اگر اعتماد به نفس داشته باشی برتری های دیگران را می پذیری و بدیهای شان را تحمل می کنی ✨اعتماد به نفس با یاد خداوند که حامی و عاشق توست، به دست می آید. 🕊🍃حمیدرضا مظاهری سیف @mazaheriseyf 🍃🌺

"پرسش هایی درباره سیر و سلوک" 🕊🍃حمیدرضا مظاهری سیف

☘حدود سلوک تا کجاست؟این که این مقامات را در روایات و ادعیه گفته اند:"مقام محمود"کل خیر ادخلت فیه محمد و آل محمد.از خدا بخواهید یعنی همان مقاماتی که اهل بیت علیهم السلام دارا هستند؟ 🌸اگر چنین است،آیا خواستن امر ناممکن حکیمانه نیست؟ ▫️سیر و سلوک الی الله حدی ندارد به همین علت انسان ابدی است،مقام اهل بیت مقام تجلیات حقی است.یعنی کسی که توجه و دلبستگی را از عالم ماده منصرف کند،از عالم مثال و برزخ هم فراتر برود،از عالم عقول و ارواح هم بگذرد،به تجلیات حقی می رسد،اینجا شروع مقام اهل بیت است‌.کسی که به اینجا برسد به نور اهل بیت می پیوندد.اما مقامات مربوط به تجلیات حقی مراتب بالاتری هم دارد. 🔸تجلیات آسمانی بالاتر از این هاست که بالاترین کشف های معنوی در آن مرتبه اتفاق می افتد.تجلیات ذات از تجلیات آسمانی بالاتر است.تجربه های عرفانی در مرتبه ذات ویژگی هایی دارد که با مکاشفات تفاوت دارد و به آن مشاهده می گویند.از این بالاتر هم است که به آن معاینه می گویند.حالا نمیخواهیم درباره این ها توضیح دهیم،نیاز به توضیح هم ندارد،کسی که ندیده اگر برایش بگویی فایده زیادی ندارد و اگر هم دیده که نیاز به گفتن نیست.گفتن این مطلب برای کسی مفید است که در آستانه این تجربه هاست و اگر بداند که گام بعدی اش چگونه است با تحیر کمتر میتواند پیش برود. 🔺الغرض اگر می گویید مقامات اهل بیت،باید توجه داشته باشید که این مقامات بسیار وسیع است.ابوذر هم به مراتبی از این مقامات رسیده بود و درباره او رسول خدا فرمود:ابوذر منا اهل البیت.اما به اندازه سلمان بالا نرفته بود.رسول خدا درباره سلمان هم فرمود:سلمان منا اهل البیت.مقامات اهل بیت بسیار گسترده است و راه رسیدن به خدا از آنهم گسترده تر است.به همین جهت است که خود اهل بیت هم ارتقاء درجه دارند،هنوز هم ارتقاء درجه دارند. 🔸صلوات و رحمتی که ما بر پیامبر و اهل بیت میفرستیم دعا برای آنهاست و اثر دارد و در ارتقاء درجه آنها به اندازه خودش این دعای ما اثر می گذارد.برای همین است که صلوات ذکر بسیار ارزش مندی است و درهای بسته را باز می کند، اهل بیت از این دعا بهره مند می شوند و از ما تشکر می کنند و اثراتی که صلوات بر خودما می گذارد به تناسب استعداد ماست و گاهی قابل وصف نیست. ▪️مقامات اهل بیت بسیار گسترده است و آنها در حال ارتقا درجه هستند.حضرت علی(ع)هم به همه مقامات رسول خدا نمی رسد،برای همین وقتی از درجه او سوال می کنند می گوید من از حضرت موسی و سایر انبیا بالاترم ولی وقتی می پرسند تو بالاتری یا پیامبر خاتم می گوید انا عبد من عبد محمد. 🔹وقتی دعا می کنیم:"ادخلتنی فی کل خیر ادخلت فیه محمدا و آل محمد"این دعا به آن قله اشاره دارد،قله ای که رسیدن به آن امکان پذیر است.ولی باید توجه کنید که این دعا را اگر به معنای عام در نظر بگیرید که شامل همه مقاماتی شود که اهل بیت به آن وارد شده اند،این دعا امروز با دیروز مصداقش متفاوت است.چون مقامات آنها در حال افزایش است و یک موضوع ثابت نیست. "هم درجات عند ربهم" 🔘بنابراین شما می روید می رسید،اما به جایی می رسید که اهل بیت از آن گذشته اند.سرعت سیر آنها به سوی خدا از سرعت ما بیشتر است،برای همین است که از ما دور تر می شوند اما وجود آنها سعه دارد،نورشان فراگیر است.شما به هر مرتبه که برسید،حضور آنها را بیش از بیش درک کنید و به آنها نزدیک تر می شوید و از فیض وجودشان بیشتر برخوردار می شوید. 🔺مقام محمود هم همین طور است دارای مراتب بی شماری است از یک حدی به بالا را می گویند مقام محمود.کسی که به مقام رضا برسد مقام محمود است."رضی الله عنهم و رضوا عنه" اما فکر نکنید که مقام رضا یک حد مشخص است و تمام می شود.مقام رضا کشیده می شود در دل مقامات بالاتر.اگر به مقام تسلیم هم برسید،از شئون مقام رضا برخوردار هستید،در مرتبه ای بالاتر و لطیف تر.همه مقامات و منازل سلوکی این طور هستند.شما از زمانی که به صبر می رسی، دیگر مقام صبر را داری وقتی بالاتر می روی صبر هم با تو می آید و خالص تر می شود،وقتی به رضا می رسی صبر را هم داری ولی صبر در مرتبه ای بالاتر و خالص تر به طوری که تجلی صبر الهی را بیشتر می نماید."وما صبرک الا بالله" ▫️بنابراین رسیدن به مقامات اهل بیت و پیوستن به آنها به معنای مساوقت وجودی با اهل بیت نیست،این طور نیست که هر چه آنها دارند ما هم داشته باشیم و هم رتبه شویم.پیوستن به آنان و مقامات شان،به معنای هم رتبه شدن با آنها نیست.چون اینجا همه اش حرکت و شکوفایی است.آنها ناایستاده اند که تو به آنها برسی.همین که بتوانی پا جای پای آنها بگذاری به مقامات شان پیوسته ای،حالا ادامه بده"این بحر مواج ساحل ندارد" @mazaheriseyf 🍃🌺

گذشت و بخشایش پیش از آنکه نیکی در حق دیگران باشد، خوبی در حق خودماست. چه خیری بالاتر از آرامش که دل را برای انعکاس نور و یاد خدا آماده می کند. @mazaheriseyf 🍃🌺

