد و همین امر باعث شد کمتر شخصیتی از سران حکومت پهلوی از او راضی باشد و در نتیجه برکنار گردید .
🔸️در سال ۱۳۴۰ نیز به اتهام فساد ( ولی بعدا مشخص شد به علت انتقاد از شاه یک سخنرانی ) ، بازداشت شد.
🔸️وی یکی از مدیران اقتصادی و کارشناسی کشور بود که مداخلات غیرکارشناسی محمدرضا پهلوی را بر نمی تافت و در نتیجه حکومت وقت هم با او خوب تا نکرد.
🔸️در دهه ۴۰ نیز سیاست های اقتصادی امثال علینقی عالیخانی روند رو به رشدی را برای اقتصاد ایران رقم زد و با توجه به درآمد نه چندان زیاد نفت و همچنین قیمت پایین آن در آن مقطع ، اقتصاد کمتر وابسته به طلای سیاه ایران شرایط خوبی را سپری می کرد.
🔸️مشکل از سال ۱۳۵۲ و شوک نفتی حاصل از جنگ اعراب و اسرائیل آغاز شد ؛ قیمت نفت درمدت بسیار کمی چند برابر شد تا جایی که درآمد ایران به حدود ۲۰ میلیارد دلار رسید. ( ارزش دلار در آن مقطع بسیار بیشتر از امروز بود ).
🔸️ شخص شاه که نفت را متعلق به خود می دانست دیگرتاب نیاورد و شخصا به طور کامل وارد مدیریت اقتصادی کشور شد و بدون آن که اقتصاد را بشناسد پول های بادآورده نفتی را به بودجه کشور سرازیر کرد.
🔸️با سرازیر شدن سیل عظیم نقدینگی و افزایش تقاضا ، برای متناسب کردن نرخ تورم ، واردات چند برابر شد و ویروس بیماری هلندی اقتصاد ایران را کاملا آلوده ساخت.
🔸️از طرفی حکومت که از درآمدبالای نفت سرمست بود و گمان می کرد به جامعه مدنی و احزاب احتیاجی ندارد و هر گونه مخالفتی را با پول بخرد ، فضای سیاسی را کاملا بسته ، اختناق را افزایش داده و اقدام به ایجاد سیستم تک حزبی کرد.
🔸️محمدرضا پهلوی چنان از باده ثروت نفت و خریدهای کلان تسلیحاتی با بهره گیری از درآمد آن مغرور شده بود که هر گونه مخالفتی را بر نمی تافت.
🔸️در نتیجه همزمان با رشد اقتصادی ، فضای سیاسی تنگ تر می شد و اوضاع تا زمانی خوب بود که در آمد نفتی وجود داشت.
🔸️از زمستان سال ۵۵ درآمدهای نفتی ایران در مدت زمان کمی حدود ۲۰ درصد کاسته شد و حکومت که راهبرد بلندپروازانه و غیرمتوازن صنعتی سازی را با پول نفت ( البته بدون توجه به جنبه توسعه سیاسی ) آغاز کرده بود با چالشی عظیم مواجه ساخت.
🔸️عدم توجه به توسعه سیاسی ، جامعه ایران را توده ای ، با هویت ذره ای و آماده انفجار ساخته بود و سیل عظیم مردمی که از اوضاع اقتصادی ناراضی بودند بلافاصله با انقلابیون علیه حکومت همراه شدند و فرصتی طلایی برای ایشان فراهم ساختند.
🔸️از اواخر شهریور سال ۵۷ اعتصاب ها به کارکنان صنعت نفت نیز رسید و بحران مالی حکومت پهلوی را بیش از پیش ضعیف ساخت.
🔸️شاه که ۳۷ سال مستبدانه حکم رانده ، جامعه مدنی را نابود ساخته و نتوانسته بود از طریق دستگاه های فرهنگی در دوران حکومتش گروه های حامی - پیرو تشکیل دهد ( و در نتیجه از بدنه اجتماعی مدنی برخوردار نبود ) به سرکوب بیشتر و حکومت نظامی متوسل شد اما بدنه ارتش هم از وی پشتیبانی نکردند زیرا عقاید مذهبی نزدیک به انقلابیون داشتند و در نتیجه سلطنت پهلوی نتوانست دوام بیاورد.
📌 به اعتقاد نگارنده ، سیاست های تزریق افراطی پول نفت به اقتصاد در دهه ۵۰ انتظارات جامعه را به شدت بالا برد اما در عین حال استبداد شدید و نادیده گرفتن دیدگاه های اکثریت جامعه ( به خصوص قشر مذهبی ) و همچنین تضعیف تشکل ها و جامعه مدنی باعث شکل گیری حرکات انقلابی و دگرگون خواهانه اساسی شد و حکومت نیز نتوانست با سیل بنیان کن اعتراضات مقابله کند و در نهایت فروپاشید.
@taghaviniaa
🇮🇷🇮🇷🇮🇷🇮🇷🇮🇷🇮🇷🇮🇷🇮🇷🇮🇷🇮🇷
#محمدرضاقربانی
#کانال_مطالب_تحلیلی درایتا ( eitaa ) 👇
🆔 eitaa.com/mrgh110
#کانال_مطالب_تحلیلی 1⃣ درواتساپ 👇
https://chat.whatsapp.com/DrKmdrW9VW25fUqAkkM1yb
#کانال_مطالب_تحلیلی 2⃣ در واتساپ 👇
https://chat.whatsapp.com/GNgI5RnsmIl5OLW19t64n9
#کانال_مطالب_تحلیلی در تلگرام 👇
🆔 https://t.me/mrgh110
❤️❤️❤️❤️❤️❤️❤️
#نفت
#درآمد_نفتی
#سید_محمد_خاتمی
#محمود_احمدی_نژاد
#سید_ابراهیم_رئیسی
✳️ شما نبودید که گفتید پوست موز زیر پای دولت گذاشته‌اید؟!