@mazaheriseyf 🍃🌺

🔴🔊 ✅ سلسله سخنرانی‌هایی با موضوع تبیین شاخص‌های عرفان اسلامی و عرفان‌های کاذب: 🔹استان قم: 👈 دوشنبه، ۹۷/۰۹/۱۹، مدرسه مبارکه فیضیه، بعد از نماز مغرب و عشاء. حجت الاسلام مظاهری سیف. 🔹ادامه دارد... 🔹در صورتی که مسجد، حوزه علمیه، یا منطقه خاصی که مورد آسیب عرفان های کاذب است مد نظر دارید، برای اعزام سخنران متخصص با شماره زیر تماس بگیرید. ۰۹۳۹۰۲۰۳۷۷۰ #عرفان_اسلامی

#بازاریابی_شبکه_ای یک دین جدید 🔸بازاریابی شبکه ای تأکید می کند که شما اگر سرمایه یا دانش فوق العاده ای ندارید، تا از آن پول دربیاورید، هنوز راهی برای پولدار شدند تان وجود دارد. آن راه بازاریابی شبکه ای است. برای موفقیت در بازاریابی شبکه ای فقط کافی است که ایمان کامل و اعتقاد راسخ داشته باشید که بازاریابی شبکه ای «درخشان ترین مدل کسب و کار در سطح دنیاست» و از این راه می توانید به ثروت، خوشبختی و هرآنچه می خواهید، دست یابید. 🔹«باید 100 درصد به این مدل اعتقاد داشته باشید و وقتی می خواهید در مورد آن با دیگران صحبت کنید به هیجان بیایید. اکثر افراد موفق در بازاریابی شبکه ای با تمام وجودشان به این حرفه ایمان دارند و معتقدند که با استفاده از آن قدرت ایجاد تغییر در زندگی شان را خواهند داشت. این افراد هیچ شکی در مورد مشروعیت و درخشندگی این حرفه نداند.» 🔸این ها نمونه ای از مطالب فراوانی است که دربارۀ ایمان به بازاریابی شبکه ای گفته می شود. بازاریابی شبکه ای در بهترین حالت یک روش کسب و کار است مثل سایر روش ها که نقاط ضعف و قوتی دارد. اعتقاد راسخ و ایمان 100درصد به این مدل چه ربطی به اقتصاد دارد؟! 🔹تأکید بر ایمان راسخ و 100درصد به بازاریابی شبکه ای تحقیق در این باره را فراتر از ابعاد اقتصادی و حقوقی به قلمرو دین می کشاند. ایمان به اثربخشی و درخشان بودن بازاریابی شبکه ای گذشته از درستی و نادرستی آن، به صورت یک ایمان نوین ظاهر شده است. این گونه مطلق سازی و ایمان گروی به قلمرو دین مربوط می شود. اگر گروهی از مردم به عیسی مسیح ایمان دارند و گروهی دیگر به کریشنا یا شیوا، تا زندگی خود را برکت دهند و از رنج و بلا در امان باشند، امروزه شرکت های بازاریابی شبکه ای، ایمان جدیدی را برای رسیدن به آرزوها و رهایی از رنجها ترویج می کنند. 🔸برخی شرکت های بازاریابی شبکه ای اعضای خود را «فرشته» می نامند. فرشته هایی که بنابر قدرت ایمان شان درجات مختلفی دارند. نشانه ایمان آنها جذب بهتر افراد و دریافت بیشتر پورسانت است. تجربۀ زیستۀ اعضای شرکت های بازاریابی شبکه ای نشان داده، که این دین جدید به صورت همه جانبه بینش ها و ارزش های بنیادین افراد را متحول می سازد. 🔹ارزش های شرکت های بازاریابی شبکه ای به صاحبان و لیدرهای اصلی وابسته است، که درآمده عمده به آنها تعلق می گیرد. به این ترتیب ایمان به این مدل کسب درآمد و تحول و خوشبختی در حقیقت ایمان و اعتقاد، به خدایان ثروت و موفقیت است. توجه به نوع رابطه اعضا با لیدرهای موفق در نگاه نخست رابطه ای صمیمانه و جالب به نظر می رسد؛ ولی بررسی های نزدیکتر نشان می دهد، که رابطه ای ایمانی، مطلق و مقدس در میان است. @mazaheriseyf 🍃🌺

وقتی کنیه ای را در دل داری پیش از همه خودت را می آزاری و هنگامی که دیگران را می بخشی پیش از همه خودت را شادمان می کنی. @mazaheriseyf 🍃🌺

#پائولو_كوئليو 🔸کوئلیو هم مثل ميليون¬ها نفر از اهالي عصر مدرن، آواي روح را در فراق از وطن ملکوتی خويش شنيده و از معدود كساني است، كه این نالۀ دردمندانه را جدي گرفته و براي التيام زخم های روح انسان كاري كرده است. 🔹ولي اي كاش او هم مثل ميلياردها بشري كه نالة روح را مي‌شنوند و كاري نمي‌كنند، خاموش مي‌ماند و دست به كاري نمي‌‌زد! اي كاش نام خدا و ياد عالم غيب از راه آثار او به فرهنگ جهانی راه پیدا نمی¬کرد! و اي كاش نويسنده¬اي چيره¬دست نبود يا دست¬كم از خدا و معنويت نمي¬نوشت؛ زيرا اين خدايي كه در آثار كوئيلو زنده شده، همان خداي ناتوان و خطاكاري است، كه در آثار نيچه مُرده است. 🔸رابطه با عالم غيب كه به نام جادو در آثار کوئلیو مطرح مي‌شود، همان خرافات و توهّماتي است، كه در دوران رنسانس مردمان را از دينداري و معنويت‌گرايي ملول و رميده ساخته بود و به انکار خدا و معنویت منتهی شد و حالا در عصر فقدان معنویت و عطش روح، کوئلیو دوباره ما را به مرداب فراموش شدۀ پیشین فرامی خواند. 🔹كوئيلو مي‌كوشد با طرح نمادین عالم غیب به عنوان جهان نامرئی و سحر و جادو به عنوان راه ارتباط با عالم غیب و افسانة شخصی و ندای درون به عنوان رابطة وجودی انسان به سوی عالم غیب، به مصاف با رنج نيازهاي پاسخ نایافتۀ معنوي برود. به گمان او اگر بُعد جادویي و سحرآميزي به زندگي اضافه كنيم، مشكل ارزش و معناي زندگي حل مي‌شود و شور و نشاط به زندگي پوچ ساکنان تمدن غرب باز مي‌گردد. 🔸تمایل فطری انسان به کشف راز هستی و ارتباط نزدیک با قدرت بی کران هستی بخش، حقیقتی انکار ناپذیر است. اگر این نیاز ناگزیر و جاودان را جدی نگیریم و پاسخی جذاب و راستین به آن ندهیم، تاریخ حیات بشر در چرخه ای از انکار و اقبال سرگردان خواهد شد. پس از هر انکاری عطش و اشتیاق معنوی سرمی کشد و پس از هر اقبالی دوران سرخوردگی و سردی فرامی رسد. 🔹راه نجات بشر از این چرخۀ بی پایان اتیاق و ناکامی معنوی، یافتن راهی روشن و مطمئن به سوی معنویت است. راهی که از درون انسان می گذر و به خالق هستی بخش می رسد. اگر این راه گشوده شد، روح به رشد و رهایی می رسد، در غیر این صورت معنویت به هوس های آتشینی فروکاسته خواهد شد، که شراره های دوزخ را می افروزد و قلب ها را در حسرت و ناکامی می سوزاند. 🕊🍃حمیدرضا مظاهری سیف @mazaheriseyf 🍃🌺

قلبت مثل گل، گاهی غنچه می دهد، می شکفد گاهی پژمرده می شود، می ریزد نه پژمردگی چایان، نه شکفتگی همیشگی است. زندگی فراسوی این حالات گذرا جاری است. هرلحظه خدا را تجربه کن. @mazaheriseyf 🍃🌺

نشست علمی با موضوع «روش شناسی مطالعات معنوی با تأکید بر آموزه های قرآ«ی» ارائه دهنده: حمیدرضا مظاهری سیف ناقدان: محمد عالم زاده نوری احمد شاکرنژاد @mazaheriseyf 🌸🍃

مشروح سخنان استاد مظاهری سیف در #نشست_علمی 🔸به گزارش سرویس فرهنگی و اجتماعی خبرگزاری رسا، نشست تخصصی "روش شناسی مطالعات معنوی با تکیه بر آموزه‌های قرآنی" پایان هفته گذشته در سالن جلسات انجمن‌های علمی حوزه علمیه برگزار شد. مشروح این نشست در ذیل تقدیم می شود. 🔹در این نشست، حجت الاسلام حمیدرضا مظاهری سیف، رییس موسسه بهداشت معنوی به عنوان ارائه دهنده، موضوع خود را مطرح کرده، سپس حجت الاسلام والمسلمین محمد عالم‌زاده نوری، عضو هیأت علمی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی و عضو انجمن اخلاق و آقای احمد شاکرنژاد، عضو هیأت علمی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی به انتقاد و تکمیل این مباحث می‌پردازند. بر اساس این گزارش حجت الاسلام والمسلمین مظاهری سیف در ابتدای این نشست به ارائه مباحث خود پرداخت. 🔸وی با بیان این که روش شناسی مطالعات دینی به نظر موضوعی تازه است که جای خالی آن در فضای اندیشه دینی و حوزه علوم انسانی وجود دارد، اظهار داشت: جای امید است که با این طرح ایده این جا‌های خالی پر شود. 🔴 سه کاربرد مفهوم معنویت 🔹به طور کلی وقتی مفهوم معنویت را به کار می‌بریم، سه کاربرد دارد، نخست در رابطه با موضوعات معنوی و غیر مادی این مفهوم به کار می‌رود، وقتی حرف از امور معنوی زده می‌شود، فرشتگان، قیامت، خدا و روح و همه آنچه که مادی نیست و در مقابل امر مادی قرار می‌گیرد، به ذهن ما تبادر می‌کند که امور معنوی هستند. 🔸دومین کاربردی که از مفهوم معنویت اراده می‌شود، این است که به عنوان یک نهاد اجتماعی به نیاز‌های معنوی مردم پاسخ دهد، مجموعه‌ای از نقش‌ها، هنجارها، ساختار و سازمان‌هایی که در یک جامعه شکل می‌گیرد تا نیاز‌های مردم را به معنویت تأمین و ارضا کند. 🔹سومین کاربرد مفهوم معنویت، کاربرد علمی این مفهوم است، منظور، یک حوزه دانشی و مجموعه‌ای از مسائل است که اندیشمندان به آن می‌پردازند و به آن مسائل پاسخ می‌دهند، از این رو در قلمروی یک حوزه دانشی قرار می‌گیرد، این‌که آیا می‌توان حوزه دانشی را به صورت مستقل تعریف کرد یا در ضمن علوم دیگر، مجموعه مسائلی وجود دارد که سنخ خاصی پیدا کرده و به آن مسائل معنوی گفته می‌شود، در حوزه جامعه شناسی، روانشناسی، فلسفه دین، ممکن است قابل طرح وبررسی باشد. 🔸همانطور که در این مقاله، معنویت مطرح شده است، از آن با عنوان "استعداد روحی که در ارتباط با خدا شکوفا می‌شود" تعبیر شده است و همه انسانس‌ها از آن برخوردار هستند، به خصوص وقتی بخواهیم معنویت را در حوزه علوم انسانی یا علوم دینی مطرح کنیم، به نظر این تعریف گویایی است. 🔹ما تعاریفی موجود از معنویت را به دو دسته تقسیم کرده و بعضی از تعابیر کم مایه به تعبیر نلسون را کنار گذاشته و تعاریف غنی که چند شاخص و معیار برای معنویت مطرح کرده‌اند را به دو دسته تقسیم‌بندی و دسته اول را تجزیه و تحلیل کرده و به تعریف گفته شده از معنویت رسیدیم. 🔴رویکرد دینی، سبب غنای بیشتر تعاریف 🔸تعاریفی که رویکرد دینی دارند، معمولا غنی‌تر هستند و، چون رویکرد ما به این موضوع دینی بوده، این تعاریف را برگزیدیم، دسته دوم را به عنوان معیار در نظر گرفته و این تعریف را به آن عرضه کرده و بررسی ثانویه روی آن‌ها انجام شد و مشاهده کردیم که این تعریف را تأیید می‌کنند. خلاصه این‌که استعداد روحی که در ارتباط با خدا شکوفا می‌شود و همه انسان‌ها از آن برخوردار هستند، معنویت نام دارد. سؤال مهم پیش‌رو، این است که استعداد روحی چگونه قابل شناسایی و بررسی است؟ 🔹معمولا روح را یک موجود و پدیده ناشناختنی می‌دانیم که حتی به برداشت برخی از مفسران از این آیه، خداوند هم خیلی وارد بحث نشده و گویا راز مگویی است، اما به نظر این استعداد روحی را می‌توان شناخت و بروز و تجلیات استعداد روحی که برای ما قابل مشاهده و مطالعه است، در قالب تجربه‌های معنوی اتفاق می‌افتد، جایی که این استعداد تکاپو پیدا کرده و می‌خواهد در مسیر شکوفایی حرکت کند و به هر ترتیب رخ نشان داده و جلوه کرده و اثر می‌کند که تجربه‌های معنوی در اینجا پدید می‌آید که ممکن است این تجارب معنوی معطوف به شکوفایی یا تباهی این استعداد‌ها باشند، یعنی تجارب معنوی سالم و ناسالم داریم و می‌توان این دسته بندی را روی تجارب معنوی انجام داد، چنانچه در گذشته در رابطه با تجارب عرفانی یا دینی هم، تعبیر تجربه‌های رحمانی و شیطانی هم به‌کار می‌رفته است. 🔸موطن این تجارب معنوی وقتی بروز پیدا می‌کنند، همان عالم روح و جنبه ملکوتی وجود انسان است، اما آثاری را در سطح روانشناختی ما برجای می‌گذارند که قابل بررسی است، یعنی پدیدار‌های رواشناختی داریم که صرفا روانشناختی نبوده و نشان‌گر رویداد‌هایی در افق روحی وجود انسان است.