✅ سوال اساسی :
«چرا در دو دولت رئیسی و دولت احمدي‌نژاد به‌رغم بهبود درآمدهاي نفتي، وضع بدتر مي‌شود ولي در دولت خاتمي و روحاني، به‌رغم كاهش درآمدهاي نفتي وضع بهتر مي‌شود؟»
عباس عبدی این سؤال آمیخته با مغالطه را مطرح کرده و نوشت: «اين يادداشت درصدد طرح پرسشي اساسي از دولت محترم است. در اين يادداشت مي‌خواهم چند دوره انتقال دولت از هاشمي به خاتمي سپس به احمدي‌نژاد و در ادامه به روحاني و در پايان رييسي را مقايسه كنم. فرض مي‌كنيم كه سال انتخاب فرد نيز به حساب نفر قبلي باشد. در دو سال پاياني آقاي هاشمي متوسط تورم سالانه حدود ۲۰ درصد بود. در دو سال اول خاتمي به ۱۹ درصد كاهش يافت و در دو سال بعدي او به حدود ۱۲ درصد تنزل يافت كه روند بسيار خوبي بود. البته در دو سال اول خاتمي اين كاهش تورم در شرايطي پيش آمد كه درآمدهاي ارزي ناشي از صادرات نفت به پايين‌ترين ارقام خود رسيده بود و كشور به شدت در تنگناي ارزي قرار داشت. پس چرا به‌رغم كاهش شديد درآمدهاي ارزي توانستند تورم را تا حدي كم كنند؟
هنگامي كه خاتمي رفت، نرخ تورم سالانه در سال ۱۳۸۳ و ۱۳۸۴ باز هم حدود ۱۲ درصد بود. ولي در دو سال اول احمدي‌نژاد دو باره افزايش يافت و اين نرخ در اين دو سال به‌طور ميانگين به حدود ۱۵ درصد رسيد. جالب اين‌كه درآمدهاي ارزي دولت احمدي‌نژاد نه تنها كاهش نيافت كه به شدت زياد شده بود. هنگامي كه احمدي‌نژاد رفت متوسط نرخ تورم سالانه در دو سال ۱۳۹۱ و ۱۳۹۲، حدود ۳۲ درصد شد و اين آغاز فاجعه بود، ولي نكته بسيار مهم اين است كه اين نرخ در دو سال اول روحاني به حدود ۱۴ درصد رسيد كه خيلي كاهش چشمگيري بود. در حالي كه درآمدهاي نفتي روحاني نيز نسبت به دو سال آخر احمدي‌نژاد به شدت كاهش يافته بود.
هنگامي كه روحاني رفت، متوسط نرخ تورم دو سال آخر او به حدود ۴۰ درصد رسيد كه خيلي بالا بود. ولي اين نرخ در سال ۱۴۰۱ و ۱۴۰۲ (امسال) نيز همچنان بيشتر از اين رقم است و احتمالا در خوش‌بينانه‌ترين حالت و با توجه به روند نزولي تورم در دو ماه اخير به همان ميزان دو سال آخر روحاني برسد، در حالي كه درآمدهاي نفتي اين دولت خيلي‌خيلي بيشتر از دو سال آخر روحاني است.
بررسي بولتن آماري سالانه اوپك نشان مي‌دهد كه ارزش صادرات نفت ايران در سال ۱۴۰۱، به ۴۳ ميليارد دلار رسيد كه در مقايسه با ۲۶ ميليارد دلار در سال ۱۴۰۰ و ۸ ميليارد دلار در سال ۱۳۹۹ و ۱۹ ميليارد دلار در سال ۱۳۹۸ افزايش چشمگيري داشته و به ميزان ۶۱ ميليارد دلار ارزش صادرات نفتي در سال ۱۳۹۷ كه تحريم‌هاي آمريكا عليه صادرات نفت ايران احيا شد، نزديك شده است.
اين‌كه هر روز به فروش بيشتر نفت افتخار شود، مساله مردم نيست؛ آثار اين فروش در كسب و كار و سفره مردم مهم است. پرسش اين است كه اين تفاوت‌ها ناشي از چيست؟ چرا در دو دولت شما و احمدي‌نژاد به‌رغم بهبود درآمدهاي نفتي وضع بدتر مي‌شود ولي در دولت خاتمي و روحاني به‌رغم كاهش درآمدهاي نفتي وضع بهتر مي‌شود؟
آماده شنيدن پاسخ شما هستيم؛ ولي اگر پاسخ نداديد كه اميدوارم دولت محترم پاسخ بدهند، خودم اجمالا به چند عامل مهم اشاره خواهم كرد. شفافيت، نظارت‌پذيري، عقلانيت اقتصادي و ايجاد اميد و چشم‌انداز نسبت به آينده و بهبود روابط خارجي علل اصلي اين تفاوت هستند».
✅ پاسخ عباس عبدی :
نویسنده این متن مغلوط،
1⃣ اولا عمدا به یاد نمی‌آورد که رکورد های تورم 49/6 و 60 درصد را دولت های هاشمی و روحانی بر جا گذاشتند، نه دولت های احمدی نژاد و رئیسی.
2⃣ ثانیا،دولت خاتمی ادامه دولت هاشمی بود و نه جدا از آن.
👇👇👇👇👇