🔴امکان تفکیک پدیدارها، با نشانه شناسی و روش شناسی مطالعات معنوی ‌ 🔸می‌توان این پدیدار‌ها را با نشانه‌شناسی و بحث‌هایی که در رابطه با روش شناسی مطالعات معنوی وجود دارد، تفکیک کرد و نشانه‌های تجربه‌های معنوی و پدیدار‌های روانی که نشانه‌هایی از تجربه‌های معنوی هستند را از پدیده‌های روانی معمول و عادی جدا کرد. 🔹اگر بخواهیم با همین تعبیر علم معنویت را تعریف کنیم، می‌گوییم «مطالعه تجربی درباره استعداد روحی نامحدود که در ارتباط با پروردگار هستی‌بخش، شکوفا می‌شود.» 🔸بنابراین وقتی استعداد‌های روحی را از طریق بررسی تجربه‌های معنوی مورد مطالعه قرار می‌دهیم، در حقیقت وارد قلمروی دانشی متفاوت شده‌ایم که موضوع، مسائل، مبادی، رؤوس ثمانیه و از جمله روش آن متفاوت می‌شود. 🔹مرز بین علم معنویت، [به عنوان یک علم نوپدید]با سایر علوم باید مشخص شود که آیا تاکنون نسبت به موضوع مورد بحث در مطالعات معنوی با عنوان استعداد، توجهی از سوی اندیشمندان صورت گرفته یا به طور کلی مورد بحث نبوده است؟ الان چه تمایزی بین علم معنویت با علوم قبلی وجود دارد؟ 🔸استعداد روحی در فلسفه اسلامی به روش عقلی تحت عنوان نفس قدسیه و قوه عقل مورد تحلیل و بررسی قرار گرفته است و فرآیند شکوفایی آن هم در خلال مراحلی از حرکت جوهری مرتبط به ساحتی از نفس انسان، مورد بحث بوده است. 🔹در علم کلام تحت عنوان فطرت با روش نقلی، در عرفان نظری با روش شهودی این استعداد روحی مورد بحث قرار گرفته و مفاهیمی مانند انسان کامل، کمال انسانی و خلافت به معنایی که در عرفان نظری مورد بحث است، همه از زوایای مختلف به استعداد روحی انسان و قابلیتی که برای شکوفایی در رابطه با خدا داریم، مورد توجه بوده است، در عرفان عملی هم بر اساس مدل‌ها و مبانی که در رابطه با "سیر الی الله" مطرح می‌شود، تحت عنوان مقام سِر یا منازلی که در مرحله ولایات در "منازل السائرین" بحث شده، از زوایای مختلف مورد مقتضای عرفان عملی مورد تحقیق قرار گرفته است.

🔴ضرورت مطالعه تجربی بر علم معنوی 🔸به نظر بایستی روی این موضوع مطالعات تجربی انجام شود، آن هم نه به عنوان یک پدیده و تجربه خاص برای اهل عرفان و سیر و سلوک، بلکه منظور این است که استعداد روحی در همه انسان‌ها وجود دارد، به همین خاطر در همه افراد بروز‌های دارد که می‌تواند به صورت تجربه معنوی عمومی مورد بررسی قرار گیرد. 🔹در واقع قلمرو و مقدار معنویت با عرفان متفاوت می‌شود، ممکن است سطح عالی تجربه‌های معنوی و مطالعه در باب استعداد روحی را در عرفان ببینیم، به این معنی که در نقطه‌ای معنویت به عرفان برسد، اما متن اصلی داستان و جای خالی که تاکنون مورد بحث نبوده، همان جایی است که می‌خواهد خیلی عمومی تجربه‌های معنوی عموم مردم را مورد تجزیه و تحلیل و جستجو قرار می‌دهد. 🔸روش ما با تکیه بر آیات قرآن شکل گرفته است، ما گفتیم آیا قرآن کریم در رابطه با استعداد روحی به عنوان یک موضوع که مسائل مختلفی در رابطه با آن مطرح است، راه و روشی برای بررسی و مطالعه آن ارائه می‌دهد یا خیر. 🔹بیش از هزار آیه از آیات قرآن بررسی و کدگذاری شد، ما به روش (Grounded theory) نظریه زمینه‌ای یا داده بنیاد بررسی کردیم که داده‌های ما و میدانی که می‌خواهیم در آن کار کنیم، آیات قرآن است و جستجو کنیم که چه چیزی به دست می‌آید، از این رو این آیات جمع آوری و در سه مرحله کدگذاری شد و در نهایت این نتیجه حاصل شد که آیات تحت سه عنوان کلی در رابطه با روش‌های مطالعات استعداد‌های روحی به ما خط و روش می‌دهد. 🔸یک دسته از آیات مبانی بحث، دسته دیگر آیات، نشانه‌های تجربه‌های معنوی و دسته سوم، آیاتی بود که قواعدی را برای تفسیر تجارب معنوی به دست می‌داد. 🔹ما در بخش مبانی، تحت عنوان مبانی واقع گرایی معنوی، تمایز مطالعات معنوی را با روانشناسی معنویت مشخص می‌کنیم، روانشناسی موضوع خود را به پدیده‌های روانی محدود می‌کند و نسبت به این امر که آیا این پدیده یا تجربه من، معادل خارجی دارد یا خیر، آیا منطبق بر واقعیات خارجی است، واقعیات معنوی چیست و با چه مکانیزمی قابل تطبیق است، اساسا اجازه بررسی و پرسش را نمی‌دهد و با این سخنان در واقع از قلمروی روانشناسی خارج می‌شوی. 🔸به همین خاطر می‌گوییم به علم دیگری نیاز است که بر اساس این مبانی بتواند استوار شود و روش شناسی خود را ارائه دهد.

🔴مبانی واقع گرایی معنوی 🔹مبانی واقع گرایی معنوی را در چند حوزه می‌توان بیان کرد که یک بخش آن واقع گرایی هستی شناختی است، به این معنا که استعداد روحی در ارتباط با واقعیت موجود شکوفا می‌شود، خداوند متعال با تمام اسماء و صفات خود در این‌جا مبنا است که اصل موضوعی را از علم کلام گرفته و معنویت را بر آن مبنا استوار می‌کنیم. 🔸بخش دیگر واقع گرایی انسان شناختی است، به این معنا که انسان خواهان ارتباط با واقعیت‌هایی است که این استعداد روحی را شکوفا سازد، برخلاف مباحثی که در حوزه روانشناسی دین مطرح می‌شود، اگر فرد بدون ملاحظه واقعیات معنوی جهان هستی، تجربه معنوی در رابطه با شنیدن موسیقی خاص یا استفاده از دارو‌های خاص در درون خود احساس کند، تا زمانی که کارایی فرد در زندگی مختل نشود تا از نظر روانشناسی تبدیل به آسیب شود، آن فرد تجربه معنوی خوب و سالمی دارد و هنوز از نظر روانشناسی به مرحله آسیب نرسیده است. 🔹حال می‌خواهد موسیقی گوش کند یا فلان رقص مذهبی و معنوی را تجربه کند، هر کاری دوست داری بکن، اساسا در روانشناسی مهم نیست، چراکه در روانشناسی از این جهت ملاک و معیاری وجود ندارد، از این رو انسان خواهان ارتباط با واقعیات معنوی برای ارضای نیاز‌های خود است و اگر بدان که فلان تجربه پوچ و بی محتوا است، این چیزی نیست که می‌خواهد، این هم جزء مبانی ما است که از فطرت حنیف و برخی از آیات دیگر قرآن این مبانی استخراج می‌شود. 🔸در این بخش واقع گرایی هستی شناسی، آیات متعددی از قرآن است که این مبانی را درباره خدا، اسماء و صفات الهی، حقیقت روح و واقعیت‌های انسان شناختی و هستی شناختی را بیان می‌کند.

🔴معیار تشخیص تجربه معنوی از پدیده روانشناختی 🔸نکته دیگری که باید مورد توجه قرار گیرد این است که تجربه‌های معنوی در سطح روان‌شناختی پدیدار‌هایی را دارند که ممکن است به صورت هیجان‌ها یا بینش‌هایی در درون ما شکل بگیرند، اما نکته این است که معیار و ملاک تشخیص تجربه معنوی از پدیده روانشناختی چیست، یعنی کدام عشق، خوف، رجا، آرامش و اضطراب نشانه تجربه معنوی و کدام نشانه یک پدیده روانشناختی است؟ 🔹این‌جا سه نشانه با همان بحث‌هایی واقعیت‌گرایی معنوی وجود دارد، نخست ویژگی تعالی است، با این که تجارب معنوی در سطح روانشناختی ما احساسی را به وجود می‌آورد، اما اگر آن عشق و خوف و آرامش را تجزیه و تحلیل کنیم، در آن عنصر تعالی موجود است که دارای فرآیند درون نگری است. 🔸قدسیت، سبحانی بودن یا صبوحیت سه شاخصه‌ای است که توسط آن تجربه‌های معنوی متمایز می‌شود، پارگامنت هم شبیه این نشانه‌ها را با تغییراتی به عنوان نشانه تجربه‌های معنوی تحت عنوان تعالی، بی کرانگی و حالت غایی بیان می‌کند که تفاوت‌هایی دارد. 🔹اما دسته دوم آیاتی که به دست آوردیم، بعد از آیات مبانی واقع گرایی، آیاتی است که نشانه‌های تجربه معنوی را بیان می‌کند، مانند آیه (بقره ۱۶۵) است، «وَ الَّذینَ آمَنُوا أَشَدُّ حُبّاً لِلّهِ» حب شدید به معنای عشق است، خب ما می‌گوییم که نشانه یک تجربه معنوی است که افراد تجربه می‌کنند و گاهی انسان‌ها احساس عشق شدیدی نسبت به خداوند دارند. 🔸برای بسیاری از انسان‌ها این اتفاق افتاده است که خیلی عاشقانه‌تر از سایر اوقات خداوند را می‌خواند و عبادات خود را به جا می‌آورد، این یک تجربه معنوی و نشانه است، قابل شناخت، تجزیه و تحلیل است و با روش‌های درون‌نگری که در مطالعات معنوی آموزش داده می‌شود، می‌توان این امور را تعمیق و درک کرد و به ابعاد گسترده تری در رابطه با آن‌ها رسید. 🔹اما این نشانه در این آیه بیان‌گر چه تجربه معنوی است؟ این ایمان است که در آیه شریفه ملاک وقوع این تجربه آن شده است، یعنی «وَ الَّذینَ آمَنُوا» تجربه «أَشَدُّ حُبّاً لِلّهِ» را دارند، طبیعتا با توجه به ذو مراتب بودن درجات ایمان این تجربه هم مراتب پیدا می‌کند، از این رو این تجارب هم دارای مراتبی می‌شوند، اما چه چیزی در ایمان است، حد وسطی در اینجا وجود دارد، چرا ایمان اشد حبا لله را ایجاد می‌کند؟ 🔸حد وسط آن فرمایش حضرت امیر (ع) است که می‌فرمایند: «بل لم تره العیون بمشاهده الابصار ولکن راته القلوب بحقائق الایمان، لا یعرف بالقیاس، ولایدرک بالحواس، ولایشبه بالناس ...» قلب انسان با حقیقت ایمان، خداوند را می‌بیند. این تجربه معنوی است که نشانه‌ای از آن به این شکل بروز پیدا می‌کند، یا در رابطه با آرامش، گاهی اوقات جنبه معنوی پیدا می‌کند. 🔹آیه (۲۸ سوره رعد) «الَّذِینَ آمَنُوا وَتَطْمَئِنُّ قُلُوبُهُمْ بِذِکْرِ اللَّهِ ۗ أَلَا بِذِکْرِ اللَّهِ تَطْمَئِنُّ الْقُلُوبُ»، اهل ایمان در اثر دیدن و تجربه قدرت، حمایت حضور خداوند، آرامش را احساس می‌کنند، چنان‌که در نشانه‌های قبلی وقتی جلوه‌های جمال، حسن و لطف الهی بر قلب انسان تجلی پیدا می‌کند، حتی در انسان‌های بی دین و غیر متشرعی که به هیچ‌چیز پایبند نیستند، نیز مؤثر خواهد بود، به طوری که یک ماه محرم و رمضان ترک گناه می‌کند. 🔸مشخص است که چنین فردی چیزی را چشیده است که این کار را انجام می‌دهد، وگرنه در صورتی که عشق به خداوند و جاذبه حب الهی قلب او را جذب نکرده بود که این عمل را انجام نمی‌داد، به همین جهت بقیه گنهکاران ترک گناه نمی‌کنند. 🔹ما از این دسته افراد زیاد داشته‌ایم که ماه‌های محرم خلافی مرتکب نمی‌شده است، این‌ها تجربه معنوی دارند، قلب آن‌ها برخی امور را درک کرده است، حتی و پروایی ندارم که بگویم این افراد رؤیت و مشاهده‌ای داشته‌اند، اما او نسبت به ماهیت تجربه معنوی خود آگاهی ندارد، چون مراقبه و مهارت‌های معنوی ندارد و نمی‌تواند خود را تجزیه تحلیل کند. 🔸درباره آرامش همین بحث وجود دارد، خداوند در آیه (۴۶ سوره الرحمن) می‌فرماید؛ «وَ لِمَنْ خافَ مَقامَ رَبِّهِ جَنَّتانِ» کسی که از مقام پروردگارش، خوف را تجربه می‌کند، دو بهشت به او می‌رسد. 🔹این خوف از مقام رب چگونه حاصل می‌شود، گاهی اوقات دعای کمیل آتشی به ما می‌زند، به طوری که قهر الهی را می‌بینیم و خیلی ما را برانگیخته‌تر و متأثر می‌کند و گاهی هم این‌گونه نیست، زمان‌هایی که این حالت به انسان دست می‌دهد، رؤیتی از جلال و جلوه‌های جبروت الهی بر دل ما بروز کرده است که نشانه آن تجربه معنوی خوف شده است.

🔴تجارب و مشاهدات معنوی عمومی هستند 🔸تأکید من این است که این تجربه‌ها و مشاهدات معنوی عمومی است و همه مشاهده کرده‌اند، حتی انسان‌های بی دین در کشور‌های دیگر نیز این تجارب را دارند. 🔹دسته سوم آیات، قواعد تفسیر تجربه‌های معنوی است، به عنوان مثال آیه (۶۰ سوره غافر) «وَ قالَ رَبُّکُمُ ادْعُونی أَسْتَجِبْ لَکُمْ» به ما قاعده‌ای می‌دهد که اگر خداوند را بخوانید، خداوند پاسخ شما را می‌دهد. 🔸البته برداشت‌های عوامانه و اشتباهی از این آیه صورت گرفته است که «استجب لکم» را «آتاکم» تلقی می‌کنند، آیه شریفه نمی‌فرماید که اگر دعایی کنید، خداوند آن را به شما می‌دهد، بلکه منظور این است که قطعا جواب شما را می‌دهد. 🔹گاهی شما با شدت دعا می‌کنید و بعد از دعا نسبت به استجابت دعا این اطمینان را دارید، شما دعا کردید و خدا هم پاسخ داد و قلب شما هم این جواب را شنیده و دریافت کرد. 🔸این یک تجربه معنوی است که همه دارند و پیام الهی را استماع می‌کنند، حال با همه آن شرایط و انواعی که در قرآن ذکر شده است، به هر حال پیام الهی دریافت شد، قلب انسان پیام الهی را می‌شنود، با این‌که مراقبت نداریم، اما اثر خود را روی ما می‌گذارد و نشانه‌های تجارب معنوی را متوجه می‌شویم. 🔹حتی ممکن است که کسی بگوید، چه زمانی دعای او برآورده می‌شود، از همان طریقی که خداوند متعال به شهدا می‌فهماند که کی، کجا و چگونه به شهادت می‌رسند، از همان طریق هم به دیگران جواب می‌دهد، حال بستگی به طرف مقابل دارد که چقدر توانایی دریافت این پاسخ را داشته باشد. 🔸آیه (۲۳ سوره شوری) می‌فرماید: «ذلِکَ الَّذی یُبَشِّرُ اللَّهُ عِبادَهُ الَّذینَ آمَنُوا وَ عَمِلُوا الصَّالِحاتِ» گاهی ما کار خیری انجام می‌دهیم و در اثر آن واقعا گره از کار کسی باز می‌شود، مانند خدمت به پدر و مادر و بعد از آن برای انسان احساس شادی و سبکی پیدا می‌شود، این همان «یبشر الله عباده» است، البته عمق، کیفیت، پایداری و ماندگاری این شادی، با شادی یک برنامه طنز خیلی متفاوت است. 🔹در آیه (۵۳ سوره فصلت) آمده است؛ «سَنُرِیهِمْ آیَاتِنَا فِی الْآفَاقِ وَفِی أَنْفُسِهِمْ حَتَّىٰ یَتَبَیَّنَ...» خداوند می‌فرماید؛ به زودی آیات و نشانه‌های خود را در آفاق به آن‌ها نشان می‌دهم، گاهی طبیعت بیشتر از سایر اوقات شما را مجذوب خود می‌کند، علت این است که در آن موقع چیزی بیشتر از ظاهر طبیعت و واقعیات عالم را می‌بینید، همه این تجربه را دارند، این همان قانون هدایت الهی است، این تنوع تجارب دینی در کتاب پارگامنت، ویلیام جیمز و استیس هم موجود است. 🔸گفتنی است، در ادامه حجت الاسلام والمسلمین عالم زاده نوری و آقای احمد شاکرنژاد، نقد‌های خود را نسبت به مطالب مطرح شده توسط حجت الاسلام مظاهری سیف بیان کردند که مشروح سخنان این اساتید به زودی تقدیم مخاطبان می‌شود. /۸۷۶/ز502/س خبرنگار: مهدی شاهی

#کلام_انقلابی #معنویت_انقلابی 🔴 کرسی نظریه‌پردازی "کلام انقلابی یا معنویت انقلابی" برگزار می‌شود 🔷 کرسی نظریه پردازی «کلام انقلابی یا معنویت انقلابی» یازدهم بهمن به همت خبرگزاری رسا در قم برگزار می‌شود. #حجت_الاسلام_فلاح #حجت_الاسلام_مظاهری_سیف #خبرگزاری_رسا 🌐rasanews.ir/002UrE 🆔 @rasanews_agency

#کلام_انقلابی #معنویت_انقلابی 🔸در خبرگزاری رسا برگزار شد 🔶 گزارش| بخش نخست | کرسی نظریه‌پردازی "کلام انقلابی یا معنویت انقلابی" 💠 کرسی نظریه پردازی "کلام انقلابی یا معنویت انقلابی " با حضور مدیر مؤسسه فرهنگ و تمدن توحیدی و رییس مؤسسه بهداشت معنوی برگزار شد. #حجت_الاسلام_فلاح #حجت_الاسلام_مظاهری_سیف #خبرگزاری_رسا 🌐http://www.rasanews.ir/002UyG @mazaheriseyf 🍃🌺

https://instagram.com/p/Bv6ioaBnStt/ @mazaheriseyf 🍃🌺

بسمه تعالی جناب حجت الاسلام و المسلمین #رئیسی رئیس محترم قوه قضائیه جمهوری اسلامی ایران انتصاب شایسته حضرتعالی برای منصب خطیر ریاست قوه قضائیه شادی را در دلهای رنجیدۀ محرومان برانگیخت و امید مبارزه با فسادهای بزرگ را زنده کرد. که نمونه ای از آن را شعارهای مردم در حرم رضوی در نوروز 98 به تصویر کشید. نفس انسان تمنای نامحدودی دارد که تنها در ارتباط با خداوند کامیاب می شود و به شکوفایی و آرامش می رسد. اگر نفس به دنیا معطوف شود، بطور سیری ناپذیری حدود طبیعی و حقوق انسانی را زیرپا می گذارد و خوی استکباری به خود می گیرد. راه شکوفایی و پیشرفت معنوی جامعه از گردنۀ دشوار مبارزه با مستکبران و دنیاطلبان می گذرد و برای همین آرمان بلند، انقلاب اسلامی به مبارزه با مستکبران روی آورد. 🔸امروز جامعه ایران تشنۀ #انقلابی_دیگر است. به قدرت رسیدن مدعیان ریاکار و دنیاطلبان دروغگو فرایند انقلاب اسلامی را ناتمام می گذارد و اهداف معنوی و شکوفابخش انقلاب را دست نیافتنی می نماید. اگرچه انتخاب های نادرست مردم و برخی نهادهای نظارتی به این شرایط اسفناک دامن زده است؛ اما هیچگاه برای انجام اصلاحات راستین دیر نیست و «انقلاب اسلامی همچون پدیده ای زنده و با اراده، همواره دارای انعطاف و آمادۀ تصحیح خطاهای خویش است.» 🔹اعتراض های فروخفته و فریادشدۀ مردم از فساد و تبعیض و بی تدبیری، نشان می دهد که جامعۀ ایران تشنۀ انقلابی دیگر است. انقلابی که اگر از طریق ساختارهای رسمی و قانونی نظام اسلامی انجام نشود، در کف خیابان ها با هزینه و زمان بیشتری روی خواهد داد و ممکن است حق و باطل را به هم آمیزد و برای مداخله منافقان و سوءاستفاده معاندان فرصت بیافریند. اکنون شدت فساد و تبعیض به حدی رسیده است که روحانیون انقلابی و علمای مردمی در حال سنجش هزینه و فایدۀ آغاز یک نهضت اصلاحی در درون نظام اسلامی هستند و این یک روند ناگزیر بر اساس روال علّی تغییرات اجتماعی است. 🔸قوۀ قضائیه شایسته ترین سازمان برای قیام اصلاحی علیه فساد و تبعیض در سطوح مختلف نظام اسلامی است و امروز که جامعه ایران تشنۀ انقلابی دیگر است، بهترین زمان برای چنین قیام بزرگی است. مهمترین خواسته و انتظار مردم از شما مبارزه با #فسادهای_بزرگ، #مسئولان_مفسد و #مدیران_فرصت_طلب است. «قُلْ إِنَّما أَعِظُکمْ بِواحِدَةٍ أَنْ تَقُومُوا لِلّهِ...» 🔹امیدوارم این دوران کوتاه و گذرای خدمت گام بلندی در راه پیشبرد اهداف انقلاب اسلامی و بجا گذاشتن آثاری ماندگار برای تغییرات بزرگ جهانی باشد. حمیدرضا مظاهری سیف 10/1/98 @mazaheriseyf 🍃🌺

⚡️💎⚡️ #دعا کردن خیلی آرامش بخش است. 🔸وقتی دعا می کنی، دیگر از مشکلات نمی ترسی و نگران آینده نیستی. مطمئنی که حمایت می شوی و جایی برای نگرانی وجود ندارد دعا شهامت زندگی کردن را در دلها بر می انگیزد و مشکلات را کوچک می نماید. دعا چشمۀ امید را در دلها می جوشاند و آرزوها را نزدیک و دست یافتنی می نماید. دعا نیروی بی کران را در دلها جاری می کند و ناکامی ها را تحمل پذیر می سازد. 🔹دعا انواع مختلفی دارد: گاهی حاجتی داریم و برآورده شدن آن را از خدا می خواهیم، گاهی احساس تنهایی و دلتنگی می کنیم و با خدا سخن می گوییم، گاهی دعای ما ستایش و تجلیل خداوند است و دوست داریم با او سخن بگوییم. 🔸زمانی که برای برآورده شدن خواسته و آرزویی دعا می کنیم، به نوبه خود شکل های مختلفی پیدا می کند. گاهی چیزی را می خواهیم تا خداوند به ما اعطا کند یا می خواهیم شرایط ناخوشایندی را از زندگی ما بردارد یا اینکه می خواهیم نعمت و لطفی را که در حق ما روا داشته، تداوم بخشد و ماندگار کند. به هر حال دعا هرچه باشد، گفتگو با خداست. بهتر از این نمی شود. 🔹دعا ضعف های ما را پوشش می دهد، اضطراب و هراس ما را آرام می کند. از هر زاویه که به دعا نگاه کنیم می بینیم که به آن نیاز داریم، برای حل مشکلات واقعی زندگی، برای حل مسائل درونی خودمان، برای کمک به دیگران، برای حفظ وضع موجود زمانی که اوضاع بکام است. برای تغییر، هنگامی که شرایط ناخوشایند است. دعا با همه چیز ربط دارد، بهتر است بگوییم همه چیز به دعا ربط پیدا می کند. @mazaheriseyf 🌸🍃

حمیدرضا مظاهری سیف, [۱۱.۰۵.۱۹ ۱۰:۲۸] 🔴🔴🔴 وزیر محترم آموزش و پرورش جناب آقای سید محمد بطحایی با سلام و احترام ماه رمضان ماه سرور معنوی و عید بندگان خداست. متأسفانه اخبار و مستنداتی که از برگزاری برنامه های مبتذل در مدارس کشور به دست مردم می رسد، موجب اندوه فراوان شده است. آنطور که معلوم است کار از نگرانی گذشته، زیرا نگرانی مربوط به خطری است که انتظار وقوعش را می کشیم، نه آنچه روی داده است. آیا به نظر شما برخی از مدیران و معلمان در مدارس شهرهای مختلف به طور تصادفی همه از یک آهنگ برای وادار کردن دانش آموزان به رقص استفاده می کنند؟ یا گروهی رسمی در آموزش و پرورش برای جهت دهی و گسترش این جریان ضد فرهنگی ایجاد شده است؟ بی تردید بسیاری از فرهنگیان فرهیخته و صبور کشورما با تعهد عالی برای تربیت نسل آینده کشور همت گماشته اند و پاسداری از حقوق و حیثیت آنها بر عهدۀ حضرت عالی است. متأسفانه تعدادی افراد فاسد در لباس مدیر و برنامه ریز مجموعۀ فاخر آموزش و پرورش را زیر سوال برده و چهرۀ خانوادۀ بزرگ فرهنگیان دلسوز و زحمت کش را مشوش نموده اند. انتظار علما و حوزه های علمیه از شما این است که هر چه زودتر افراد خطی را که در سطح هماهنگ کننده و جهت دهنده به این جریان ضدفرهنگی هستند، شناسایی کرده و به نهادهای نظارتی و قضائی معرفی نمایید. اطلاع رسانی حضرت عالی نسبت به پی گیری این امر تا رسیدن به نتیجۀ اطمینان بخش، موجب بازگشت آرامش و اعتماد به دلهای پاک مردم شریف کشور خواهد بود. آرزومند توفیق شما حمیدرضا مظاهری سیف - 98/2/19 #وزیرآموزش_وپرورش #سیدمحمدبطحایی #ساسی_مانکن #رقص_وابتذال_درمدارس @mazaheriseyf 🌸🍃

@mazaheriseyf 🌸🍃

بسمه تعالی حضور مقام معظم رهبری (مدظله) باسلام و احترام #الگوی_اسلامی_ایرانی_پیشرفت یک سند بالادستی است که طرح کلی حرکت پنجاه ساله کشور ایران را مشخص می کند. این سند شامل مبانی، آرمان ها، رسالت، افق و تدابیری است که حرکت کشور را برای پنجا سال آینده ریل گذاری و جهت دهی می نماید. اما به نظر می رسد که در این سند مهم معنویت در جایگاه شایسته ای ننشسته و نقش برازنده ای نیافته است. #معنویت یکی از ارکان انقلاب اسلامی و هویت ایرانی اسلامی است. مزیت بی نظیری که انقلاب اسلامی را برتر از سایر انقلاب های چند قرن اخیر نشاند و راز بزرگ توفیقات مردم ایران بوده و خواهد بود. حضرت امام معنویت را شامل امور مربوط به ساحت غیبی وجود انسان می دانست. (صحیفه امام، ج4 ص183) و جنابعالی معنویت را «مجذوب شدن در مقابل لطف الهی» دانسته اید؛ (بیانات، 1/2/89) که با دلبستگی نداشتن به زخارف دنیا شکوفا می شود. (بيانات27/6/70) گذشته از این دیگران هم معنویت را به «رابطه ای درونی با امر مقدس» یا «تحولات درونی که انسان را به خدا نزدیک می کند»، تعریف کرده اند. این همه نشان می دهد، که معنویت به استعداد روحی و باطنی انسان مربوط می شود، که در رابطه با خدا می شکفد. 🔸در سند الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت چهار بار واژۀ «معنوی» و سه بار واژۀ «معنویت» را می بینیم. ترکیب هایی نظیر «سقوط معنوی»، «زیست معنوی» و «مراحل معنوی» به هم رسیده و مضامین «ابعاد مادی و معنوی پیشرفت»، «اقتصاد مبتنی بر معنویت» و «عدم تعارض میان تولید ثروت و معنویت» کنار هم نشسته اند. در مقدمۀ سند به معنویت توجه اساسی شده و الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت به عنوان «معرف سیر کلی تحولات مطلوب ایران در عرصه فکر، علم، معنویت و زندگی به سوی تمدن نوین اسلامی ایرانی» توصیف شده است. 🔸فرازهای درخشان سند از دیدگاه پرداختن به موضوع معنویت پیاپی طلوع می کند. مبانی 32 گزاره را در خود گنجانده، که 21 مورد از آنها فحوای معنوی دارد. به این ترتیب بیش از 65درصد مبانی به این مهم اختصاص یافته است. در بخش آرمان ها بنیاد اصلی بر «خلافت الهی» و «حیات طیبه» گذاشته شده و در صدر «ارزش‌های تشکیل‌دهنده حیات طیبه»، «ایمان به غیب» بیان شده است. که همگی مضامینی معنوی هستند و هماهنگی میان مبانی و آرمان ها را به خوبی نشان می دهند. در بخش افق سند مستقیما تعبیر معنوی به کار رفته و برای ترسیم سیمای ایرانیان گفته شده: «تربیت یافته به تناسب استعداد و علاقه تا عالی ترین مراحل معنوی، علمی، مهارتی و...» سوگوارانه آفتاب معنویت در همین افق غروب می کند و بر تدابیر نمی تابد. ♦️تدابیر که گسترده ترین و عملیاتی ترین بخش سند است، از معنویت سهم ناچیزی برده و از 56 تدبیر پیشنهادی تنها 3 مورد بر معنویت دلالت می کند. (بندهای 2، 3 و 6) یعنی کمتر از 5/5 درصد تدابیر تفسیر معنوی را برمی تابد و بیشتر تدابیر مسائل اقتصادی و اجتماعی را فرامی گیرد. رویکرد اقتصاد منهای معنویت در بخش تدابیر، سبب می شود که در میدان پیشرفتهای آینده، معنویت از ثروت اندوزی، اتراف، فساد و تبعیض شکست بخورد.